Inde est, quod post inopinatas persecutionum amaritudines quas gustavimus post insuperabiles tribulationum dolores quos passi sumus et defecimus adeo, ut unusquisque declinando ab altero fugiendo saltem mala que sensit evitare studeret. Placuit nobis et utile visum est, quod 5) plus solet timeri, quod specialiter pollicetur, quam quod in generali promissione concluditur, ut eam familiaritatis et amicicię vicissitudinem, quam ex debito adinvicem alter alteri tenemur impendere verbis renovaremus et scripto confirmaremus, ut saltem sic quicquid inter nos fuerat dubietatis et diffidentie per hujusmodi compositionis vinculum penitus tolleretur et eo confidentius et efficacius ecclesię nostre injurias unanimi sollicitudine repellere studeremus. Promisit enim dominus episcopus, quod ipse ecclesiam Osnaburgensem tam clericos, quam laicos tam nobiles quam ignobiles tam pauperes quam divites in jure suo omni studio fovere et conservare debeat nec ipse eam in aliquo preter debitum ledere in posterum vel gravare contendat. Addidit preterea quod quicquid ipse quocunque casu exigente sine consensu et consilio ecclesie de bonis ecclesie vel inpignerando vel) infeodando) alienavit sive in redditibus propriis sive in bonis ministerialium que in beneficio concessit nobilibus, que tamen non nisi ministerialibus concedenda erant, seu ubicumque ecclesiam graviter lesam esse cognoverit, si per juris ordinem et justam sententiam consilio et auxilio ecclesie revocare possit, revocet. Sin autem secundum communem ecclesie ordinationem partem reddituum ad mensam episcopalem pertinentium in manus canonicorum et ministerialium suorum ponat, donec omnia que alienata sunt, ad ecclesiam revertantur et quod in posterum sine consilio ecclesię nichil eorum in quibus ejus consensus exigitur et merito requirendus est et in quibus ecclesia enormiter ledi potest, aliquatenus debeat alienare. Promisit etiam ecclesia universaliter tam clerici quam ministeriales, quod ipsi dominum suum episcopum in omni devotione in omni qua tenentur reverentia voluntarie et affectuose honorent et ei in conservando jure et ecclesie et suo in omnibus omnes unanimiter et confidenter assistant et communes ecclesie injurias communi proposito 7) et fortitudine secum indesinenter propulsent. Hoc preterea condiximus, ut si vel dominus episcopus vel ecclesia, quod Deus avertat, et quod non speramus contra id quod condictum est attemptaverit venire, infra VI septimanarum spacium amicabiter conveniatur et si ad talem commonitionem noluerint redire post predicti temporis spacium coram Coloniense) ecclesia quam benignam circa nos compassionis et pietatis viscera habentem semper invenimus et ad quam merito tamquam ad consolationis matrem debemus recurrere conveniamus ut ipsa ei parti quam justiorem et magis equam invenerit se acclinet et ea pars que ejus consilio justo propter contumatiam et pertinaciam injuste noluerit assentire ipsam contra se gravem invenire et ex hoc honoris sui periculum et detrimentum merito debebit formidare. Sed quod hec omnia in presentia domini cardinalis et Coloniensis ecclesie acta sunt, sigillum tam domini legati quam ecclesie Coloniensis apponi rogavimus. Ausfertigung A ist nie besiegelt gewesen; an B hängt ein Siegelriemen (Pergamentstreifen) mit Wachsresten an zweiter Stelle; es erscheint daher zweifelhaft, ob der Bischof die Sühne überhaupt annahm. 22. Osnabrück. 1204. Bischof Gerhard von Osnabrück bekundet, daß Eilhart von Harst die Hastermühle, welche sein Vater Eilhard den Mönchen auf dem Gertrudenberge zur Stiftung eines Familienseelgedächtnisses gewidmet hatte, wiedererworben und dem Kloster dafür einen Zehnten zu Mündrup überwiesen hat und überträgt das Eigenthum des Zehnten an das Kloster. Abschrift des 14. Jahrh., Msc. 217, 75. Druck: Möser Nr. 101. In nomine sancte et individue Trinitatis. Gherhardus gratia Dei Osnaburgensium episcoporum humillimus fidelibus ad quos hec devoluta fuerint universis omnium bonorum in caritate, que Deus est, optimum. Sicud impiorum cum sonitu perit memoria, sic bona bonorum opera in memoriam transire merentur eternam. Constitit animadversioni nostre cum privilegio tum cognite veritatis assertoribus 1) veridicis,) quod fratres de Monte sancte Ghertrudis tempore felicis memorie Philippi Osnaburgensis episcopi fideli cooperatione Eilardi 3) de Harst non longe ab eodem loco molendinum quoddum justissimo possessionis titulo sunt assecuti cujus causa beneficii eundem Eylardum, conjugem ejus Lutmudam in fraternitatem et oracionum suarum succeperunt communionem pro patre ejus et matre Walderico et Helwide proavo utroque et avia Alimino et Titwiga, Godeschalco et Eveza parentelaque) et consangwinitate reliqua mensibus singulis vigiliam et missam celebraturi, post multam annorum revolutionem nostro videlicet tempore Eylardus prioris Eylardi filius idem molendinum tamquam vicinum 5) domui sue et accommodum agrique sui mediastinum vehementer affectavit tandemque fratribus et eo in unum convenientibus decimam in Middendorp quam a nobis habebat in manus nostras ad usus fratrum, quam nos illis contulimus cum coheredibus suis omnibus resignavit; fratres versa vice deferendum Eilardo resignaverunt molendinum observanda nichilominus circa prenominatos fideles et ipsum Eilardum et conjugem ejus Hellenborc et Hillewant matrem ejus et bonorum illorum successores universos fraternitate et orationibus prenotatis. Nos igitur hujusmodi contractum stabilire postulati ipsum ne in posterum refricari valeat aut convelli officio stili sicud licet fieri et solet solidamus testes cum sigilli nostri subscribentes appensione. Qui sunt: Otto Monasteriensis electus, Conradus abbas de Yborch, Lentfrigidus major prepositus, Theodericus major decanus; canonici ecclesie majoris: Theodericus, Adolfus, Florentius, Hinricus, Johannes, Albertus, Bertoldus, Dyonisius, Werembertus, Arnoldus; ministeriales: Albertus Rogghe, Hugo Bere, Joseph de Sledesen, fratres ejus Zwederus Wezelo, Wigbertus Leytbur, Ambrosius Pekenake, Everhardus,) Udo,) Johannes, Bertoldus; Conradus de Harsdorp, comes de Tekenborch Hinricus, frater ejus Otto, Theodericus, Wigboldus de Saltisberge fratres, Conradus de Brochterbeke. Omnis igitur hujus sanccionis violator vel cavillator injuriosus nec divine 8) gracie se expertem nec beati Petri auctoritate et nostra se dubitaverit excommunicatum. Hec transactio celebrata est in civitate Osnaburgensi multitudine cleri et populi multa assistente, ut quod irreprehensibiliter confieri debuit perpetuam obtineret sollempnitatem stabilitatis. Acta sunt hec anno Dominice incarnationis MCCIIII; episcopatus nostri XII; indictione septima. Folcardo ejusdem Montis preposito, auctore horum et omnium bonorum domino Jesu Christo qui in hiis et in omnibus super omnia sit benedictus. Amen. 1) assext. Cop. - 2) vexithcis Cop.; da in der Abschrift offenbar di des Originals oft als th. verlesen ist (An. 8) ist Mösers veridicis richtig. 3) Eillarth Cop.; vergl. Anm. 8. 4) parentul. Cop. dorpe (?).—7) von Braken. 8) thuine Cop. -- 5) mecinun Cop. 6) von Varen= Bischof Thietmar von Minden bestätigt den durch Bischof Anno 1183 (I, Nr. 369) geschehenen Uebertrag eines Zehnten an das Osnabrücker Capitel, welchen er damals als Dompropst bezeugt hatte. Original: Domarchiv. In nomine sancte et individue Trinitatis. Thietmarus Dei gratia sancte Mindensis ecclesie humilis minister universis sancte matris ecclesie filiis, quorum temporibus hee littere legibiles fuerint post laborem vie premium patrie. Quoniam gesta rerum vetustate temporum quadam oblivionis caligine obfuscantur et nisi monimentis litterarum ad memoriam revocentur, penitus emoriuntur. Idcirco necessarium duximus tam futuri quam nostri temporis notitie fidelium presentis pagine testificatione palam facere, qualiter predecessor noster memorie felicioris Anno interventu dilecti fratris nostri domini Arnoldi venerabilis Osnabr. episcopi et majoris prepositi sui Lantfridi et intuitu divine recompensationis atque fraterne dilectionis, qua Osnaburgensi ecclesie connexieramus decimam de curte quadam in episcopatu nostro que est fratrum majoris ecclesie in Osnabr. sita in villa que dicitur Pedincthorp; que decima attinebat curti nostre in villa que dicitur Ruthorp; illam inquam decimam cum omni alia decima totius ejusdem ville, que episcopatus sui juris fuerant sepius memorate ecclesie majori in Osnabr. contulit et in manus ejusdem ecclesie prepositi perpetuo jure sub tali pactione delegavit, ut quicunque in eadem ecclesia prepositus fuerit annuum canonem seu pensionem XIIcim videlicit solidorum Osnab. monete scultheto curtis nostre in predicta villa Ruthorp qui fuerit in diebus illis singulis annis statuto tempore in festo scilicet sancte Margarete persolvat. Si vero terminum illum per negligentiam preterierit in festo sancti Jacobi terminus solvendi immobilis prefixus est adeo, ut si die illo non persolverit omnis hujus contractus ordinatio in irritum revocetur. Ut autem omnia hec secundum prescriptam formam rata et inconvulsa omni tempore posteritatis permanerent, paginam geste rei summam continentem sigilli sui impressione roboratam illis tradidit et, siquis maligno instinctu contra hanc tradicionem suam ire et eam temerario ausu ullo unquam tempore infringere vel aliquo modo violare attemptaret, terribili anathematis sententie subjaceret et a consortio ecclesiastice communionis hic in eternum esset sequestratus, nisi resipisceret et condignam satisfactionem exhiberet. Ad majorem autem hujus rei confirmationem testes in quorum presentia hec consummata sunt subscribi fecit quorum hec nomina: Ego Thietmarus tunc temporis major prepositus, Reinwort ejusdem ecclesie decanus, Heinricus prepositus in Overenkirken, Ludiger de Slon, Thiethart rector de Minden, Hartbertus de Mandeslo (!), Alexander de Lutbike, Eilwart de Echolte, Meinvert de Berchusen, Jofret de Oldenthorpe, Volcmar de Borninchusen, Thiethart de Holthusen, Arnolt de Holthusen, Wlfram villicus memorate curtis, et alii complures ecclesie ministeriales. Actum anno Dominice incarnationis M°C LXXXIII°; indictione Ia; regnante Frederico invictissimo Romanorum imperatore, anno regni ejus XXVIII, anno imperii ejus XXIIII; episcopatus domini Annonis XIII. Nos autem tanti viri successores licet indigni justam et piam dispensationem ejus circa ecclesiam Osnaburgensem perpetuari cupientes eandem decimam fratribus optima sicut predecessor noster devotione scripto consignavimus sigillato. Anno Dominice incarnationis M°CC IIII°; indictione VII; anno episcopatus nostri - data, Deus in nomine tuo feliciter. AMEN. Siegel an Pergamentstreifen anhängend (Westfälische Siegel 4, 6). Philippi, Osn. Urt.-Buch II. 2 Bischof Gerhard von Osnabrück bekundet, daß er nach der VerzichtLeistung des Gerhard Schenk auf den Zehnten in Duingdorf den= selben dem Rotger von Givetenhorst bei seiner Heirath mit Alheidis zu Lehn gegeben habe. Original: Staatsarchiv. Druck: Möser (mit Auslaffungen) Nr. 268. Gerhardus Dei gratia Osnaburgensis episcopus omnibus ad quos presens scriptum pervenerit salutem in vero salutari. Notum sit omnibus presens scriptum intuentibus, cum dominus Rotgerus de Givetenhorst cum uxore sua Alheithe matrimonium contraxerit, quod dominus Gerhardus Pincerna et uxor sua Ida una cum filio suo Hermanno adhuc parvulo decimam in Dodincthorpe in manus nostras resignaverunt et ipsis consencientibus dicto Rotgero in feodo contulimus eandem et uxori sue Alheithi usufructum conferebamus. Ne igitur rerum gestarum veritas transeat eamque prorsus ignoret posteritas, et ut omnis ambiguitas relidatur, presentem paginam nostri sigilli verax inpressio roboravit. Testes autem hujus facti hii: Conradus abbas de Iburg, Wlfhelmus 1) miles, Alfgrimus) miles et filius suus Alfgrimus, Bruno de Linke, et frater suus Johannes, Rotgerus de Mulenseten sunt. Acta sunt hec anno incarnationis Domini millesimo ducentesimo quarto. 25. -- (1205. Vergl. Nr. 29 von 1207.) Graf Hermann von Ravensberg bezeugt, daß er mit Herbord von Spredom das Erbe Nürenberg (Lintberg) gegen ein Erbe in Bühren (Krspl. Krapendorf) ausgetauscht und ersteres dem Kloster Ger trudenberg überwiesen hat. Original: Staatsarchiv. Druck: Möser Nr. 269. Herimannus Dei gratia comes de Ravenesberg domino Iwano sacerdoti de Brekenevelde et fratri ejus Henrico et omnibus hoc scriptum inspicientibus salutem in Domino. Notum esse volumus universis, quod Herbordus de Spredowe domum Lindberge, quam a nobis in beneficio tenuerat nobis resignavit; nos autem eam cenobio sanctę Gerthrudis in Monte contulimus pro qua in commutatione recepimus domum quandam Buren in parrochia Cropentharpe sitam. Ne igitur prefatum cenobium in possessione domus Lindberge aliquorum debeat inpetitionibus inquietari, nos presenti scripto concambium, quod fecimus, profitemur et sigilli nostri appensione roborantes eidem cenobio warandiam prestare curabimus. Schildförmiges Wappensiegel an Pergamentstreifen (Westf. Siegel 35, 2). |