sanctique Thome de Suleiow fratresque Cistersiensis ordinis ibidem domino servientes favore speciali dilexerunt, eorum pijs vestigijs inherere cupientes, ut eiusdem domus fratres in futurum liberius et magis pacifice omnipotenti deo valeant deservire, conferimus Abbati predicte domus Capellano nostro spirituali villas in dominio nostro sitas, videlicet Goram, Pucinowo, Campam (2) cum toto districtu suo, prout sunt certis metis et gadibus limitate, locare eodem iure Teuthonico, videlicet iure Novifori, quo nostra civitas Lanchicia cetereque civitates Teuthonicales terre nostre sunt locate. Incolas autem predictarum hereditatum et villarum, cujuscunque nacionis sint sive artis, absolvimus in perpetuum ab omnibus polonicalibus solucionibus iam emersis vel in futurum emergendis, qualitercumque nominentur, et ab omni iugo tributarie servitutis, quocunque vocabulo censeatur. Ad castra autem firmanda vel reparanda nunquam ire compellentur, nec ad expedicionem aliquam ire tenebuntur, nisi cum gens aliena hostiliter invaserit terram nostram; nec ad alicuius Palatini vel Castellani vel alterius Judicis audienciam provocabuntur, nisi nostram, cum littera nostro sigillo sigillata, semper et ubique iure Teuthonico iudicandi; aliomodo citati nunquam comparebunt. Causas quoque que in prefatis hereditatibus per quoscunque et villis emerserint, vel per habitatores earundem contigerint, sive sentenciam capitis, sive suspendium exigant, sive ex furto, sive ex homicidio, civilem aut criminalem questionem contineant, Abbas sive Scoltetus vel Scolteti, quos idem Abbas pro voluntate sua instituerit, libere iudicabunt, soluciones penales recepturi. Et quia ab antiquo predicte hereditates a nostris progenitoribus prefate domui de Suleiow cum omnibus utilitatibus sunt concesse, iam per amplius ipsum Abbatem et omnes habitatores villarum earundem in silvis, in aquis, in campis, in pratis, in molendinis, in macellis, in tabernis vel artibus alijs, in piscacionibus, in venacionibus, uti pro sua voluntate cupimus volumus et gaudere. Quod ut ratum et firmum in perpetuum habeatur, presens scriptum sigilli nostri munimine duximus sigillandum. Huius rei testes sunt: Comes Dirsicraius Palatinus Lanchiciensis, Johannes Cancellarius, Seceh Judex, Wseborius Dapifer, Alexius Castellanus, Johannes Prepositus Lanchiciensis. Datum in Lanchicia sub anno domini Millesimo ducentesimo nonagesimo secundo, in die sancti Johannis Baptiste.

(2) Vide ad tabulam paulo inferius Nro LXXXII. exhibitam annotationem secundam..

LXXXI.

Calissiae, anno 1292.

Premislaus II Dux Poloniae Majoris, omnes ditionem ejus per Olobok intrantes, et in eadem domicilium sibi constituturos advenas, nec non mercatores Calissienses merces per praedictam villam transvehentes, a portorii solutione liberat, hisque censum de duabus pannorum tabernis provenientem in perpetuum donat (1).

In nomine domini, amen. Multis incomodis prudenter occurrimus, cum etatis nostre negocia litterarum ac testium munimine roboramus. Nos igitur Premis secundus dei gracia Dux Polonie notum facimus universis, tam presentis etatis hominibus quam future, quod pia consideracione intendentes profectuj et melioracioni terre nostre et civitatis Kalisiensis, ut in facultatibus propriis ampliata, consveta nobis servicia facilius valeat inpertiri, universos homines terram nostram ratione mansionis intrantes per Oloboch (2) et cives nostros Kalisienses cum mercibus ipsorum per viam eandem transeuntes, de theloney absolvimus solucione, donantes eisdem civibus nostris ex plenitudine gracie nostre censum de cameris duabus sitis in eadem civitate Kalisiensi pro pannis condendis in subsidium civitati, perpetuo possidendum. In cuius rei testimonium presentes conscribere jussimus, sigilli nostri munimine roborantes Presentibus his testibus Comitibus: Alberto Castellano de Cbansin (3) (sic), Sendyvoio Subcamerario Kalisiensi, domino Thilone Preposito de Santok. Ego Jasco Notarius dominj mej Ducis supranominati his eciam interfui, et de mandato ipsius propria manu subcripsi. Actum et datum in Kalis, anno gracie dominj M° CC nonagesimo secundo.

(1) E tabula authentica membranacea doctiss. Stronczyńscii propria, cujus sigillum jam desideratur, funiculus autem, quo appensum erat, flavi coloris est.

(2) Vid. annotationem tertiam ad tabulam N° LIV. praemissam.

(3) Vide ad tabulam Nro XXXIV. praemissam annotationem octavam.

LXXXII.

Lanciciae, anno 1292 die 30 m. Novembris.

Casimirus Dux Lanciciae, incolas villarum Gorae, Pustkoviae et Kempae coenobii Cisterciensium Sulejoviensis propriarum, ab omnibus publicis tributis et angariis per sedecim annos immunes esse jubet (1).

In nomine domini, amen. Nos Kazimirus dei gratia Dux Lanchicie significamus universis presentibus et futuris, quod nos contulimus Abbati et conventui domus de Siliov specialibus Capellanis nostris locare villas suas, videlicet Goram, Pusnovo, Campam (2) cum toto districtu suo, prout sunt certis metis et gadibus limitate, locare eodem iure Theutonico prout in Syroda (3) incole et cives eiusdem civitatis habere dignoscuntur: et ut pocius dictas villas suas locare valeant, et ad eas homines vocare liberius, concedimus omnibus incolis dictarum villarum iam residentibus vel in futurum advenientibus in eisdem sedes edificare, extirpare, et XVI. annis omnimoda gaudere libertate; et ab omni exactione eosdem incolas infra predictos XVI.

(1) Ex archetypo membranaceo doctiss. Stronczyńscii proprio, cujus sigillum de cera communi factum, jam prorsus deletum, filis sericis rubei et flavi coloris appensum est.

(2) De villis hic recensitis jam in annotationibus ad privilegium Nro IVto praemissum locuti sumus; villam enim hic Góra dictam non aliam esse nisi pagum Baldrzychowska Góra (Baldrichoviensem montem), qui in praedicto privilegio vocabulo latino Mons indicatur, et ad rivum Mierczna situs a Baldrichovia vix uno milliario distat, nemo est, qui dubitet. Quum tamen tum in hac, tum in paulo praecedente LXXXma tabula, de villis Góra, Pusnovo (v. Pucenovo) et Campa hoc modo agatur, ut easdem omnes sibi contiguas et quasi in uno limitum tractu positas esse facile quisque conijcere possit, nunc facilius etiam adducor, ut villam hic Pusnovo alias autem Pucenovo perperam dictam, non aliam nisi villam Pustkowie Górae contiguam esse credam, utque villam quoque Kepam ibidem ad fluvium Mierczna vel olim exstitisse, vel etiam hodie exstare putem, argumento tabulae XXIIItiae meae huic opinioni vel maxime suffragante; licet de nomine et situ praedictae villae, nec Indices Regni Poloniae locorum, nec tabulae geographicae ullum indicium exhibeant.

(3) Sroda primarium nomen erat oppidi, quod Novum forum latine, Neumarkt vero germanice dictum, in Silesia inferiori situm, quatuor milliariis a Vratislavia distat. Vid. Stenzelii Urkunden-Sammlung p. 108; Roepelli Gesch. I. 577, 578. Dlugossii etiam Chronica de uno eodemque eventu, duobus diversis locis, Libro scil. VI. p. 579 et Lib. VII. p. 709, (errore vel ipsius Dlugossii vel librarii, vitiata temporum ratione) narrationem exhibentia, illo Srodae, hoc autem loco Novifori nomen eidem oppido tribuunt. Conf. tab. Nro XLIV. praemissa pag. 74.

annos liberos esse volumus et immunes. Expletis autem predictis annis eadem libertate perfruentur, sicut incole nostrarum civitatum iure Theutonico locatarum. Quod ut in futurum ratum et firmum habeatur, presentem litteram predictis Capellanis nostris nostro sigillo dedimus sigillatam. Presentibus hiis: Comite Dirzicraio, domino Johanne Cancellario, Comite Siborio Dapifero, Urbano Subcamerario, Johanne Subpincerna, et multis aliis. Datum anno domini M° CC nonogesimo (sic) secundo, in die beati Andree Apostoli.

LXXXIII.

Gnesnae, anno 1293 die 23 mensis Aprilis. Premislaus II Dux Poloniae Majoris Gerardo Abbati coenobii Cisterciensium Ladensi potestatem tribuit, colonis Germanis et liberis Polonis rusticis, privilegio juris Teutonici

(quod dicebatur) gavisuris, villam Jaroszyn frequentare (1).

In nomine domini, amen. Omnis actio temporalis memoria indigens, ne prauorum hominum suggestionibus deprauetur, utile uisum est, ut scripture testimonio roboretur, et justicia debitum sorciatur effectum. Nouerint igitur uniuersi presentem paginam uisurj, quod nos secundus Premiz dej gracia Dux Polonie Maioris, cupientes que ad cultum diuini nominis spectant, nostris temporibus pocius augeri quam diminuj, et ea, prout possumus, liberius confouere; quapropter nos progenitorum nostrorum deuocionem, quam semper habuerunt erga domum Lendensem pio prosequentes affectu, contulimus reuerendo patrj domino Gerardo Abbati domus ejusdem et suis fratribus interpellantibus, auctoritatem locandj in hereditate, que Jarossino (2) dicitur, villam cum Teutonicis et liberis Polonis, pleno iure Teutonicorum. Verum quia donum deo collatum, legibus principum subiacere non debet, volumus predictam villam liberam et exemptam esse a pouoz, a preuod, a strosa, a dan, a naraz, a poduoroue, a targoue, a mostne, a castrorum

(1) Ex archetypo membranaceo Ill. Josephi Rusiecki proprio, cujus sigillum desideratur; fila autem serica, quibus appensum erat, rubei coloris sunt.

(2) Jaroszyn villa parochiae Lądecensis, Coninensis territorii et regionis.

edificio siue poncium quorumlibet, a recepcione Subuenatoris seu custodis, uel conductu castorariorum, a uicinia quod opole wlgariter nuncupatur, a custodia vel solucione erodiorum, quod socol nuncupatur, et ab omni exactione seu colleccione quod pouoloue dicitur, a uecturis et expedicionibus vel omnibus iuribus in Polonia constitutis, quibuscumque censeantur nominibus; hoc solo excepto, cum aliquis contra dominum (dominium ?) nostrum insultum fecerit, quod colonj sepedicte ville una nobiscum tenebuntur defensare. Judiciorum nichilominus omnium, ut est de contentione, percussione, membrorum mutilacione, siue eciam capitis perplectione, ut maiorem circa dominum in tremendo iudicio fiduciam habeamus, predictis fratribus, per suum iudicem exsequenda (sic) liberam auctoritatem concedimus. Nulli ergo Castellanorum aut Judicum siue citandj siue iudicandj in ipsa villa ius aliquod reseruantes. In huius rej testimonium presentem paginam nostrj sigillj munimine roboramus, presentibus hijs: Comite Bozeta Castellano Lendensi, Comite Johanne Castellano Sremense, Comite Bogmilo Venatore Gnezdnensi, Comite Lasch (sic) Subdapifero domine Ducisse, et alijs quam pluribus fide dignis. Datum in Gnezdna Adalbertj martyris (3), anno domini M° CC° nonagesimo tercio, per Jaschonem Notarium nostrum.

(3) Hic diem sancto Adalberto sacratam intelligi, minime dubitandum est. In adscribenda enim tabularum die, verbi,,diei", quod designationem sancti alicujus vel sanctae praecedere solebat, omittendi, mos apud Notarios illo tempore invaluit. Conf. tabb. annorum 1296 et 1301 Nris LXXXV. et XCV. inferius exhibitas.

LXXXIV.

Brestiae, anno 1293 die 20 mens. Augusti. Vladislaus Locticus Dux Siradiensis et Cujaviensis, villas suas Niewodniki et Cieslino (?), cum villis coenobii Cisterciensium Ladensis Klobia et Choceń commutat (1)..

In nomine domini, amen. Omnis actio legitima temporalis memoria indigens, ne pravorum hominum sugestionibus infirmetur, utile et cautum

(1) E tabula authentica membranacea Ill. Josephi Rusieckii propria, cujus sigillum et ligamentum, quo appensum erat, desiderantur.