30 Invento. Quis enim generosum dixerit hunc, qui certum est, sub nomine Osiridis, cui fabulosum ortum, et vitam, et gesta non minus ridicula tribuebant. De eodem vid. Plin. VIII, 46. Lactant. Instit. I, 21. Jablonski Pantheon Aegypt. lib. II, cap. 1, T. I, etc. Hujus autem Typhonis fratris fraude occisi, animam in bovem Apim migrâsse putabant, quem bovem in templo servatum, ac summo honore habitum, cùm certos vitæ annos confecisset, sacerdotes mersum in fontem necabant, et cum luctu planctuque alium quærebant, quem in ejus locum substituerent: : quo invento, ipsi cum populo exclamabant: εὑρήκαμεν, συγχαίρομεν ! Α1. Rup. 30. Et præclaro nomine tantum.] Qui nihil nobilitatis habet præter nomen. 31. Nanum cujusdam Atlanta vocamus.] Hujus egregiæ avropάosos et eipoveías sensus est: cave ne, per ludibrium, tibi magni, nobilisque civis nomen datum sit, quemadmodum nanus ab irriden V. 36. Fremat. Apud multos codd. fremit. His ego quem monui? tecum est mihi sermo, Rubelli 38. His ego quem monui.] Aptissimâ apostrophe, quæ valde ferit lectorem, ad Rubellium Blandum transit. 39. Blande. Hic Rubellius Blandus, Rubellii Blandi filius et Juliæ, quæ fuit filia Drusi, filii Tiberii, filii Livia Augusti Cæsaris uxoris, e gente Liviorum quibus Drusus cognomen erat. Sic, matre suâ, Rubellius tumebat, superbiebat Drusorum stemmate. Ab eadem matre, sanguine fulgebat Iuli; et, præterea, cognatus erat M. LIVIVS DRVSVS (Trib. pleb.) M. LIVIVS DRVSVS (ejus filius.) LIVIA (Aug. Imp. uxor.) TIBERIVS IMP. 40 TIBER. DRVSVS (minor.) LIVILLA soror GERMANICI Cæs. patris V. 39. Blande. Codd. pars maxima habet Blande. Quidam, sed paucissimi, Plaute. Vid. Tacit. de patre ejus, Ann. III, 23, 51. VI, 27, 45; et de ipso, Ann. XIII, 19. XIV, 22, 57, 58, 59, et XVI, 10 et 30. Ibid. Drusorum stemmate. XXV codd. habent, Drusorum sanguine : at, vet. schol. et optimi codd. Drusorum stemmate. Non texit. quæ ventoso conducta sub aggere Qui juris nodos, et legum ænigmata solvat. 4a. Ventoso.... sub aggere.] Ad aggerem Tarquinii prisci, ubi solebant plebeiæ et pauperculæ mulieres telam texere. De hoc aggere, ita Plinius ait A Tarquinio prisco structum aggerem opere imprimis mirabili. Et Dionys.lib.IX, Urbs ab Esquilina porta Collinam usque, opere munita est: nam, fossá cingitur latá centum pedes, et supra fossam muro, sive aggere alto et lato. Jam de aggere locutus est sat. V, v. 153, et VI, v. 587. 43. Vulgi pars ultima.] Superbiæ plena oratio. Fex populi et urbis, Gall, la canaille. 44. Quorum nemo queat, etc.] Synesius adversus Andronicum: Ἄνθρωπος οὐκ ἔχων εἰπεῖν ὄνομα πάππου, ἀλλ ̓ οὐδὲ πατρός. 45. Ast ego Cecropides.] Regiâ certe et amplissimâ stirpe ortus: nam, ab Aenea per Iulos originem duco, ut Athenienses reges a Cecrope primo Athenarum rege: unde proverb. Cecrope generosior. Vivas. Jactabundum illum nobilem ludificatur. 45 50 46. Quiritem.] Etsi ima de plebe, tamen Romanum designat: nomen enim Quiris semper ad jus civitatis spectat. 47. Facundum invenies.] Vere: nam, ut ait Cæcil. apud Cicer. Tusc. III, 23. Sæpe est etiam sub palliolo sordido sapientia. 48. De plebe togata.] Non senatoria, ut vult vet. schol. sed, Romana: nam, civibus Romanis omnibus propria erat toga. 49. Legum ænigmata. ] Verba obscura et ambigua. 50. Hic petit Euphraten.] Equites, nobiles et divites jam a Sullæ temporibus militiæ nomina dare recusabant; et, sensim, se huic oneri subtraxerunt. Sic ille Romanus de infima plebe qui, pro te, nobilis indocte, causas agit, armis industrius, pro te etiam petit Euphraten, acerrimosque hostes populi Romani Parthos, Syros et Orientis populos coërcet. Euphrates terminus erat imperii Romani in Oriente, sicut Batavi in Septentrione. V. 42. Sub aggere. Quidam codd. et edd. habent sub aëre, quod Britau. et Farnab. interpretantur, sub dio. Custodes aquilas, armis industrius: at tu 51. Custodes aquilas. ] Scil. legiones limitaneas, vel præsidia. Cuique legioni erat vexillum aquila, ut nunc apud nos. —. -Armis industrius. Juvenis de plebe togata. Sic Marius orat. habitâ contra nobilitatem, ap. Sallust. Ecquem ex illo globo nobilitatis ad hoc, aut aliud tale negotium mittatis hominem veteris prosapiæ, ac multarum imaginum, et nullius stipendii, scil. ut in re ignarus omnium trepidet, festinet, sumat aliquem ex populo monitorem sui offici. Nobili opponitur industrius. 55 illa marmorea est ; tu vero vivis, ac spiras. 55. Teucrorum proles.] Rubelli Blande, e Julia gente oriunde, quæ ab Iulo et Aenea Trojanis, seu Teucris prodiit. 56. Quis generosa putet, etc.] Egregia et ornatissima oratio ludorumque Circensium aptissima mentio cum ea comparetur illa Statii Silv. V, 2, 21: .... Romulei qualis per jugera Circi, Cùm pulcher visu, titulis generosus avitis, Exspectatur equus, cujus de stemmate longo Felix emeritos habet admissura paren tes: Illum omnes acuunt plausus, illum ipse volantem metæ. 52. Nil nisi Cecropides.] Nobilis nomine, revera ignobilis.-Truncoque simillimus Herma. Sid. Epist. IV, 16. Reliqui de factione sunt inertissimi nobiles, in quibus, sicut Pulvis et incurvæ gaudent agnoscere in statua, præter nomen nihil est additamenti.—Hermæ Oi ipuzi, signa, sive imagines Deorum, imprimis Mercurii,quibus caput vel solum, vel cum pectore efformari solet, quorumque pars inferior est acutus, sive quadratus palus : in Græcia vero, ante fores templorum ædiumque, et Romæ in viis, compitis et agris ponebantur, et Termini, seu Termites dicebantur, apud nos Termes. 53. Nullo quippe alio.] Nullum. enim aliud inter te et statuam Mercurii exstat discrimen; nisi quòd Ex hoc loco Statii,et similibus,nobis, etsi aliter Juven. placeat, Romanos eodem,quo nunc Anglistudio agitatos fuisse videtur, in certaminibus Circensibus. Atque ita, ut generosorum equorum stemmata describerent, proavos inquirerent, et factionarios quærerent a quibus oriundi essent, eorumque natalitia inter se celebrarent. Ad hoc, nota est C. Cæsaris Germanici Imp. (Caligula) vesania, qui equum consulem declarare non erubuit. A 1 Sic laudamus equum, facili cui plurima palmà 57. Sic laudamus equum.] Nempe volucrem. Eamdem ornatissimam comparationem a versu 57—66, sic reddidit gallicis versibus Boileau Despréaux, sat. V: Dites-moi, grand héros, esprit rare et sublime, Entre tant d'animaux, qui sont ceux qu'on estime? On fait cas d'un coursier, qui fier et plein de cœur, Fait paraître en courant sa bouillante vigueur, Qui jamais ne se lasse, et qui dans la 60 quidem nobis quoque potior videtur interpretatio. A. 58. Rauco.] Sonoro, propter plausus et acclamationes spec tantium. 60. Clara fuga, etc.] Hic versus equi cursum mire pingit. 61. Sed venale pecus.] Pulli vero equorum vel generosissimorum, si degeneres sunt, venduntur tanquam viles.-Corytæ. Equæ generosæ cui nomen inditum forte a Corytho monte, hodie Monte Corvo. 62. Hirpini.] Nomen equi celebris, forsan ab Hirpino monte in Sabinis, ubi optimi equi nascuntur, hodie etiam vocati coursiers de Naples. De illo autem equo, sic vetus lapis, quem describit Lips. Epist. Cent. III, 26: « In medio vir est (ductor factionis russatæ), qui dextrâ baculum, sinistra pabulum tenet. Extrin« secus duo sunt adsilientes equi, «< cum gemina hac inscriptione : Altera, Altera, HIRPINVS. N. AQVI Non male hæc; sed, quàm inferiora sunt Juvenalis orationi! Facili. Facilis dicitur, qui facile se movet; scil. qui agilis est. Plurima palma fervet. Pro, qui multoties victoriam consecutus est. Hanc autem primus explicatio- LONIS. VIC. CXXX. LONIS. VIC. CXIIII. nem dedit Alex. Rup. « Palma, alán, plurima fervet, cleganter pro, multis spectantium <manibus plauditur, tanto ardore, ut manus ferveant. » Quæ AQVILO. N. AQVI |