nemus eidem castro contiguum cum ipso nemore, quidquid in eo sui iuris dinoscitur fuisse sine omni exceptione. Dedit etiam predium Modminsdorf nuncupatum ad orientem quidem cuidam matrone Elisabeth conterminum, ad occidentem uero Lawarin habens confinium et ad austrum ab utroque termino finitur in danubio, cum ecclesiis duabus, cum molendinis, terris, campis, pratis, pascuis, siluis, aquis aquarumque discursibus (sic) et prorsus cum omnibus, que hactenus iure inibi possederat ipse, et cum his, que ad ecclesiam sancti Jacobi siue infra siue extra hos terminos pertinent. Preterea sursum iuxta Nardum terre deserte et inculte XXX. mansos illuc delegauit. Hec igitur, que prenominata sunt, testamur nostre sollicitudinis mediante presencia, iuste et legitime ad prefatum diuinum seruicium collata et huius presentis pagine scripto communimus, quam proprio sigillo insigniri fecimus. Igitur quicumque qualecumque de supradictis temerare temptauerit, iuxta cita (sic) legum et leges earum, que nostro subiacent regimini, prouinciarum nos ultores erimus in eum. Huic sollemni donacioni testificantur Liutoldus comes, Conradus comes de pilstein, Gebehardus comes de Purchusin, Walchun eiusdem Ottonis frater, Otto de lenginbach et Heinricus frater suus. Anno ab incarnacione Verbi caro facti M.C.XLI. Indict. IIII. apud nouam Ciuitatem feliciter sunt hec in Christo acta. Amen.

Original; Pergament. Das Siegel verloren. Im Museal-Archive zu Linz. — Kurz, Beiträge III. 382.

CXXX.

1141. Reichersberg. - Herzog Liupold von Baiern schenkt dem Kloster Reichersberg zum Schadenersatz für die in seinen und seines Vaters Heeres-Zügen erlittenen Beschädigungen zwei Beneficien zu Loiben und verleiht demselben das Recht, aus den herzoglichen Wäldern zwischen dem Kamp und der Krems für seinen Bedarf Holz zu beziehen.

In nomine sancte et indiuidue trinitatis, ego Liudpoldus dei gratia bauuariorum dux cupiens hereditare beatitudinem, de qua dicitur: Beatus, qui intelligit super egenum et pauperem, egenorum ac pauperum christi in cenobio Richerespergensi deo militantium intellexi paupertatem simulque animaduerti quedam eorum predia uastata, dum exercitus uel patre meo Liudpoldo uel me ipso ducente per terras eorum iret ac rediret. Unde conmonitus a prefati cenobii preposito Gerhoho ad usus fratrum inibi deo seruiturorum ex nunc inposterum tradidi duo

Urkundenbuch des Landes ob d. Enns.

13

beneficia in uilla, que dicitur livbes, cum omni utilitate ad illa pertinente. Scientes autem, quod hilarem datorem diligit deus, et hic sine dubio est hilaris dator, qui mensuram bonam et confertam et coagitatam dat, uolumus et irretractabiliter decernimus non solum ad predicta beneficia excolenda, uerum et iam ad alias qualescunque utilitates fratrum Richerspergensium duobus plaustris aut vehiculis eorum amodo semper inposterum patere siluam, que uvlgo dicitur vorst, sitam inter duos fluvios Champam, et Chremesam ita uidelicet, ut nullus eiusdem silue procuratorum ab eis exigat ullum precium seu qualiscunque angarie grauamen illis faciat, sed omnino, ut dictum est, liber introitus et exitus in eandem siluam ac de silua fratribus prefatis et eorum seruis pro conmoditate eorum pateat. Ipsa quoque duo beneficia presignata ita decernimus permanere libera in fratrvm propria potestate, sicut erant in nostra, ne uel camerarii uel marscalci seu alii seruitores nostri et posterorum nostrorum in ullo sint molesti cultoribus eorum, uel de rebus curie traducendis uel de annona equorum persoluenda uel de aliis ministeriis huiusmodi exequendis. Hec autem tradicio ad altare sancti Michahelis in Richeresperch me presente ac petente facta est per manum comitis Livtoldi de Bleien delegatione firma, in cuius manum delegatio eadem per manum nostram privs fuerat facta. Huius rei testes per aurem adtracti sunt hii, quorum nomina subnotata leguntur, Marchio Otacher, Comes eccibertus, Otto de machlant, Werinhart de Jugelbach, jtem Werenhart filius eius, Uvolfhere de Tegerenwag, Albwinus de petra, Hademar de Chifaren, Gebehart de Abbatestorf, Chadalhoch longus de Rora, Eberhard de Brunowa et Vdalricus frater eius, Hartnit de Orte, Rechhere de sebach, Walthere de Tobele, Ainwich de Vrihaim, Hartnit de Salzburch. Presentem uero conscriptionem ne quis audeat uiolare uel respuere quasi falsam, ego Livdpoldus dei gratia Bawariorum dvx inpressione sigilli mei feci confirmari. Actum in ecclesia sancti Michahelis in Reichhersperg, anno domini M.C.XLI. Indictione IIII. Regnante Rege Chunrado II. temporaliter, Christo autem regnante sempiternaliter et eternaliter. Amen.

Original auf Pergament mit einem aufgedruckten Siegel (der Herzog in voller Rüstung zu Pferd, das links springt, in der Rechten eine Fahne, am linken Arme den Schild. Rückwärts ein Stern. Umschrift: +LIVTPOLDVS. DVX. BAVVVARIE.), im Archive des Klosters Reichersberg. -- Hund, Gewold III. 158. Chron. Reichersb. (ed. Gewold) 174. - Mon. boic. IV. 408.

CXXXI.

1141.

Bischof Reginbert von Passau bestätiget auf die Bitte des Abbtes Chunrat alle Besitzungen des Klosters Mondsee und die neulich gemachte

Schenkung des Edlen Chunrat von Irmbrechting.

In nomine sancte et indiuiduę trinitatis ego reginbertus dei utinam gratia battauiensis episcopus. Decet omnes, quos diuina gratia in arce syon filijs suis speculum et formam pietatis preposuit, erga omnes homines et maxime circa domesticos fidei beniuolos, mites et liberales se in omnibus exhibere auresque suas a iustis et necessarijs peticionibus eorum non auertere, quin potius pijs uotis et desiderijs eorum clementer assensum acconmodare. Qua propter postulationibus et precibus dilecti fratris nostri Chonradi abbatis de monasterio sancti Michaelis in maninse eiusque fratrum deuotam uoluntatem nostram inclinantes atque eidem ecclesię in futurum prospicientes quaequae (sic) sub predecessoribus nostris pontificibus ecclesię sancti Michaelis fuisse probantur, quorum usque nunc inuestituram habere uidentur, officij nostri auctoritate irrefragabiliter eidem ęcclesię stabilimus et confirmamus, ut uidelicet liceat ei secure possidere omnes res, a quibuscunque christi fidelibus oblatas hactenus iuste et legaliter possessas in ecclesijs, in decimis, in uineijs, in agris, in siluis, in campis, cultis et incultis, aquis aquarumue decursibus, piscationibus, pascuis et omni vtilitatis genere cum omnibus suis pertinentijs. Preterea nostro tempore predium, quod quidam nobilis homo N. Chonradus de irmbrethtingen cum uxore sua N.(omine?) Mathilda apud Rathuelt et apud iremprethtingon et dettungon (?) cum mancipijs ad ipsum predium pertinentibus predicte ecclesię contulit, ratione superiori rata esse decernimus. Siquis autem neglecto iusticię tenore huius pagine nostrę auctoritati temeraria manu obuiare presumpserit, nisi resipuerit et condignam satisfactionem inde egerit, sciat se bannum nostrum incurrisse et eternę maledictionis et dampnationis pena multandum. Si autem aliquis pseudo abbas, quod absit, in loco eodem surrexerit et prebendam fratrum laicis cecatus muneribus in beneficium dederit et congregata dispergere temptauerit, monachi eiusdem congregationis ei non obediant, quoad usque battauiensis episcopi sententiam super hoc experiantur. Et ut hec in perpetuum firma et inconuulsa permaneant, paginam presentem sigilli nostri inpressione insigniri et roborari precepimus. Acta sunt hec dominicę incarnationis M.C.XLI.

Gleichzeitige Abschrift auf Pergament im Museal-Archive zu Linz. - Chron.

Lunael. I. 119.

CXXXII.

1142. 8. Jänner. Lateran.

Papst Innocenz II. nimmt das Kloster Reichersberg mit allen seinen Gütern in den besonderen Schutz des päpstlichen Stuhles.

Innocentius Episcopus Servus Servorum Dei dilectis filiis Gerhoho Richerspergensis Ecclesie Preposito eiusque fratribus tam presentibus quam futuris regulariter substituendis in perpetuum. Pie postulacio voluntatis effectu debet prosequente compleri et iustis petencium desideriis congruum decet nos impertiri suffragium. Eapropter dilecti in Domino filii, venerabilis fratris nostri Conradi Saltzburgensis Archiepiscopi precibus inclinati petitiones vestras racionabiles libenter admittimus et Monasterium vestrum, quod est in Episcopatu Pataviensi et fundo Saltzburgensis Ecclesie situm, in quo divino mancipati estis officio, sub apostolice Sedis et nostra protectione suscipimus et presentis scripti privilegio communimus. In primis siquidem statuentes, ut tam in vestro quam in Monasterio Sanctimonialium vobis subdito Ordo Canonicus iuxta divi Augustini regulam perpetuis temporibus inviolabiliter conservetur. Preterea quascunque possessiones, quecunque bona eadem Ecclesia inpresentiarum iuste et canonice possidet aut in futurum concessione Pontificum, largitione Regum vel Principum, oblatione fidelium seu aliis iustis modis Deo propitio poterit adipisci, firma vobis vestrisque successoribus et illibata permaneant. In quibus hec propriis duximus exprimenda vocabulis: fundum videlicet et plebem Richerspergensem cum decima et iure parochiali, Capellam sancti Martini cum suis pertinentiis, vineas in Aschah, villam Chrowat et reliqua predia a Werenhero loci ipsius fundatore oblata, patellam Salis in Halla et reliqua predia a prenominato fratre nostro Saltzburgensi Archiepiscopo Ecclesie vestre collata, Hostat et alia predia, que Ruopertus obtulit; predia, que Fridericus donavit; predia, que fuerunt Eglofi et Eberhardi cum eorum decimis ab Episcopo Frisingensi vobis concessis et vineas emtas in Cremesa et ea, que Dux Luitpoldus contulit. Sane laborum vestrorum, quos propriis manibus aut sumptibus colitis, sive de nutrimentis vestrorum animalium nullus omnino Clericus sive Laicus decimas a vobis exigere presumat. Ecclesiastica nimirum Sacramenta a Diocesano accipietis Episcopo vel a Saltzburgensi Archiepiscopo,

siquidem graciam et communionem apostolice Sedis habuerint et si ea gratis et sine pravitate voluerint exhibere. Alioquin liceat vobis pro eorundem Sacramentorum susceptione Chatholicum, quem malueritis, adire Antistitem, qui nostra fultus auctoritate, quod postulatur, indulgeat. Et quia sic locus vester est institutus, ut Saltzburgensis Ecclesie principalis Advocatus ipsius quoque loci sit advocatus, neque ipsi neque alicui subadvocato ejus eundem locum liceat iniustis gravaminibus infestare. Quodsi fecerit et vobis conquerentibus non emendaverit, consilio et auxilio prefati Archiepiscopi ipsa advocatia ab inutili auferatur et alius loco eius substituatur. Obeunte vero te nunc eiusdem loci Preposito et alterius Ecclesie regimen transeunte sive tuorum quolibet successorum nullus ibi qualibet subreptionis astucia vel violencia substituatur vel preponatur, nisi quem fratres communi consensu aut pars sanioris consilii secundum Dei timorem et beati Augustini regulam canonice providerint eligendum. Sepulturam quoque ipsius loci liberam esse concedimus, ut eorum, qui se illic sepeliri deliberaverint, extreme voluntati et devocioni nullus obsistat, nisi fuerint excommunicati, salva tamen iusticia Matris Ecclesie. Decernimus ergo, ut nulli omnino hominum liceat prefatum cenobium temere perturbare aut eius bona vel possessiones auferre vel ablatas temere retinere, minuere seu quibuslibet indebitis exactionibus vel molestiis fatigare, sed omnia integra conserventur eorum, pro quorum gubernatione ac sustentatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura, salva nimirum Saltzburgensis Archiepiscopi et Pataviensis debita iusticia. Si qua igitur in futurum Ecclesiastica secularisve Persona hanc nostre constitutionis paginam sciens contra eam venire temere tentaverit, secundo tertiove commonita si non satisfactione congrua reatum suum correxerit, potestatis honorisque sui dignitate careat reamque se divino iudicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat et a sacratissimo Corpore et Sanguine Dei et Domini nostri Jesu Christi aliena fiat atque in extremo examine districte ulcioni subiaceat. Addentes etiam interdicimus, ut nemini professionis vestre facultas sit alicuius levitatis instinctu vel arctioris religionis obtentu sine Prepositi vel congregationis licentia de claustro discedere. Quodsi discesserit, nullus Episcoporum, nullus Abbatum, nullus Monachorum sine communium literarum cautione eum suscipiat, quamdiu videlicet in Ecclesia vestra Canonici ordinis tenor Domino prestante viguerit. Si vero secundo vel tertio vocatus redire