fieri breve memoriale de reliquiis sanctorum que ibi habetantur. Ibi etiam propter amorem Dei et genitricis ejus et propter metum geenne et propter amorem vite eterne, pro anima sua et patris sui Berardi et matris sue Wandalmodis et omnibus consanguinibus suis, dedit omnem terram quam pater suus antea donaverat ad cabellam de Petra Acuta, hoc est ecclesiam de Hiarentay (1) cum decimis hac presbiteratu, et unum curtile cum plantaria, quam Habraam presbiter edificavit; et retro ecclesiam sancti Martini vineam unam; et in Bello loco duas cameras de vina; et in villa de Pluieis curtilos VI; et in Arderolis curtilum unum, quem Roapertus possedit; et subtus Petram Acutam quod quidam Falco edeficavit; et in Vaurelle tres curtilos; et in Bello Campo curtilum quem Vinam edificavit cum vinea et molendino, que Arfredus presbiter edificavit ; et in curte Johanini unum curtilum et quicquid ad ipsum curtilum aspicit; et iterum en Vaureille curtilum quem Andreas possedit; et in Treon quicquid Waldalmaro et Madalgerio acquivit tres solidos; et in Dalfingo mansum unum cum campis et pratis et silvis, quicquid de terra Hodeneschi ad ipsum mansum aspicit; et in illa plana unam vineam; et insuper dat ecclesiam sancti Martini de Stocis (2) cum decimis ac presbiteratu, et terram que ad ipsam ecclesiam aspicit, ea videlicet ratione ut habeant clerici, qui hic deo serviarint, licentiam tenendi et possidendi. Sane si quis post dissessum meum hanc elemosinam destruere, non valeat vindicare quod repetit, sed iram Dei et omnium sanctorum quorum nomina hic recitantur incurrat, ni non cum satiffactione emendaverit, et donatio ista firma et stabilis permaneat cum stipulacione subnixa. Signum Humberti et Emelt, qui fieri et firmare rogaverunt. Signum Berardi. Signum Wicardi. Sig. Hietoldi. Sig. Eldani. Sig. Arfredi. Sig. Adalberti. Sig. Secardi. Sig. Bernardi. Sig. Letardi. Sig. Falconi clerici.

Catalogue des reliques vénérées dans le château de Beaujeu.

Brevis memoriale de reliquiis que jussu domini Humberti venerantur in castro Bellijoci. In primis de hiis quas Berardus et Wandalmodis acquisierunt:

Relique de capillis sancte Marie;

Item de calciario sancte Marie;

(Sic, pour Charentay.

(2) Les Eloux, commune de Beaujeu (Rhône).

Item de vestimento ejus, quo induta erat quando Dominus obumbravit in ea.

Reliquie de vestimento sancte Cecilie ;

Reliquie de capillis sancte Margarite;
Reliquie uncie de pollice sancti Pauli ;

Reliquie de vestimento sancti Petri et de barba.

Istas reliquias vendidit domnus apostolicus Augustino abbati : Reliquie de minimo digito sancti Andree;

Reliquie de lapidibus et de monumento sancti Stephani;

Reliquie de vestimento sancti Mauricii ;

Reliquie de vestimento sancti Laurentii;

Reliquie de vestimento sancti Pregecti ;
Reliquie de ligno et de sepulcro Domini;
Reliquie de scammica sancti Benedicti ;
Reliquie de vestimento sancti Martini ;
Reliquie sancti Albani;

Reliquie de ossibus sancti Romani;
Reliquie de septem Lampadibus;
Reliquie sancti Marcellini et Petri;
Reliquie due dentes sancti Bricii;
Reliquie una dens sancti Sebastiani;

Reliquie de ossibus sancti Marcellini;

Reliquie de vestimento sancti Bartholomei;

Item reliquie de cruce et sepulcro Domini et de sancta Maria ;

Item de vestimento apostolorum Petri et Pauli;

Reliquie sancti Lonini;
Reliquie sancti Vincencii;
Reliquie sancti Saturnini;
Reliquie sancti Donati;
Reliquie sancti Annemondi;

Reliquie sancti Germani;

Reliquie sancti Amani;

Item de reliquis ubi sancti apostoli ploraverunt et sancta Blandina oravit cum ipsis;

Reliquie sancti Christophori;

Reliquie sancti Maioli, abbatis Cluniacensis, de vestimento.

Reliquie plurimorum sanctorum quorum nomina nobis incognita sunt. (Archives du Rhône. - Titres du chapitre de Beaujeu, copie du commencement du XIIIe siècle.)

XVII

Achardus mansum unum in villa Romanis.
1034.

Omnipotentis Dei clementia humanum presciens genus labile et ad peccandum pronum, quedam purificationum genera gratuita bonitate sua conferre dignatus est, quibus sorditata post baptismum ad misericordiam consequendam conditio humana denuo restauretur. Quorum unum precipuum esse novimus, helemosinarum largitionem, ipso dicente Domino :

Date helemosinam. » Igitur omnibus Christi caractere insignitis notum sit quod ego Achardus, miles, peccatorum meorum reminiscens atque exinde penas ignis inextinguibilis pertimescens, dono Domino Deo et sanctis ejus apostolis Petro et Paulo locoque Cluniensi, unum mansum, hoc totum quod habebam indominicatum in ipso manso; et est ipse mansus positus in villa que vocatur Romanis (1); ea videlicet ratione ut filius meus Vuichardus, si voluerit eum redimere, det pro ipso manso habitatoribus supranominati loci XX solidos, sin alias ipsi monachi teneant et possideant. Facio hanc donationem pro anime mee ommiumque christianorum remedio. Hoc donum laudaverunt Amedeus, Vuigo, Girinus, et mater illorum Blismodis. Si quis vero contra hanc donationem litem

(1) Romans, canton de Châtillon-sur-Chalaronne (Ain).

inferre voluerit, nisi cito resipuerit, omni maledictioni subjaceat. Actum Cluniaco, regnante Henrico, anno regni sui XVIII.

(Cartulaire B de Cluni, fo 220 vo,'charte 395.)

XVIII

Notice de la fondation de l'église collégiale de Notre-Dame de Beaujeu.

1076.

Anno incarnationis dominice millo LXXVI.

dies XI...V kl.....

.pasch. kl april. dies

pasch. VI id. april....... ...(1) et quodam die sabbati VI idus decembris, dedicata est sacro sancta Dei ecclesia in castro Belli Joci sita ab istis tribus personis, scilicet a domino Hugone, venerabili episcopo Diensi, et a Domino Gebuino, archiespiscopo Lugdunensi, et a religioso Landrico, Matisconensi episcopo. Altare majus dedicatum est in honore sancte Dei genetricis semper que virginis Marie et omnium sanctarum virginum a tribus supra dictis personis.

Altare ab australi parte dedicatum est in honore IIIIor evangelistarum, a domino Gebuino, Lugdunensi archiepiscopo. Altare vero ab aquilonari parte dedicatum est in honore Trium Virtutum a domino Landrico, Matisconensi episcopo.

Eo autem tempore dominus Huguo, Diensis episcopus, erat legatus apostolice sedis, qui postea fuit archiepiscopus Lugdunensis et similiter legatus.

Pax eterna Dei sapientia in novissimis temporibus periclitanti mundo corporea subveniens, presentia et predicationum ac miraculorum inmensitate sublevans deceptum hominum a tyrannide demonica, postquam pro eo moriens morte spontanea redemit eum a morte perpetua,. ascendens que celos, unde venerat, consedit in majestate paterna, per apostolos et eorum successores salutifera per orbem sparsit semina, e quibus multiplex fidelium messis pullularet per quadriformis orbis spatia.

Fundata itaque ecclesia horum predicatione ac morte, summi et apostolici viri succedentes eis cum plurimis doctoribus celestis doctrine, et cum innumerabilibus testibus fidei catholice dilataverunt eam per gentes, regna plenissime destruentes idolarum, culturas et fana idolatrie, et constituentes ecclesias per urbes et oppida, per vicos et castella, in toto terrarum,

orbe.

(1) Ces lacunes existent dans la copie.

Quas distinguentes in patriarchis et metropolitis, in archiepiscopis et episcopis, ordinaverunt eas officiis et professionibus diversis, scilicet de sacerdotibus et levitis, de canonicis et cenobitis, de domino sacratis et viduis ac de ceteris ecclesiaticis officiis.

Hac reges et principes secuti cum pluribus fidelibus viris locupletaverunt prediis et ornamentis et beneficiis maximis, quatenus ex his Domini greges communiter et canonice viverent in Dei sanctorumque ejus serviciis, et inde subvenirent pauperibus, viduis et orphanis.

Ipsorum igitur exempla, secundum nostre facultatis quantitatem, imitati, nos Huguo et Guichardus ac Stephanus, cum filiis ac filiabus nostris de Bellojoco, concedimus et, quod verius est, reddimus ecclesias ac terras quas Berardus et Vuandalmodis atque Humbertus cum filiis ac filiabus eorum, parentibus nostris, concesserunt clericis famulantibus Deo in capelle nostre oratorio, quod valde venerandum et venerabile est sub Dei genetricis et plurimorum sanctorum patrocinio, sicut fas est cernere in subscripto reliquiarum ipsarum cathalogo :

Reliquie sanctorum quas Berardus, Vuandalmodis atque Umbertus attulerunt ad nos de Roma et de diversis locis: In primis de capillis Sancte Marie et de calceis ejus.

Item de vestimento ejus quo induta erat quando Spiritus Sanctus obumbravit eam; de vestimento et de barba sancti Petri, uncia de pollice sancti Pauli; reliquie de digito minimo sancti Andree apostoli; de vestimento sancte Cecilie; de capillis sancte Marguarite; de lapidibus sancti Stephani et de monumento ejus; de reliquiis vel vestimento sancti Mauricii ; de reliquiis vel vestimento sancti Laurentii; de reliquiis sancti Prejecti; de ligno Domini et de sepulchro ejus; de reliquiis sancti Benedicti ; de reliquiis sancti Martini; de rel. sancti Albani; de rel. sancti Romani ;. de septem lampadibus; de rel. sanctorum Marcelli et Petri; reliquie de sancto Briccio duo dentes, et unus dens de sancto Sebastiano; item de ossibus Marcellini; de rel. sancti Bartholomei; item de cruce Domini et de sepulchro ejus; item de sancta Maria et de vestimento.sanctorum apostolorum Petri et Pauli atque Andree, nec non sancti Johannis Baptiste; item de sanguine sancti Stephani; de rel. sancti Mauricii sociorumque ejus; reliquie sanctorum Verani, Pancratii, Leoperculi, Clementis, Siri, Sulpicii, Cosme, Georgii, Jovini, Vincentii, Saturnini, Donati, Annemundi, Germani, Amani, Cristophori; reliquie sancti Hermagore, archiepiscopi et · martyris civitatis Aquilere; de vestimento beati Maioli, abbatis Cluniacensis; reliq. sanctorum plurimorum quorum nomina nobis sunt incognita, sed in libro vite sunt scripta.