Imágenes de páginas
PDF
EPUB

X. Interpretación leiina autógrafa de un pasaje de San Epifanio. Proceso original", fol. 114 (1): "+ epiph. lib. 3. Heres. 78. Et non cognouit ipsam]. vnde enim cognouisset mulierem tantam gratiam accepturam esse, aut vnde cognouisset tali gloria glorificandam esse virginem? Mulierem quidem nouerat ipsam formatione, et foeminam natura: et ex matre Anna, et ex patre Ioceim. et cognatam Elizabeth, ex domo et familia Dauid: non nouerat autem tali gloria honorandum esse aliquem in terra, maxime (entre renglones. præcipue) mulierem. Non igitur cognouit ipsam donec vidit miraculum (al margen: nec cognonit miraculum eius) donec vidit genitum ex ipsa. Quando vero peperit, cognouit Dei honorem, quod ipsa esset (entre renglones: eam videlicet esse) quae audiuisset, aue gratiosa (entre renglones: gra plena) dominus tecum.

et paullo inferius.

Attamen cognouit Mariam Ioseph, non secundum cognitionem quandam vsus, non secundum cognitionem societatis, sed cognouit ipsam reuerendam et ex Deo honoratam: non enim nouit ip sam eiuscemodi gloriae esse, donec vidit Dominum ex muliere genitum".

καὶ (2) οὐκ ἤδει αυτήν] πόθεν γὰρ ἤδει ὅτι τοσάυτην (texto impreso

(1) Los autores del tomo II, tantas veces citado en el texto de nuestro "Ensayo", de la "Colección de documentos inéditos" etc., no advierten en su transcripción que es autógrafa la interpretación aquí copiada. Omiten además esos autores el texto griego, que nosotros incluímos y glosamos en este mismo lugar. Ambas circunstancias creemos que abonan la oportunidad de nuestra labor.

(2( Hemos comparado el texto griego transcrito en este lugar con el que se ofrece en la obra rotulada: " ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΠΙΦΑΝΙΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΕΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, ΚΑΤΑ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΟΓΔΟΗΚΟΝ = τα τὸ ἐπικληθεὶν Παναριον, εἴ τουν κιβώτιον, εἰς βίβλους μὲν γ. τόμους δὲ ἑπτὰ διηρημένον. Tor ΑΥΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΠΙΦΑΝΙΟΥ ΛΟΓΟΣ ΑΓΚΥ—ρωτὸς πᾶσαν τὴν περὶ τῆς θείας πίστεως διδασκαλίαν= εἶν ἑαυτῷ διαλαμβάνων.—ΤΟΥ ΑΥ̓ΤΟΥ͂ ΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΝΑΡΙΟΥ ΑΠΑΝΤΩΝ — ἀνακεφαλαίωσις. ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ ПIEPI METPON xai oтalμwv.-D. Epiphanii Episcopi Con= stantiae Cypri, contra octoginta haereses Opus eximium, Panarium sive capsula Medica appellatum, et in Libros quidem tres, Tomos vero septem diuisum Eivsdem D. Epiphanii liber ancoratvs omnem de fide christiana doctrinam complectens. Eivsdem contra octoginta haereses operis a se conscripti Svmma.= Eivsdem libellvs de ponderibvs et mensuris. Omnia graecè conscripta, nuncque primùm in lucem edita. Cum Caes. Maies. gratia et priuilegio ad quinquennium. Basileae". (Ex libris): "Es de la Comp. de Jhs. de Salamanca y de la Libreria". (Colofón):

citado: τοσαύτην) χάριν λήψεται γυνή, ή (tex. imp. cit.: ή) πόθεν ἤδει ὅτι τοιάυτην (t. i. c.: τοιαύτην) δόξαν δοξαθήσεται παρθένος; (t. i. c.: παρθένος,) γυναῖκα μέν ἤδει αυτὴν τῇ πλάσει, καὶ θήλειαν τῇ φύσει, καὶ ἐκ μητρός Αννης, καὶ ἐκ πατρὸς ιωακειμ (t. i. c.: τῇ φύσει, καὶ ἐκ μητρὸς ἄννης καὶ ἐκ πατρὸς ἰωακεὶμ.) συγγένι (sigue a este vocablo un espacio en claro en el t, i. c.) δὲ τῆς Ελισάβετ, ἐξ δικου (t. i. c.: οἴκου) καὶ πατριᾶς τοῦ Δαβιδ.(t. i. c.: Δαβιδ,) ουκ (t. i. c.: οὐκ) ἤδει δε (t. i. c.: δέ) ότι (t. i. c. ὅτι) τοιάυτην (t. i. c.: τοιαύτην) δόξαν τιμοθήσεται (t. i. c.. τιμηθήσεται) τις ἐπὶ τῆς γῆς, μάλιστα γυνή. οὐ είδει (t. i. c.: οὐκ ἤδει) οὖν αὐτὴν ἑώς (t. i. c.: ἕως οὗ είδε (t. i. c.: εἶδε τὸ θαῦμα: (t. i. c.: θαῦμα.) οὐκ ἤδει αυτῆς το (t. i. c.: αὐτῆς τὸ θαῦμα, ἕως (t. i. c.: ἕως) ὅτου ειδε (t. i. c.: εἶδε) τὸ γεγενημένον ἐξ αὐτῆς. ὅτε δὲ ἔτεκεν, ἔγνω και τὴν τοῦ θεοῦ τιμὴν, ὅτι αὐτὴ ἦν, ἡ ἀκούσασα, χαῖρε κεχαριτωμένη, δ κύριος μετὰ σοῦ.

et post aliqua.

Αλλὰ ὅμως ἔγνω τὴν Μαρίαν (t. i. c.: ἀλλ ̓ ὅμως ἔγνω τὴν μαρίαν) δ Ἰωσήφ, οὐ κατὰ γνῶσιν τίνα (t. i. c.: τινά) χρήσεως, οὐ κατά γνῶσιν κοι νωνίας, ἀλλ ̓ ἔγνω αυτὴν τιμῶν τὴν ἐκ θεοῦ τετιμημένην. οὐ γὰρ ἡδει (t. i. c.: ἤδει) αυτὴν τοιαυτης (t. i. c.: τοιαύτης) δόξης δυσαν, (t. i. c.: οὔσαν) έως (t. i. c.: ἕως) ὅτε είδε (t. i. c.: εἶδε) κύριον ἐκ γυναικὸς γεγενημέ νον. ( 1)

Quorsum enim attinebat sacrum Euangelistam narrare nobis, aut potius Habraeis (quibus studebat tunc fidem facere Christum esse filium Dauidis) Maríam á partu vírginem mansisse? quod si voluisset, verecundius expressisset, quam per verbum cognoscendi. illud potius intererat sanctum Ioseph (qui dubitarat de virginis integritate) (entre renglones: liquido persp) intelexisse quanta laude digna esset virgo mater, quae vere filium Dei peperisset. Hinc enim et liquido constabit illum summa (sigue una palabra ininteligible, acaso reuerantia) Virginis Thalamum coluisse”.

“ΕΤΥΠΩΘΗ ΕΝ ΒΑΣΙΛΕΙΑ, ΑΝΑΛΩΜΑΣΙ ΚΑΙ ΕΠΙ- μελείᾳ Ιωάννου τοῦ Ἐρουαγίου, ἔτει ἀπὸ τῆς ἐνσάρκου οικονομίας χριστοῦ, χιλιοστῷ πεντακοσιοστῷ τεσσαρακοστῷ τετάρτῳ, μουνυχιῶνιος ἑπτακαιδεκάτη.

(1) Los dos textos griegos aquí trascritos figuran en las páginas 442 y 443, respectivamente, de la citada obra de San Epifanio.

APÉNDICE E

Documentos referentes al «Arte» de Gramática de Sánchez de las Brozas y al «Arte» única en lengua vulgar.--A) Claustro pleno de 17 de Marzo de 1582, fol. 35 vuelto a 36 vuelto.

a) Petición.-"E fecho lo suso dicho en este claustro el maestro francisco sanchez de las brozas cathedratico de propriedad de Retorica presento vna provisyon Real e vna peticion del tenor sigujente muy Ill.es señores el m.° fran.co sanchez de las broças cathedratico de propriedad de Rhetorica supplica a V. S. por quanto he travajado en el servicio de V. S. y por tantos años como he gastado y tantas canas como me an nacido en el serujcio desta Vnjversidad y por la voluntad con que sirvo a qualquiera de los deste ynsigne claustro y que avnque estoy Con tampoca hazienda y con tantos hijos es mj principal pretensyon el bien publico y la honRa desta Vnjversidad donde he aprendido y enseñado. V. S. me aga merced de mirar esto con mucha piedad y Consyderacion —la primera vez que fui a consejo para ymprimir mj arte mandaron la viesse el maestro alexio venegas varon doctissimo y dio tal approbacion que parecio sospechosa segunda vez fui a Corte çitado por vn njeto del antonio fueron examinadores el doctor frias de albornoz peritissimo en todas lenguas y un maestro leon de la casa de los principes mandados satisfiçiessen por escripto a tres cosas respondieron en qonsejo en esta forma que mi arte contrastaba mucho al priuilegio del antonio porque conocida la bondad desta arte ninguno compraría la otra y que no era saCada de nebrixa pues era tan contraria y que era mal hado de España auer durado nebrixa tanto en ella y ansy me dieron licencia terzera vez agora por aver yo añadido algunas cosas pedi otra licencia cometiosse al padre higueras de la Compañja y dio tal approbacion qual no osara yo dar para mi como consta en la ympresion Palmireno valenciano en sus obras dize quanto excede mi arte en salamanca ay quien oyo mj arte en burdeos de fran

çia y se lee en muchos pueblos de España y aunque al principio fue muy bueno el antonio por destruir la gran barbarie de aquellos tienpos no quito la possibilidad de poderse mejorar En otros Reynos donde no se lee Nebrixa es claro se sabe mucho. latin | en portogal ha mas de sesenta años que no se lee antonio y ay aventajados latinos y pues yo he salido en consejo con licencia de ymprimir supplico a V. S. como a hijo desta Vnjversidad me fauorezca y anime y no quiera quitar la esperança a los que gastan la vida en su serujcio. quando el antonio saco su arte tuuo arta difficultad y ay vn claustro sobre ella que dize ansy! En diez y siete dias de otubre de mill y quatrocientos y ochenta e vn años mandaron en claustro al bachiller antonio de nebrixa que a las horas ordinarias en scuelas nj fuera dellas no lea la gramatica nueva por el inventada hasta que se vea bien el negocio y se mande lo que se deua hacer este es el claustro que passa de cien años y ansy sera dios serujdo me fauorezca V. S. para que Resulte en prouecho vnjuersal. supplico a V. S. con occasyon desta Real proujsion me haga merçed de cometello a algunas personas deste insigne claustro pues en el las ay tan eminentes y les enCargue attiendan que soy. hijo desta Vnjuersidad y trato de la honRa della como siempre lo he de hazer en quanto viviere muy Ill.es señores b. las manos de V. S. su Criado m.° fran.co sanchez".

b) Provisión real.—“don phelippe por la gracia de dios Rey de Castilla de leon etc., etc. a vos el Rector y claustro de la vnjuersidad de salamanca salud y gracia sepades quel m.° fran.o sanchez cathedratico de propriedad de Retorica en esa vnjuersidad nos hizo Relaçion quel auja conpuesto vn arte de gramatica y avnque se avia contradicho muchas vezes se avia ympresso y algunas con licencia de los del nuestro qonsejo y ultimamente avia sido dada por buena y approbada para que se tornasse a ymprimir porque era muy facil y breve como constaba por la approbacion de que hizo presentacion suplicandonos le mandasemos dar liçencia para que en las horas que no se leyesen cathedras de gramatica pudiesse leer la dicha arte de gramatica en escuelas y fuera dellas la Rhetorica gramatica griega y otras obras que avia Conpuesto sin que en ello le fuesse puesto ympedimiento alguno pues demas de ser en mucha vtilidad y provecho publico no era contra ningun statuto de essa vniuersidad o como la nuestra merced fuesse lo qual visto por los del nuestro qonsejo fue aCordado que deviamos mandar dar esta nuestra carta para vos en la dicha Razon e nos touimoslo por bien por la qual vos mandamos que luego que con ella fueredes Requeridos estando juntos en claustro pleno trateys y confirays sobre lo que Converna proveer

cerca de lo suso dicho y lo que se tratare y acordare escripto en limpio firmado de vuestros nombres signado çeRado y sellado en publica forma y en manera que haga fee juntamente con vuestro parezer de lo que en ello se deva proveer lo embiad ante los del nuestro qonsejo dentro de quinze dias primeros sigujentes despues que esta nuestra carta os fuere notificada para que visto se provea lo que Convenga e no fagades ende al y de Como esta nuestra carta os fuere noteficada y la Cumplieredes mandamos so pena de la nuestra merced y de diez mjll maravedis para la nuestra camara a qualquier escribano o notario os la notefique y de testimonio dello por que nos sepamos como se Cunple nuestro mandado Dada en madrid a veinte y dos dias del mes de dezienbre de mill y quinientos y ochenta e vn años Ant." Episcopus

El dor don yñigo de car.as capata. El 1.do ximenez ortiz El 1.do mardones El 1.do arpide el d."" juan fernandez [Sánchez en Esperabé] cogollos yo juan gallo de andrada scribano de Camara de su magestad la fize scribir por su mandado Con aCuerdo de los del su qonsejo Registrada george de olalde vergara chanciller george de olalde Verga” (1).

[ocr errors]

c) Comisión. “E por la dicha Vnjuersidad y claustro pleno oyda y entendida la dicha provisyon Real y despues de ser obedezida con el acatamjento devido e para que la Vnjuersidad con mas deliberacion e aCuerdo trate de lo en ella qontenido despues de aver platicado conferido y tratado sobre lo suso dicho. dixeron que Cometian y cometieron lo en ella qontenido a los señores doctores diego de vera antonio de solis e m. fr. lujs de leon y doctores saagun y cosme de medina y maestros cristoval de madrigal fran." .co sanchez de agujlar e abad fran.co de salinas a todos juntoso a la mayor parte de sus mercedes para que asimesmo hallandose en las consultas y congregaçiones el señor doctor gallegos del peso sindico. vean traten e platiquen lo que manda la dicha Real proujsion entendiendo la dicha peticion y lo quel dicho m. sanchez pide e visto todo lo suso dicho traten platiquen e confieran acerca dello. e tratado lo que pareziere a sus merçedes mas convenjente y en vtilidad e provecho de la dicha Vnjuersidad lo Refieran en otro claustro para lo qual se les dio poder cunplido y commisyon en forma ad Referendum segun que esta dicho".

(1) Esta "Provisión" ha sido también publicada, con ligeras variantes ortográficas del texto aquí adoptado, por el Sr. Esperabé. Vid. su Historia de la Universidad de Sal., t. I, pág. 574 y siguiente.

« AnteriorContinuar »