Imágenes de páginas
PDF
EPUB

te doen arresteren ende voorts met hem te procederen voor de Justitie daert noodich sal zijn, waertoe zij twee goede mannen hebben bestempt ende gedenomineert namel. een Burgemeester ende Pieter Wilmsz. boogaert weesevader" 1).

Dat de houder van den rentebrief geen gewild man bij de overheid was, kan men voorts lichtelijk opmaken uit het volgende: „ dat men Reyn Janszn. Lijnslaeger sullen ontbieden ende met hem in rekeninge te treden van zijn verdoenen Landen, ende oock de schulden die hy weder aen onse stede ten achteren es soe van hondertste penning als anders. Ende soe hy niet en compareert dat men hem op zijne goet sullen inroepen” 2).

Dit neemt evenwel niet weg, dat Reyn Janszn. Lijnslager geen gemakkelijk tegenstander bleek te zijn, maar het der stedelijke regeering zeer lastig maakte. Ook kunnen wij niet bespeuren, dat de bedreigingen van den Raad veel invloed op hem uitgeoefend hebben; ten minste, zooals wij uit het volgende vernemen, is de rentebrief nog steeds in zijn bezit en wil men, wat men langs den weg van geweld niet vermag te bewerkstelligen, door vriendelijkheid en minnelijke schikking trachten gedaan te krijgen. „, Belangende de begijne rentebrieff" — zoo lezen wij toch — dien Reyn Janszn. Lijnslager onder hem heeft van iic gulden Jaerlicx, houdende op eenige borgen tot Geervliet Js geresolueert dat Burgemeesteren met vruntschappe de brieff van hem sullen vorderen vfte in bewaringe te gecrijgen, soe zy best met hem sullen cunne (?) handelen” 3).

[ocr errors]

Bijna zes jaren waren er alzoo verloopen. De zusters waren nog steeds in haar klooster, en nog was de Stedelijke Raad geen duimbreed gevorderd. En werden de onderhandelingen met Lijnslager al opnieuw geopend, in den beginne scheen zulks nochtans tot niets te zullen leiden. Toch kwam er toenadering en wel van zijnen kant. Maar

1) Res. van 11 Juli 1584. 2) Res. van 29 Dec. 1585. 3) Res. van 15 Juni 1591.

een verzoek, door hem tot de vroedschap gericht, werd door deze wel in overweging genomen, doch botweg afgeslagen. Het is niet zeer duidelijk, wat de inhoud van dit verzoek is geweest. Stelde Lijnslager wellicht voor, het geding door twee scheidsrechters te doen uitmaken? Wij zouden dit ten minste opmaken uit de woorden: „, ten waere zy beijde borgeren waeren datmen alsdan met haer In huijre souden handelen ende ouercomen alsmen beuinden sal te behooren" 1). Doch, is deze zin ook een weinig duister en vinden wij verder hieromtrent niets aangestipt, de zaak betreffende den rentebrief schijnt ten slotte toch haar beslag te hebben gekregen.

Welk een hard gelag het voor de zusters moge geweest zijn, Lijnslager moest trouwens het was te voorzien! ten laatste voor de stadsregeering zwichten. In het jaar 1593 op 30 Mei kon Jan Janszn. Teengs, lid van den Raad, zijne rekening over de jaren 1591 tot en met 1593 indienen „van ontfanck vuytgauen ende administratie dien hy als Thresaurier geweest zijnde van Conuents goederen van Galileen ende Marien gaerde ten ouerstaan van deersame Claes symen Heyckes, Pieter coppeszn., ende Jan Wilmszn. Lap vroetschappen ende specialike van de geheele vroetschappe daertoe gecomitteert tottet hooren ende sluijten van dese zijne rekeninge die daer van haer rapport aen vroetschappen hebben gedaen, en hebben die voirsz. vroetschappen naer tvoirsz. gedaen rapport die voirsz. rekeninge geapprobeert ende gelaudeert bedanckende hem van zijne deuchdelycke bedieninge ten ouerstaen van weesevaders gedaen. Actum onder onse voirsz. stede zegel den naestlesten meije xvc drie en tnegentich" ").

Eene enkele opmerking vergunne men mij nog. In de rekeningen van het Oude-Mannen- en Vrouwenhuis te Monnikendam vond ik de volgende bijzonderheid betreffende landerijen, die vroeger aan het klooster Mariëngaarde hebben toebehoord:

1) Res. van 9 Aug. 1591.

2) Stadt-Resolutieboeck van 1573-1593".

[ocr errors]

Dese iij bagijnen Landen syn vercocht op Ix Janvario 1649 aen naervolgende persoonen":

1o. Heer Jacobs Zecamp groot stijff derdalf deijmt hebbende daer bij xxvj voeten hooger seedyck in de banne van Zuyderwoud".

[ocr errors]

Het 2de stuk groot ontrent vijff deijmt hebbende daer bij L voeten zeedyck Leggende als volgt tussen de twee gouwen op de binnenbreeck".

Het 3de stuk,, Lodewyck Lambertsz. Lourens aent verdolff gelegen aen de marctgou groot ontrent vierdalff deymt hebbende daer bij XXXVI voeten zeedyck, aen dees zyd van vuijdam 1) bijt henske slootje”.

Van het zegel van dit klooster konden wij tot hiertoe geen spoor ontdekken.

Mariëngaarde met zijn lang verleden verdwijnt sinds voorgoed uit de geschiedenis. Nog eenmaal rijzen muren op zijne oude grondvesten omhoog, maar het is geen gebouw voor van de wereld gescheiden zusters. De Protestantsche zin van Monnikendam's bewoners geeft er eene meer practische bestemming aan. Het Tobias-huis verrees, een toevlucht voor ouden van dagen, hetzij mannen of vrouwen, waarvan H. Meyer in zijne boven aangehaalde "Beschrijvinge" ons te vermelden weet, dat men het begonnen is te bouwen in 1612 en voleindigd heeft in 1614. Tobias huys, anders het Oude Mannen ofte Proveniershuis genaemt, in het welcke, neffens sommige Borgers, veele van wydt ende syd komende oude luyden, soo mannen als vrouwen, de kost voor haer leven lang kopen ende wonen. Dit is een fraey gebouw in 't vierkant begrepen, lang omtrent 220 en breet 160 voeten, alle de huysjens van 't selve aen een pant ofte galderye, die het gehele vierkant van binnen ommegaet, staende en uytkomende❞ 2).

[ocr errors]

Maar ook dit gebouw heeft zijn tijd gehad. Hetzij bij gebrek aan kostgangers, hetzij wat eer de reden der

[blocks in formation]

slooping schijnt te zijn geweest door misbruiken van allerlei aard, het werd in de eerste helft der voorgaande eeuw omstreeks 1733 afgebroken, de grond daarop eerst als moestuin gebruikt, gelijk de platte grond van A. van der Gronden 1) aangeeft, en sinds het begin onzer eeuw, toen er niet meer in de kerk begraven werd, met zand opgehoogd door het gemeentebestuur ingericht voor eene laatste rustplaats. Thans fluisteren over deze zoo oude en eerbied waardige plek, voor ouden zoowel als voor jongen van dagen, de populieren een „Requiescant in pace".

Gent, Juni 1888.

1) Hedendaagsche Historie of Tegenwoordige Staat van alle Volken dl. XV (Amst. 1743), tegenover blz. 489.

COLLATIERECHT EN INCORPORATIE VAN KERKEN,

DOOR

Mr. S. MULLER Fz.

(Vervolg van dl. II, blz. 371.)

BIJLAGEN.

I. OORKONDEN AANGAANDE DE KERK VAN AMERONGEN.

1. Paus Innocentius III bevestigt het kapittel van St. Pieter te Utrecht in het bezit van eenige kerken, tienden en hoven. 5 Februari 1216.

Innocentius episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis.. decano et capitulo sancti Petri Trajectensis salutem et apostolicam benedictionem. Sacrosancta Romana ecclesia devotos et humiles filios ex assuete pietatis officio propensius diligere consuevit et, ne pravorum hominum molestiis agitentur, eos tamquam pia mater sue protectionis munimine confovere. Eapropter, dilecti in domino filii, vestris justis precibus inclinati, de Gerolsdike, de Emelnesse, de Wulfarsdesdike, de Sabbingen, de Witgenkerke, de Clotinge, de Gous, de Vinningen, de Elewoldesdike, de Munstre, de Gapinge, de Nortmunstre, de Sandic, de Herradeskerke, de Emekerke, de Almesfote, de Tiecelleskerke, de Dhelden, de Vlsen, de Warnesfelde, de Malsen et de Amerunge ecclesias cum capellis, decimis et aliis pertinentiis earundem, decimam quoque de Broclede ac curtem de Brocherhove cum pertinentiis suis, sicut ea omnia juste ac pacifice possidetis, vobis et per vos ecclesie vestre

« AnteriorContinuar »