das unser heiliger vater der babist uns das bistum zu Wirczeburg gibt und uns daran providert an unsern schaden wider graven Albrecht von Hohenberg' und uns auch werden des babstes verbullten brive, der wir daruber bedurfften, geschiecht das hie zwischen und sand Jorgen tag, der schirst kumt, so wellen wir und haben auch gelobt bei guten treun dem selben unserm herren dem kunig zu zulegen, zu 5 helfen und zu dienen, alz eim Romischen kunig, und sunderlich wider den Bayern3, und sullen auch unser lehen von im enphahen getreulich, alz verr wir mugen an geverd. Wer aber, das uns des vorgenanten bistums zu Wirczeburg nit providiret wurdet hie zwischen und dem vorgenanten sand Gorgen tag, alz vor geschriben stet, so sullen wir unserm vorgenanten herren dem kunig dheines dinsts, noch hilf 10 verpunden sein und sullen auch aller vorbuntnuss gegen im ledig sein an geverd. Wir sullen im auch die brief, die wir von im haben, wider geben on widerred. Des zu einem urkund geben wir unserm vorgenanten herren dem kunig disen brief, vorsigilt mit unserm ingesigil, das daran hanget,

der geben ist, da man zelet von gotes geburt MCCC und XLVI jare, zu 15 Wirczeburg an dem suntag vor sand Nicklastag.

7.

Clemens papa VI omnem periurii maculam, quae Karolo Romanorum et Bohemiae regi ex retardata renovatione promissionum ipsi datarum impingi posset, abolet. Avinione 1346 Dec. 18.

20

Originale desideratur. — a) Tres copiae adsunt 1) in Registris Avinion. pap. 91 (Clementis VI a. V/7) f. 227' nr. 27 (RA) cum nota Scribantur littere iste in quaterno de curia, 2) in Registris Vatican. 177 f. 18 nr. 29 (RV), 3) in Registris Avinion. pap. 88 (Clementis VI a. V 4) f. 182′ n. 275 cum nota Scripta est in quaterno de curia, unde hic cassata est. b) Quatuor exempla copiae e copiario C adsunt in codicibus R p. 582, V f. 158′—159, N f. 279-279, L deperdito, quod exemplum 25 J. P. Ludewig (v. infra) servavit.

=

Ludewig J. P., Reliquiae manuscriptorum VI (1724) p. 14 nr. 10 Lünig J. Ch., Codex Germaniae diplomaticus I (1732) p. 379 nr. 26. Chytil J., Codex diplom. et epist. Moraviae VII (1858) p. 509 nr. 689 (reg. ex Ludewig). Riezler S., Vatikanische Akten zur deutsch. Geschichte in d. Zeit Kaiser Ludwigs des Baiern (1890) nr. 2313 (extr. ex RA). Monumenta Vaticana res gestas Bohemicas 30 illustrantia I (ed. L. Klicman, 1903) p. 488 nr. 832 (ex RA et RV). Monumenta Germaniae historica, Legum sectio IV, Constitutiones VIII (ed. K. Zeumer et R. Salomon, 1910) p. 239 nr. 154 (ex RA, RV, L). Reg. imp. VIII, Päbste nr. 10.

Clemens episcopus servus servorum dei carissimo in Christo filio, Carolo, regi Romanorum illustri, salutem et apostolicam benediccionem. Vota tua, carissime 35 a) und R, correximus. b) sachen R, correximus ex MGH LL IV, Const. VIII nr. 151. c) Cle

1) Albertus de Hohenberg, episcopus Herbipolensis electus (1345 Sept. 3) et confirmatus (1345 Oct. 19), ad ecclesiam Frisingensem translatus est (1349 Oct. 7). 2) 1347 Apr. 23. 3) Ludovicus de Bavaria, Romanorum imperator. 4) MGH LL IV, Const. VIII nr. 151 Reg. imp. VIII nr. 309 40.

fili, et presertim illa, que conscientie tue pacem respiciunt", benigno libenter favore prosequimur eisque, si egeant, pronam adicimus apostolice clementie lenitatem". Exhibita siquidem nobis nuper pro celsitudinis tue parte petitio continebat, quod tu nonnulla iuramenta', que, priusquam in Romanorum regem fores electus, nobis 5 et apostolice sedi prestiteras, post eleccionem ipsam infra dies octo renovare, prout ex' ipsorum iuramentorum serie tenebaris, cum ad hoc, sicut asseris, non crederes te teneri, nisi prius ex nostra et dicte sedis parte requisitus existeres, omisisti, quamquam illa postmodum per aliquos paucos dies, sicut per litteras tuas et publica documenta2, tuo sigillo munita, nobis plenarie constitit, fuerint" per te iuxta prefatam 10 seriem fideliter et plenarie renovata. Quare nobis humiliter supplicasti, ut ad tollendum omne consciencie tue scrupulum providere tibi super hoc de benignitate apostolica dignaremur. Nos itaque tuis in hac parte supplicationibus inclinati omnem periurii maculam sive notam, que propter omissionem et retardacionem huiusmodi tibi forsan posset impingi, ex certa sciencia et apostolice plenitudine potestatis 15 tenore presentium penitus abolemus. Nulli ergo omnino' hominum liceat hanc paginam' nostre abolicionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignationem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum*.

Datum Avinione XV Kalendas Januarii, pontificatus' nostri' anno quinto3.

Johannes primogenitus regis Franciae filius Karoli Romanorum et Bohemiae regis honorem et profectum custodire promittit.

In tentoriis prope Lomberies 1347 Aug. 4.

Originale desideratur. a) Duo exempla copiae e copiario B adsunt in codicibus M 25 f. 101'-102, Uf. 382 sub rubrica Item Johannes filius regis Francie promittit domino regi Karolo profectum suum custodire et impedire gravamina sua. b) Quinque exempla copiae e copiario C adsunt in codicibus R p. 74–75, V f. 18′—19, N f. 55'—56, L deperdito, quod exemplum J. P. Ludewig (v. infra) servavit, nec non in copia simplici (T) in arch. Schwarzenberg. in Třeboň (sign. Ḥ. 14. b.) sub eadem rubrica.

30

Ludewig J. P., Reliquiae manuscriptorum V (1723) p. 450 nr. 11 niae diplomaticus I (1732) p. 381 nr. 27 et II (1733) p. 1633 nr. 36 I (1780), Urkundenbuch p. 144 nr. 139 (ex N). Chytil J., Codex

Lünig J. Ch, Codex GermaPelzel F. M., K. Karl d. Vierte diplom. et epist. Moraviae VII

a) respiciant R, V, N. b) lenitatis exhibitionem pro len. L. c) peticio continebat RA, RV, R, V, N, peticiones continebant L. d) fueras L. e) fidei V. f) et R, V, N, L. g) etiam 35 sequitur L. h) deest R, V, N, L. i) etc pro omnino paginam RA, RV. k) etc pro vel incursurum RA, RV. 1) deest RA, RV.

Reg. imp. VIII nr. 228, 230).

314).

2) 1346 3) Taxa

1) 1346 Apr. 22 (MGH LL IV, Const. VIII nr. 9, 11 Sept. 19 (MGH LL IV, Const. VIII nr. 91, 92 Reg. imp. VIII nr. 242 244, 243 cancellariae apostolicae, quae L grossos effecit, solum RA et RV notatur.

=

(1858) p. 529 nr. 717 (ex T) = Jireček H., Codex iuris bohemici II 1 (Korunní archiv český, 1896) p. 264 nr. 255 Monumenta Germaniae historica, Legum sectio IV, Constitutiones VIII (ed. K. Zeumer et R. Salomon, 1910) p. 307 nr. 248 (ex U, R, L, T). Reg. imp. VIII, Reichssachen nr. 15.

Cf. promissiones Johannis primogeniti supradicti, quae litteris eius Karolo Rom. regi 1346 Maii 30 datis (v. huius operis tom. I nr. 350) continentur, et litteras Karoli Rom. et Boh. regis, 5 Tridenti 1347 Maii 7 datas (MGH LL IV, Const. VIII nr. 230 Reg. imp. VIII nr. 322), quibus ex parte sua similia ac infra Johanni regis Franciae primogenito promisit. Cf. etiam, quae de praedictis tribus litteris in commentariolo nostro „Studie k dílu „Archivum coronae regni Bohemiae“ 1. Mikuláš Sortes, sekretář krále Karla IV.“ (Časopis archivní školy 2, 1924) disseruimus.

Johannes primogenitus filius regis Francie, dux Normandie et Guienne, comes 10 Pictavie, Andegavie et Senomansis", facimus scire, quod nos, considerantes amorem, affinitatem et genelogiam, que sunt et esse debent inter excellentem et prepotentem principem, dominum Karolum, dei gracia regem Romanorum et Boemie, nostrum carissimum fratrem, ab una parte et nos et nostros pueros, suos nepotes, ab altera, promittimus bona fide et iuramus, quod nos custodiemus pro nostro posse honorem, 15 profectum et statum dicti nostri fratris et, si nos sciemus, quod aliqui eundem vellent gravare in persona vel in bonis, nos ipsos eis opponemus et impediemus toto nostro posse. In testimonium huius nos fecimus sigillari has litteras de sigillo nostro secreto.

Datum in nostris tentoriis prope Lomberies die IIII Augusti anno Domini 20 M CCC XLVII.

9.

Karolus Romanorum et Bohemiae rex archiepiscopo Pragensi ius coronandi reges Bohemiae, quod adhuc ad archiepiscopum Maguntinum pertinebat, concedit. Pragae 1347 Sept. 1.

Originale (nr. 215) perg. cum bulla aurea (Posse, Siegel II t. 2 nr. 1, 2), cordula serica rubri coloris pendenti (A). In dorso haec nota manu coaeva, quae alteras notas dorsuales in litteris infra sub nris 54 (ex. A), 55 (ex. A), 56 (ex. A) propositis apposuit, scripta: Ratificacio facta per dominum Karolum Romanorum et Bohemie regem, quodd inunccio sive coronacio regis Bohemie spectat ad archiepiscopum ecclesie Pragensis, qui fuerit pro tempore. Quatuor exempla 30 copiae e copiario B adsunt in codicibus M f. 38–40, U f. 353′—355, Raj f. 114-116, Pf. 73-80 sub rubrica Declaracio domini Karoli predicti, quod inunccio regis Boemie pertinet ad archiepiscopum Pragensem, licet olim pertinuerit ad Moguntinum.

Litterae nostrae per Nicolaum Sortes, secretarium Karoli regis, natione Francogallum, dictatae ab eoque scriptae sunt, unde in illis nomina propria bohemica et germanica valde corrupta 35 occurrunt (cf. commentariolum, quem supra in exordio numeri praecedentis meminimus).

Goldast M.,

Václav Hájek de Libočany, Kronika česká (1541) f. 316 (versio bohemica). Zwey rechtliche Bedencken von d. Succession.. d. kgl. Geschlechtes.. in.. Hungern u. Röheim (1627)

a) Guieñ м, U, T, Guiemie R, V, Guienniae corr. alia manu ex Genienniae N, Guienniae L. b) Senomans U, T, R, V, N, Genomans M, Senomaris L. c) Lemberies N, Lemou L. d) approbacio 40 et sequebatur, iam erasum A.

et mandamus, quatenus omnes Judeos singularum civitatum et locorum, cohabitatores vestros, ad hoc, quod eundem censum, quem nobis et nostre camere dare tenentur, predicto Trostlino et eius fratribus in statutis temporibus et ordinatis in civitate Pragensi integraliter et sine diminutione persolvant, efficaciter inducatis, ipsos 5 ad hoc impigneratione rerum suarum aut aliis oportunis remediis cohercentes, auctoritate nostra freti, quam vobis plene committimus in hac parte presentium testimonio litterarum.

Datum Prage quarto Nonas Octobris, anno Domini millesimo trecentesimo quadragesimo septimo, regnorum nostrorum anno secundo.

15

Karolus Romanorum et Bohemiae rex Jehelino Húnlein civi Pragensi debitis 25 sexagenis et 8 grossis den. prag., 1348 Febr. 2 solvendis, obligatur.

Pragae 1347 Oct. 6.

Originale (nr. 222) cum sigillo minori (v. supra nr. 11) laeso, loro membr. pendenti (A).
Cf. notam in capite numeri 11 superioris.

Karolus dei gracia Romanorum rex semper augustus et Boemie rex recognoscimus, dilecto fideli nostro Jehelino Hůnlein civi Pragensi racione expensarum, per fidelem nostrum Scastonem de Kywlawicz, in hospicio suo factarum, in viginti quinque sexagenis et octo grossis denariorum pragensium debitorie et racionabiliter nos 20 teneri. Quam etc."

Datum Prage anno Domini millesimo trecentesimo XLVII, VI die mensis Octobris, regnorum nostrorum anno secundo. Registrata'.

18.

Karolus Romanorum et Bohemiae rex Johanni Welisch institori, civi Pragensi, 25 debitis 24 sexagenis et 31 grossis den. prag., 1348 Febr. 2 solvendis, obligatur. Pragae 1347 Oct. 8.

Originale (nr. 223) perg. cum sigillo minori (v. supra nr. 11) laeso, loro membr. pendenti (A).
Cf. notam in capite numeri 11 superioris.

Karolus dei gracia Romanorum rex semper augustus et Boemie rex recogno30 scimus, Johanni Welisch institori, hospiti in Leta curia Prage, civi Pragensi, racione expensarum per Arnoldum de Bacheim' in hospicio suo factarum, in viginti quatuor a) ut supra in nr. 11 cum lectionibus variis in notis ibidem appositis. b) R in plicae parte dextra alia manu scriptum A.

1) Arnoldus de Bachem, de quo cf. Reg. imp. VIII nr. 6871.

sexagenis et triginta uno grossis grossorum pragensium debitorie et racionabiliter nos teneri. Quam etc."

Datum Prage anno Domini millesimo trecentesimo quadragesimo septimo, VIII Idus Octobris, regnorum nostrorum anno secundo.

Registrata.

19.

Karolus Romanorum et Bohemiae rex Johlino Hunlini civi Pragensi debitis 136 sexagenis et 21 grossis den. prag., 1348 Febr. 2 solvendis, obligatur.

Pragae 1347 Oct. 8.

5

Originale (nr. 224) perg. cum sigillo minori (v. supra nr. 11), loro membr. pendenti (A).
Cf. notam in capite numeri 11 superioris.

10

Karolus dei gracia Romanorum rex semper augustus et Boemie rex recognoscimus, fideli nostro dilecto Johlini Hunlini civi Pragensi racione expensarum, per fideles nostros Hubardum de Altari', curie nostre marescallum, . . iudicem de Arluno,2 Johannem de Septem fontibus, Heinricum de Hans, buciglarium nostrum, et Tilmannum venatorem in hospicio suo factarum, in centum triginta sex sexagenis et viginti 15 uno grossis grossorum pragensium debitorie et racionabiliter nos teneri. Quam etc.d Datum Prage anno Domini millesimo trecentesimo quadragesimo septimo, VIII' Idus Octobris, regnorum nostrorum anno secundo. Registrata.

20.

Karolus Romanorum et Bohemiae rex Nicolao Glazer carnifici, civi Pragensi, 20 debitis 15 sexagenis minus 12 grossis den. prag., 1348 Febr. 2 solvendis, obligatur. Pragae 1347 Oct. 13.

Originale (nr. 225) perg. cum sigillo minori (v. supra nr. 11) laeso, loro membr. pendenti (A).
Cf. notam in capite numeri 11 superioris.

Karolus dei gracia Romanorum rex semper augustus et Boemie rex recogno- 25 scimus, dilecto nobis Nicolao Glazer carnifici, civi Pragensi, racione expensarum, per dilectum fidelem nostrum Heinricum de Luchtenberch factarum, in quindecim sexa

a) ut supra in nr. 11 cum lectionibus variis in notis ibidem appositis A. b) R in plicae parte dextra alia manu scriptum A. c) sic A. d) ut supra in nr. 11 cum lectionibus variis ibidem in notis appositis A. e) R in plicae parte dextra alia manu scriptum A.

1) Hubardus de Elter, cf. Reg. imp. VIII nr. 6565, 1119. 2) Arlon. 3) Johannes de Simmern (Siebenborn). 4)? an Haus? 5) Heinricus de Lichtenburg alias de Žleby, qui Karoli in regem Bohemiae coronationi interfuisse videtur, cf. supra nr. 9.

30