Imágenes de páginas
PDF
EPUB

scilicet, Locronium, Navarrete, Antrena, Abtol, Agusejo cum omnibus terminis, et pertinentiis suis, quæ pater suus die, qua decessit, et ipse post aliquos annos, quietè possederat, injustè, et violentèr abstulisse; unde et eorum sibi fieri restitutionem postulabant. Illi vero, quibus causa Santii regis Navarræ commissa fuerat, nihil eorum, quæ ab illis propossita fuerant, contradicentes, asserebant Aldefonsum præfatum, regem Castellæ, Santio prænominato, regi Navarræ, castella, scilicet Leguin, Portella, et castellum, quod tenet Godin, per guerram, et injustè, abstulisse; et (parte altera in nullo contradicente) sibi fieri restitutionem pari petebant instantia. Præterea in scripto vestro continebatur communes vos treguas inter vos usque ad septenium fide interpossita firmasse, et hoc ipsum nuncii vestri in jure palàm sunt protestati. Habito igitur cum episcopis, comitibus, et baronibus nostris cum deliberatione consilio, pacem inter vos ad fidem christianorum propagandam, et ad inimicorum Christi confusionem, necessariam fore considerantes, plenam etiam, tam ex scriptis vestris, quam nuntiorum assertionibus, fidutiam accipientes, quod in pace firmanda, et observanda, consilio nostro, et præcepto parebitis, ante judicii pronuntiationem super præscriptis quærellis, et treguis, mandamus vobis per nuntios vestros, et consulimus, et præcipiinus, et adhuc etiam præsenti scripto mandamus, ut pacem inter vos firmetis, et in perpetuum fidelitèr observetis. Super quærellis vero prætaxatis, et castellis cum omnibus terris, et pertinenciis, hinc inde violenter, et injustè ablatis, cum nihil contra violentiam utrique objectam a parte alterutra alteri respondeatur; nec quidquam quominus restitutiones, quas petebant, faciendæ essent allegaretur, plenariam utrique parti supradictorum, que in jure petita erant, fieri restitutionem adjudicavimus. Adjunximus ctiam ex juditio treguas præfatas inter vos, ut prædictum est, fide firmatas, sicut et scripto vestro, et nuntiorum vestrorum publica confessione, in jure facta, nobis constitit, usque ad constitutum inter vos terminum inviolabilitèr observandas. Volumus etiam, et præcipimus pro bono pacis, ut rex Aldefonsus, dilectus filius nos

ter, donet Santio, regi Navarræ, avunculo suo, singulis annis usque ad decennium tria millia maravetinorum ad tres terminos in anno Burgis recipienda, scilicet, ad quatuor primorum mensium post prædictam restitutionem utrinque factam mille maravetinorum, ita ut singulis decem annis, sequentibus prædictam restitutionem, solvantur tria millia maravetinorum ad eosdem terminos, et in loco prænominato, Santio regi Navarræ. Præterea nuncii utriusque vestrum juraverunt ante sententiæ pronuntiationem vos prædictum juditium nostrum, tam de restitutionibus, quam de treguis firmiter observaturos, et nisi feceritis, quod corpora sua reddent in manum nostram, et potestatem. Testibus his: Ricardo archiepiscopo cantuariensi: Hugone dunamensi episcopo: Gaufrido eliensi episcopo: Rogerio wirgomiensi episcopo: Guiberto lundonensi episcopo: Waltero rofendiensi episcopo: Reginaldo bathoniensi episcopo: Joanne norvincensi episcopo: Roberto herefordiensi episcopo.... episcopo de sancto Davit Walia; et Adam episcopo de santo Asaf, et episcopo de Batgor: et Christiano episcopo Candida Cassa de Galitzia: Gaufrido filio regis, comite Britania, et Willelmo, comite Abbernarliæ: et Roberto, comite Leircestria: et Willelmo de Mandevilla, comite de Exera: et Willelmo, comite Glaucestria: et Willelmo de Arandel, comite Sutxerre, et comite Cestria, et comite de Ferreris. Et Ide baronibus Anglia: Ricardus de Luci: et. Willelmus de Vesci: Odenello de Dumfravilla: Roberto de Vall.... Rogero de Mumbrai : Roberto de Statevilla: Philippo de Chimia: Rogerio Bigot; et aliis quam pluribus, tam clericis, quam laicis de regno Angliæ.

NOTAS.

I Esta sentencia no tiene fecha; pero Tomas Rimer, que formó la coleccion diplomática inglesa con presencia de los archivos reales de Inglaterra, colocó esta escritura entre las del año de mil ciento

setenta y siete, y corresponde bien este concepto con los demas instrumentos del asunto.

2 Las peticiones de los reyes de Castilla y Navarra, que dexamos copiadas en los números antecedentes, no solo trataban de las restituciones de lo modernamente quitado, sino del juicio de propiedad sobre todo el territorio que don Alfonso vi habia tomado de la corona de Navarra en el año de mil setenta y seis; pero el rey de Inglaterra se limitó á sentenciar el juicio posesorio de restitucion, y el de la observancia de treguas por siete años, conforme á lo pactado en el compromiso de mil ciento setenta y seis.

3 Es digno de notarse, que afirma el rey de Inglaterra no haber negado ni contradicho ninguna de las partes los hechos expuestos por la otra, pues esto es un testimonio de la verdad con que cada una de ellas procedia segun era propio de sus altas circunstancias; y con efecto cada monarca fundaba sus pretensiones en distintos principios: el castellano en las conquistas de Alfonso vi, año de mil setenta y seis, autorizadas por el consentimiento y tratados de los reyes de Navarra don Sancho Ramirez, don Pedro 1 de Aragon, don Alfonso el Batallador, don García Ramirez el Restaurádor, y por el mismo don Sancho el Sabio. Este por el contrario se fundaba en que las conquistas del castellano en mil setenta y seis habian sido usurpacion: que el consentimiento de don Sancho Ramirez, don Pedro I y don Alfonso el Batallador nada servia, pues siendo reyes de Aragon, solo habian tenido la Navarra por igual usurpación; y que el de don García

I

Ramirez, y del mismo don Sancho el Sabio, jamas habia sido libre sino solo efecto de su inferioridad de fuerzas. Ninguno citó para nada las repúblicas imaginarias del pais vascongado, sin embargo que trataban de la pertenencia de la soberanía de sus pueblos y fortalezas.

NUM. 157.

Donacion de una serna sita en la Recueja de Rincon del Soto, hecha por el concejo de Calahorra en favor de don García Zapata, y de doña Sancha su muger, en 30 de mayo de 1178.

Archivo de la catedral de Calahorra.

In Christi nomine et ejus gratia. Nos calagurritanus populus, tam majores, quam minores pari assensu, bona et communi omnium voluntate, damus, et concedimus tibi Garcia Zapata, et uxori tux domna Sancia quandam sernam in illa Recoisa de Rincon a Soto, ut habeatis et possideatis eam jure hereditario vos et omnis posteritas vestra per sæcula cuncta, donandi, cambiandi, et vendendi soluta licentia. Terminatur prædicta ista serna ab una parte serna de Maria de Lehet, quæ fuit de Lope Enneguez; ab alia parte el quiñon mediano de Calahorra; ab alia vero el Cannozar. Si nos itaque, (quod absit) vel aliquis alius hanc nostram voluntariam donationem infringere tentaverit, perpetuæ subjaceat maledictioni, et insuper pro temerario ausu centum moravetinos persolvat regia parti; vobisque prædictam sernam ad suum limitem in duplum componat. Sunt istius donationis testes et apoderatores Joannes Camares, et Petro Joannes, et Petro Zahet tunc temporis alcaldes, et de aliis Joannes Gualit, Michael yerno de Dominico Sebastian, Petro Saenz de la Moza, Marco de Petro Pedrez, Petro de Maria el Calvo, Dominico de

domna Munia, Petro de Almocher, Petro Calvo, Dominico Sancho minor; et Petro Zaet del, Burgo, et tres andadores, qui tunc temporis erant, videlicet, Guillen de Barrio sancti Christophori; et Gomez de Lopones de Mediavilla; et Fortunio de Garcia Lopez, de Barrio sancti Andrex; et insuper toto concilio de Calagurra, qui cum istis venerunt voce præconis in Rencon a Soto, et fuerant datores et apoderatores de ista serna. Facta carta et roborata tertio kalendas junii sub era millessima duocentesima decima sexta. Regnante rege Aldefonso in Castella, et in Toleto, in Conca, et in Sancto Facundo, et in Burgis. Sub eo dominante Calagurra Petro de Arazuri, alcalde; Petro Zapata, adelantado: Lope filio de Pascal d' Araciel sajon; Petro Gascon foripes!

NOTA,

Esta escritura es la memoria mas antigua que tengo leida sobre la exîstencia de la villa de Rincon del Soto mi patria, donde aun permanecen un pago con el nombre de la Recueja, y otro con el de los Quiñones; però es verosímil que ya exîstiera el pueblo en mil ciento quarenta, pues las señas del otorgamiento del tratado de paces de aquel año entre Castilla y Navarra, se verifican en Rincon del Soto. Don García Zapata, citado en esta escritura, tuvo el señorío honorario de Calahorra, Arnedo, Quel, Prexano, y otros pueblos de la comarca, en la qual subsisten muchas ramas de su familia con el mismo apellido. Yo tengo el honor de des cender de él por hembra; y por varonía el señor don Santiago Zapata, alcalde del crímen de la real chancillería de Valladolid, natural de Calahorra.

[ocr errors]

PARTE III. TOMO IV.

GG

« AnteriorContinuar »