Imágenes de páginas
PDF
EPUB

recepisse; dicti vero Abbas et conventus eundem furnum de feodo suo movere asserebant. De qua videlicet causa nos et predicti compromisimus in viros venerabiles Sancti Martini de Campis et Sancti Eligi priores, et PETRUM DE BUSCHARIA clericum Parisiensem → compositum fuit

quod nos percipiemus annuatim I solidos paris. capitalis census pro dicto furno in festo Sancte Genovefe Actum anno Domini 1228, mense aprili.

B. Copie du XVIIe siècle, Ms. lat. 5416, fol. 416.

872.

Le prieur Baudoin, le prieur de Saint-Eloi et Pierre de la Boucherie, clerc parisien, attribuent à Sainte-Geneviève deux sols de chef-cens sur le four Vieille-oreille, mouvant de l'abbaye des Fossés.

(Avril 1228)

Nos Sancti Martini de Campis et Sancti Eligii priores, PETRUS DE BUSCARIA, clericus Parisiensis, notum facimus omnibus p. 1. i. quod, cum causa verteretur inter Abbatem et conventum Sancte Genovefe Parisiensis ex una parte, et Abbatem et conventum Fossatenses ex altera, super furno qui dicitur Vielloreille, Parisius in Poteria, apud Sanctum Medericum sito, quem Abbas et conventus Ste Gemme dicebant situm in censiva sua, et pro ipso capitalem censum ab antiquis temporibus, annuatim se recepisse. Abbas vero et conventus Fossatenses eundem furnum de feodo suo movere asserebant; de qua videlicet causa utraque pars in nos compromisit. Tandem compositum fuit in hunc modum

-

Abbas et conventus Ste Genovefe percipient annuatim duos solidos Parisiensium, nomine capitalis census, pro dicto furno, in festo sancte Genovefe post Natale Domini. Abbas vero et conventus Fossatensis in eodem furno dominium feodi habebunt

[ocr errors]

Actum anno Domini millesimo ducentesimo vicesimo VIII°, mense aprili.

A. Original perdu.

-

B. Copie du XIIe s., Cartulaire de Sainte-Geneviève, Bibliothèque Sainte-Geneviève, Ms. 356, fol. cvIII (216).

873. Geofroi, abbé du Val-Notre-Dame, Gérard, sous-prieur

de Saint-Martin-des-Champs, et Gautier, chapelain des Lépreux de l'Isle-Adam, juges apostoliques, décident, contre Gui, curé de Presles, que la menue dîme de cette paroisse appartient sans conteste à Saint-Martin-des-Champs.

(Avril 1228)

Universis p. 1. i. frater GAUFREDUS, abbas de Valle Beate Marie, GERARDUS, supprior Sti Martini de Campis Parisiensis, et GALTERUS, presbiter domus leprosorum de Insula Ade, salutem in Domino. Notum facimus quod, cum inter viros religiosos Priorem et conventum Sancti Martini de Campis Paris., ex una parte, et GUIDONEM presbiterum de Praeriis (69) ex altera, coram viris religiosis priore Sancti Vincencii Silvanectensis, et conjudicibus suis, auctoritate apostolica questio verteretur supra minuta decima de Praeriis, tandem dicte partes, in presencia dictorum judicum constitute, in nos compromiserunt, super decima minuta, promittentes se firmiter servaturos quicquid deinde arbitrio nostro esset diffinitum. Nos autem, partibus convocatis, auditis confessionibus eorundem et aliis omnibus que dicte partes coram nobis proponere voluerunt, necnon et rationibus et allegationibus utriusque partis plenius intellectis, exhibitis etiam in jure coram nobis quibusdam instrumentis, ex parte dictorum Prioris et conventus, ex quorum tenore nobis constitit evidenter minutam decimam de Praeriis ad monasterium Sancti Martini de Campis, jure proprietatis, titulo donationis, spectare, et eandem donationem confirmatam esse a bone memorie ODONE quondam episcopo Belvacensi et a secundo ODONE etiam, successore ipsius, habito prudentum virorum consilio, partibus presentibus, per sententiam nostram arbitrariam, dictam minutam decimam de Prateriis ecclesie Sancti Martini de Campis liberam et quietam in perpetuum possidendam, dicto presbitero de Praeriis super hoc perpetuum silentium imponentes. Prefato vero presbitero de Praeriis adjudicavimus minutam decimam in toto

69. Presles, ca. L'Isle-Adam, ar. Pontoise. à 1937 (Gallia christiana, VII, 877).

Geofroi fut abbé du Val de 1226

feodo PETRI DES MARAIES, et decimam de Ballum (70), et de Valle pendente (71) et de Mala domo domini MATHEI DE MONTEMORENCIACO (72); et de iv hostisiis que sunt dicti presbiteri, videlicet hostisia Landeici de Nonvile, Petri de Mussart, Sansonis de Rouiel et Joscelini de Atrio et de novalibus, et duas partes minute decime in censualibus, tam in domibus quam in terris, reliqua tercia parte dictis monachis in perpetuum possidenda. In cujus rei testimonium et munimen, presentes litteras conscribi et sigillorum nostrorum impressione fecimus communiri.

Actum anno Domini M° CC XX° octavo, mense aprili.

A. Original, L 878, n° 53. Fragment de sceau en cire verte. La Vierge assise, voilée, tenant l'enfant sur le bras gauche. Au-dessous, recroquevillé dans une niche en trilobe, un diable en forme de singe. S. GERALDI SUB[PRIORIS] [SCI] MA[RTINI]........... Fragment d'un second sceau, en cire verte un aigle à deux têtes, de face, les ailes éployées.......... DE ISLA ADE. Le sceau de l'abbé du Val a disparu.

873.

Eudes, abbé de Saint-Germain-des-Prés, désigne comme arbitres, dans un débat d'intérêts avec le monastère des Fossés, le prieur Baudoin avec Herbert, abbé de Sainte-Geneviève, et le prieur de Saint-Eloi.

(Mai 1228)

Universis p. 1. i. Ono, divina miseratione Sancti Germani de Pratis humilis abbas (73) et ejusdem loci conventus, salutem in Domino. Noverit universitas vestra quod, cum inter nos, ex una

70. Baillon, éc. Asnières-sur-Oise, ca. Luzarches, ar. Pontoise. 71. Valpendant, éc. Presles.

73. Cette Malmaison est à ajouter à la liste des sept homonymes subsistant en Seine-et-Oise.

73. Eudes, abbé de Saint-Germain-des Prés, succéda à Gautier mort le 5 février 1224, et trépassa le 18 mai 1235. La date des Cartulaires est donc inexacte, et au lieu de 1208, on doit lire 1228 (Cf. Gallia christiana, VII, 449-451). Cette année est indiquée d'ailleurs dans la mention suivante, du même ouvrage où on lit

« G., prior Sancti Eligii Parisiensis, una cum H(erberto), abbate Sancte Genovefe et B(alduino), Sancti Martini a Campis priore, exorta Fossatensem inter Abbatem et Odonem, Sancti Germani a Pratis, controversiæ, ab illis mense Januario anni 1227 arbiter electus, definit eam cum collegis, mense Maio anni sequentis. » (Gallia christiana, VII, 281.)

parte, et viros religiosos abbatem et conventum monasterii Fossatensis ex altera, controversia mota fuisset super proventibus quorumdam hominum de Choisiaco ( ), justicia, emenda, redditibus et tallia eorumdem, quos nos et ecclesia Fossatensis ibi communes habebamus, exceptis quibusdam serviciis que ecclesia Fossatensis contra nostram ecclesiam sibi deberi specialiter contendebat et de omnibus istis et de omni contentione que circa dictos hospites moveri poteret, in venerabilem H[ERBERTUM] abbatem Sancte Genovefe (74) et B[ALDUINUM] Sancti Martini de Campis, et G[ ] Sancti Eligii priores Parisienses, ab utraque ecclesia fuisset compromissum, ipsi arbitrium suum ita diffiniverunt quod in justicia - et in omnibus proventibus dictorum hospitum et redditibus, utraque ecclesia medietatem percipiet

Datum anno Domini 1208 (corr. M° CC° XX° VIII°), mense maio.

B. Copie du XIIIe s., Livre blanc de Saint-Maur-des-Fossés, Archives nat. LL 48, n° xxvII. - C. Copie du xvш s., par Gaignières, ms. lat. 5416, fol. 440', d'après B.

-

874. Le roi Louis IX, ayant acquis du chapelain de La Madeleine, à Saint-Léonor, quatre muids de vin de rente aumônés par le comte Mathieu III, constate que le chapelain a fait remploi des 28 livres parisis, montant du prix de vente, en achetant 60 sols de rente sur le travers du pont, concédés par Jean, dernier comte, à son queux Jean; ce qu'approuve le roi.

(Juin 1228)

LUDOVICUS, Dei gratia Francorum rex. Notum facimus universis t. p. q. f. quod nos litteras MATHEI, quondam comitis (a) de Bellomonte, inspeximus in hec verba :

(a) comite a.

(Suit le texte d'une charle de 1189, n° 502, en faveur du chapelain de La Madeleine à Saint-Léonor de Beaumont.)

74. Herbert fut abbé de Sainte-Geneviève de 1223 à 1240 (Gallia christiana, VIII, 729-737).

Dictus siquidem capellanus vendidit Nobis predictos quatuor modios vini pro viginti et octo libris Parisiensium, de quibus idem capellanus emit, de concessione nostra, sexaginta solidos in traverso pontis Bellimontis, ad usum suum et successorum suorum, singulis annis percipiendos; quos videlicet sexaginta solidos JOHANNES quondam comes Bellimontis dederat JOHANNI, Coco suo, et heredibus suis.

Actum Parisius, anno gratie M° CC vicesimo octavo, mense junio.

A. Original perdu.

B. Copie du XIII s., Registre F de PhilippeAuguste, ms. lat. 9778, fol. cxxx (111').

Édit. Douët d'Arcq, Rech. sur les comtes de Beaumont-sur-Oise, p. 31.

875. Le Chapitre de Paris, pendant la vacance du Doyenné, s'accorde avec Saint-Martin-des-Champs, au sujet d'un cens sur 40 arpents de terre et 5 de vignes tenues de l'Église de Paris; ce cens est fixé à 15 sols 9 deniers de chef-cens et 15 sols de croît de cens; Saint-Martin concède au Chapitre le moulin de Croulebarbe, pour lequel celui-ci payait 26 deniers et obole, plus deux arpents de vigne à Pantin, pour lesquels il payait 20 deniers de cens; en compensation, les moines reçoivent un demi-arpent de la VieillePlâtrière, près le pressoir de Saint-Martin, jadis tenu des chanoines par le curé de Saint-Laurent.

(Juin 1228)

O. p. 1. i. Capitulum Parisiense, salutem in Domino. Cum contentio verteretur inter nos, ex una parte, et Religiosos viros Priorem et conventum Sti Martini de Campis ex altera, super xLta arpentis terre et uno quarterio, et quinque arpentis vinearum, que dicti Prior et conventus tenebant a nobis in censiva nostra prope Parisius, que dicitur census communis, tandem, mediantibus bonis yiris, sopita est in hunc modum : quod Prior et conventus de cetero reddent nobis singulis annis, in octabis Sancti Dionisii, triginta solidos et novem den. paris., scilicet de capitali censu xv sol. et ix den. paris., de incremento census xv sol. par., pro terris et vineis supradictis annuatim; quantum ad nos pertinet, in perpetuum pacifice possidendis. Concesserunt eciam nobis dicti Prior et con

« AnteriorContinuar »