Imágenes de páginas
PDF
EPUB

VII.

Godefroid de Louvain, seigneur de Herstal, donne à l'abbaye de Vivegnis dix bonniers de sa forêt située près de Rabosée.

Septembre 1248.

Universis presentes litteras visuris, ego Godefridus de Lovanio dominus de Harstal, salutem in domino, noverit vestra universitas quod ego Godefridus dictus de Lovanio contuli ecclesie beate Marie de [Bellofonte] ordinis Citertiensis, decem bonaria nemoris mei siti juxta [villam] que dicitur Rabosees in plano secus terras dicte ville perpetuo possidenda, ita quod singulis annis in festo beati Andree pro quolibet [bonario] reddet nobis ipsa ecclesia undecim sextaria spelte sulubilis in [villa de] Hastallo. Et ut hoc ratum et firmum permaneat hanc [aucto] ritatem nostre donationis et pacti cum ecclesia prefata ..... tantem sigilli nostri munimine duximus roborandam. [Datum anno domini] M° CCXLVIII°, mense septembri. Presentibus villico et scabinis facta collatione cum littera originali ei concordat (1).

Henricus Creyten de mandato scabinorum.

Copie sur papier en mauvais état.

VIII.

Godefroid de Louvain et Marie, sa femme, accordent à l'abbaye de Vivegnis l'usage du ruisseau pour ses moulins et du vieux chemin qui conduit à l'étang.

19 août 1252.

Je Godefroid de Louvain, oncle au duc de Brabant, et je Marie sa femme, faisons a scavoir a tous ceux ki ces lettres veront et orunt ke noz assens et nostre volonte est bien à ce ke l'iaue ki court parmy la ville de Vivegnis courre et voist az deux molins del abbie si comme elle suet courre dicy a ors soit parmy wareschais soit aleurs; et de ceste eaue peuvent il faire cil del abbie pardevens leurs mesnages toutes leurs aises, et quand l'eaue sera passee le desoustrain molin, li voisin la entour manant doient avoir leurs aises à le tierce part de l'iaue de la descendant; et si otriemes par le conseil de toute la ville à l'abbie devant ditte la vies-voie ki soloit

(1) Au dos: Biens donnez aux dammes de Vivegnis.

aller dales le vivier par deseur la vile par cele maniere ke li abbie doit rendre à la ville voie aussy bonne parmy leurs terres et si voulons et defendons a l'abbie k'ele de chose ki vienne ke la cour de Hastail me (sic) traie a autre seigneur ka nous et d'autres choses voiesent as signeurs dont elės meuvent et des amones a sainte eglise, et par ce ke ceste chose soit ferme et estable, avons nous ces lettres données pendantes saelées de noz seaux, lesquelles furent faites et données lan del incarnation M. CC L deux, le delme apres la feste nostre Dame emy aoust.

Copie du XVIe siècle sur papier.

IX.

Compromis avenu entre le chapitre de Saint-Denis à Liége et l'abbaye de Vivegnis, au sujet de la dîme d'une métairie sise à Heure-le-Romain.

14 mai 1253.

Universis presentes litteras inspecturis, E. decanus et totum capitulum ecclesie beati Dyonisii leodiensis, et Juliana abbatissa totusque conventus domus Vinee beate Marie cognoscere veritatem. Cum inter nos decanum et capitulum ex una parte et nos abbatissam et conventum predictos ex altera super decima cujusdam curtis site juxta villa de Oere, ante molendinum quod nos predicti abbatissa et conventus acquisivimus a domino Rigaldo milite de Hacurt, que curtis nobis decano et capitulo decimalis erat, discordia esset, pro bono pacis et bonorum consilio ita est inter nos compositum et ordinatum quod nos abbatissa et conventus, pro decima dicte curtis annuatim tenemur persolvere ipsis decano et capitulo, in festo beati Dyonisii, octo denarios leodienses. Si autem acciderit nos abbatissam et conventum aliquo casu emergente dictam curtem alienare, nos abbatissa et conventus a solutione octo denariorum liberabimur et dicta curtis remanebit decimalis ipsis decano et capitulo ut erat prius quam ad nos veniret. In cujus rei testimonium et munimen nos ambe partes presentes litteras sigillis nostris unanimiter fecimus sigillari. Actum et datum anno domini millesimo CC quinquagesimo tercio, mense maii, feria quarta in crastino beati Servatii.

Collégiale de Saint-Denis, original sur parchemin muni de fragments des sceaux du chapitre de Saint-Denis et de l'abbesse de Vivegnis.

X.

Henri de Louvain, seigneur de Herstal, donne un vidimus de la charte accordée à l'abbaye de Vivegnis, le 24 juin 1245, par Godefroid de Herstal, son père, et déclare que ce document seul a de la valeur au sujet de la convention qui en fait l'objet.

14 mars 1259.

Universis presentes litteras inspecturis Henricus de Lovanio dominus de Harstallio salutem in domino. Noveritis quod nos litteras pie recordationis olim karissimi patris nostri domini G. de Lovanio non cancellatas non abolitas nec in aliqua sui parte viciatas vidimus et diligenter inspeximus in presentia scabinorum de Harstallio aliorumque quamplurium, quarum quidem litterarum de verbo ad verbum tenor talis est: G. de Lovanio frater ducis Lothoringie dominus de Harstal... (etc., on omet) (1) ... Acta sunt hec anno domini M° CC XLV in nativitate Sancti Johannis Baptiste. Cum igitur dicta Joietta coram scabinis de Harstallio cognoverit se aliam litteram super conventionibus prehabitis inter abbatissam et conventum ejus predictum non habere nisi quandam litteram sigillis dominorum arbitrorum superius nominatorum sigillatam et nobis ac predictis scabinis ostensam, nolumus quod alique alie littere sibi valeant si de cetero alias porrigeret vel ostenderet de conventionibus premissis aliquo modo aliter loquentes et nos, paterno facto attendentes, premissa omnia confirmamus et inviolabiliter precipimus observari sub pena superius nominata. Adhec sepedicta Joetta de septem modiis spelte predicte Johanni scabino de Harstallio duos modios vendidit bene et legitime secundum legem et juditium ville Harstalliensis, quos duos modios abbatissa predicta ac ejus conventus prefato Johanni et suis heredibus singulis annis sine aliqua conditione persolvere tenebuntur et ad statutos terminos sine perfida dilatione. In cujus rei testimonium et munimen presentes litteras sigillo karissime matris nostre Marie quia proprium non habemus sigillum confirmamus et perpetue roboramus. Anno Domini M° CC LVIII, feria sexta post dominicam qua cantatur reminiscere. Suprascriptionem superius contentam videlicet annis et septem approbamus. Datum ut supra.

Original sur parchemin, sceau enlevé.

(1) C'est la charte publiée ci-dessus, sous le no VI.

XI.

Lettres de l'official de Liege au sujet d'une donation faite à l'abbaye de Vivegnis, le 7 juin 1260, par Gertrude de Bombaye, béguine, de biens qu'elle possédait à Bombaye et aux environs.

4 mai 1267.

Universis presentes litteras visuris, B. de Rosuit canonicus et officialis Leodiensis salutem in domino et cognoscere veritatem. Universis et singulis notum facimus quod nos abbatisse et conventui Vinee beate Marie, Leodiensis dyocesis, Cysterciensis ordinis, ad petitionem Gertrudis dicte de Bubais tunc beghine quam ipsa in jure coram nobis constituta fecit, litteras nostras sigillo curie nostre sigillatas dedimus non cancellatas, non abolitas nec in aliqua sui parte viciatas in hec verba : Universis presentes litteras visuris, B. de Rosuit canonicus et officialis Leodiensis salutem in domino et cognoscere veritatem. Noverit universitas vestra quod Gertrudis beghina dicta de Bubais, in nostra presencia constituta, salubri usa consilio, recognovit ob remedium anime sue se contulisse libere et absolute in elemosinam perpetuam abbatisse et conventui Vinee beate Marie, Cysterciensis ordinis, quicquid ipsa G. possidebat vel possidere videbatur apud Bubais et in ejus confiniis propinquis vel remotis trans Mosam versus Ardennam, tam in terris quam in pratis, curtibus, censu et redditibus ac aliis rebus quas tam jure hereditario et paterna successione contingebant, ita tamen quod ipsi abbatissa et conventus eidem Gertrudi singulis annis tenebuntur in viginti modiis spelte solubilis ad mensuram Leodiensem quoad vixerit, Leodii in festo beati Andree persolvendis; post mortem vero supradicte Gertrudis tenebuntur ipsa abbatissa et conventus Juecte sorori Eustachii et Balduini fratrum de Foron in decem et novem modiis; item Katherine et Juecte sororibus filiabus Balduini de Aspre in quatuor modiis cuilibet earum in duobus. Item filie Yde sororis Gertrudis supradicte in quinque modiis, hiis omnibus ad mensuram leodiensem singulis annis quamdiu vixerint, Leodii in festo beati Andree persolvendis, si tamen dicte Katherina et Juecta et Yda filia habitum beghinarum habuerint et cum eis religiose se gesserint et honeste. Si autem alteram predictarum videlicet Katherinam et Juectam vel filiam Yde vel singulas earum ad habitum secularem vel copulam matrimonii transire contigerit, a solutione spelte predicte inperpetuum dicte abbatissa et conventus quittabuntur; post decessum autem predictarum vel per ordinem singularum, pars cujuslibet vel

portio ad ipsas abbatissam et conventum sine contradictione aliqua revertetur. Preterea tenebuntur ipse abbatissa et conventus ecclesie Sancti Christophori in dimidium modium spelte solubilis ad mensuram leodiensem ad luminaria continenda, sacerdoti etiam ejusdem ecclesie in dimidium modium spelte ad mensuram leodiensem pro animabus memorate Gertrudis et suorum antecessorum inperpetuum in festo beati Andree Andree persolvende. Ut autem hoc ratum habeatur et firmum et nullius violetur temporis evolutione presenti cartule ad petitionem dicte Gertrudis sigillum officialitatis sedis Leodiensis duximus apponendum. Datum et actum anno Domini Mo CC LXo in crastino octavarum trinitatis. Verum cum supradicta Gertrudis habitu beghinarum postmodum rejecto matrimonium contraxerit cum Renekino de Thoreng cive Leodiensi, ipsi R. et G. uxor sua in litteris nostris supradictis contenta ad ea que per ipsam G. facta erant reclamaverunt. Et ea expresse quo ad abbatissam et conventum, ecclesiam et personas in litteris nostris supradictis contentas revocaverunt propter quod abbatissa et conventus predicti post hujusmodi reclamationem et revocationem coram nobis factas, pacem potius et concordiam sicut ipsis decet habere cupientes, quam discordiam et litem contra Renekinum et G. uxorem suam supradictos, pacem fecerunt cum eis de rebus eisdem ita quod ipse abbatissa et conventus ipsi Renekino et Gertrudi uxori sue supradictis quadraginta marchas leodienses dederunt pro rebus ipsis et postmodum dictis abbatissa et conventu ex una parte et dictis Renekino et uxore sua ex alia coram nobis constitutis, in jure recognoverunt pacem predictam se fecisse cum predictis abbatissa et conventu pro predictis quadraginta marchis et omne jus quod habebant in bonis predictis in ipsas abbatissam et conventum transtulerunt et ipsum jus et dominium rerum earundem et quicquid juris habebant in rebus eisdem concesserunt ratione pacis predicte et contractus ex hujusmodi pace provenientis quoquo nomine censeatur. Recognoverunt etiam ipsi R. et G. totaliter predictas quadraginta marchas nomine solutionis facte pro rebus eisdem a predictis abbatissa et conventu recepisse et ipsas abbatissam et conventum super eis quietas et liberas clamaverunt. In predictarum autem rerum testimonium, supradictis abbatisse et conventui litteras presentes contulimus sigillo curie nostre sigillatas. Actum et datum anno domini M° CC LXmo septimo in crastino Inventionis Sancte Crucis.

Original sur parchemin, sceau enlevé,

« AnteriorContinuar »