edificium ibi factum vel facturum non possit donare, vendere, permutare, vel aliquo modo transferre in aliquem fortiorem, potentiorem seu ditiorem, si non in nos vel ecclesiam nostram Gebennensem, quod si dictus Symon contrarium attemptaret, dictam venditionem et consensum denunciamus esse nullum. In cuius rei testimonium ad preces et instantias dictarum presentium presentibus litteris sigillum nostrum duximus apponendum. Actum anno domini. mo. cc°. quinquagesimo septimo, mense Marcii.

(Arch. Gen.)

1258, 31 Août.

58

·Sentence rendue par Jean, archevêque de Vienne, au sujet du prieuré de Satigny.

Johannes, divina miseracione sancte Viennensis ecclesie vocatus Archiepiscopus, universis presentes litteras inspecturis, salutem in D. Jhesu Christo. Noverit universitas vestra, quod cum inter Trumbertum de Perons qui gerebat se pro Priore de Satigniaco et quosdam canonicos eiusdem loci, ex parte una, et Radulphum de Lucyngio, qui se dicebat Priorem de Satigniaco, ex altera, questio verteretur, tandem partes, presente et consentiente venerabili fratre A. Dei gratia Episcopo Gebennensi, ordinationi nostre se supposuerunt simpliciter et de plano, jurantes ad sancta Dei evangelia, quod ordinationem nostram in omnibus et per omnia firmiter observarent. Episcopus vero, pro se et pro dicto Trumberto et canonicis supradictis, promisit eamdem ordinacionem obseruare, in animam ipsius a Petro de Poilliaco officiali suo prestito juramento. Nos autem, facta inquisitione diligenti et tractatu habito super questionibus quas partes sibi ad invicem faciebant, utrumque absolvimus ab obediencia Prioratus. Providentes monasterio de Satigniaco vacanti, de viro religioso Petro de Claromonte, Priore de Syuriaco diocesis Gebennensis, monasterio nostro de Syuriaco de dicto Radulpho de Lucyngio. Nolumus tamen quod per hanc ordinacionem nostram dicto monasterio de Satigniaco prejudicetur in posterum, quia habeat electionem suam liberam sicut prius. In cujus rei testimonium et perpetuam firmitatem, huic ordinacioni, cui utraque

pars consensit et eamdem ratam habuit et etiam acceptauit, sigillum nostrum duximus apponendum. Actum apud Pyneyum, diocesis Gebenn., pridie Kal. septembris A°. Di. mo. ceo. 1o. octauo.

(Arch. Gen. P. H. No 65.)

59

Vente faite à Aymon, évêque de Genève, de terres situées entre le village de Vyu et le Menoge.

Nos frater P. abbas de Alpibus et nos frater Jacobus Abbas Tamidii cesterciensis ordinis, et nos frater Petrus prior de reposatorio cartusiensis ordinis, notum facimus. . . quod Rodulphus dictus Larbanes filius D. Widonis quondam de lucingio militis, in nostra presentia constitutus, non vi, non dolo nec metu seductus, imo sciens, prudens et spontaneus, de consenssu et expressa voluntate fratrum suorum, videlicet Aymonis, petri et hudrici, et Marie sororis sue, vendidit et titulo perfecte venditionis tradidit venerabili patri Ay. dei gratia gebenn. Episcopo et eius successoribus, pro octo libris gebenn. quas ipse confessus est recepisse et habuisse in bona pecunia numerata, tres possas terre sitas inter villam de vyu, et aquam dictam menogi iuxta terram de Syz, et generaliter omnes terras et prata quecunque sint et habere debet inter villam de vyu et stratam publicam et aquam superius nominatam, et xij. d. censuales in parrochia de villa, quos debet Willelmus gentiz de terra dou sutyl. Devestit autem coram nobis de rebus supradictis omnibus, et dictum D. Episcopum inuerstit corporaliter de ipsis, confitendo omnia predicta esse de feodo D. Episcopi supradicti. Promiserunt insuper sub prestiti vinculo juramenti dictus R., et fratres et soror eius, se contra huiusmodi venditionem et inuestituram per se vel per alium in judicio vel extra modo aliquo non venturos, imo si quis dictum D. Episcopum vel suos successores super predictis modo aliquo molestaret, pro ipsis se opponerent, et indempnes rationabiliter pro viribus obseruarent. Renunciantes in hoc facto, omni exceptioni pecunie non numerate, doli, in factum, minoris et minus dimidii iusti precii, et omni beneficio juris canonici et ciuilis, per quod dicta venditio posset aliquatenus impediri vel etiam retractari. In cuius

rei testimonium presentes litteras sigillis nostris fecimus ad preces partium sigillari. Datum A. D. mo. cco. lviijo. mense Augusti.

(Arch. Gen L. Salaz, No 16.)

60

1258, 1 Septembre. Sentence arbitrale de Jean, archevêque de Vienne, entre le Chapitre de Genève et le couvent de Filly.

In nomine domini nostri Jesu Christi amen. Anno eiusdem mo. cco. 1o. viijo. Cal. septembris. Cum questio uerteretur inter Capitulum Gebennense ex una parte, et abbatem et conuentum de filliaco Gebennensis diocesis ex altera, super eo quod dictum capitulum dicebat se ius habere in electione monasterii de filliaco quando imminebat ibidem electio facienda, diceret etiam se habere ius uisitandi, corrigendi, fidelitatem et obedentiam ab eisdem recipiendi et quedam alia faciendi, et hoc per duo paria litterarum probare niteretur, in quibus sigillum filliaci est appensum, quas litteras abbas et conuentus filliaci dicebant sibi preiudicare non debere multiplici racione. Tandem post multas altercationes, partes supposuerunt se ordinacioni nostre, J. dei miseracione Archiepiscopi Viennensis. Promittentes interposito iuramento stare super predictis contestationibus et querelis simplici et de plano ordinacioni, quam super premissis facere duceremus. Nos autem, diligenti tractatu habito cum partibus et cum venerabili fratre, Aymone, Episcopo Gebennensi, comitato etiam consilio sapientum, ordinacionem nostram proferimus in hunc modum. Videlicet quod quandocumque et quocienscumque dictum monasterium de filliaco uacare contigerit, conuentus assignet diem certam ad eligendum abbatem, et diem illam significet per litteras suas dicto Capitulo Gebennensi per octo dies antequam dicta electio debeat celebrari. Ad diem autem assignatam et sic dicto Capitulo significatam, idem Capitulum Gebennense mittat duos canonicos quos conuentus de filliaco eis per patentes suas litteras eis nominauerit, qui indutis super pelliciis, cum canonicis de filliaco intrent Capitulum et ad electionem abbatis cum eis pariter admittantur et uocem quatuor canonicorum optineant in eadem electione nomine Capituli Gebennensis. Cum autem mittantur dicti duo canonici, iniungatur eis

per Capitulum Gebennense, sub uirtute iuramenti et fidelitatis quo tenentur Ecclesie Gebennensi, quod in tractatu electionis et in ipsa electione fideliter se habebunt, et prestabunt consilium et operam bona fide, quod idoneus preficiatur ibidem et de gremio Ecclesie filliaci si utilis et idoneus inuentus fuerit in eadem, alioquin aliunde, dum tamen de sancti Augustini ordini assumatur. Abbas uero et conuentus filliaci nunquam se possint alteri religioni submittere, sine consensu Capituli Gebennensis. In ceteris uero articulis propositis coram nobis absoluimus abbatem et conuentum filliaci supradictos. In cuius rei testimonium et perpetuam firmitatem, nos supradictus archiepiscopus presentibus sigillum nostrum duximus apponendum.

Aymo dei permissione Gebennensis Episcopus, universis presentes litteras inspecturis vel visuris, rei geste noticiam cum salute. Nouerint uniuersi quod cum discordia verteretur inter Capitulum Gebenn. ex una parte, et Jacobum capellanum de Versenay et de Villar ex altera, super jure capellanie et personatus earumdem ecclesiarum, eo quod capitulum dicebat se habere duas partes in omnibus prouentibus, obuentionibus, possessionibus, et rebus aliis quocumque modo censentur in dictis ecclesiis ratione personatus, quem personatum habet dictum capitulum in ecclesiis supradictis. Predictus vero capellanus licet confiteretur dictum capitulum habere in dictis ecclesiis personatum, tamen non credebat quod due partes reddituum dictarum ecclesiarum essent de personatu, vel ad personatum pertinerent. Tandem dicte partes scilicet capitulum et capellanus, de consensu et voluntate nostra, talen compositionem seu ordinationem inter se fecerunt, et juraverunt super sancta dei euangelia firmiter obseruare et nullatenus contra ire, pro se et successoribus suis, videlicet quod capitulum habeat et percipiat in perpetuum nomine personatus quem habet in dictis ecclesiis medietatem omnium oblationum, obuentionum, reddituum, possessionum antiquarum seu acquirendarum, et generaliter omnium rerum habitarum seu habenda

rum ratione ecclesiarum supradictarum quocumque modo censentur, et qualitercumque ad dictas ecclesias res contingent deuenire, vel ratione eorumdem. Capellanus vero aliam medietatem ratione capellanie integre percipiat omnium rerum quocumque modo similiter censentur et qualitercumque res ipsas ad dictas ecclesias contingent deuenire. Ut autem dicta compositio seu ordinatio rata et grata permaneat, et sit in perpetuum valitura, et ut sit realis et non personalis, ipsam receptam et approbatam a partibus ratam et gratam habentes, ad requisitionem partium auctoritate ordinaria confirmamus. Et ad maiorem firmitatem nos sigillum nostrum una cum sigillo capituli presentibus duximus apponendum. Actum et datum Ao Di mo cco quinquagesimo octauo, Mense Nouembris. (Arch. Gen. P. H. No 67.)

1258, 2 Décembre.

62

Accord entre le Chapitre de Genève, et Guillaume, seigneur de Prangins, au sujet des dimes de Colex.

Ay. dei permissione Geben. Episcopus, universis presentes litteras inspecturis sive audituris, rei geste noticiam con salute.Noverint universi quod con discordia verteretur inter Capitulum Geben. ex una parte, et nobilem virum Guillermum Dominum de Pringins ex altera, super decimis novalium et minuti bladi et receveria dicte decime parrochie ecclesie de Cholay, pro eo quod dictus Dominus de Pringins consueverat percipere duas partes antique decime grossi bladi et vini, ocasione cujus antique decime grossi bladi et vini volebat dictus D. de Pringins percipere duos partes decime novalium et minuti bladi, et duas partes receverie dicte decime. Capitulum veroex adverso dicebat quod con personatus dicte ecclesie de Colay et jus patronatus similiter ejusdem ecclesie ad dictum Capitulum pertineat, quod dictus D. de Pringins nichil debebat percipere vel habere in predictis decimis novalium nec minuti bladi, nec in receveria dicte decime, fundata intemptione Capituli de jure communi, pro eo quod dicte decime novalium et minuti bladi sunt in parrochia ecclesie de Colay ad dictum Capitulum pertinentis. Tandem post multas controversias et altercationes super predictis inter ipsos habitas, et post multas excommunicationis sentencias in ipsum Dominum de Pringins ad instanciam Capituli propter hoc latas, de