dus, qui peragratis cunctis regionibus orientalibus et incolumis ad terram nativam reversus hec et alia mira et stupenda illic visa el audita ab eo, rogatus et conpulsus a suis confratribus Minoribus, in scripturam redegit, opusculum valde solaciosum et delectabile de hujusmodi raris et a seculo quasi inauditis relinquens. Circiter ista tempora in eisdem partibus, ut fideli relacione percepi, in parascafe quodam loco quidam frater Minor a gardiano suo licenciam petiit et obtinuit, ut sangwinem minuere posset, sub [pre]textu illorum verborum intendens martyrii palmam per sangwinis sui effusionem sibi illa die ab infidelibus procurare modo subscripto. Sciens enim iste frater, intime martyrii desiderio flagrans, Sarracenos fore congregatos in multitudine ex omni terra finitima copiosa ad colendum illa die more solito sollempnitatem Veneris, in ecclesiam barbarorum in qua convenerant audacter irrupit et, ascendens locum eminentem, Christum valenter predicavit et fidem Christi mirum in modum exaltans et approbans magnificavit, Machmeti vitam turpem suamque legem sacrilegam nec non sectam ejus Deo inimicam cum observatoribus ejus detestando et reprobando. Propter hec et alia ab eo luculenter et splendide perorata Sarraceni ultra modum conmoti ipsum acerrimis tormentis affecissent, si ab eorum sacerdote vel pontifice qui presto fuerat cohibiti et refrenati non fuissent. Ille enim, fratris locum ascendens et silencium populo indicens, fratrem jussit sine violencia el ejus injuria teneri et alta voce dicta fratris retractans ipsum insanire astraxit, dicens: » Ipse cum aliis Christicolis et confratribus suis per VII ebdomadas jejuniis oracionibus vigiliis et aliis castigacionibus tantum carnem suam afflixit animumque courtavit, demens effectus quod est et minime racionis sue compos", et judicio suo hoc gardianum suum celerosque fratres penitus latere. Qui dum ad preceptum sacerdotis ad probandum rei veritatem in facto ad locum fratrum reductus fuisset, ita esse repertum fuit. Et sic frater a desiderio suo defraudatus fuit, minime assequi valens aureolam martyrii quam estuanti animo concupivit. Circiter eciam ista tempora aput lacum Potannicum in villa una dicta Hoegst cuidam marito marita sua obiit. Que post mortem cottidie in prandio, in effigie qua sepulture tradita fuit, se, tamen absque verbo, mariti aspectibus presentavit posuitque se super lectisternia omni nocte ipsius cum se ad lectum posuisset. Cum autem hanc visionem abhominabilem cum terrore et pavore plurimo diebus aliquot sustinuisset, plebano suo detexit, ejus consilium et auxilium super hoc instanter flagitans. Qui sibi facilem prebens assensum cum reliquiis secum pernoctavit sanctorum. Per quas minime valens cum multis adjuracionibus memoratam apparicionem abigere vel fugare, domum rediit, tantum (pag. 147.) virum illum relinquens desperatum, quod a villa incontinenti recessit, Lindaudiam se transferens, sperans ibi se posse effugere predictam terribilem visionem. Sed cum nec ibi posset ab ejus horribili adventu subportari, Schafusam declinavit, sperans se in remoto loco a pestifere apparicionis intuitu elongatum. Cum et ibi ejus crudelem accessum modo consimili pateretur, domum rediit, se Deo conmittens. Cum autem una dierum quidam conversus mendicans domum suam intraret, ut ab eo elemosynam acciperet, ad prandium invitatus est. Cum autem paterfamilias introrsus sederet in mensa et illum peregrinum pauperem invitatum ex opposito sui extrorsus pro conmensali suo locasset, species mulieris defuncte advenit, more solito contra virum suum mula respiciens, in latere conversi invitati, cui se junxerat, constituta. Post cujus abscessum prandio peracto conversus hospitem interrogavit: si ne aliquid in morte sibi promisisset quod adhuc non solvisset? Respondit: quod quendam ortum filie sue parvule, habite per alium virum suum antecessorem, secundum exigenciam precum suarum sibi ab ea in agone porrectarum minime contulisset dixissetque se facturum in proximo, ei viva et libera voce ipsi promittendo; sed adhuc voto mulieris non satisfecisse promissum conplendo, cum in potestate sua pristina remaneret. Cui conversus ait: >>> Da promissum tuum execucioni, ortum filie tribuendo, et anplius a muliere tua mortua non molestaberis." Qui monitis ejus acquiescens liberatus ab ejus infestacione fuit. Hec fidelissima assercione cum attestacione plurima intelligens dignum duxi scripture conmendare. Aliqui famant, quod plebanus predictus, mercedem propter hoc a prenominato sepe viro accipiens, stolam suam mulieri mortue sibi apparenti injecit et circumligavit, intendens per hoc eam ad loquendum conpellere. Quam nichil metuens in sacerdotem iruit cum inpetu ipsum suffocando et vita privando. Qui crastrina sepultus fuit die, muliere sicut antea illic, usque ad terminum prius dictum, modo consweto apparente. Paucis annis evolutis ante predicta quidam frater ordinis sancti Francisci oriundus de partibus inferioris Alemanie peregre profectus ad partes infidelium ad ewangelizandum eis Christum cujus epistolam ab eo directam suo generali de vicaria Aquilonari legi, latam et diffusam, laudabiliter ibi gessit, fructum animarum pingwem faciendo. Nam, ut ex epistola sua elicui et excerpsi, multam gentem in inperio Canis-Magni, Tartarorum inperatoris, fonte (pag. 148.) bablismatis et verbo salutifero predicacionis ad fidem Christi convertit. Immo maximum fructum animarum fecisset, si Nestoriani heretici sive falsi Christiani illic multiplicati ipsi non obstitissent. Nam illi felicibus ejus 79) actibus invidentes ipsi pro viribus adversabantur. Interdum aliquos per calumpnias detractiones falsas adulaciones de majoribus natu illius terre contra eum concitabant. Flagellaciones incarceraciones et varias castigaciones aput potentes per plures dies et annos procurabant ei nefarie fieri. Que omnia patienter pro Christo sustinuit. Quandoque Canis-Magnus, quia eum intime dilexerat, percipiens eum innocenter penis adstrictum, turris vel arcte custodie mancipatum, clementer eripuit ipsum a captivitate et a cunctis tribulacionibus suis, libertati eum restituendo, penas graves eis minando qui eum de cetero verbis vel factis lederent. Aliquot annis in plagis orientalibus et aquilonaribus degens postquam ipsas intraverat, forte VIII vel IX, tam perfecte ydioma terre illius vel gentis didicerat, quod potenter et audacter in eo seminare poterat verbum Dei. Tantum eciam predicacionibus suis in populo fructificavit et profecit, homines ad Christi fidem trahendo, quod frequenter infra spacium unius mensis vel ebdomade multa milia hominum ad ejus babtismum convolarunt. In locis ubi predicaverat, ut fatetur in epistola, ante nunquam ewangelium Christi fuerat predicatum. Quanquam enim de beato Thoma legatur, quod per eum Indya, que sibi in sorte predicacionis advenerat, in magna parte et per duos pueros Romanos tempore Silvestri pape et Constantini inperatoris Romani, ut legitur in ecclesiastica hystoria, in Christum crediderit; tamen, juxta verbum suum, ad loca ubi ipse ewangelizavit Christum nullus katholicus ante ipsum fundamenta vel saltem lapidem primarium fidei ortodoxe qui poneret venit. Nulla insitio, immo nec plantula fidei apostolice ante eum illic pullulavit; sed ipse primus large ibi semen Christiane serens doctrine in terram bonam, vomere predicacionis et conpunctionis scissam, uberem messem credencium sive ad Christum conversorum messuit. Diligens enim et indefessus quia fuerat operarius in vinea Christi et in agro dominico, manipulos non paucorum conversorum sed plurimorum milium reportavit. Prespiterum eciam Johannem, regem opulentum et potentem de quo plura yperbolice in uno libello aput nos leguntur, ad Christum et per eum totam suam gentem convertit. Sed heu post mortem suam, discipline Christiane perniciosam, ad vomitum paganismi conpulsa rediit per successorem suum, ydolatram pessimum et tyrannum. Quos revocare sicut oves errantes et perditas ad caulas vel ovile fidei frater memoratus non prevaluit, quia nimis ab illo regno elongatus degens in ditione Canis-Magni, domini dominancium, ultra XX vel XXX dietas fuit. Hic sepedictus frater XL pueros terrigenos emit litterasque Latinas et gramaticam eos docuit. Tandem vero post 79) Die Handscrift hat: eorum, Vitoduran, 14 lactis et pulmenti pueris congruam refectionem ipsis ministratam solidum cibum ipsis prebuit, eos in musica et in sacra pagina inbuendo. Horas quoque canonicas et cantum adeo perfecte didicerunt, quod eas (pag. 149.) alternatim in choro psallere egregie noverunt; quidam eciam eorum, ingeniosi et vociferati pre aliis existentes, chorum gloriose rexerunt. In cantu ipsorum Canis-Magnus summe delectabatur. Unde predictus frater ipsorum magister et instructor frequenter vocatus ab ipso fuit, ut assumptis secum IIII vel VI solacium sibi per cantum ipsorum faceret. Qui sibi libenti animo obtenperans et in hoc satisfacere et conplacere affectans alternatim ex pueris prefatis IIII, VI vel VIII secum assumptis coram Cane-Magno et suis satrapis in aula regia conparens pluries per swavem melodyam ipsorum sibi gaudium et leticiam non modicam inpendebat, eum cum suis taliter intime demulcendo et mirabiliter recreando. Hanc ob causam frater ille et propter vite sue simplicem puritatem et sanctam laudabilemque conversacionem tantam graciam invenit in oculis principis sepedicti, quod eum propicium patronum protectorem et quasi precipuum et singularem amicum in cunctis suis neccessitatibus graciosissime senciebat. Ao. 1344. März. Ao. 1343. und Auno Domini MCCCXLIIII, in quadragesima vel citra, universitas oppidi Swevie dicti Bibrach plures cives pociores, ab antiquo conmunitati sed tunc noviter nocivos et adversarios factos et inventos ut fertur, in furore quo contra eos vehementer exarserunt de oppido expulerunt. Quorum domus advocatus inperatoris Ludwici, residens in Ravenspurg, auferens inperio vendicavit; frumenta quoque eorum et alias res mobiles eorum confiscavit, eas in castrum oppidi memorati abducendo. Anno Domini MCCCXLIII et XLIIII episcopus ConstancienAo. 1344. sis ortus de oppido Vrowenveld, contra jura parcitatis et tenacitatis sibi a primordiis nativitatis indite, super egenos, qui nimis propter karistiam (ut supra disserui) tunc in Alemanie partibus crudeliter sevientem multiplicati fuerant, pia genstans viscera misericordie operibus mirabiliter inpendebat. Nam ut fertur avariciam suam pristinam et quasi innatam a se exludens magnam multitudinem cottidie pauperum suis alimoniis pavit, multis quoque hominibus inedie pondere oppressis, immo quod majus est oppidis, mutuum liberaliter dabat, nichil inde nisi Dei gloriam et mercedem sperans. Unde hic fuit mutacio dextere Excelsi. Nam, ut verisimile est, verbum prophete in tendebat, almario cordis efficaciter inserendo, in psalmis dicentis: Jocundus homo qui miseretur et comodat; disponet sermones suos in judicio, quia in eternum non conmovebitur; in memoria eterna erit justus; ab audicione mala non timebit"). Attendebat nichilominus verbum Redemptoris in ewangelio Luce dicentis: Mutuum dantes nichil inde sperantes, ut filii Patris vestri sitis qui in celis est **). Hec et hiis similia ipsum a duricia cordis sui adamantina molliebant, quod rerum temporalium amorem et cupiditatem solitam strenue a se excussit, elemosinam large miseris inpendendo. Fertur autem notabiliter inter cetera liberalitatis sue divinitus arrepte insignia, quod duobus annis jam memoratis, ad minus in ebdomada ter, duo vel tria milia quandoque tria milia cum quingentis pauperum pane pulmentoque large refecerit et sic multos a mortis miserabilis faucibus preservavit. Verbum enim psalmiste eum cum supradictis ad hoc movere poterat qui dicit: Beatus qui intelligit super egenum et pauperem; in die mala liberabit eum Dominus *) etc. Et illud apostoli: Qui large seminat, large eciam metet vitam eternam**). Sit ergo nomen ejus benedictum in secula! Ao. 1344. Juni. Anno Domini MCCCXLIIII breviter ante festum sancti Johannis (pag. 150.) babtiste firma et fideli relacione michi heu innotuit, quod XL Veneti estimantes discordiam exortam inter eos et barbaros eodem anno tempore autumpnali (quemadmodum supra memini me dixisse) ad tempus per treugas decisam vel penitus sopitam, merces suas ad eosdem more solito per navigium detulerunt. Qui mox contra confidenciam suam in ulcionem injurie in predicto certamine paganis ab eis illate deprehensi et detenti sunt. Ex quibus aliquos nolentes Christi fidem abnegare et secte sue professores fieri accerrimis penis extinxerunt. Inter ceteras penas et martyrii genera ut audivi inauditam aput me alicui ex eis intulerunt, videlicet quod funem uni auricule Christicole, perfosse prius ab eis, inmiserunt, transversaliter eum per oppositam auriculam extrahentes, in quo eum diu regirantes et ventilantes cum dolore dirissimo perdiderunt. Hii attenderunt et cordi apposuerant verbum Christi in ewangelio dicentis: Qui negaverit me coram hominibus) etc. Item illud: Nolite timere eos qui corpus occidunt **) etc. *) Psalm. CXII. 5. **) Luc. VI. 34. 35. |