Imágenes de páginas
PDF
EPUB

sitam, cum omni terra quæ nunc eamdem attinet ecclesiam, quæque ibidem acquiri poterit, annuente Willelmo Nivernorum comite (1), hanc de me possidente, assentientibusque cæteris quorum subscripta habentur nomina, ab ipso comite eamdem tenentibus. Et ut hæc donatio et laudatio firma stabilisque permaneat, manibus et nominibus. nostris eam firmavimus. Signum Goffridi præsulis. S. Goffridi archidiaconi (2). S. Gerardi præcentoris (3). S. Narduini. S. Walterii. S. Joannis. S. Goscelini. S. Lamberti. S. Waldi archipresbyteri. S. Hugonis præpositi et subdiaconi. S. Roberti sacerdotis. S. Rainaldi sacerdotis. S. Warini sacerdotis. S. Goffredi sacerdotis. S. Geraldi sacerdotis. S. Roberti subdiaconi. S. Hugonis subdiaconi. S. Arnulfi subdiaconi. S. Geraldi subdiaconi. S. Goffridi subdiaconi. S. Raimbaldi subdiaconi. S. Goffridi subdiaconi. S. Goffridi subdiaconi. S. Hugonis subdiaconi. S. Werini subdiaconi. S. Stephani subdiaconi. S. Attonis subdiaconi. S. Umbaldi pueri. S. Ingeraldi pueri. S. Umbaldi pueri. S. Henrici pueri. S. Widonis pueri. S. Wilenci pueri. S. Henrici pueri. S. Willelmi comitis de cujus beneficio esse videtur. S. Rainaldi de castro Marchiæ (4). S. Bernardi. S. Umbaldi, Rainaldi, fratrum de Chalent (5). S. Rainaldi. S. Rocleni de Fraxiniaco (6). S. Gilleberti de Cresno. S. Giroli de Chalone. Actum Autissiodoro civitate, publice, regnante Henrico Francorum rege, Philippo ejus filio, anno ab incarnatione Domini millesimo quinquagesimo nono (7).

(1) Guillaume I, comte de Nevers, de 1040 à 1084.

(2) Godefroi, archidiacre, cité par Lebeuf, Histoire d'Auxerre, t. II, P. 429, d'après cette charte.

(3) Girard, ibid., p. 439 et 440, d'après la charte de fondation du chapitre de Clamecy, en 1076.

(4) La Marche, près La Charité.

(5) Chaillant, commune de Poiseux.

(6) Frasnay, commune de Saint-Aubin-les-Forges.

(7) Gallia christiana, t. XII, col. 102, instr. ex cart. Cluniacensi.

PRÆCEPTUM

DOMINI

CONTRA EOS QUI

II.

PASCHALIS РАРЕ SECUNDI

VIOLAVERINT TERMINOS SEU

BANNA MONASTERII BEATÆ MARIÆ DE CHARI

[blocks in formation]

Bulle de Pascal II prescrivant des réglements d'ordre et de tranquillité publique sur l'étendue des terres de La Charité, c'est-à-dire des deux côtés de la Loire, entre Tronsanges au sud et Mêves au nord, sous peine d'excommunication pour les auteurs des délits et leurs complices.

Paschalis sanctæ Romanæ sedis pontifex, notum fieri volumus omnibus vobis, qui ad hanc dedicationem convenistis et futuris in perpetuum generationibus, decretum hic publice factum, quoniam ego apostolica authoritate præcipio et bannito (1), quatenus intra ambitum terminorum qui hic inferius subscripti sunt, nemo alicui eunti sive redeunti suisque rebus violentiam qualibet occasione inferre præsumat, sed cum universis quæ secum tulerit sit securus. Sunt autem termini isti: ab illo loco Ligeris, ubi sunt rametæ Hugonis de Troncengiis, per medium vallis, usque ad boscum, qui dicitur Brollium (2) et ab ipso Brollio, per eamdem vallem, usque ad Petratas et callem Canvoti (3), atque ab hac calle usque in rivum Casuti, ac sicut idem

(1) Bannitare, Bannizare, interdire et condamner à une amende. (2) Passage extrait par Ducange au mot Rameta, barrage en claies pour la pêche. Voyez aussi la charte 76 du Cartulaire de Saint-Cyr, 1050 circa, où il est question de ce même lieu donné au chapitre. (3) Champvoux, canton de La Charité.

rivus cursu tenditur et pervenit in Masotum (1), et sicut Masotum vadit in Ligerim (2) usque ad molendinos Bertranni qui sunt in alia ripa Ligeris, et inde usque ad fontem Arlanni per mediam ipsam vallem ante Brollium sanctæ Mariæ, a quo fonte per vallem Arlanni usque in Bor, atque ab ipso Bor usque ad crucem sancti Leodegarii (3), et inde usque in Ligerim, ubi sunt supradictæ rametæ Hugonis. Igitur sicut superius dictum est, volo, jubeo, atque authoritate sancti Petri in perpetuum tenendum esse decerno, quatenus in tota terra quæ infra terminos ipsos subjacet, vir omnis aut mulier, sive ierint, sive redierint, cunctæque res illorum, pacem habeant et a nullo hominum molestiam patiantur. Quod si quis hujus præcepti nostri contemptor existens, quæ constituo servare noluerit, si ad emendationem venire, quod absit, contempserit, non solum ego illum excommunico, sed etiam cæteros omnes qui terras auferunt vel ablatas retinent, consentaneos et coadjutores eorum, nisi resipuerint, et rectum pro illata injuria non fecerint.

(1) Le Mazou, ruisseau qui prend sa source à Murlin et se jette dans la Loire au-dessous de Mêves; il se divise en trois bras qui se joignent près de Bulcy. L'autre ruisseau, affluent du Mazou, est appelé aujourd'hui ruisseau de Passy. Le village de Chasué est proche; il en a peutêtre porté le nom.

(2) Le cours du Mazou englobait Mêves dans les possessions de La Charité. Or, l'abbaye de Saint-Satur avait aussi à Mêves plusieurs propriétés, au sujet desquelles s'élevèrent de nombreuses contestations. Un accord fut tenté en 1130 en présence de plusieurs prélats; en 1139, l'abbé de Cluny intervint à son tour. Après différentes tentatives restées infructueuses, les moines de La Charité vendirent en 1208 leurs biens de Mêves, avec réserve de quelques droits seigneuriaux. Ces chartes se trouvent dans les archives du Cher, fonds de Saint-Satur, liasses de Mêves.

(3) Saint-Léger-le-Petit (Cher), en face Tronsanges, sur la rive gauche de la Loire. On voit quelles étaient alors les limites des possessions de La Charité. Au sud Tronsanges, puis Champvoux, les rives du Mazou et Mêves au nord, et, du côté du Berry, une bande de terrain le long de la Loire jusqu'à Saint-Léger.

Qui si hoc facere noluerint, archiepiscopis Bituricensi et Senonensi, necnon et Autissiodorensi episcopo, ad cujus diœcesim locus ipse pertinet præcipio, et cæteris nihilominus episcopis ut, ex beati Petri et nostra authoritate eos excommunicent, et districte in eos omnimodis agant cuncti etiam ad quorum aures clamor inde pervenerit.

Ego, Paschalis, catholicæ ecclesiæ episcopus.

Datum apud monasterium Dolense per manum Equitii, agentis vices Cancellarii, XVIIo Kal. aprilis. Indictione XV. Incarnationis Dominicæ anno M. C. VI. Pontificatus autem domini Paschalis secundi papæ, VIII.

III.

CONCESSIO DOMINI LUCII PAPE TERTII, RECIPIENDI ELEEMOSYNAS DE BONIS MOBILIBUS SEU IMMOBILIBUS QUE MONASTERIO CONFERRI CONTIGERINT.

1181-1185 Mars 6. Velletri.

Bulle de Luce III autorisant le prieur et les moines de La Charité à accepter et à posséder les biens, meubles et immeubles qui leur sont donnés, à la condition de servir aux seigneurs des lieux les revenus dont ils sont grevés.

Lucius (1) episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis, priori et monachis de Charitate, salutem et apostolicam benedictionem. Cum ab apostolica sede petuntur ea que a rationis tramite non discordant, facilem nos convenit prebere

(1) Luce II fut pape de 1144 à 1145; Luce III, de 1181 à 1185. Le texte n'indique pas l'auteur de cette bulle, la suscription seule l'attribue à Luce III.

consensum, et justa vota petentium effectu prosequente complere, ut et devotionis sinceritas laudabiliter enitescat ut utilitas postulata vires indubitanter assumat, ea propter, dilecti in Domino filii, vestris justis postulationibus grato concurrentes assensu, presentibus literis, authoritate vobis apostolica, indulgemus, ut si qua persona de bonis suis mobilibus vel immobilibus voluerit rationabiliter in eleemosynam monasterio vestro conferre, liceat vobis eadem bona recipere, nullius contradictione obstante, et pacifice possidere, salvis tamen redditibus dominorum ad quos eorumdem bonorum dominium pertinebit. Salva etiam Lateranensis concilii sanctione. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis infringere, vel ei ausu temerario contra ire. Si quis hoc attentare presumpserit, indignationem omnipotentis Dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum ejus se noverit incursurum. Datum Villetri, VIII Idus Martii.

IV.

BULLA DOMINI LUCII PAPE TERTII DE PRIORATU RODOLIENSI.

1184 Septembre 26. Vérone.

Confirmation par le pape Luce III des possessions du prieuré de Reuil en Brie; liste des localités où elles sont situées, avec l'importance et la nature des biens, tels que: bâtiments, terres, serfs, hôtes, redevances en deniers, grains, vendanges, sels, gâteaux et chandelles. Nouvelle confirmation des biens possédés en paix depuis quarante années. Mention des droits de justice, four banal, mainmorte; présentation aux bénéfices ecclésiastiques; auto

« AnteriorContinuar »