Imágenes de páginas
PDF
EPUB

Gomiz et in alios locos ubi potueritis invenire; et in alfoz de Palencia et in Ferreruela et in Arcillosa et in Villa de Gonnando et in Valtanas et in Antiquetate et in Pinnetello et in Valdecannas et in Valverde, et in Asturianos in alfoz de Lerma, et in Rivo de Francos, Quintaniella de Faton, et omnes habitantes in eas, cum ingressus et regressus, terras, vineas, ortus, pomiferos, fontes, montes, pratis, pascuis, sit concessu sub regimine Garseanus abba vel omni collegio fratrum, ut de odie die vel tempore hunc pretextum sit firmis et stabilis usque in seculum viviturum.

Si quis tamen ego Didaco Albariz et Munio Albariz et Mamadonna 1 et filiis, aut neptis aut aliquis ex genere nostro venerit hunc pactum disrumpere voluerit, sit a Domino nequiter punitus, et a corpus eius maneat seclusus, et cum Leviatan detineatur fundo baratri assurus eternasque penas lugituras; insuper secularia damna sit afflictus, et post hec C. auri libras exsolbat hec regule cui contemtu fecerit; et hunc testamentum firmis permaneat.

Facta carta donationis vel confirmacionis notum die IIII. Nonas agustas, Era MLXXXX, regnante rex Fredinando in Legione et in Castella.

Ego Didaco Albariz et Munio Albariz et Mamadona qui hanc carta fieri voluimus, manus nostras roboravimus coram testes.

Simeonis episcopus cf.-Dominico abba cf.-Didaco cf.-Gundesalvo cf.-Aldovara 2 cf.-Munio exaravit.

1 En una donación del rey de Navarra D. García, a favor de Оña, con fecha 10 de Abril 1048, aparece entre los confirmantes: De Castellanos autem: domno Nunnu Albariz; suos fratres senior Fortunio Albariz et senior Didaco Albariz (Arch. Zabálburu, orig.)

2 Acaso sea la mujer de un tal García, que con su hijo Oveco se hizo familiar del Cabildo Catedral de Burgos y dió al obispo Jimeno el monasterio de Monteodena en 1076. (Arch. Cat. vol. 71, n.o 163).

LV

Momadona, su hijo Pedro y hermano Muño Gustios, ceden a Arlanza su herencia en varios pueblos, sitos entre los ríos Duero y Arlanza (27 Abril 1054).

Sub Christi nomine, Trinitatis individueque, Patris namque et Filii videlicet, hac Spiritus Sancti, qui unus regnans in Trinitate per numquam finienda semper secula seculorum, amen.

Vobis patronis alumnisque nostris Sancti Petri et Pauli et Sancti Martini episcopi, et Sancti Michaelis Arcangeli, quorum baselica funda (sic) esse dinoscitur in locum predictum super crepidinis albei Aslanza, sub territorio Lara.-Ego Mamadonna, filia Godesteo Didaz et de domna Taresia, mole peccatorum oppresa et gaudia felicitatis eterne desiderata, eciam et amore gaudia celestis deducta, accessit mihi prona voluntas caro animo ut facerem vobis, iam supra factis sanctis, textum scripture testamenti una cum filio meo Petro Munioz, de hereditatibus meis propriis, quas habui ex avis vel parentibus meis iam superius dictis, quas contigit michi habere cum heredibus meis, villas nominatas que sunt in Castella inter duobus ribulis Duero et Aslanza; hec sunt: Penna de Aranda mea porcione, et in Castrillo de Aranda mea porcione, et in Quintanella de domna Gotina 2 mea porcione; in Padules mea porcione 3, et in Acetores mea porcione; in Ecclesia-rubia 5 mea porcione, et in Lacuna

mea porcione; in Piniello mea porcione,

1 Quizás quiera decir Castrillo de la Vega, cuyos términos confinan con los de Aranda de Duero. En el siglo xiv no encontramos otro Castrillo en el territorio arandino, en la margen derecha del Duero.

2 Varios pueblos de este nombre había en tierra de Lerma; pero el actual parece estaba en el valle de Cilleruelo de Abajo y de Guímara, cuyo río lleva todavía hoy la denominación de Gutima (Gotina).

3 Paúles del Agua, al OE. de Lerma.

4 Hoy Torrecitores, granja cercana a Paúles del Agua.

5 Iglesiarrubia, lindando con Torrecitores.

6 Era un pueblo situado junto al lago Tojos, término de Iglesiarrubia.

7 Hoy granja de Pinedillo, cerca de Paúles.

8

9

et in Villa alba mea porcione; in Terratellos 9 mea porcione; in Anquititate 10 mea porcione. In has villas ab omni integritate offero et concedo sacris sanctisque altaribus iam nominatis. Et ego Munnio Gustioz sicut audivi ad supradicta soror mea Mamadonna, sic trado mea porcione in ipsas villas supra memoratas, et in Pennella et in Sechella 11 et in Raneto ad ipsis sanctis altaribus iam supradictis, ut post obitum meum, si filios non abuero, quomodo habeant in ipsas villas mea porcione ab omni integritate. Ob hoc igitur pro remedium animabus nostris et abborum vel parentum nostrorum offerimus et concedimus omnes ipsas villas ad ipsum sanctum monasterium iam supra scriptum, ut exinde habeant pauperes et cultores Christi ibi degentes subsidium temporalem, et nos ante Deum mereamur perfrui gandii perpetua felicitate.

Si quis tamen hunc textum concessione tentare voluerit causa inrumpendi conatus fuerit, in primis a fide catholica et sancta matre Ecclesia extraneos sit et in conspectu Dei manenata (sic) anathemata, id est, duplici perfusus confusione lugenda penas in eterna damnacione.

Facta series testamenti notum die IIII feria et codum V. Kalendas Magias, Era MLXXXXII.

Ego Mamadonna 12, simul cum filio meo Petro Nunnez et cum fratre meo Munnio Gostioz, in hac scriptura testamenti quam fieri voluimus et legendo cognovimus, nostris signa iniecimus, et a pars monasterii cui contemptus fuerit pariet ipsas villas duplatas et in cauto C. aureas libras a pars regis exsolvat.

8 Desconocemos su situación: quizás sea Villalba de Duero.

9 Terradillos de Esgueva, entre Villatuelda y Pinillos de Esgueva.

10 Antigüedad, en la provincia de Palencia, partido de Valtanás.

11

Recuérdese que este pueblo, situado en las márgenes de Riofranco, fué dado por Alfonso VII en 1169 a D. Gonzalo de Marañón y su mujer Mayor. (Doc. de Oña).

12 Esta señora debe sin duda identificarse con la que en 1079 dió a la iglesia episcopal de Sasamón y al obispo Munio bienes en Caraveo, Villamayor, Mazoferrario y Quintana Levaniega, algunos de los cuales habían pertenecido a su padre Gustio Díaz y hermano Diego Gustioz y su tía D.a Oneca (Arch. Cat. Burgos, vol. 71, n.o 161).-Esta señora fué también bienhechora de S. Millán de la Cogolla y del monasterio de Sahagún (Indice de documentos... p. 213, 214 y 237).

Fredenandus gratia Dei rex cf.-Sancia regina cf.-Sancius Fredinandiz cf.-Sub Christi nomine Gomersani episcopi ct. 13Sub Dei jubamine Mironi episcopi Palencie sedis 14 cf.-Garseani abba cf.-Guterre Adefonso comes cf.-Gomez Didaz cf. 15-Adefonso Munnioz cf.-Petro Pelaiz armiger regis cf. - Nunno Albariz cf. Munnio Gostioz 16 cf.-Ferrando Roderiz cf.-Albaro Roderiz cf. Didaco Albariz cf.-Fortunio Albariz cf.-Gunsalvo Albariz cf.-Guterre Garediz cf.-Albaro Nunnez cf. 17-Garsea Ferraniz cf.-Gundesalvo Nunnez cf. -Garsea Fredinandiz cf.-Albaro Nunnez cf.

-Becerro... n.o 34.

LVI

El abad y monjes de Oña ceden al de Arlanza varios bienes raíces en Hontoria de Abajo a cambio de las posesiones de éste en S. Miguel de Prádanos de Bureba (12 Setiembre 1056).

In nomine Domini nostri Jhesu Cristi.-Ego vero Enneco abbas, simul videlicet cum collegio cunctorum monacorum meorum, manencium in cenobio Sancti Salvatoris de Onia, placuit nobis expontanea nostra voluntate et concamiavimus vel vendimus tibi abbati Garseani et fratribus tuis de Sancto (sic) de Aslança hanc hereditatem in villam que vocitant Fonte aura 1, id est, tres terras, et in illa una terra unum solarem cum sua ecclesia quam nominant Sanctam

13 Véase Fueros de Cuevacardiel, dados por Fernando I en 1052, en Rev. Arch. Bibl. y Mus. t. XVI, 418. Era obispo de Burgos, como se ve, entre otros documentos, en la donación que en 1054 hizo a Oña la noble señora doña Onneca (Doc. part. Оña).

14 En el ms. 5, fol. 9 de Silos hay copia de una escritura interesante sobre este prelado.

15 Aparece con título de conde en la donación de Momadiona a S. Millán.

16 Sobre éste y otros personajes de esta escritura consúltese Bol. Ac. Historia t. XXXIV, 337 y 340.

17 Salazar en Hist. de la Casa de Lara, 1, 77, cita la presente escritura para demostrar que este personaje era hijo del conde Nuño González, señor de Lara, y hermano de Gonzalo Núñez Minaya.

1 El Becerro dice en la rúbrica que se trata de Hontoria de Yuso.

Eugeniam, et in caput ipsius terre suam permaneat aream; et alium solare cum sua ferragine; et unum molendinum quod est faciendum cum suo exitu et suo orto; et alia terra inculta ad laborandum; et in illa nostra defesa promisimus pascere tuos equos et boves qui laboraverint ipsam hereditatem; et preter hos vetuimus ut nullus ex hominibus tuis auderet pascere in ea. Ideoque sic camiavimus vel vendidimus ego abbas Enneconi et fratres mei sive Sancti Salvatoris Onie, tibi abbati et fratribus tuis de Sancto Petro de Aslanza ipsam hereditatem vel ipsos solares, ut in eternum apud vos sint stabiles. Et pro hac concamiacione vel hereditate quam tibi dedimus accepimus ex te abbate Garseani vel ex fratribus tuis hanc hereditates in villam quam vocitant Platano 2, qui est iuxta flumen Vesice, id est, casas et solares, terras et vineas, ortos et exitus et regressus vel omnes pomiferos, et quarta pars in illum molendinum qui est de vicinis. Et hoc totum quam in hac cartulam resonat, quantum inter nos bene conplacuit conpletum abemus, et apud te Garseanem abbatem et apud fratres tuos non remansit debitum.

Si quis tamen homo tibi abbati Garseani et fratribus tuis inquietare voluerit, vel ad iudicium conpulsaverit pro ipsa hereditate quam tibi dedimus, aut ego abba Enneco aut fratres qui fuerint habitantes iam in supradicto cenobio aut quislibet homo, pariet ipsam hereditatem in duplum tibi abbate Garsie et fratribus qui fuerint de Sancto Petro de Aslanza in similem talem locum cum fructibus quascumque abuerit, et ad partem regis vel comitis terre pariet D. solidos de auro puro; et hanc cartulam plenissimam abeat firmitatem.

Facta cartulam concamiacionis diem notum V feria, II Idus September, Era MLXXXXIIII, sub imperio imperatoris Fredinandi regis et Sancie regine imperatrice, regnum regentes in Legione et in Ga

2 En 1077 el obispo de Burgos D. Jimeno dió al abad de Oña la villa de Prádanos con la iglesia de S. Martín y la granja de S. Esteban de Otero Martín, en el alfoz de Briviesca, a cambio de varias posesiones en Modubar y Cubillo (Arch. Cat. Burgos, vol 31, fol. 215).-Y después, en 1152, el obispo de Burgos D. Victor dió al abad de Oña Juan, que le cedió la villa de Rebilla, en el alfoz de Ausín, con sus vasallos, palacio y «suo sayone qui debet in toto alfoz de Agosin iura regis exigere», las tercias de los diezmos y el derecho parroquial de todas las iglesias que tenía entonces el monasterio de Oña (Arch. H. Nac. Oña. Particulares, n.o 23).

« AnteriorContinuar »