Imágenes de páginas
PDF
EPUB

Actum Leodii, astantibus et consentientibus Steppone archidiacono loci et fidelibus meis, anno gratie M°C°XXVI°, indictione IV, anno I° Lotharii tertii.

Signatura ALBERONIS episcopi.
Signatura WILHELMI MELLIN.

Signatura STEPPONIS, archidiaconi.

Original sur parchemin, avec le reste d'un sceau, aux archives de l'Etat à Arlon, Chartes de Saint-Hubert.

N° 7.

Albéron Ier confirme la fondation de l'église
Sainte-Marie-Madeleine à Castert près de Maestricht.

1126.

In nomine Sancte et Individue Trinitatis. Noticie simul et memorie tam posterorum quam presentium commendamus, quod ego Albero sancte leodiensis ecclesie Dei gratia dictus episcopus. pie devotionis affectu beatissime Marie Magdalene memoriam. amplexatus, quanto potui decore venerationis eam adornare studui, statuens videlicet in generali synodo sollempnitatem ipsius tam a clero quam a populo per totum episcopatum nostrum festiva celebritate deinceps observari, auctoritate ipsius domini qui ubicumque predicatum est evangelium et quod ipsa fecit in memoriam sui voluit annuntiari. Non multo post eodem fere anno, frater quidam, Bovo nomine, ejusdem Dei amatricis et converse devotus et humilis imitator et servus, cupiens existere ad nos venit, locumque sibi dari petiit ubi sancte ipsius posset oratorium construere quo cum aliis si quos sibi vellet Deus adjungere pro peccatis suis et nostris sancte penitentis exemplo pedes Domini lacrimis rigare capillis mereretur extergere et deosculari cotidie ceteraque sacrificia justicie Deo suppliciter offerre. Quam petitionem ego non invitus accipiens pro dilectione dilectricis Christi predicto fratri presbitero concessi de monte qui dicitur Castris (1) duo bonuaria ad construendam ecclesiam et alias mansiunculas inibi Deo servituris necessarias et usum quem ex eodem loco in silva, in pascua possent habere permisi. Bonis igitur principiis successum habentibus posito ibi oratorio pro ut novus et pauper adhuc incola poterat idem frater mansum unum adjacentis terre qui a planitie montis per

(1) Castert, dépendance de Lanaye, canton de Sichen, province de Limbourg.

declivia porrectus in medio mosa (1) terminatur de libero allodio acquisivit et per manum meam sancte Marie ibidem delegari fecit. Preterea bonuarium unum de terra sancte Marie Trajecti predictus frater legitime acquisitum ad memoratum locum contulit, unde preter sex denarios ad censum nullum alium prorsus respectum debebit. Ego quoque VI diurnalia de censuali terra mea ibidem contradidi censumque remisi, totumque locum sub episcopali manu et tutela constituens, ab omni exactione prorsus immunem et liberum fore decrevi communi assensu et judicio clericorum et laïcorum optimatum meorum banno et sigillo episcopali confirmavi, domino Alexandro ejusdem parochie archidiacono astipulante et ob amorem et honorem ejusdem beatissime peccatricis devoto assensu eandem libertatem loci prorsus annuente. Hujus rei testes sunt: Andreas prepositus, Idem Alexander archidiaconus, Steppo, Johannes, Elbertus, Dodo, Rainerus, archidiaconi; Arnulfus prepositus de sancto Paulo, Johannes, Heinricus, Reimbaldus, Nicholaus, Liescelinus, Eppo, canonici; Dux Godefridus comes Namucensis, Godefridus, Gozewinus, Otto, Lambertus, Arnulfus, Gislebertus, Herimannus comites; Wigerus advocatus, Reinerus frater ejus, Wilelmus advocatus; De familia: Teodericus de ponte, Wedericus de prato, Lambertus de Hoio et Arnulfus frater ejus, Warnerus de Corbechei, Warnerus de Nivella, Everardus frater ejus. Actum est hoc anno dominice incarnationis Mo. Co. XXVI, indictione IIII, sedente apostolico Honorio, domno Alberone leodiensium episcopo, electo in regem Lotharium Liutdegero duce saxonie nomine et potestate mutata. Si quis hoc statutum nostrum infringere et predictum locum sancte Marie Magdalene in aliquo calumpniari temptaverit, anathema sit maranatha.

Original sur parchemin avec un sceau en cire jaune, dont la moitié supérieure a disparu. On lit encore: ..... O GRA LEODIE ..... Archives de l'Etat à Liége, Chartes de Saint-Jacques. Au dos de la charte, on lit: « Littera funda»cionis cappelle de Castris. »

[ocr errors]

Copie très exacte dans Vanden Berch, fol. 74, Manuscrit no 188 de la Bibliothèque de l'Université de Liége; il décrit ainsi le sceau: « une figure assiese en sa cheere tenante en sa dextre un baton, le sommet est rompu, à gauche un livre ouvert. » Légende † ALBERO. GRA. DI. LEODIENSIS. EPISCOPVS.

(1) La Meuse, qui passe au pied de la colline de Castert; c'est près de ce « mansus » que fut bâtie l'église dédiée à sainte Marie-Madeleine.

No 8.

Lettre d'Albéron Ier à l'abbé de Cluny pour lui demander d'envoyer à Bertrée des moines de son monastère (1).

1124-1127.

Ego quoque Albero, gratia Dei Leodiensis episcopus, vestram paternitatem et fratrum Cluniacensium venerabilem saluto conventum, meque vestris orationibus commendo et ut me vestrum fidelem accipiatis deprecor. Pro quibus autem filius noster Walterus ad vos cum litteris suum mittit nuntium, necesse est ut solliciti sitis, scilicet ut ad nostras partes monachos tales dirigatis, in quibus bonus odor sancte religionis et humilitatis atque caritatis redoleat. Nam quos prior Cossiaci misit, tanquam ex vestra parte, multum dissimiles sunt ab illis conversatione et moribus, quos aliquando de vestro cognovimus ordine. Ego autem, sicut vester fidelis, eorum ero adjutor in quibus voluerint, et vos de quibus mihi mandaveritis libenter faciam, prout possibile fuerit. Valete.

Original sur parchemin à la Bibliothèque nationale de Paris, Chartes de Cluny, no 234. Cette pièce se trouve à la suite d'une lettre de Walter de Trognée concernant le même sujet; le sceau de l'évêque manque.

Bernard et Bruel, Recueil des chartes de l'abbaye de Cluny, t. V, p. 337, n° 3977.

N° 9.

Seconde lettre d'Albéron Ier à Pierre, abbé de Cluny,
concernant le prieuré de Bertrée.

1127.

A[dalbero], Dei gratia Leodiensis episcopus, P[etro], reverentissimo abbati Cluniacensis monasterii universisque ejusdem congregationis fratribus, salutem in Christo. Noverit utique reverenda vestra dilectio, quod dominus W[alterus] de Trudigneis (2), postpositis omnium ecclesiarum nostrarum religiosis viris, tam canonicis quam monachis, ad famositatem vestri nominis vestræque

(1) Cette lettre et la suivante n'ayant été imprimées que par Bernard et Bruel, nous les donnons in extenso.

(2) Walter de Trognée; cf. Regeste, nos 6, 7 et 15.

religionis aspiravit, vobisque ecclesiam de Bertreis, quam in allodio suo sitam liberaliter possedit, cum omnibus appendiciis suis liberam ab omni jure legaliter tradidit, sub hac videlicet conditione, ut nulli cellæ aut ecclesiæ, nisi Cluniacensi esset obnoxia, nec alicui nisi vobis de aliquo negotio vel obedientia responderet, atque ad perpetuum hujus privilegii suæque liberalitatis (1) monimentum, annuatim aureum nummum Leodiensis monetæ ecclesiæ Cluniacensi persolveret. Gaudebat igitur in spem adductus maximam eandem ecclesiam possessionibus ac religione in brevi quammaxime multiplicandam, quam et vivendo possederat et mortuus eandem se possessurum perenniter in Domino sperabat. Verum aliter quam ratus esset provenit. Ecce enim post prædictam traditionem jam quatuor anni exacti sunt, necdum aliquem idoneum procuratorem ad predictam ecclesiam stabiliter ibi mansurum direxistis; sed alii, nescio de quibus aliis locis confuse succedentes, subtractisque ecclesiasticis sumptibus ac rebus ibi pertinentibus recedentes, eam ad ultimum viduam ac pene desolatam reliquerunt, pro dolor! Unde religionis vestræ sanctitas blasphematur. Cum summa igitur diligentia vobis mando ac fideliter obsecro, quatinus idoneum aliquem procuratorem ad predictam ecclesiam dirigatis, et, sicut dignum est, studiosius solito eam incolatis et excolatis, ut Dei gratiam et nostrum consilium et auxilium habere valeatis. Præsertim etiam ego et ipse Walterus unanimiter obsecrando vobis mandamus, ut sicut cartam hujus traditionis per bannum confirmavimus in generali synodo, ita etiam et vos eandem, ut inconvulsa permaneat, confirmetis in vestro capitolio; aut certe, si propter importunitates aliquas eandem ecclesiam retinere negligitis, obnixe petimus ut sicut eam liberam de manu domini Walteri suscepistis, ita et liberam eidem W. restituatis : quatinus per nostram providentiam visitationis consolatione relevetur, et ad laudem et honorem omnipotentis Dei studiosius incolatur. Valete.

Copie dans le Cartulaire D, n° 469, Archives de Cluny, à la Bibliothèque nationale de Paris.

Bernard et Bruel, Recueil des chartes de l'abbaye de Cluny, t. V, p. 352, no 3999.

(1) Le manuscrit porte « libertatis. »

QUELQUES CHARTES INÉDITES

DE LA

COLLÉGIALE SAINT-PAUL DE LIÉGE

Nous publions ci-dessous quelques chartes inédites de la collégiale Saint-Paul, recueillies par M. le chanoine Thimister et communiquées par lui à la Société d'art et d'histoire, qui en a décidé l'impression. Ces documents servent à compléter le Cartulaire de Saint-Paul.

N° 1.

Otton, doyen de la collégiale Saint-Paul, délégué par le pape Grégoire, décide que le desservant de la chapelle SaintVincent en la cathédrale Saint-Lambert, doit recevoir dix muids d'épeautre par an.

1230, 26 janvier.

Otto Dei gratia decanus Sancti Pauli Leodiensis judex a domino Papa delegatus universis presentium inspectoribus cognoscere veritatem. Noveritis nos mandatum domini Pape recepisse in hunc modum :

Gregorius episcopus servus servorum Dei dilecto filio decano Sancti Pauli Leodiensis salutem et apostolicam benedictionem. Oblatam nobis dilectorum filiorum clericorum refectorii Sancti

« AnteriorContinuar »