copatu Barchinonensi ecclesiam Sancti Sepulcri de Lathablatha cum omnibus pertinentiis suis; in eodem episcopatu, in Palma ecclesiam Sancti Petri et ecclesiam Sancti Iohannis cum omnibus pertinentiis suis, ecclesiam Sancte Marie de Pratis; in episcopatu Ausonensi ecclesiam Sancte Marie de Coseoliis cum omnibus pertinenciis suis et ecclesiam Sancti Andree cum omnibus pertinenciis suis; in episcopatu Urgellensi medietatem castri Mirabel cum pertinenciis suis; in episcopatu Nagerensi ecclesiam Sancte Marie de Gronio cum omnibus pertinentiis suis, hospitale de Villa Rubea cum omnibus pertinenciis suis; in episcopatu Burgensi ecclesiam Sancti Clementis de Covas cum omnibus pertinenciis suis, ecclesiam Sancti Michael de Quantana cum omnibus pertinenciis suis; in castro Sorizh ecclesiam Sancti Andree et ecclesiam Sancte Marine cum omnibus pertinenciis suis; in villa, que dicitur Clunia, ecclesiam Sancti Andree cum omnibus pertinentiis suis; in episcopatu Palentino ecclesiam Sancte Marie de Pisorga cum omnibus pertinenciis suis, ecclesiam Sancti Alexandri de Valtanas cum omnibus pertinentiis suis; in castro Verde ecclesiam Sancti Michaëlis et monasterium Sancti Romani cum omnibus pertinentiis suis; in castro Corel ecclesiam Sancti lusti, ecclesiam Sancte Marine, ecclesiam Sancte Eugratie cum omnibus pertinenciis suis; in castro Portel ecclesiam Sancti Michaël de Vega cum omnibus pertinenciis suis; apud civitatem Palentie ecclesiam Sancti Emiliani de Veruesca cum omnibus pertinentiis suis, ecclesiam Sancti Pelagii de Valle de Pero cum omnibus pertinenciis suis, ecclesiam Sancte Marie de Sandronas cum omnibus pertinenciis suis, ecclesiam Sancte Marie de Pilelas cum omnibus pertinenciis suis; in villa Feles ecclesiam Sancti Michaëlis cum omnibus pertinentiis. suis; in episcopatu Secoviano ecclesiam Sancti Sepulcri in Coca, ecclesiam Sancti Salvatoris et ecclesiam Sancte Marie, que vocatur Bovada, cum omnibus pertinenciis suis; in civitate Avila ecclesiam Sancte Marie Nove cum omnibus pertinentiis suis; in Are[v]alo ecclesiam Sancti Petri in villa veteri cum omnibus pertinentiis suis; in episcopatu Salemantico ecclesiam Sancti Christofori, extra civitatem sitam, cum omnibus pertinentiis suis; in Medina ecclesiam Sancte Crucis cum omnibus.

pertinenciis suis; in episcopatu Zemoritano, in castro qui dicitur Thoro, ecclesiam Sancti Sepulcri cum omnibus pertinentiis suis; in villa Lali ecclesiam Sancte Eugenie cum omnibus pertinentiis suis; in civitate Legionensi ecclesiam Sancti Sepulcri cum omnibus pertinentiis suis; in Rivo Sicco ecclesiam Sancti Iusti de Paralelos cum omnibus pertinentiis suis; in Medina ecclesiam Sancti Petri cum omnibus pertinentiis suis, ecclesiam Sancti Laurencii de Oterolo cum omnibus pertinentiis suis; in villa Morel ecclesiam Sancti Pelagii cum pertinentiis suis, ecclesiam Sancti Iusti de Villa Vela cum omnibus pertinentiis suis; in episcopatu eodem villam Golpigar cum omnibus pertinentiis suis, villam Versadam cum omnibus pertinentiis suis; in Mazella hospitale cum omnibus pertinentiis suis, ecclesiam Sancte Marie de Nava cum pertinentiis suis, ecclesiam Sancti Petri de Castro Olfereth cum pertinentiis suis; in episcopatu Astoricensi ecclesiam Sancti Petri de Cabaneros cum omnibus pertinentiis suis, ecclesiam Sancte Marie de Zohtes cum omnibus pertinenciis suis; in episcopatu Sancti Iacobi ecclesiam Sancti Sebastiani de Tavairoas cum sua heremita et aliis pertinentiis suis, manasterium Sancte Marie de Nogaria cum pertinentiis suis, monasterium Sancti Salvatoris de Sobradel cum omnibus pertinentiis suis; in episcopatu Tudensi ecclesiam Sancti Petri de Nogaria, que dicitur Sardoma, cum omnibus pertinenciis suis; salva nimirum diocesanorum episcoporum iusticia et reverentia. Ad hec adicientes decernimus ut nulli omnino hominum liceat predictas possessiones et bona auferre vel ablatas retinere, minuere aut temerariis vexationibus fatigare; sed omnia integra et illibata serventur tam vobis quam successoribus vestris canonice. substituendis omnimodis profuturis2. Si qua igitur in posterum ecclesiastica secularisve persona, hanc nostre constitucionis paginam sciens, contra eam temere venire temptaverit, secundo terciove commonita si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino iudicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore

et sanguine Dei et Domini nostri Iesu Christi redemptoris aliena fiat, atque in extremo examine districte ultioni subiaceat; cunctis autem vobis iusta servantibus sit pax Domini nostri Iesu Christi, quatenus et hic fructum bone actionis percipiant, et apud districtum iudicem premia eterne pacis inveniant. Amen.

Ego Honorius, catholice ecclesie episcopus, subscripsi.

Ego Iohannes, presbiter cardinalis tituli Sancti Grisogoni, subscripsi.

Ego Ubertus, presbiter cardinalis tituli Sancti Clementis, subscripsi. Ego Rossemannus, diaconus cardinalis Sancti Georgii ad Velum Aureum, subscripsi.

Datum Beneventi, per manum Aimericii, sancte Romane ecclesie diaconi et cancellarii, I nonas septembris, indictione vi, incarnationis dominice anno MCXXVIII, pontificatus autem domini Honorii II pape

anno IV.

17.'

PRIVILEGIUM INNOCENTII PAPE II AD CANONICOS

DE CONFIRMATIONE ECCLESIE BARULI ET BRUNDUSII ET TROIE ET BENEVENTI.

Innocentius, episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis Petro priori et fratribus in ecclesia Sancti Sepulcri canonicam vitam professis, tam presentibus quam futuris, in perpetuum. Si mansuetudo et liberalitas sancte Romane ecclesie universis Christianis debet oportuna solatia ministrare, multo magis his, qui religiosam vitam ducunt et omnipotenti Domino familiarius adherere videntur, id ipsum convenit propensius impertiri. Quia ergo, dilecti in Domino filii, iuxta regulam beati Augustini vivere decrevistis, et in loco, ubi steterunt pedes Domini, adorantes, apud gloriosum Sepulcrum eius, in quo triduo corpo

raliter requievit, et alia sanctissima loca, in quibus Redemptor mundi pro salute nostra vincula, flagella, crucis ignominiam, vulnera mortemque sustinuit, regulariter militatis, maiori vos benivolentia et gratia dignos esse censemus, et paternis vos affectibus volumus confovere. Vestris igitur postulationibus debita benignitate accomodantes assensum, sacrosanctam ecclesiam Sancti Sepulcri, in qua, divinis obsequiis insistentes, passionem dominicam et victoriosissime crucis triumphum assidue oculata fide recolitis, necnon personas vestras sub beati Petri protectionem suscipimus, et presentis scripti pagina communimus; statuentes ut universa, que ecclesia ipsa in presentiarum canonice possidet, quecumque etiam ab egregie memorie viris, duce Godefredo et utroque rege Balduino, Arnulpho quoque et aliis patriarchis, eidem loco collata sunt iuste, aut rationabiliter in posterum a patriarchis vel aliis Dei fidelibus conferentur, firma vobis in perpetuum et illibata permaneant. In quibus hec propriis duximus exprimanda vocabulis : videlicet ecclesiam Sancti Sepulcri apud Brundusium cum appendiciis suis; ecclesiam quoque, que sita est extra castrum Barulum, in honore et nomine eiusdem Sepulcri, in meridiana parte iuxta vias publicas, quarum una ducit Canusium, altera vero Salpiam, cum universis appendiciis suis; ecclesiam Sancti Sepulcri itidem extra muros civitatis Troiane similiter cum omnibus appendiciis suis; ecclesiam in honore Beati Theodori in Beneventano suburbio sitam. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat prefatum locum seu personas vestras temere perturbare, vel possessiones ecclesie vestre auferre, minuere seu quibuslibet molestiis fatigare; sed omnia vobis integra conserventur vestris et pauperum Christi usibus profutura, salva nimirum Ierosolimitani patriarche canonica iusticia et reverentia. Si qua sane ecclesiastica secularisve persona, huius nostre constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire temptaverit, secundo terciove commonita si non presumptionem suam congrua satisfactione correxerit, potestatis honorisque sui periculum patiatur, et excommunicationi subiaceat, conservantes autem hec omnipotentis Domini et beatorum Petri ac Pauli apostolorum eius gratiam consequantur. Amen.

Ego Innocentius, catholice ecclesie episcopus, subscripsi.

Ego Egidius, Tusculanus episcopus, subscripsi.

Ego Gregorius, presbiter cardinalis [tituli Sanctorum] Apostolorum, subscripsi.

Ego Girardus, presbiter cardinalis tituli Sancte Crucis in Ierusalem, subscripsi.

Ego Anselmus, presbiter cardinalis tituli Sancti Laurentii in Lucina, subscripsi.

Ego Lucas, presbiter cardinalis tituli Sanctorum Iohannis et Pauli, subscripsi.

Ego Ivo, presbyter cardinalis tituli Sancti Laurentii in Damaso, subscripsi.

Ego Vassallus, diaconus cardinalis Sancti Eustachii, subscripsi. Ego Gregorius, diaconus cardinalis Sancti Angeli, subscripsi. Datum Albani, per manum Aymerici, sancte Romane ecclesie diaconi cardinalis et cancellarii, vii kalendas augusti, indictione prima, incarnationis dominice anno MCXXXVIII, pontificatus vero domni Innocentii II anno IX. pape

18'.

ALIUD PRIVILEGIUM INNOCENTII PAPE II

DE CONFIRMATIONE POSSESSIONUM CITRAMARINARUM.

Innocentius, episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis Petro priori et fratribus in ecclesia Sancti Sepulcri canonicam vitam professis, tam presentibus quam futuris, in perpetuum. Si mansuetudo et liberalitas sancte Romane ecclesie Christianis debet oportuna sola[tia] ministrare, multo magis his, qui religiosam vitam ducunt et omnipotenti Domino familiarius adherere videntur, id ipsum conve

A, f° 12, v°; B donne seulement la seconde moitié de ce diplôme.