Amalfi fundicum. In territorio Trojano Castellionem de Baroncello, S. Justam, villam Sancti Nicolai, quæ de Galliciano dicitur. In monte Sancti Angeli hospitale, in territorio Capuano Gualdum de Liburia. In comitatu Theanem. curtem S. Felicis cum ecclesia Sancti Hippolyti. In comitatu Aretino monasterium Sancti Benedicti. In Territorio Pisanæ civitatis S. Silvestri et S. Benedicti de Crema. In regno Francorum ecclesiam Sancti Mauri in Floriaco cum cellis et pertinentiis suis. In Sardinia insula ecclesiam Sanctæ Mariæ in Tergo, S. Heliæ in Monte et S. Helisæi cum omnibus earum pertinentibus. Sanctæ Mariæ de Sabucclo, Sanctæ Mariæ de Toralbo, Sanctæ Mariæ de Tanede, Sancti Petri de Tricinglo, Sancti Nicolai, et Sanctæ Mariæ in solio cum pertinentiis earum, S. Nicolai de Talasa, S. Michaelis in Ferucisi, Sancti Georgii in Ticillo, Sancti Petri de Simbrano, Sancti Petri in Nurchi, S. Nicolai de Ugulfuli, Sancti Johannis et Sancti Heliæ de Sitin. Præterea patrum nostrorum beatæ memoriæ Urbani et Calixti, dictorum Clementis, et Innocentii Romanorum Pontificum vestigia subsequentes, vestrum coenobium ceteris per occidentem cœnobiis præferendum asserimus, et tam te, quam successores tuos in omni conventu episcoporum, seu principum superiores omnibus abbatibus consedere, atque in judiciis priorem ceteris vestri ordinis juris sententiam proferre sancimus. Usum quoque compagum, chirotecarum, tunicæ, dalmaticæ ac mitræ, virgam pastoralem et quotidianum usum annuli, tam tibi, fili abbas, quam successoribus tuis auctoritate Apostolica indulgemus. Sane tam in ipso venerabili monasterio, quam in cellis ejus cujuslibet ecclesiæ episcopum vel sacerdotem præter Romanum Pontificem, ditionem quamlibet, aut excommunicandi, aut interdicendi, atque ad synodum provocandi præsumere prohibemus. Ita ut nisi ab abbate vel priore loci fuerit invitatus, nec missarum solemnia inibi audeat celebrare. Liceatque ipsius monasterii, et cellarum ejus fratribus clericos, cujuscumque ordinis, vel laicos de quocumque episcopatu e sæculo fugientes liberos, et absolutos, ad conversionem venientes absque alicujus contradictione suscipere. Liceat quoque absque cujuslibet sæcularis vel ecclesiasticæ potestatis inhibitione subjectos monasteriis suis tam monachos, quam sanctimoniales fœminas judicare. Liceat etiam fratribus per cellas in civitatibus constitutas ad divina officia quandocumque voluerint signa pulsare, populum Dei tam in ipsum cœnobium, quam in cellas ejus ad Dei verbum audiendum ingredi, nullus episcopus, excepto pro communi totius civitatis vel parochiæ interdicto, prohibeat. Chrisma vero, oleum sanctum, consecrationes altarium seu basilicarum, ordinationes monachorum, seu clericorum, a quocumque malueritis catholico accipiatis episcopo. Baptismum vero, et infirmorum. visitationes in oppidis vestris aut villis ad vos pertinentibus pleno jure per clericos vestros agetis. Ad perpetuum etiam hospitium tibi, fili abbas, tuisque successoribus Palladii cellam concedimus, ut de vestra illic congregatione, quem volueritis ordinetis: quem si forte romanum in abbatem promovere placuerit, omni tamen tanquam vestræ congregationis monachum sub vestra. decernimus dispositione persistere redditum quoque qui ab officialibus nostris apud Ostiam, vel Portum de navibus exigi solet, navi vestræ, si qua eo venerit, relaxamus. Obeunte vero te nunc ejusdem loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia seu violentia præponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris de collegio vestro vel alieno, si ibidem idoneus repertus non fuerit, secundum Dei timorem, et beati Benedicti regulam providerint eligendum. Electus vero ad Romanum Pontificem benedicendus accedat. Ad hæc tam præsentium, quam futurorum avaritiæ, ac nequitiæ obviantes omnes omnino seditiones quas levas dicunt, seu direptiones in cujuscumque abbatis morte aut electione fieri auctoritate Apostolica interdicimus. Sepulturam sane loci vestri et monasteriorum vestrorum liberam omnino esse censemus, ut eorum qui illic sepeliri deliberaverint, devotioni et extremæ voluntati, nisi forte excommunicati, vel interdicti sint, nullus obsistat, salva justitia illarum ecclesiarum a quibus mortuorum corpora assumuntur. Præterea cum vobis tam in capite, quam in membris ab Apostolica Sede sit concessa libera sepultura, eorumdem prædecessorum nostrorum Clementis et Innocentii vestigiis inhærentes, vobis duximus indulgendum, ut quotiens pro corporibus mortuorum in processione vos exire contigerit, crucem, incensum, et aquam benedictam portandi, juxta morem terræ, liberam, nullius contradictione vel appellatione obstante, habeatis de nostra licentia facultatem. Ad exemplar quoque dictorum prædecessorum nostrorum Clementis et Innocentii, licentiam concedimus tibi, ac legitimis successoribus tuis, ut si quis ejusdem monasterii vestri, et cellarum ejus possessiones, aut res violenter abstulerit, postquam ipsorum episcopi a vobis. tertio invitati justitiam de eis facere omnino noluerint, vos super eosdem raptores secundo tertiove commonitos, canonicam excommunicationis sententiam proferatis. Ea vero, quæ monasterium vestrum a quadraginta retro annis bona fide noscitur pacifice possedisse, vobis et eidem monasterio auctoritate Apostolica confirmamus. Ita quidem quod super his nullo unquam tempore impediri debeatis, vel quomodolibet molestari. Decernimus ergo, ut nulli omnino hominum liceat præfatum monasterium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, Ego Hugo, Ostiensis et Velitrem. episcopus, subscripsi. Ego Pelagicus, Albanensis episcopus, subscripsi. Ego Cinthius, S. Laurentii in Lucina presbyter cardinalis, subscripsi. Ego Leo, tituli Sanctæ Crucis in Hierusalem presbyter, cardinalis subscripsi. Ego Robertus, tituli Sancti Stephani in monte Cœlio presbyter cardinalis, subscripsi. Ego Stephanus, basilicæ Duodecim Apostolorum presbyter cardinalis, subscripsi. Ego Petrus, tituli Sancti Laurentii in Damaso presbyter cardinalis, subscripsi. Ego Guido, Sancti Nicolai in carcere Tulliano diaconus cardinalis, subscripsi. Ego Octavianus, Sanctorum Sergii et Bacchi diaconus cardinalis, subscripsi. Ego Raynerius, Sanctæ Mariæ in Cosmedin diaconus cardinalis, subscripsi. Ego Romanus, Sancti Angeli diaconus cardinalis, subscripsi. Ego Stephanus, Sancti Adriani diaconus cardinalis, subscripsi. Datum Perusii per manus Vulli, sacræ Romanæ Ecclesiæ notarii, secundo idus Dominicæ anno millesimo ducentesimo decimo sexto, pontificatus vero domini Honorii Papæ tertii anno primo. XV Ad regem Thessalonicensem. vel ablatas retinere, minuere, seu quibus-augusti, indictione quarta, Incarnationis libet vexationibus fatigare, sed illibata omnia et integra conserventur, eorum pro quorum gubernatione ac sustentatione concessa sunt usibus omnimodis profutura, salva Sedis Apostolicæ auctoritate. Si qua igitur in futurum ecclesiastica, sæcularisve persona, hanc nostræ constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, nisi præsumptionem suam condigna satisfactione correxerit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini nostri Redemptoris Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtæ ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco sua jura servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonæ actionis percipiant, et apud districtum judicem præmia æternæ pacis inveniant. Amen. Amen. Ego Honorius, catholicæ Ecclesiæ epis copus. Ego Nicolaus, Tusculanus episcopus, subscripsi. [Regest. fol. 4, epist. 15.JMss. La Porte du Theil.] Recipit sub protectione B. Petri, salvo jure imperatoris Constantinopolitani, regem Thessalon. ejusque regnum. Honorius, etc., carissimo in Christo filio... regi Thessalonicen. illustri salutem, etc. Etsi singulis teneamur justis petitionibus favorem apostolicum impertiri, et maxime in ætate tenera constitutis, saltem principes per quos temporaliter machina mundi regitur, eo debemus materni lactis dulcedine confovere, quo magis in ipsis cum ad annos. discretionis pervenerint, consuevit Ecclesia utilius provideri. Tuis igitur, fili in Christo carissime, justis precibus inclinati, licet donec ad annos discretionis perveneris, sub generali Apostolicæ Sedis protectione consistas, specialiter tuam personam et regnum tuum salvo jure imperii, et imperatoris Constantinopol. qui pro tempore fuerit, sub beati Petri et nostra protectione suscipimus, et præsentis scripti patrocinio communimus. Nullus ergo, etc., hanc paginam nostræ protectionis, etc. Si quis autem, etc. Dat. Perusii, secundo idus augusti, pontificatus nostri anno primo. XVI Ad patriarcham Constantinopolitanum. 12 aug. 1216. [Regest. epist. 20, fol. 2. Mss. La Porte du Theil.] Ut facta liga cum imperatore Constantinopolitano accingat se ad subsidium Terræ Sanctæ. Cohortatus est Constantinopolitanum ad pacem concordiamque cum imperatore servandam modo ecclesiæ juribus detrimentum nomen inferretur. Honorius, etc,, venerabili fratri... patriarchæ Constantinopolitano salutem, etc. Religiosa fides, et fidelis religio quam. circa terram Orientalem Oriens ex alto prævidit ad corroborationem ipsius tanto nos efficacius sollicitat, et invitat, quanto in ipsa honor Romanæ Ecclesiæ ineffabilius illustratur. Sane quia non minor est virtus quam quærere parta tueri ad consummandum mirabilius laudem et gloriam visitantis, quod in ea mirabiliter est incoeptum, eo studiosius te debes accingere, quo majorem inter alios, auctore Deo, locum tibi dignosceris obtinere. Verum quum carissimus in Christo ylius noster Henr., imperator Constantinopolitan., illustris per divinam potentiam ibidem officium exerceat temporale, ac inter omnes, ad recuperationem et conservationem dictæ terræ utilior cum progenitoribus suis exstiterit, et existat, æquissime consonat rationi, ut tu, et idem imperator vices vestras communicantes invicem sic mutuæ subventionis vobis auxilium mutuetis, ut defectus ope vicaria suppleantur, ut uterque alterius perficiat imperfectum. Hinc est quod fraternitatem tuam monemus et exhortamur in Domino per Apostolica tibi scripta mandantes, quatenus ubi cum Deo et Ecclesiæ poteris honestate dispositioni ejusdem imperatoris sic auctoritate Pontificali accedas, salvo quod non videamur con tra generalis statuta Concilii aliquid immutare; quasi cor unum et anima una per invicem colligati, quod ad ea, quæ imperio videris expedire animum applices diligentem, nec minus imperialia quam ecclesiastica tibi commissa figures, ad hoc ipsum circa ecclesiastica dictum imperatorem modis omnibus inducendo, ut inter vos unitatis. et pacis indissolubili fœdere inito, nulla possit dissentionis materia suboriri, vobis ipsis in spirituali et temporali gladio taliter suffragantibus, ut in eos, qui spiritualem non timent gladium, iis ipsius armis gladius materialis alleget, et spiritualis temporali quum necesse fuerit, suæ robur auctoritatis impendat, diligenter attendens, quod commutatio hujus imperii dextera mutatio sit excelsi, si una fides et idem spiritus in vobis exstiterit, ad unius laudem et gloriam scilicet Jesu Christi, exultabit oriens et occasus. Datum Perusii, secundo idus augusti, pontificatus nostri anno primo. XVII Ad Insubriæ populos. [Raynaldi, Annales ecclesiastici, ad ann. 1216, § 27.] Nunciat se, cum prædecessoris sui auctoritate in potestates, consules et principales consiliarios Mediolani et Placentiæ civitatum excommunicationis sententia sit promulgata, et civitates eædem suppositæ ecclesiastico interdicto, quod contra generalis Concilii statutum Papiensem terram hostiliter invasissent ipsamque multipliciter devastassent, manus suas in eos duxisse aggravandas, cum adhuc in sua contumacia perseverent. Honorius episcopus, servus servorum Dei, etc... Cum in generali Concilio pro Terræ Sanctæ succursu commodius exequendo provida fuerit deliberatione statutum, ut principes et populi christiani, saltem per quadriennium, plenam pacem, aut firmam treugam ad invicem inviolabiliter observarent, et ii, qui acquiescere forte contenderent, per excommunicationem in personas, et interdictum in terras arctissime cogerentur, ac bonæ memoriæ Innocentius, papa, prædecessor noster, volens ut hujusmodi constitutio in eos et dilectos Papienses debitum sortiretur effectum, dilectos filios nostros L. ti tuli S. Crucis presbyterum, et R. S. Mariæ | quemlibet merces mercenarii usque mane. in Cosmedin diaconum cardinales, commisso eis legationis officio, ad eos propter hoc specialiter destinavit, ipsi verbo pacis eis a cardinalibus prædictis efficaciter et prudenter, proposito non recepto, contemptis monitis et prohibitionibus cardinalium, Papiensem terram hostiliter invaserunt, ipsam multipliciter devastantes, in Dei contemptum, Apostolicæ Sedis injuriam et suarum periculum animarum. Propter quod cardinales prædicti accensi zelo justitiæ, in potestates consules et principales consiliarios Mediolani, et Placentiæ civitatum auctoritate præfati prædecessoris nostri excommunicationis sententiam promulgarunt, et civitates easdem supposuerunt ecclesiastico interdicto. Verum quia iidem in maris altitudinem venientes, ipsius sunt tempestate demersi; ut oculos suos statuant declinare in terram et non respicientes ad cœlum adhuc in sua contumacia perseverant; nos præfatas sententias confirmantes, manus nostras in eos duximus aggravandas, præcipientes potestates et consiliarios, necnon et societatum magistros civitatum ipsarum per totam Lombardiam singulis diebus dominicis et festivis, pulsatis campanis et candelis accensis, excommunicatos publice nuntiari. XVIII Ad archiepiscopum Bituricensem. [Regest, lib. I, fol. 6, epist. 16. Mss. La Porte du Theil:] Archiepiscopo Bituricensi mandat, ut in ecclesia sua adsignet præbendam Andreæ scriptori Apostolico, qui eidem inservierit ecclesiæ diutius fideliter. Honorius, etc., venerabili fratri archiepiscopo et dilectis filiis decano et capitulo Bituricensi. Si pro illis vobis preces porrigimus, et mandata quorum Ecclesia vestra fidelitatem et servitium est experta, tanto vos faciliores ad executionem ipsorum credimus invenire, quanto magis congruit rationi, ut ignotis noti debeant anteferri, nec esse vacui debeant a mercede qui pondus diei et æstus supportare noscuntur, quum secundum legem divinam os bovi trituranti non debeat alligari, nec remanere apud Quum igitur dilectus filius magister Andreas scriptor noster in servitio ecclesiæ vestræ diutius fideliter insudarit, frequenter pro ipsius negotiis ad Sedem Apostolicam sub magno discrimine laborando, nec in ea sibi hactenus sit provisum. Universitatem vestram rogandam diximus et monendam, per Apostolica vobis scripta mandantes, quatenus ob reverentiam Apostolicae Sedis et nostram, et intuitu servitii, et probitatis ipsius, ei præbendam quæ in præfata ecclesia dicitur nunc vacare, liberaliter assignetis, ipsum recipiatis ad illam in canonicum, et in fratrem, preces, et mandatum nostrum taliter impleturi, quod idem ad vestrum, et ecclesiæ vestræ servitium fortius obligetur, et de labore suo commodum videatur reportasse, nosque devotionem, et liberalitatem vestram possimus merito commendare. Datum Laterani, VIIidus septembris, p. n. anno I. XIX Ad episcopum Biterrensem. [Regest., t. I, epist. 119. Mss. La Porte du Theil.] Episcopo Biterrensi possessiones quasdam, quæ ad ipsius ecclesiam spectant, confirmat. Honorius, etc., venerabili fratri episcopo Biterrensi. Justis petentium desideriis dignum est nos facilem præbere consensum, et vota, quæ a rationis tramite non discordant, effectu prosequente complere. Eapropter, venerabilis frater, locum, qui dicitur Castrum novum, et Vilare de Liveran. bovariam de Cassiliaco, molendina de Calveto, ac honorem villæ de Parez, jus insuper acquirendi de feodis vicecomitis Biterren. vicecomite inconsulto a claræ memoriæ Ro. vicecomite Biterren. a T. fratre ipsius. bonæ memoriæ B. prædecessori tuo, et ecclesiæ sibi commissæ concessum, prout in eorum litteris plenius continetur, ac tu ea omnia juste possides, et quiete, tibi et pro te ipsi ecclesiæ auctoritate Apostolica confirmamus, et præsentis scripti patrocinio communimus. Nulli ergo, etc., nostræ confirmationis, etc. Si quis autem, etc. Datum Laterani, id. septembris nostri anno primo. XX Ad Sanguineum filium quondam Parisii de Aquis Putzis. 13 sept. 1216. [Georgius, Historia diplomatica cathedræ episcopalis civitatis Setiæ in Latio, p. 231.] Eum, ejusque bona sub B. Petri protectione suscipit, ac alia bona confirmat. Cum a nobis petitur, etc., personam tuam cum omnibus bonis, quæ in præsentiarum rationabiliter possides, aut in futurum, justis modis, præstante Domino, poteris adipisci, sub B. Petri protectione recipimus, etc. Specialiter autem molendinum, quod dicitur de Stromulo, situm apud Aquas Putzas, et casale positum in territorio Sitiæ, in loco qui dicitur campus, quod tibi cl. mem. Sanguineus de Aquis Putzis, patruus tuus in ultima voluntate legavit, sicut ea juste possides, et quiete, ac in authentico inde confecto plenius continetur, remissionem quoque, ac refutationem quæstionis, quam tibi de terris palustribus, positis juxta idem casale UgoJoel, et Anniballus tunc consules Sitini nomine Universitatis moverant, ad preces dilecti filii magistri Maximi, notarii nostri, germani tui, ab iisdem consulibus, nomine, et consensu Universitatis, ipsius. instrumentis inspectis, quibus tuam videbaris intentionem fundasse, liberaliter tibi factas, sicut instrumento publico continetur auctoritate tibi Apostolica confirmamus, etc. Datum Laterani, idibus septembris, pontificatus nostri anno primo. XXI Ad Albericum archiepiscopum Remensem et suffraganeos ejus. 15 sept. 1216. [Monuments pour servir à l'histoire des provinces de Namur, t. II, 1, p. 21, n. 13]. Privilegium Honorii de puniendis malefactoribus nostris. Honorius episcopus, servus servorum Dei, venerabilibus fratribus archiepiscopo Remensi et suffraganeis ejus, et dilectis filiis abbatibus, prioribus, archidiaconis, decanis et aliis ecclesiarum prælatis in Remensi provincia constitutis, salutem et apostolicam benedictionem, Non absque dolore cordis et plurima turbatione didicimus, quod ita in plerisque partibus ecclesiastica censura dissolvitur et canonicæ sententiæ severitas enervatur, ut viri religiosi et hi maxime, qui per Sedis Apostolicæ privilegia majori donati sunt libertate, passim a malefactoribus suis injurias sustineant et rapinas, dum vix invenitur qui congrua illis protectione subveniat, et pro fovenda pauperum innocentia se murum defensionis opponat. Specialiter autem dilecti filii, abbas et conventus de Camberone, Cisterciensis ordinis, tam de frequentibus injuriis quam de ipso quotidiano defectu justitiæ conquerentes, universitatem vestram litteris petierunt Apostolicis excitari, ut ita videlicet eis in tribulationibus suis contra malefactores eorum prompta debeatis magnanimitate consurgere, quod ab angustiis, quas sustinent, et pressuris vestro possint præsidio respirare. Quocirca universitati vestræ per Apostolica scripta mandamus atque præcipimus, quatenus illos qui possessiones vel res seu domos prædictorum fratrum vel hominum suorum irreverenter invaserint, aut ea injuste detinuerint, quæ prædictis fratribus ex testamento decedentium reliquuntur, seu in ipsos fratres contra Apostolicæ Sedis indulta sententiam excommunicationis aut interdicti præsumpserint promulgare, vel decimas laborum de possessionibus habitis ante Concilium generale seu nutrimentis ipsorum, spretis Apostolica Sedis privilegiis, extorquere, monitione præmissa, si laici fuerint, publice candelis accensis excommunicationis sententia percellatis, si vero clerici vel canonici regulares seu monachi fuerint, eos appellatione remota ab officio et beneficio suspendatis, neutram relaxaturi sententiam donec prædictis fratribus plenarie satisfaciant, et tam laici quam clerici seculares, qui pro violenta manuum injectione anathematis vinculo fuerint innodati, cum diocesani episcopi litteris ad Sedem Apostolicam venientes ab eodem vinculo mereantur absolvi. Villas autem in quibus bona prædictorum fratrum vel hominum suorum per violentiam detenta fuerint, quamdiu ibi sunt interdicti sententiæ supponatis. Datum Laterani, XVII kalendas octobris, pontificatus nostri anno primo. |