Imágenes de páginas
PDF
EPUB

ram et Lucronium coloquium habuerunt. Ferrandus, vice-cancellarius regis Navarræ, scripsit hanc cartam mandato præditorum regum. Testes sunt ex parte regis Aldefonsi Petrus Rodrici de Azagra: Petrus Rodrici de Naxara: Tello Petri: Gomes Garsix alferiz regis: Martinus Roderici de Azagra : Petrus Gutierri: Suerus Pelagii: Lupus Diaz Fiterii, merinus regis in Castella: Garsias Munnioz: Martinus Lupi de Lugant. Testes ex parte regis Sancii: Garsias Bermudi: Sancius Ramiri: Martinus de Subiza: Ramiros de Varea: Ramirus de Asin: Ferrandus Monii: Sancius de Sogio, subalferiz: Lupus de Valterre majordomus primas.

NOTAS.

I Esta escritura cierra todas las puertas de la cabilacion, y demuestra con evidencia, que entre los estados de Castilla y Navarra no habia otros intermedios, y por consiguiente ninguna de las tres repúblicas imaginarias del pais vascongado.

2 El territorio que ahora compone la provin cia de Guipúzcoa quedó para la corona de Navarra. El de Vizcaya, partido por Durango entre las dos coronas. El de Alava, lo mismo por la corriente del Zadorra. Todo quanto hay occidental á la línea, para Castilla, en cuyo territorio entra la Vizcaya. Todo lo oriental, para Navarra, en que entran Ipuz. coa, Duranguesado, y la mayor parte de Alava.

3 Con esto declaran fenecidas las discordias de los reyes antecesores relativas á la dominacion de todo el pais vascongado; y juntando esta expresion con lo resultante de los otros instrumentos, es mas claro que la luz del medio dia no haber exîstido repúblicas algunas desde don Sancho el de Peñalen, difunto en el año mil setenta y seis, y haber sido

1

1

Alava, Guipúzcoa y Vizcaya la materia, la ocasion, el objeto y el motivo de todas las guerras entre Castilla y Navarra desde que don Alfonso 1 de Navarra y Aragon se separó de ia union conyugal de la reyna de Castilla doña Urraca por los años de mil ciento y doce.

NUM. 159.

Fueros de la villa de Uclés, dados por don Pedro Fernandez, maestre del órden de Santiago, por mandado del rey de Castilla don Alfonso VIII en el mes de marzo de 1179.

[ocr errors]

Coleccion diplomática del excelentísimo señor don Gaspar de Jovellanos.

In nomine sancte et individuæ Trinitatis, Patris et Filii, etSpiritus Sancti, amen. Ego magister Petrus Ferrandi ex Milicia Sancti Jacobi, una cum fratribus meis et voluntate et jusu nostri regis Aldefonsi et uxoris ejus Alienoris, facio paginam testamenti ad vos omnes habitantes in Ucles tam presentibus quam futuris, de foro optimo, propter amorem Dei: et sic dono vobis et confirmo tale foro. In primis ut non habeatis manneria: nisi ut unos ad alios vos metipsos hereditetis usque ad septem generationes. Et qui ex vobis non habuerit filios, aut propinquos sive gentes, ponat in suos vicinos causam suam pro ejus anima ubi corpus suum jacuerit, vel ubi ei placuerit. Quando fuerit fonsato de rege de Castella, ad monitionem vadant de vobis tertia pars de militibus in fonsato. Pedones nullum fonşatum faciant. Qui hominem occiderit, det trecentos solidos, et pectet octavam ad palatium. De mancipiis et de filiis vestris seu de tornadicis ipsas calumnias que contingerint et de libores, et de dampno in suas casas, accipiat palacium quantum pertingerit in suo quarto. Et homo qui habuerit ho

[ocr errors]

mines in suo corrale et in suas casas aut foras in sua comparatione vel in sua hereditate, homines qui ibi habitaverint, non habeant alio senniore nisi illum cujus domus et hereditas fuerit. De magistro a iuso, uno seniore, et uno merino de magistro. De ganado de Ucles non prendant montadgo in nullas terras: et si hoc fecerint, duplent illum. Et homines de Ucles, non pignorent illum extra suos terminos nisi ganado qui de villa exierit in ipso die et ad villa reverterit. Nullus homo non pignoret ganado, et non descavalget caballero, neque alcalde, et non pignoret caballo de siella, nec bestia mular de siella, et qui hoc fecerit, duplet illud et pectet in coto centum maravetinos ad regem. Et homines de aliis terris qui habuerint judicio cum homines de Ucles, et prius non demandaverint directo in suo concilio, et super aliud pignoraverint, pignora illa duplent, et pectent centum maravetinos ad regem. Et cabaHeros de Ucles qui fuerint in guardia, primum erigant caballos, et plagas, et postea quintent. Infanzones qui venerint ad Ucles populare, tales calumnias habeant de morte, aut de vita, quomodo alios populatores. Infanzones qui intrarent en termino de Ucles de los moiones adentro, tales foros habeant quomodo alios vicinos de Ucles. Judex aut merino qui pignoraverit ad hominem de Ucles, dent illi fiadores pro alcaldibus aut rege; et si noluerint accipere, tollant suo ganado vel sua pignora sine calumnia. Et si aliquis homo mulierem prendiderit, illa non querendo sive parentes suos, aut gentes suas non quérendo, pectet trecentum solidos, et exeat homicida; et si illa voluerit, fiat homiciera, et dexheredata. Et concedo vobis vestras casas, et vestras hereditates per semper. Et posadas non prendat scolano a forcia in casa de clerico, nec de caballero. Et sennior de villa non prendat nulla casa a forcia nisi comparada de suo. Caballeros de Ucles qui fuerint in fonsado cum suo seniore, dent una quinta. Et homines de Ucles qui a parte de palacio fecerunt culpam, pignorent eam cum suo vicino per illam querimoniam. Et homines de Ucles de uno anno in super si aliqua causa super eo venerit, vendant suas casas et suas hereditates, et vadant se ubi

PARTE III. TOMO IV.

HH

voluerint. Et homines de Ucles qui tornadizos tornaverint, si habuerint filios, hereditent eos post mortem. Et homines de Ucles qui aduxerint mauros jenuos, et de sua voluntate venerint ad Ucles, vel ad suas aldeas, ipsi vivant securi. Et homines de Ucles qui demandaverint directo in alias terras, et nou fecerint illud, et super istud pignoraverint, prendant in asadura triginta, solidos. Et ganado de alias terras, qui in montes de Ucles steterint, dent montadgo; medio ad seniore, et medio ad concilio. Si ibi, voluerint homines de Ucles qui fuerint antea populare, habeant suas casas et suas hereditates, faciendo suo directo in Ucles, sicut vicino; et qui remanserint, habeant suo medianeto cum illis ubi posederint terram. Et homines de Ucles si prendiderint moro Alcayat, aut qui teneat castello, dent illum ad regem. Caballeros vel peones qui aduxerint tale mauro, prendant de illo centum maravetinos et postea dent ad rePedones qui fuerint in guardia, pro quinto dent septimo; gem. et non dent quinta de nulla ropa que sit taiada vel cosida; et de ferramienta non dent nisi fuerint armas; neque de convivio nisi fuerit requa capta; sed dent de bestias, et de ganado, et de mauro, et de maura. Et non dent tertia episcopo de decima, nisi de pane et de vino, et de aquis. Nullus homo non det homicidium per bestiam: et qui occiderit hominem aut per parietem, aut per casam, aut si mortuus in aqua, aut in silo, aut in puteum vel in fonte, aut de aliquo ligno, per istas to¬ tas, aut per alias qui fuerint similes istas, non dent homicidium, nisi fuerit occisus per mano hominis. Et nostros medianedos sint de Talavera a Toledo in Madrit; de Avila a Pedraza medianedo in Alfarella; de Sepúlveda a Aillon in Secobia; de Fita á Talamanca medianedo en Almoguera; de Caracena a Cesaraugusta, medianedo in Hopte. De Hopte medianedo in Alcaraz. Nullus populator de Ucles nulla facendera faciat usque ad caput anni. Et senior de villa non sedeat cum alcaldes in die veneris ; et si sederit, non judicent; et si judicaverint, pectent illa petitione, et in illos alcaldes sedeat judex. Homines de Ucles qui ad regem habuerint ire ad judicium contra cristianos, habeant moion in Toledo, et in Madrit; et

..

quomodo taia la Sierra usque in Atienza, et a Medina, et contra sarracenis non vadant ad illum. Et super hoc quod scriptum est, concedo vobis toto illo foro qui fuerit datum ad Sepulvega in tempore quo populata fuit, foras iactada arroba et almudes in die de mercado, et alcabala de carniceros; iet qui istas tres causas cognominatas prendiderit, det ad profectum de senior de villa. Regnante domino nostro Jesu Christo et sub illius nutu rex Aldefonsus in Toleto, et in Castella, et in Naiara et in regnis suis: jusu regis, magister Petrus Ferrandi, dominator in Ucles. Cerebrunus archiepiscopus toletane sedis et Hispaniarum primas. Ego Aldefonsus qui hanc paginam renovare iussi, et legentem audivi, roboro et confirmo, per Deum et per omnia divina misteria quæ sunt sancta. Quod confirmatum a me roboratum et autorizatum est. Et si aliquis ex progenie mea vir aut femina, rex vel comes, vel potestas, hanc paginam testamenti disrumpere vel conturbare voluerit, non possit perficere, et sit maledictus a Deo Patre omnipotente, Filio, et Spiritu Sancto, amen: proiiciatur a sancta comunione; et post dicesum a corpore non sepeliatur corpus eius in sacrato, nec spiritus eius societur cum electis, sed cum Datam et Abiron, et Juda traditore sit pars ejus in eterna damnatione infernale, et insuper pectet ad partem imperii viginti libras auri puri: et ista pagina roborata fortitudines habeat per in secula seculorum, amen. Ego magister Petrus Ferrandi concedo et confirmo. Ego Petrus Franco testo et confirmo. Facta carta in Toleto mense marcii, et data manu regis vobis hominibus de Ucles, ad ostium sancte Maria sedis archiepiscoporum, sub era millessima ducentesima decima septima.

[merged small][ocr errors]

Por esta escritura se ve que no era necesario, ser soberano para conceder fueros á los pueblos, y así no necesitaron serlo los señores de Vizcaya para darlos á sus villas.

« AnteriorContinuar »