jacentiis: et in Ataporca duas ecclesias cum suis adjacentiis; et in Burgensi civitate, ecclesiam S. Laurentii cum rebus quæ ad eam pertinent et in barrio de Arias ecclesiam S. Petri cum suis rebus et suis hæreditatibus; et illas ecclesias de ipsa civitate cum suis rebus; ét villam Quintanadonnas ad integrum cum suis sernis, et vineis, et pratis et terminis quæ ad eam conveniunt: et Requéeszolo ad integrum cum suis terminis et suis molendinis, et viginti arenzatas de vineis; et in Espinosa, cellulam S. Joannis cum suis rebus et hæreditatibus; et in Cautaz cellulam S. Michaelis cum omnibus suis hæreditatibus, et adjacentiis; et in Motuba cellam S. Mariæ cum hæreditatibus et adjacentis suis, et in Alfoz de Obierna cellam sanctæ Centollæ cum omnibus suis rebus et hæreditatibus et adjacentiis et in Alfoz de Aslanzon, monasterium sancti Michaelis de Aralucela; et in Alcoceto concedo domnum Joannem presbyterum cum suis domibus et hæreditatibus vel rebus omnibus quæ possidet; et in eadem villa, ecclesiam sitam in honore S. Crucis cum omnibus suis adjacentiis; et in civitate de Mumio, monasterium S. Adriani cum quanto ad eum pertinet, et monasterium S. Stephani cum suis rebus et ha reditatibus ad integrum ; et cellam S. Antonini ad integrum, cum suis rebus, et suis hæreditatibus, et in Mitinella suam ecclesiam cum suis adjacentiis ; et in Petrossa uno solare cum suo homine et illam ecclesiam de Villa-Gutier cum suis adjacentiis; et in Pamplica cellam S. Martini cum suis adjacentiis; et in Castro monasterium S. Mariæ cum suis rebus et hæreditatibus, et omnibus suis ad jacentiis; et in barrio de Ripiella uno homine cum suas casas; et in villa Allios monasterium S. Maria cum suis rebus et hæreditatibus ad integrum ; et in Olmiellos cellam 8. Columbæ cum suis rebus et hæreditatibus ad integrum; et in Mazoferrario concedo monaste rium S. Michaelis cum suis rebus et hæreditatibus cum suis divissis; et in Villadidaco cellam S. Chrystophori cum suis rebus et hæredi tatibus ad integrum; et in villa Nunno una divissa; et in Ripa Iberi monasterium S. Crucis cum sua: veritate; et in Alfoz de Palentia monasterium S. Andrea de Valleferas; et in valle Ornellio monasterium S. Petri cum suis adjacentiis, et illam ecclesiam de Lerma cum suis adjacentiis; et in Barbatelo cellam S. Mametis cum suis rebus et hæreditatibus; et in Canecosa cellam S. Mariæ cum suis adjacentiis et in S. Stephano de extremo casas quæ sunt de episcopatu. Concedo monasterium S. Marie de Valleposita cum omnibus suis obedientiis, et cum montibus, cum pascuis à regibus constitutis ; et cum villa Luminoso cum suis terminis à regibus determinatis, sicut sonat in ipsa regula de Valleposita: et illam villam Podancres, sicut ille rivus discurrit et dividit per medium ad superiorem partem, totum ad integrum: et illud monasterium S. Torquati, quod est in Castellavetula cum suis obedientiis, et cum suis collacis. Et in Lausa cellam Formal cum exitibus, cum pascuis,

:

cum molendinis, et cum omni sua veritate monasterium S. Maria de Latas cum suis hæreditatibus, fontibus, montibus, et terminis antiquitus constitutis et obedientiis ad integrum. Et S. Maria de Muslera cum suis montibus et hæreditatibus, et cum quantis pertinent illi ad integrum. Et illam cellulam quæ vocatur las Ermitas de Campo cum suis montibus et suis hæreditatibus, et suis piscariis in Ibero ad integrum. Et illud monasterium quod dicitur S. Petri · de Campo cum suis decaneis vel prædiis, et omnia ibidem pertinentia dò atque confirmo. Et illam ecclesiam S. Maria de Villasandino cum omnibus sibi pertinentibus, terris, vineis, cultibus, et collendis. Et monasterium S. Salvatoris de Moral cum terris, vineis, collacis, montibus, pratis, molendinis, aquæductibus, et reductibus, et omnibus quæ ibi pertinent. Et monasterium S. Martini de Davala cum omnibusque illi conveniunt. Et ecclesiam S. Bauduli de Quintana de Buezo cum suis omnibus ibi pertinentibus. Et ecclesiam S. Eugenix de Aguilar cum sua hæreditate; et cellam S. Genesi de Ventosa cum suis adjacentiis omnibus quæ illi conveniunt. Ecclesiam S. Michaelis de Foioli de Pancurbo cum omnibus quæ ad eam pertinent. Et in valle de Eugunia monasterium S. Facundi cum montibus, pascuis, terminis, terris cultis, et collendis, cum arboribus fructuosis et infructuosis, egressibus et regressibus, et cum omnibus quæ illi pertinere videntur ab omni integritate dono et concedo. Simili jure dono monasterium S. Fausti de Tribinnio cum. omnibus quæ illi pertinere videntur.

Confirmo et corroboro omnia monasteria sive ecclesias que avi et proavi mei et reges qui ante me fuerunt, et pater meus rex Ferdinandus concesserunt sive omnes illas hæreditates vel divissas que dederunt vel dederint comites, potestates, sive infanzones mei regni vel villani illi episcopatui de Auca, et tibi domino Simeoni episcopo et successoribus tuis.

Dono etiam Aucensi ecclesiæ excusatos, videlicet unum excusatum in Sajazar de Amaja: alium in Orcejon: unum in Reba, alium in Brizia; unum in Suano; alium in Prato; unum in Brezosa, in valle de Ripa Iberi; et alium in Ciniseros: unum in Panizares, et alium in valle de Tobes: unum in S. Quirico de Pisorga; alium in Lata. Concedo etiam ut ubicumque habueritis divissas in omni Aucensi episcopatu, habeatis eas cum ipsa consuetudine qualem habent majores sive infanzones mei regni. In hac eadem institutione tali tenore concedendo, jubeo, ut de his hereditatibus quas libens Deo beatæque Marie offero, nullus homo habeat licentiam ducere in aliam partem. Dono insuper filiis, nepotibus prædictorum solarium licentiam populandi in suis ferraginibus; concedo etiam præfatæ sedi plenissimam in perpetuum habere libertatem áut licentiam emendi hæreditates scilicet, et domos tam in illo loco ubi sedes ipsa habetur, quam in ceteris omni

bus villis meis. Pro inde namque ubicumque habuerint domos hæreditates sive aliquas possessiones, vel aliquid movile sint omnia concessa præfatæ sedi, ut sint in jure præsulis ejusdem ecclesiæ sine manneria et sajonis injuria atque aliqua fiscali consuetudine. Volo insuper ut sint honorati super omnes clericos totius dioecesis: ideoque cis hanc dignitatem habere concedo, ut in quocumque loco eorum aliquis fuerit, si quis sibi pignorare, aut eum occidere, aut illi aliquo modo dedecus aliquid facere præsumpserit, ita emender præsuli ecclesiæ calumniam vel homicidium ac si facerét uni de melioribus infanzonibus regni mei.

Hæc autem omnia suprascripta do Deo ad honorem Aucensis episcopatus usque in perpetuum et vobis domino episcopo Simeoni vel successoribus vestris, sicut possedi, et modo possideo, de relicta à parentibus meis. Dono etiam omnes ecclesias parochiales mex hæreditatis, sive civitatum, sive villarum, ut sint concesse potestati vestræ et omnes clerici parochiales habeant libertatem juxta ecclesias domus ædificare cum quinta parte hæreditatis suæ, et omne movile substantia: juxta vestrum verò monasterium, concedo licentiam ex advenis et alienigenis, et juvenibus nuptis domos ædificare et populare! Adjicio autem ut præfatæ ville vel monasteria, vel ecclesias, vel divissas que suprascripta sunt, vel que vos aut successores vestri inquirere poteritis, ut non habeant castellaria, aut anubda vel fossatoria : et non patiantur injuriam sajonis, neque pro fossato, neque pro furto, neque pro homicidio, neque pro fornicio, neque pro aliqua calumnia: et nullus sit ausus inquietare eos pro fossato, aut anubda, aut labore castelli, vel pro aliquo fiscale vel regale servitio hæc autem quæ omnipotenti Deo libens offero, omnibus plenissimam firmitatem tenere jubeo.

in

Si quis verò ex successoribus regum vel comitum, aut quilibet homo vel quavis persona contemptor fuerit, et contra hunc meum factum vel in modicum quadrantem improbus steterit, aut disrumpere conaverit, extraneus maneat à catholica fide, reusque sit ante conspectum Domini, et nomen ejus deleatur de libro vitæ, et lugeat damnationem inferni cum Juda Domini proditore, et sit super cum anathema maranata et in cauto damni sæcularis mille libras auri persolvat; et hoc quod exquisierit, dupliciter restituat, et hoc scriptum firmum, et incomvulsibile permaneat. Facta testamenti cartula duodecimo kalendas aprilis currente decies centena deciesque dena, et ter bina era. Ego memoratus rex Sancius qui testamenti privilegium facere jussi, coram Deo, et coram testibus signum injeci, ac roboravi, et testibus ad roborandum tradidi: Sancius rex. Flaginus testis. Aper testis. Dominicus testis. Munio Sasamonensis sedis episcopus. conf. Didaco Alvarez conf. Gundisalvo Salvatoris conf. Didaco Gundualvez conf. Nunio Gundualvez conf. Bermudo Bermudiz conf. Rodrico Didaz conf. Antonino Nu

Bb

niz conf. Bermudo Gutierriz cónf. Bermudo Rodriz conf. Gutier Rodriz. conf. Alvaro Didaz conf. Garcia Ferdinandiz conf. Rodri co Alvariz.conf. Sisebutus abba conf. Garsea abba conf. Dominicus abba conf. Ovidius abba conf. Velasius abba conf. Joannes abba conf. Ordonio Ordoniz conf. Fredinando Rodriz conf. Gunsalvo Alvariz conf. Garcia Ordoñiz conf. Alvaro Gundisalviz conf. Fredenando Petriz conf. Han Hanniz conf. Cit Didat conf. Garcia Munioz conf. Gutier Gunsalviz conf. Didaco Asuriz conf. Alvaro Didaz conf. Didaco Rodriz conf, Scribens depinxit.

Vincentius hausit.

Adephonsus REX CONFIRMAT.

El rey procedió con sola su autoridad no obstante que agregaba al obispado de Oca el territorio diocesano de Valpuesta.

Este habia sido donado en el año 1052 al monasterio de Nájera por el rey de Navarra García sesto, agregándolo por consiguiente al obispado de Calahorra; pero las guerras entre este monarca navarro, y su hermano Fernando primero de Castilla, habian producido el efecto de incorporar á la corona casteIlana lo que habia pertenecido al antiguo condado; especialmente los distritos llamados Castilla vieja, en los cuales estaba la sede de Valpuesta.

Síguese de aquí que la mutacion de soberanía en un territorio se tenia en aquellos tiempos por causa bastante para que un rey por autoridad propia mandase á los súbditos que no acudieran para los objetos espirituales al obispo súbdito de otro rey, sino al que se designára en el territorio de sus dominios.

Núm 37.

Nueva restauracion de la catedral de Orense por el rey Sancho segundo en 31 de julio del año de 1071.

1

In Christi nomine genitoris ac unigeniti Filii, cum quibus Spiritus

2

sanctus unitur æternus. In cujus nomine ecclesia extat in honorem beatæ Mariæ virginis, et S. Martini episcopi, quæ est fundata in civitate Auriense super flumen Minei, ubi ab antiquis claruit sedes de numero earum sedium quas in canone legitimo, aut studium: quod est in concilio Toletano III tempore Recaredi regis, ubi sanctus Masona Emeritensis, et Leander Hispalensis, episcopi, cum multitudine episcoporum adfuerunt, inter quos erat tunc episcopus de prædicta sede, nomine Lopatus, et ejus archipresbyter, nomine Udemirus, in era DCXXVII, et in concilio Toletano IIII, anno III regnante Sisenando principe, in quo beatus Isidorus claruit, LX episcoporum, et ibi extitit presbyter nomine Marcus, vicem agens domini episcopi nomine David de prædicta sede. Ipse enim episcopus David adfuit in concilio Toletano VI cum principe Chintilane, et cum reliquis episcopis. Deinde Gusteus episcopus cum Cindasvindo rege inter multitudo numero episcoporum. Et in tempore regis Recesvinti Somna episcopus extitit de prædicta sede Auriensi. Et in concilio Toletano XIII. Ervigii regis anno IV, et episcopus nomine Alarius. Et alii quam plurimi extiterunt episcopi, quorum Deus nomina novit. Ex quo ecclesia et fides catholica crevit in universa Hispania, semper extitit hæc sancta sedes in ordine clara, usquequo gens barbarica depopulavit omnia regna Hispaniæ, ac deinde interfecta agmina christianorum, cunctas sedes data sunt in obsidione mortis. Sic et ista de qua agimus, sedit sectis gens vidua, et sordibus avium et vulpium infecta, et nemo nomina super eam impendit, sed adhuc miserunt eam sub ditionis aliæ sedis Lucense, ut ibi esset tributaria quæ serviens ut ancilla, et cunctarum parochiarum ejus plurima tempora manent diruta, et oblivioni dedita usque nunc præsenti anno, dum in hac provincia Gallecie ingressus est dominus Sancius rex, cum germana sua domina Giloira, qui considerantes tam diversa terra, et multitudo provincia, elegerunt, ut essent episcopos per civitates, ubi olim extiterant, elegerunt Petrum episcopum Bracarensem. et item Petrum Lamecensem. Deinde in hac præscripta Auriense episcopum nomine Ederonium. Bracarense etenim sede subjugata erat ad Luco, sic et ista Auriense prædicta: et messis quidem multa, operarii autem pauci per quos rogan