Imágenes de páginas
PDF
EPUB

convent de nostre dame la Royal dictes de Maubuisson pres Pontoise de l'ordre de Cysteaux ou diocèse de Paris, contenant, comme a cause du temporel de ladite Eglise tenu de nous nuement, lequel se extend en plusieurs parties des dites prevosté bailliages et vicontez, ladite abbeesse soit tenue nous fere serment de feaulté, et bailler par escript son denombrement on adveu, neant moins tant pour le fait et occasion des guerres qui ont eu, et ont encore cours, comme pour plusieurs autres occupations qui ladite abbeesse a eues, et a de jour en jour pour les droiz de ladite Abbaye garder et defendre qui autrement. Elle ne nous a peu et encore ne pourroit de présent bonnement nous fere ledit serment de féaulté, ne aussi bailler par escript au vray sondit denombrement ou adveu, par quoy lesdites suppliantes doubtent que vous ou aucun de vous ayez mis mettiez ou vueilliez mettre destourbiet arrest ou empeschement oudit temporel de leur dite eglise et abbaye, qui servit et porroit estre en leur grant preiudice et dommaige, et on retardement et diminution du service divin, qui chacun jour est fait et celebre en ladite eglise pour les ames de nos predecesseurs, et bienfaicteurs dicelle comme elles dient Requerant sur ce nostre grace. Nous ce consideré aladite abbeesse avons donné et ottroié, donnons et ottroions de grace especial par ces presentes terme respit et souffrance de nous fere ledit serment de feaulté et bailler par escript sondit denombrement, ou adveu Jusques a vn an a compter de la date de ces présentes, pourveu toutes voies que es mains d'aucun de vous nosdits prevost, bailliz, ou d'aucun de voz lieuxtenans elle fera le serment de feaulté et nous paiera les droiz et devoirs s'aucuns nous sont pour ce deuz se faiz et paiez ne les a. Si vous mandons, commandons et expressement enjoignons et a chacun de vous si comme a lui appartiendra, que lesdites suppliantes vous faites seuffrez et laissez joir et vser plainement et paisiblement de nostre presente grace terme respit et souffrance. Sanz leur mettre ne donner fere ou souffrir estre fait mis ne donné aucun empeschement au contraire, mais si ledit temporel de ladite eglise et abbaye ou aucune des appartenances ou appendances d'icellui sont ou estoient par default dudit serment de feaulte non fait et denombrement on adveu non baillie, pris saisiz arrestez on empeschiez, en nostre main, leur mettez on faites mettre sanz délay a plaine delivrance. Car ainsi nous plaist il estre fait, et ausdites suppliantes lavons ottroié et ottroions de nostredite grace par ces mesmes presentes, non obstant que par adventure, elles aient autreffoiz eu de nous ou de nostre court semblables graces et respiz, et lettres subscriptes a ce contraires. Donné à Rouen le xvje jour doctobre lan de grace mil cccc. trente quatre et de nostre Règne le xy. Par le Roy à la relacion du Conseil.

Signé J. MILet.

Charte parchemin de 0.345 larg. × 0.185 haut. Ecriture rapide et régulière. Le sc. manque.

(Archiv. S.-et-O., fonds Maub., cart. 3.)

LXVI

Grand pardon accordé par le Légat pour favoriser les aumônes
en vue de la restauration de l'Abbaye

G

(7 Août 1452)

UILLERMUS miseracione divina tituli sancti Martini jn montibus sacro

sancte Romane Ecclesie presbiter cardinalis DE ESTOUTEVILLA vulgariter nuncupatus in Regno Francie singulis que galliarum provinciis Apostolice sedis legatus. Universis christi fidelibus presentes litteras inspecturis salutem in domino sempiternam. Splendor paterne glorie qui sua mundum illuminat ineffabili claritate pia vota fidelium de clementia ipsius magestate sperantium tunc precipue benigno favore prosequitur cum devota ipsorum humilitate sanctorum precibus et meritis adunatur cum itaque sicut alupmnis ecclesia seu monasterium abbaciale monialium beate Marie regalis vulgariter dictum de Malodumo juxta Pontisaram ordinis cisterciensis parisiensis diocesis in suis structuris et edificiis necnon libris calicibus et aliis ornamentis ecclesiasticis propter guerrarum turbines adeo depauperata existat ut reparationibus indigeat non modum sumptuosis, ad quas faciendas christi fidelium suffragia plurimum fore noscuntur opportuna. Nos cupientes ut ipsa ecclesia in suis structuris et edificiis ac libris calicibus et aliis ornamentis predictis debite reparetur utque congruis frequentetur honoribus et ad eam eo libentius fideles christi devotionis causa confluant manusque ad predictorum omnium reparationem promptius porrigant adiutrices quo ex hoc ibidem vberiore celestis gracia dono conspexerint se refertos de omnipotentis dei Misericordia ac beatorum PETRI et PAULI apostolorum eius Nec non ea qua fungimur in hac parte auctoritate cimetis omnibus et singulis christi fidelibus prefatis vere penitentibus et confessis qui in Ressurectionis domini nostri Jhesus christi, Annunciationis conceptionis nativitatis purificationis et assumptionis beate Marie Virginis ac feriis secundis et tertiis resurrectionis dicti domini nostri Jhesus-Christi et pentecostis nec non diei veneris sancte et SANCTI LUDOVICI Regis festivitatibus prefatam ecclesiam devote visitaverint et ad predictorum omnium reparationem manus ut prefertur porrexerint adiutrices Annuatim videlicet in dictis tribus festis Ressurectionis domini nostri Jhesus christi, Assumptionis et Nativitatis beate Marie virginis pro quolibet vnum annum, in singulis vero aliis festivitatibus et diebus centum dies de injunctis eis penitentiis in domino misericorditer relaxamus presentibus perpetuis temporibus duraturis. In quorum omnium et singulorum fidem et testimonium premissorum presentes litteras per secretarium nostrum infra scriptum subscribi nostrique sigilli fecimus appensione communiri. Datum Bituris Anno Incarnationis dominice millesimo

quadringentesimo secundo Die vero septima mensis Augusti pontificatus sanctissimi in christo patris et domini nostri NICOLAI divina providentia pape Quinti Anno sexto.

F (ou P.) PONTANUS. (Signé sur le repli :) JOHANNES BAPTA.

Charte parchemin de o.392 larg. × 0.282 haut. — Ecrit. assez négligée. Reste du sc. cire rouge plaquée sur cire blanche ovale : la partie inférieure seulement. Un écu avec le chapeau de cardinal; reste de légende : ..... INI IN MONTIB PBRI CARD DE ESTOV..... (Archiv. S.-et-O., fonds Maub., cart. 1.)

LXVII

Confirmation générale par Charles VIII des privilèges de Maubuisson et notamment de deux chartes de Louis XI

Ket

(Juillet 1484)

AROLUS dei gracia Francorum Rex. Notum facimus vniversis presentibus et futuris Nos binas deffuncti carissimi domini et progenitoris nostri cuius anime propicietur Altissimus vidisse litteras in quibus recolende memorie predecessorum nostrorum Regum Francie alic littere sunt inserte, Nobis pro parte dilectarum nostrarum Religiosarum abbatisse et conventus abbatie Regalis beate Marie prope Pontisaram presentatas, continentes libertates privilegia concessiones franchesias exemptiones et prerogativas dudum per dictos predecessores nostros eisdem concessas quarum tenor sequitur et est talis :

LUDOVICUS dei gracia Francorum Rex. Etsi cunctorum summi Rerum opificis laudibus et obsequiis jugiter insistentium nobis porrectis supplicationibus libenter adunimus id tamen precipua quadam animi solertia devotionis que fervore facere semper optavimus dum nobis ex parte sancti monalium quarum monasteria actque abbacie ab inclitis progenitoribus nostris Francorum Regibus jampridem fundate extiterunt suppliciter exhibentur. Quo tandem sanctimoniales ipse quarum preces salvatori nostro eiusdem que gloriosissime genitori tanto acceptiores esse non dubitamus quanto summa intemerate virginitatis claritudine terrarum omnium prestantissime censentur frequentiore cura exactiorique studio divina suis in ecclesiis misteria jugiter celebrare valeant. Earumdemque precum interventu exigua (?) festinantes cui curricula non modo facilius exigere verum ecciam et eternam optatissimam que vitam commodius assequi possimus. Notum Igitur facimus vniversis presentibus et futuris quod cum dilectarum nostrarum abbatisse et conventus beate Marie

regalis juxta Pontisaram nobis oblate supplicationis tenore innotuerit nonullos suis in libertatibus privilegiis concessionibus franchesiis exemptionibus et prerogativis jam olim tam per gloriosissimum confessorem Ludovicum quam alios felicis ac inclite recordationis progenitores nostros Francorum reges suis patentibus litteris specialiter concessis variis easdem modis imquietare et perturbare eo quod ecdem littere nullo confirmationis robore a nobis approbate fuerunt quarum quidem litterarum tenor sequitur et est talis :

LUDOVICUS dei gracia Francorum Rex. Noverint universi presentes pariter et futuri Quod nos divini amoris intuitu ob remedium anime nostre et animarum inclite recordationis LUDOVICI regis genitoris nostri et BLANCHE regine genitricis nostre et aliorum antecessorum nostrorum abbatisse et conventui beate Marie Regalis juxta Pontisaram concessimus et penitus quitavimus imperpetuum gruagium et quicquid juris habebamus vel habere poteramus in centum quinquaginta arpentis bosci sitis in Boffossa inter boscos nostros ex vna parte et boscos monachorum Regalis montis ex altera que predicte abbatissa et conventus emiserunt a petro dicto cocto milite. Necnon ectiam in viginti arpentis bosci que idem PETRUS dedit et concessit in puram et perpetuam elemosinam abbatisse et conventui supradictis Hec autem eisdem concessimus salvo iure in omnibus alieno. Quod vt ratum et stabile permaneat in futurum presentes litteras sigilli nostri fecimus impressione muniri. Actum apud Vernonem Anno domini Millesimo ducentesimo quinquagesimo septimo mense Junio.

PHILIPUS dei gracia Francorum Rex. Notum facimus vniversis tam presentibus quam futuris Quod nos abbatisse conventui et monasterio monialium beate Marie juxta Pontisaram cisterciensis ordinis concedimus Quod omnia acquisita que vsque ad diem presentem in feodis retro feodis dominio vel censivis nostris justis titulis acquisierunt ipse teneant et habeant perpetuo absque coactione vendendi vel extra manum suam ponendi. Eisdem que ea omnia confirmamus salvo in aliis jure nostro et jure quolibet alieno. Preterea eisdem abbatisse conventui et monasterio hiis diebus sustentatione plurum personarum ibidem degentium onerato caritativo compacientes affectu concedimus et volumus quod ecdem abbatissa et conventus ad opus sui et predicti monasterii in predictis feodis retrofeodis dominio ant censivis nostris vsque ad summam quingentarum librarum paris. annui et perpetui redditus possint acquirere. Easque cum acquisite fuerint in toto vel in parte teneant et habeant perpetuo cum predictis aliis absque coactione vendendi vel extra manum suam ponendi salvo in aliis jure nostro et iure quolibet alieno. Litteras vero recordationis inclite carissimorum avi et genitoris nostrorum quas habent dicte Religiose super similibus graciis quoad potestatem acquirendi cassamus et nunc tenore presentium et irritamus omnino. Que vt firma et stabilia permaneant presentibus litteris nostrum fecimus apponi sigillum. Actum apud abbatiam predictam Anno Domini Millesimo ducentesimo nonagesimo tercio mense junio in festo nativitatis beati Johannis Baptiste.

IN NOMINE sancte et individue trinitatis amen. PHILIPUs dei gracia Francorum Rex. Vniversis tam presentibus quam futuris ad perpetuam rei memoriam. Pulcra facie sed pulcrior fide dilectarum filiarum nostrarum monialium beate MARIE regalis juxta Pontisaram acies candidata per beatissimum LUDOVICUM regem Francorum avum nostrum et inclite recordationis dominam et proaviam nostram BLANCHAM ipsius beatissimi LUDOVICI genitricem pro regni nostre salute vtiliter et salubriter instructa per Religionis opera que incessanter devotis affectibus amplectitur et affectibus graciosis exercet deo se gratam exhibere satagens nobis merito sic placida redditur quod ad ea que pacis earumdem honoris et commodorum quorumlibet incrementa respiciunt favorabiliter intendamus vt sicut ipsa filiarum nostrarum devota congregatio pulcra et decora coram deo et eius angelis spiritibus que malignis terribilis et vt castrorum acies ordinata ad divinam poscendam veniam et spirituum malignorum versutiam propellendam pro nostra et totius rei publice regni nostri salute specialibus armis incessanter insudat sic eas a terrenis preservantes molestiis eo fortius contra Malivolorum turbationes ipsas muniamus privilegiis opportunis et gratiis amplioribus foveamus quo ex fragilitate sexus est eis imbelitior potencia repugnandi concedimus itaque eisdem tenore presentium quod monasterium ipsum abbatissa et moniales ipsius carissime filie nostre cum omnibus domibus bonis et possessionibus rebus et juribus suis vbicumque et in cuibuscumque consistant que omnia tamquam nostra propria reputamus tam in capite quod in membris in et sub immediatis manu gardia protectione et tuitione nostris et successorum nostrorum Regum francorum predictorum vt res nostre proprie perpetuo maneant et consistant et ab ipsis immediatis manu garda protectione et tuitione nostris et eorumdem successorum nostrorum casu aliquo ant quovis quesito colore non possint quomodolibet separari ant ectiam elongari. Ectiam si terre vel loca in quibus vel infra que monasterium domus bona possessiones res et jura ant aliqua ex eisdem sunt vel fuerunt ad alios dominos translata sint vel contingerit in futurum transferri inhibemus eciam ne quid eas aut res seu bona earum mobilia aut immobilia homines aut familiares earum vexet in aliquo vel desturbet in capite vel in menbris in personis aut bonis quia portare nullatenus possemus quod quisquam eas res homines aut familiares earum minueret vel vexaret aut libertates a diversis predecessoribus nostris et a nobis concessas quocumque modo interdiceret vel disturbaret ymo eas et que earum sunt que vt permittitur nostra propria reputamus hominesque et familiares per nos et successores nostros predictos vt res proprias manu teneri gardiari protegi et tueri volumus et jubemus ad vtilitatem omnimodam vsum et commodum monasterii abbatisse monialium et familiarum predictorum. Prohibemus ectiam ne de aliquibus suis possessionibus aut de aliquibus rebus bonis aut juribus ipsarum in capite aut in menbris placitent nisi coram nobis aut ipsis successoribus nostris ant in parlamentis francie nostris et eorumdem successorum nostrorum coram nostra justicia capitali eorumdem parlamentorum

« AnteriorContinuar »