secundus, Dei gratia dux Polonie et Cracovie, notum facimus universis tam presentibus quam futuris presentem paginam inspecturis, quod cultum divini numinis magis ampliare cupientes per nostrum dominium, villam sancti Sepulcri dominici nomine Cantrino ad instanciam et peticionem rectoris eiusdem ecclesie permisimus et admisimus iure Theutonico locare, eo iure videlicet, quo omnes ville et civitates in dominio nostro dinoscuntur locate; ita quod eadem villa ab omni exactione et solucione Polonica sit penitus immunis, nec quitquam iuris sibi nostri officiales vendicent in eadem pretextu cuiuslibet officii. In cuius rei testimonium, presentes conscribi fecimus et sigilli nostri munimine roborari presentibus hiis testibus: domino Philippo archidiacono Gneznensi, comite Nicolao subcamerario Gneznensi, Petro Sciborovich procuratore nostro. Datum in Pizdry in die beati Martini episcopi et confessoris, anno gracie Domini M.CC.XC, per manus Iasconis notarii curie nostre. Insuper eciam prefate ville et incolis ipsius damus infra spacium decem annorum libertacionem (sic), ab instanti festo beati Martini.

Cantrino, nie odgadnione.

Nr. 662.

Premisl secundus dux Polonie et Cracovie 1290 Nov. 15, in Dlusco; ratam habet locationem civitatis Słupca iure Theutonico, a Iohanne episcopo Poznaniensi factam.

Poznań. Archiv. Capituli. Lib. privil. B, Nr. 132. — Raczyński. Cod. diplom. Maior. Polon. 73.

In nomine Domini amen. Quoniam ea que geruntur in tempore, simul labuntur cum tempore nisi litterarum seu testium munimine fuerint perhennata, nos igitur Premis secundus, Dei gracia dux Polonie et Cracovie, notum facimus universis tam presentibus quam futuris presentem paginam inspecturis, quod cupientes ut bona ecclesie Poznaniensis, cuius nos Dei nutu patroni sumus, in melius reformentur, ordinacionem, quam venerabilis pater dominus Iohannes eiusdem gracia Poznaniensis episcopus provide fecit locando civitatem in bonis ecclesie Poznaniensis, que civitas Slupcza Polonice nominatur, gratam habentes, presentibus confirmamus et omne ius Theutonicum in ea promittimus observare; volentes ut omnes, tam mercatores quam alii ibidem ad forum venientes, plenam habeant libertatem, et omnes hospites, mercatores seu terrigene, per ipsam civitatem Slupczam liberum habeant arbitrium transeundi, nec in via per nostrum dominium ab aliquo molestentur. Ne vero super hiis in posterum dubitetur, vel aliquis infringat hoc factum, presentem litteram conscribi fecimus et nostri sigilli munimine roborari. Datum in Dlusco XVII Kalendas Decembris, anno Domini M.CC. nonagesimo, presentibus baronibus: Thomislao palatino, Petrcone castellano Poznaniensibus, Dirzicraio castellano et Thilone preposito de Santok, et aliis quam pluribus fidedignis. Ego Iasco notarius ducis prefati hiis omnibus interfui, et de mandato ipsius propria manu subscripsi.

Slupcza, Słupca. Dlusco, Dłusk. Santok, Santok.

Nr. 663.

Henricus dux Slesie etc. 1290 s. d. et 1.; dimittit 15 mansos villae Przyczyna civibus de Wschowa pro decem mansis, de quibus censum sibi solvere tenentur.

Pergam. orygin. Na skranku pergamin. przywieszona pieczęć przedstawia w ułamku osobę w szacie długiej po kolana, pomiędzy dwiema wieżami stojącą. Prawica wsparta na oszczepie, na lewicy tarcz trójkątna z wyobrażeniem Orła rozpostartego, bez korony. Na lewej wieży osoba podająca jakoby księciu płaski hełm przystrojony.

In nomine Domini amen. Quod decrevit maiestas principum, firmum et stabile debet permanere. Noverint igitur tam presentes quam posteri ad quorum audienciam presens scriptum deferetur, quod nos Henricus Dei gratia dux Slesie et dominus Glogoviensis publice profitentes intendere cupientes civium nostrorum profectui et utilitati, eisdem hanc graciam ad preces eorum inclinati duximus largiendum, quod quindecim mansos Francikos ville que vulgariter Predsin nuncupatur, qui mansi pertinent in Frowenstat civitatem, ob nimiam sterilitatem eorundem dimisimus pro decem mansis, quemlibet eorum pro octo virgis estimando. De quibus nobis tempore suo, secundum graciam quam ipsis duximus conferendam, in censu ceterisque solucionibus se promptos nobis taliter ut dictum est persolvere conformabunt. In cuius rei firmitudinem, presentes nostras conscribi et sigilli nostri impressione communiri iussimus et signari. Acta sunt autem hec his presentibus: domino Theodrico castellano Glogoviensi, domino Henczkone de Wizemburk, Sibano de Der, domino Sulkone, domino Voelframo de Panwicz. Datum per manus Iohannis notarii nostri anno Domini M.CC. nonagesimo.

Predsin, Przyczyna. Frowenstat, Wschowa.

Nr. 664.

Premisl dux Polonie 1291 Ian. 5, in Kalis; confirmat venditionem trium mansorum in villa Warangowicz, quos Marsalcus et Paulus, servitores sui, ecclesiae Gneznensi resignaverant.

Pergam. orygin. W dolnym, założonym brzegu pasmo nici jedwabn. czarn. przewleczone przez dwa wcięcia poprzeczne. Pieczęci nie masz.

Gniezno. Archiv. Capituli Metropol. Nr. 53.

In nomine Domini amen. In caducis humane fragilitatis disposicionibus, labentis fluxum memorie instrumentorum fides et testium conciliat, ac excludit materiam iurgiorum. Hinc est quod nos Premis Dei gracia dux Polonie notum facimus universis tam presentibus quam futuris, quod Marsalcus Andree de Opol cum Paulo fratre suo, servitores nostri: quibus de nostre claritudinis munificencia pro ipsorum fidelibus serviciis tres mansos in villa nostra Warangowicz iacentes, qui fuerunt hominum nostrorum Pauli, Falconis, Kiliani, et Swidve Marconis filii, donavimus iure

hereditario perpetuo possidendos: de nostro favorabili assensu et licencia speciali dedit, vendidit et tradidit pure et libere venerabili in Christo patri domino Iacobo, vocacione divina archiepiscopo Gnezdnensis ecclesie, nomine ipsius ecclesie dictos tres mansos sive sortes in prefata villa nostra Warangowicz uterque ipsorum suo nomine et ambo simul pro quadraginta quatuor marcis argenti communis, iure hereditario in perpetuum possidendos, renuncians uterque ipsorum pro se et eorum heredibus omni iuri et accioni, quod vel que sibi in posterum quacunque ex causa aliqualiter conpetere videretur. Nos igitur dictam donacionem, tradicionem seu vendicionem, in nostre serenitatis conspectu taliter celebratam, firmam, ratam et gratam habentes, tenore presentium tanquam racionabilem et legitimam confirmamus, volentes dictas tres sortes gaudere eodem privilegio, quo cetera bona et possessiones Gnezdnensis ecclesie perfruuntur. In cuius nostre confirmacionis, et dictorum Marsalci et Pauli fratrum vendicionis et tradicionis facte dicto domino archiepiscopo nomine sue Gnezdnensis ecclesie, noticiam et memoriam sempiternam, et ne cuiquam super hoc in posterum aliquis dubietatis scrupulus generetur, sigillum nostrum presentibus duximus appendendum. Datum in Kalis anno Domini M.CC.LXXXXI, Nonas Ianuarii, Indiccione quarta, presentibus: comite Segota castellano Cracoviensi, comite Dominico Glowni filio Petri de Hoyna, magistro Miroslao preposito sancti Pauli in Kalis, domino Nicolao preposito Rudensi, domino Tilone preposito de Santok et domino Petro notario curie nostre, et aliis fidedignis.

Opol, nie odgadnione. Warangowicz, albo dziś Wardężyn p. m. Rychwał, lub też Warężyn p. m. Siewierz w Ziemi Krakowskiej. Hoyna, albo Chojno p. m. Miejska Górka, lub też Chojno p. m. Iwanowice. Rudensis, de Ruda. Santok, Santok.

Nr. 665.

Secundus Pramuzel dux Polonie et Cracovie 1291 Ian. 6, in Kalis; confert civitati Kalisz, pro ipsius reformatione, censum sui venditorii pannorum et utilitates de omnibus cameris.

Pergam. orygin. Gruby sznur z nici jedwabn. wiśniow. i żółtych. Pieczęci nie masz.
Warszawa. Biblioteka prywatna, Dyplomata.

In nomine Domini amen. Ab humana labuntur facilius memoria, que nec voce testium nec sigillatis apicibus eternantur. Igitur nos secundus Pramuzel dux Polonie et Cracovie notum facimus universis tam presentibus quam futuris presentem paginam inspecturis, quod intuentes grata et fidelia servicia tocius universitatis civium Kalisiensium, que nobis in presenti gratanter et fideliter ostenderunt et in futurum nostris successoribus sunt ostensuri, bona deliberacione habita et salubri, nostrorum baronum usi consilio, ipsis et eorum subsequentibus nostri venditorii in medio foro Kalisiensi constructi, ubi panni venduntur, omnem censum, et utilitates de omnibus cameris nunc ibi existentibus et in posterum provenientibus, de nostra non ficta voluntate damus, conferimus et donamus iure hereditario in perpetuum possidendas; ita tamen, quod eundem censum et easdem utilitates pro reformacione eiusdem civitatis Kalisiensis et non alibi convertantur. Ut autem nostra racionabilis donacio perpetuo inviolabilis perseveret, presentem paginam nostri sigilli munimine

roboramus presentibus hiis testibus: comite Nycolao palatino Kalisiensi, comite Ubizlao subcamerario Kalisiensi, Tilone preposito de Zanthoch. Datum in Kalis in Epyphania Domini, anno Domini MCC nonagesimo primo, per manus Iesconis notarii curie nostre, Indictione quarta.

Zanthoch, Santok.

Nr. 666.

Iacobus secundus archiepiscopus Gneznens. 1291 Ian. 28, in Uneyow; protestatur, se, si a monasterio de Byszewo omnes pertinentias ad ecclesiam de Dobrowo spectantes obtinere posset, eidem monasterio de duabus decimis provisurum. Pergam. orygin. Na skrawku pergamin. przywieszona pieczęć podłużna, wyobraża biskupa na tronie, błogosławiącego; z napisu: S. Iacobi Dei... Gnezn... Arch...

Poznań. Königl. Staats Archiv. Koronowo 18.

In nomine Domini amen. Nos Iacobus secundus, Dei gracia sancte Gneznensis ecclesie archiepiscopus, notum facimus universis presentibus et futuris, quod cum de consensu nostri Capituli cum domino abbate de Bissovia Cisterciensis Ordinis, Cuyaviensis dyocesis, commutacionem et contractum super decimis fecissemus, assignantes eidem decimas nostras in territorio castri de Nakel et recipientes ab ipso ecclesiam ipsius de Dobrow cum omnibus pertinenciis, utilitatibus et decimis, protestamur: quod si omnes pertinencias ad dictam de Dobrow ecclesiam pertinentes, id est proprietates hereditatum, videlicet ipsum Dobrow, Quatkovo, Dzadovo, Rsuchovo et Leschno, potuerimus obtinere, volumus eidem abbati et domui sue pro eisdem de duabus decimis providere, prout ipsi et nobis viderimus expedire. Si vero predictas hereditates non poterimus obtinere, nichilominus commutacio et contractus super decimis habitus, prout in privilegiis super hoc confectis plenius continetur, debet inviolabilis permanere; in cuius rei testimonium presens scriptum nostro sigillo fecimus communiri. Datum in Uneyow anno Domini M.CC.XC.I, in die beati Pauli Conversionis.

Bissovia, Byszewo. Cuyaviensis dyocesis, t. j. Włocławek. Nakel, Nakło. Dobrow, Kwiatkowo, dziś tak samo. Dzadovo, Dziadowice. Rzuchow, Leszno, Uniejów, dziś tak samo.

Nr. 667.

Comes Iohannes Cechoslai filius de Galevo 1291 Mai. 25, in Cosmin; confert hereditatem suam Radlin Martino dicto de Staniewo, iure Theutonico locandam.

Pergam. orygin. Wcięcia poprzeczne od przywieszenia jednej pieczęci.

Poznań. Königl. Staats Arch. Person. A 12.

In nomine Domini amen. Ne gesta hominum tractu declivi temporis evane scant, provida sapientum provide sanxit auctoritas, facta digna noticia munimine testium vel scripturarum serie perhennari. Igitur nos comes Iohannes, Cechoslai filius de Galevo, una cum fratre nostro Alberto videlicet, volumus ad quemvis presencium et futurorum hanc paginam inspiciencium noticiam devenire, quod hereditatem nostram, que Radlino vulgariter nuncupatur, Martino dicto de Stanevo suisque successoribus legittimis contulimus Teutonico iure locandam, eo videlicet iure, quo cives et civitas Novi fori in suis legibus pociuntur; ista paccione et forma, ut incole iam dicte ville singulis annis de quolibet manso parvo in die beati Martini solvere tenebuntur II mensuras tritici, IIII siliginis, VI avene in mensuram Pisdrensem, fertonem argenti usualis: et hunc censum ducere debebunt ad nostram curiam propiorem. Super his omnibus colentes predictam villam exolvendis, novem annos ab omni exactione et solutione liberos optinebunt. Dictus M. vero scultetus et sui heredes, racione locacionis septimum mansum cum omni iure et dominio, ut nos in nostris exercere consuevimus, libere possidebunt. Ortos eciam duos in predicta villa scultetus et sua posteritas cum omni censu et utilitate suis usibus applicabunt, et tercium denarium de re qualibet iudicata. Dedimus eciam cum omni libertate et iure predicto M. sculteto et suis heredibus potestatem construendi molendina, quodquod fieri poterunt in ipsa hereditate; tabernam, macellum, pistrinum libertate quam supra pro se habebunt, et pannos eciam vendant. Concedimus M. sculteto et sue posteritati facultatem iudicandi capitis truncacionem et membrorum mutilacionem in his, qui in villa deliquiverint memorata. Ad hec, si de sculteto coram nobis questio facta fuerit vel querela, non nisi coram sculteto alio, iure Teutonico respondebit. Volumus insuper, omni impedimento remoto, prenominatum M. scultetum et suos sequaces potestatem habere lepores, perdices et fasones capiendi, piscesque venandi in aquis dicte hereditatis, in quacunque parte fuerint adinvente. Ceterum, sepedicti villani currum nobis cum duobus equis ducant ad expedicionem. Ecclesie vero duos mansos liberos contulimus ibidem. Ne igitur aliquis nostrorum successorum ausu temerario nostram donationem racionabiliter factam presumpserit impedire, presentem paginam nostri sigilli munimine confirmavimus. Datum in Cosmin anno Domini M.CC. nonagesimo primo, in die beati Urbani Pape et martiris, presente Iohanne sculteto, H. de Stanevo, Petro circa balneum.

Galevo, Galewo. Radlin, Staniewo, dziś tak samo. Novum forum, Neumarkt, czyli Środa na Szlązku. Cosmin, Koźmin.