Imágenes de páginas
PDF
EPUB

BX 850 ·A35 v.3

Tübingen,

L. Fr. Fues'sche Buchdruckerei

(Fues & Kostenbader).

[merged small][ocr errors][merged small]

In diesem Vorworte kann ich mich kurz fassen, weil das auf die Herausgabe bezügliche, schon in dem des ersten und zweiten Bandes gesagt ist. Das mitgetheilte Urkundenmaterial wurde seiner grossen Mehrheit nach italienischen Archiven entnommen und bezieht sich dem entsprechend auch auf Italien; manches, zumal am Anfange, auf Frankreich, anderes auf Spanien, einzelne Stücke auf England und Deutschland.

Von mir noch nicht bereist sind Süd- und Westfrankreich, Spanien und England, deren einschlägige Archiv- und Bibliotheksbestände weiteren Bänden der Acta Pontificum zu überweisen sein würden.

Bei dem vorliegenden dritten ist mir wieder, wie schon bei den früheren, mannigfache und selbstlose Unterstützung, besonders von Söhnen Italiens, zu Theil geworden, die Abschriften der Pariser Urkunden lieferte die Liebenswürdigkeit des Herrn Dr. F. Weinitz und in unermüdlicher Ausdauer unterstützte mich Seine Hochwürden, Herr Pfarrer Dr. Joseph Schmid beim Lesen der Korrekturen. Ihnen allen sage ich im Namen der Wissenschaft, in dem dieses mühevollen Werkes aufrichtig Dank.

[merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small]

Nr. 1.

Gregor I theilt allen Fürsten mit, er bestätige dem Kloster St.-Pierre de Rouen seine Besitzthümer und weitgehende Rechte, verleihe ihm den Vorrang vor anderen Klöstern Neustriens und unterstelle es der päpstlichen Advokatie 1).

590-604.

Totius orbis principibus, machinam mundi sub Christo principe regentibus, presentibus scilicet et futuris, Gregorius meritorum qualitate infimus sub Christi gratia sancte Romane sedi prelatus. Summum esse, quos divine fidei et apostolice maiestatis nobilitas religio constat, ut fructu operum et effectu rerum certa demonstrantur obsequia. Quando ad ea, (ad) que catholicorum regum corda pontificalibus sunt monitis provocanda, ita ardenti desiderio, divina preveniente gratia, subcenduntur, ut ab eis ultro poscantur, tanto sunt letius concedenda, quanto ea, que cupiunt, si nolent a) facere, peti debuerant. Proinde iuxta filiorum meorum precellentissimorum scripta, regum Brunechildis 2) ac nepotis eius Theoderici 3), monasterio sancti Petri, apostolorum principis, quod est situm in partibus Neustrie extra muros Rothomagie civitatis huius modi privilegium auctoritatis nostre decreto indulgemus, et illud plenius confirmamus privilegium, quod a bone memorie domino papa Leone, comittante illustrissimi regis Clotharii clemencia, ipsi loco, sub anathematis vinculo est concessum vel indultum, concedimus atque firmamus. Statuentes, nullum regum, antistitum vel iudicum, ulla quacunque b) predittum dignitate, ea, que prefato loco sancto concessa sunt vel conferentur, sub cuiuslibet occasionis specie minuere vel aufferre vel suis usibus applicare, sed cuncta, que deo servientibus monachis oblata sunt vel offerri contigerit, perhemni tempore illibata et sine aliqua inquietudine volumus possideri, eorum usibus, pro quorum substentatione concessa sunt, modis omnibus profutura. Concedimus eciam, ut, obeunte abbate, non alius ibi quacunque obiectionis astucia ordinetur, nisi quem communis consensus monachorum elegerit aut previderit ordinandum. Caveant autem prefati monachi symoniacam heresim, ne potencia regum vel antistitum conventi c) loco pastoris suscipiant tyrannum, quod omnino fieri prohibemus, et eundem abbatem causa ordinacionis sue aliquid dare, presumere (!) excommunicamus, ne hac occasione, que a fidelibus piis locis offeruntur vel oblata sunt, consummantur. Auctoritate igitur divina vice beati Petri, apostolorum principis, consensu omni Romanorum pontificum et voluntate tocius senatus Romani, suadente nobis viro apostolico Melancio, Rothomagie urbis archiepiscopo 4), et omni favente Gallie episcoporum iudicio, decernimus, ut nullus archiepiscoporum, episcoporum, archidiaconorum fratres prefate basilice, de ordinacione sui abbatis vel ecclesiasticorum graduum assumptione inquietet, sed secundum privilegium nostrum ordinacionem sui abbatis ipsi fratres, a quocunque voluerint pontifice, in eodem monasterio peragant et ecclesiasticorum graduum dignitatem, ubicunque libuerit, suscipiant vel in suo monasterio celebrent. Consecrationes quoque foncium et scrutinii misteria similiter faciant. Crismatis quoque ac olei, altaris, calicis, corporalis, a quocunque voluerint pontifice, benedictionem expetant d). honor a quoque intermittatur, nec vilescat tante sublimitatis locus, quem capud monasteriorum tocius Neustrie constituimus, nulliusque dittioni patimur esse subiectum. Sed sub advocacione beati Petri et successorum ipsius permaneat. Omnes quoque archiepiscopos eiusdem civitatis ob amorem beati Petri, apostolorum principis, in eadem ecclesia consecrari precipimus, omnes eciam abbates capis laneis utantur, ipsos etiam monachos lintheis et villosis lineis uti precipimus. Omnia quoque iudicia secularia,

a) volent

b) quecunque

c) ob circumventi? d) expectant. 1) Diese und die folgenden Abschriften aus der Nationalbibliothek zu Paris verdanke ich Herrn Dr. A. Weinitz. 2) Brunhilde, Königin der Franken, zu Tode geschleift 613. 3) Theoderich II, König der Franken, 596–612. 4) Melantius, Erzbischof von Rouen, c. 589-601.

v. Pflugk-Harttung, Acta III.

1

id est fratrum ignitum iudicium, aque frigide, et cetera, si necessitas fuerit, exerceant. Omnes eciam malefactores ecclesie anathematizent et, peracta penitencia, iterum absolvant, benedictionem quoque inter sacra missarum solemnia et predicationem ad populum similiter faciant. In capite eciam ieiunii penitentes ab ecclesia expellant, et in die absolucionis iterum intromittant. Statuimus, ut in die palmarum vel letan(i)arum, non cum clericis metropolitane ecclesie, sed seorsum monachi procedant. Si autem contigerit, ut aut prece archiepisopi vel populi, aut aliqua peste ingarente ab ecclesia sua cum processione exierint, usque ad altare, quo venturi sunt, cantando procedant, et dextram partem teneant, tam in ipsa ecclesia metropolitana, quam in ceteris ecclesiis, que subiecte sunt eidem. In exeundo autem cantor monachorum, quamcunque sibi placuerit, primitus antiphonam incipiat, atque ad nutum abbatis et cantoris clerici singant (!) et processio, uti disposita fuerit, fiat. Hec igitur omnia, que huius[modi] auctoritatis apostolice et nostre preceptionis privilegio continentur, prefati monasterii rectoribus et filiis presentibus et futuris sub tali anathemate servata constituimus. Si quis autem regum, antistitum, iudicum vel quarumcumque secularium personarum huius apostolice auctoritatis decreta violaverit, vel fratres inquietaverit, honore suo in presenti seculo privetur, et cum Iuda traditore in penis perpetuis dampnetur, nisi digna penitencia a) prefati sancti Petri sibi repropiciaverit clemenciam et fratrum communie reconciliaverit concordiam.

Ego Gregorius sancte Romane sedis antistes huic privilegio subscripsi.
Naulinus Sopannensium episcopus subscripsit.
Primenius Micerriensium episcopus subscripsit.
Marmianus Ravennatensium episcopus subscripsit.
Dominicus Carthaginensium episcopus subscripsit.
Venantius Lunensis episcopus subscripsit.
Fortunatus Neapolitanorum episcopus subscripsit.
Eulogius Alexandrie episcopus subscripsit.
Flavius Remorum archiepiscopus subscripsit.

Johannes Siracusanorum episcopus subscripsit.

Melantius Rothomagensium archiepiscopus subscripsit.
Sabinianus Tudertinorum episcopus subscripsit.
Constancius Mediolanensium episcopus subscripsit.
Theodericus rex subscripsit.

Brunechildis regina subscripsit.

Ego Petrus, notarius sancte Romane sedis, scripsi et sigillo domni Gregorii pape sigillavi.

Abschrift vom 14 oder 15 Jahrh., des MS. lat. 12777 fol. 109, in der Bibl. Nationale zu Paris. Die Fälschung ist augenscheinlich, sie hängt mit der Martinus I, Acta II Nr. 44, eng zusammen. Ueberschrift trägt der Text: Privilegium Gregorii papae et Brunechildis regine ac neptis eius Theoderici.

Als

Nr. 2.

Gregor I theilt dem Frankenkönige Childerich mit, dass er das Kloster St.-Pierre de Nantua (D. Lyon) konsekrirt habe und ihm Besitzthümer und Rechte bestätige.

590-604,

Gregorius, servus servorum dei, Childerico, regi Francorum 1). Quoniam innumerabilibus mundus procellis quatitur adeo, ut penitus nos, qui regimen animarum suscepimus et qui ad portum aeternae tranquilitatis alios deducere debuimus, potius maius discrimen patimur; sed quid nobis agendum, quidve considerandum est, nisi divina misericordia imploranda. Infelix quippe animus, occupationis pulsatus vulnere, magnis maris fluctibus percutitur atque immanissimis procellis tempestatis includitur, cumque navigamus longius, nec portum quietis prevalemus. Unde vero has idcirco dixerimus, quod, quia nos a vobis longe repositi ita undique percutimur, undique amaritudinibus replemur, atque innumerabile genus hominum, quod in nostra terra, pro multitudine nimia, quasi spicatum more segetis surrexerat, succisum b) aruit; depopulatae namque urbes, eversa castra, concrematae c) ecclesiae, destructa monasteria a) penitencie b) succesum c) concrematore. 1) Childerich I, König der Franken, 456–481, Childerich II, König der Franken, 660—674.

« AnteriorContinuar »