D. IVNII IVVENALIS VITA QVAE VVLGO TRIBVITVR SVETONIO. Iunius Iuvenalis, libertini locupletis, incertum filius, an alumnus, ad mediam fere aetatem declamavit, animi magis causa, quam quod scholae se aut foro praepararet. Deinde paucorum versuum Satira non absurde composita in Paridem pantomimum poetamque eius semestribus militiolis tumentem, hoc genus scripturae industriose excoluit. Et tamen bene diu ne modico quidem auditorio quidquam committere est ausus. Mox magua frequentia magnoque successu bis ac ter auditus est, ut ea quoque, quae prima fecerat, inferciret novis scriptis: Quod non dant proceres, dabit histrio. tu Came rinos Et Bareas, tu nobilium magna atria curas. Praefectos Pelopea facit, Philomela tribunos. Erat tum in deliciis aulae histrio: multique fautorum eius quotidie provehebantur. Venit ergo Iuvenalis in suspicionem, quasi tempora figurate notasset, ac statim per honorem militiae, quamquam octogenarius, Urbe submotus missusque ad praefecturam cohortis, in extrema Aegypti parte tendentis. Id supplicii genus placuit, ut levi atque ioculari delieto par esset. Verun intra brevissimum tempus angore et taedio periit. D. IVNII IVVENALIS AQVINATIS SATIRAR VM LIBER PRIMVS. SATIRA I. ARGVMENTVM. In prima huius Satirae parte v. 1 - 18. lepidas poeta tradit causas, quibus adductus animum ad carmina scribenda et post longam demum moram evulganda appulerit: se enim, recitationibus crebris et importunis multorum poetarum, qui eiusdem fere argumenti carmina composuerint iisdemque adumbraverint coloribus, tamdiu ac toties et tantopere offensum atque vexatum, sibi temperare non potuisse, quo minus ipse etiam aliquid scriberet recitaretque, quo saltem iis, quibus non sine ingenti taedio aures praebuerit, reponeret, rependeret, par pari referret, h. e. idem legendi audiendique fastidium crearet, ne patientiam suam hi impune insultasse videri possent; (v. 1 — 14.) utque aliquam certe scribendi facultatem sibi compararet, scholas dicit Grammaticorum Rhetorumque a se fuisse fre· quentatas; nihil autem referre, utrum aliorum ver sificatorum, quorum tantus sit numerus, ut ubique iis occurrat, an sua manu pereat charta. (v.15--18.) In altera Satirae parte v. 19—150, rationes affert, quare, capto carminum scribendorum consilio, ad satiras potius, quam ad alia poematum genera, animum converterit: tot enim et tanta Romae nunc vi gere vitia ac scelera, ut in hoc campo facile suppeditet omnis dicendi apparatus, et difficile sit, satiram non scribere, utque, si natura neget, faciat indignatio versum, qualemcumque possit; (v. 30. 79.) multo quoque magis expedire, haec hominum vitia notari, quam exponi mythos et argumenta, iam tractata a tot poetis et omnibus nota. (v. 52 seq.) Praeterea summam proponit omnium, quae in satiris suis persequi apud animum constituerit quaeque hoc poeseos genus complectatur. (v. 81 — 86.) In fine demum carminis animo secum reputans ac dolens, priscam loquendi scribendique libertatem Doetis praecisam esse et homines, qui multum auctoritate et Imperatorum gratia valeant, nedum ipsos Caesares, non sine salutis vitaeque periculo vivos carpi posse, se in sola mortuorum, utpote qui non amplius mordeant, facta et mores invecturum esse profitetur. (v. 150—171.) Semper ego auditor tantum? nunquamne reponam, Vexatus toties rauci Theseide Codri? Impune ergo mihi recitaverit ille togatas, Nota magis nulli domus est sua, quam mihi lucus Martis et Aeoliis vicinum rupibus antrum IUVEN. C Pelliculae, quantas iaculetur Monychus ornos, Cur tamen hoc potius libeat decurrere campo, Quod superest, quem Massa timet, quem munere palpat Quid referam, quanta siccum iecur ardeat ira, Quum populum gregibus comitum premit hic spoliator Pupilli prostantis? et hic damnatus inani Haec ego non credam Venusina digna lucerna ? Haec ego non agitem? Sed quid magis Heraclcas Aut Diomedeas aut mugitum Labyrinthi Et mare percussum puero fabrumque volantem? Occurrit matrona potens, quae, molle Calenum |