posilus in magnis et pessimis proh dolor noscitur ambulare quod uerendum est ne illud ore prolatum prophetico sibi possit ascribi homo cum in honore esset non intellexit set comparatus immeritis insipienlibus in excessuum deuio similis factus est illis. Jpse enim sicut eorundem capituli molesta et lugubris habet assertio, et publica contra eum ut dicitur fama clamat ad iura ipsius ecclesie destruenda impetum erigens proprie uoluntatis, ecclesiam ipsam perpetuis vicarijs, quas ab antiquo fuisse inibi publica notitia manifestat, in *iuxta consideratione priuauit oblationes auferens, et de eis pro sua uoluntate disponens quas erogatio pia fidelium pro reparatione ipsius ecclesie que propter hoc iam declinat, uituperabiliter ad ruinam, ibidem offerre deuotius consueuit, pecuniam nichilominus que consueuit ibi colligi et deposita futuro pontifici reseruari pro expensis quas accedendo ad sedem apostolicam pro electionis et consecrationis sue prosequendo negotio et redeundo ad ecclesiam suam eum subire oportet que uulgariter inibi subuentio pallei nuncupatur, temerarie consumendo, partem quoque oblationum et mortuariorum ad predictum capitulum peruenientem in eorum graue dispendium sue curie contra iustitiam applicari precepit beneficia uero omnia ad collationem capituli et eiusdem archiepiscopi communiter pertinentia in requisito eodem capitulo et contemplo contra ius ipsius capituli et antiquam consuetudinem diutius obseruatam, necnon ecclesias communi mense memorati capituli deputatas et per sedem apostolicam eidem ex certa scientia confirmatas ipse solus confert quibus uult instituens et destituens in eisdem pro sue libito uoluntatis. Decimas quoque pro reparatione quamplurium ecclesiarum sue diocesis deputatas hactenus ei collectas accipiens eas prout asseritur dilapidare illicita consumptione presumpsit jpse etiam non custos ouilis, sed gregis sui potius emulus dissipator lupino more per occultas insidias armari conatur in oues dum per nonnullas laicales personas tales ut dicitur et abiectas secreto contra ecclesiasticas personas inquirens, eas ad relationem talium ab officio suspendit et beneficijs priuat, ac si contra easdem personas iusta et rationabilis causa, ac probatio legitima processisset penitentiarie insuper officium, quod ad Nidrosiensem ecclesiam pertinere dinoscitur ad ecclesias alias motu proprio transferens publice penitentes consuetos ab antiquo in die cinerum induci in eandem ecclesiam cathedralem ad capellam suam priuatam facit adduci in eorundem ecclesie et capituli graue dispendium et scandalum plurimorum, et quia memorati capitulum, premissa substinere utpote ualde enormia non ualentes, ad sedem apostolicam propterea appellarunt, idem archiepiscopus post appellationem huiusmodi contra quosdam ex canonicis ecclesie supradicte comminatoria uoce procedens tandem contra ipsos quam contra capitulum, necnon et capituli nuntios ad prosequendum appellationes. seu appellationem huiusmodi ex parte ipsius capituli interiectas ad sedem apostolicam accedentes generales et speciales suspensionis et excommunicationis sententias contra iustitiam promulgauit. Quosdam denique monachos ordinis Cisterciensis, a iurisdictione sua prorsus exemptos, tam diu facit per familiares proprios uerberari, quod unus ex inonachis ipsis propter huiusmodi uerbera miserabiliter ultimum diem clausit. Quendam etiam alium clericum secularem usque ad mortem per eosdem suos satellites cedi fecit. Postmodum uero non misericordia tactus nec pietate comotus quin potius omni duritie deditus, cùinulare appetens in anime sue dispendium mala malis in offensam dei et ecclesie Romane contentum, ut dicitur in singulos de ipso capitulo post appellationes huiusmodi per eos ad eamdem sedem ut predicitur legitime interiectas iterato excommunicationis suspensionis et priuacionis defacto sententias contra iustitiam promulgauit, jnbibendo sub certa pena colonis capituli predictoruin, ne alicui ex canonicis ipsis de redditibus possessionum suarum deberent imposterum respondere, el alia enormia extendens nichilominus postmodum indecentius manus suas sigilla ipsius capituli uiolenter accipiens ac priuilegia, libros, ornamenta, et thesaurum ipsius ecclesie Nidrosiensis occulte subripiens fecit ea prout contra ipsum publica fama laborat, extra regnum Norwegie asportari, ita quod quid de predictis per ipsum factum fuerit ignoratur. Canonicos uero predictos per armatorum suorum multitudinem hora prandij in communi refect(or)io capi faciens, ac eos bonis omnibus mobilibus communibus et proprijs necnon priuilegijs, actis et munimentis ac iuribus alijs causam quam eidem archiepiscopo mouerant tangentibus violenter spolians ipsos diro fecit carceri mancipari. Jdem quoque archiepiscopus habetur de dilapidatione et falsitate suspectus, ac excommunicatus plurium excommunicationum sententijs symonie incontinentie et alijs diuersis criminibus irretilus adeo quod pontificali omnino honestate abiecta et pastoralis officij uirtute calcala uitam ducit omnimode dissolutam. Vnde uerendum est ne Nidrosiensis populus pastoris exempla pernitiosa conspitiens in antiquos errores a quibus fauente domino iamdudum erectus fuerat miserabiliter reducatur. Cum itaque memoratus archiepiscopus dei timore postposito Romanam ecclesiam omnino ut asseritur contempnat et per priuationem benefitiorum et subtractionem prouentuum carceris mancipatiunes el uerbera ac alia atrocia amminicula suaque personis ecclesiasticis infert det operam quantum potest ne apostolica sedes possit habere notitiam premissorum ac instantia nostra cotidiana sit omnium ecclesiarum sollicitudo continua. discretioni uestre per apostolica scripta mandamus quatenus ad ciuitatem Nidrosiensem uel alia loca uicina de quibus expedire uideritis personaliter accedentes, et habentes pre oculis solum deum si dictum archiepiscopum super predictis inueneritis infamia publica laborare inquiratis per fidedignos super hijs et alijs excessibus de quibus eum uobis fore constiterit diffamatum sollicite ueritatem, et si ea inueneritis esse uera predictis capitulo omnia restitui fatiatis, quibus per dictum archiepiscopum ipsos fore reperitis spoliatos. Contradictores ac impedientes quoslibet et rebelles, cuiuscunque preeminentie, dignitatis, ordinis, status vel conditionis existant, etiam si pontificali uel alia prefulgeant dignitate, auctoritate nostra, appellatione postposita, compellendo. jnuocato ad hoc si opus fuerit, auxilio brachij secularis. Et nichilominus illa que super huiusmodi criminibus et excessibus contra dictum archiepiscopum fuerint per huiusmodi uestram inquisitionem inuenta, fideliter in scriptis redacta, ad nostram presentiam transmittatis, prefixo eidem archiepiscopo termino perentorio competenti, quo personaliter apostolico se conspectui representet super hijs pro meritis recepturus. Diem uero huiusmodi prefixionis et formam et quicquid super premissis duxeritis faciendum nobis per uestras litteras harum seriem continentes fideliter intimare curetis. Quod si non omnes his exequendis interesse potueritis, tu frater episcope cum eorum altero ea nichilominus exequaris. Datum apud Vrbem ueterem .v. kal. Nouembris, pontificatus nostri anno tertio.

Övrigheden i Deventer beder Lybeks Magistrat at hjælpe en Del Borgere af

Deventer til Rette i nogle Forretninger, de have at udfore i Bergen i

Norge, og at besörge et Brev til Stralsunds Magistrat. Efter Orig. p. Papir i Lybeks Ark., trykt i Urkundenbuch der Stadt Lübeck, I. p. 672. 65.

15—21 Septbr. (c. 13007. [Deventer7. Prefamosis multum et hopestis viris, dominis proconsulibus et consulibus ciuitatis Lubecensis, nostris amicis dilectis scabini et consules ciuitatis Dauentrensis quidquid honoris et amicicie possumus sincera cum salute. Nuper vt scitis quidam nostri conciues suorum atque aliorum nostrorum conciuium nomine Berghen et regnum Norwegie visitantes, quedam negolia eis incumbencia vestre prefamose honestati

significaverunt, vestrum consilium et auxilium super hiis humiliter vt · decuit implorantes. adque tunc temporis ut nobis relatum existit eis

respondistis, quod amore nostri et ipsorum in eisdem negociis melius quod possetis laborare velletis: propter quod eandem prefamosam honestatem vestram nobis dilectam attente rogamus, ut in predictis negociis si nichil adhuc per vos laboratum seu procuratum fuerit pro nostris concivibus, quantocius poteritis laborare et procurare velitis, et eandem procurationem procuratam seu procurandam nobis quantocius poteritis transscribere facientes, vt ea in similibus vel majoribus pro nostro posse deseruire teneamur. Preterea vobis nostras litteras, sigillo nostre ciuitatis munitas transmittimus supplicantes, vt eas dominis proconsulibus et consulibus ciuitatis Zundensis nomine nostro et ex concordacione ciuitatum, vt scitis, facta presentare seu per vestros fideles vobis notos transmittere curetis. Dominus vestram prefamosam honestatem sanam et virtuosam conservet per tempora longiora. Datum nostre ciuitatis sub secreto, feria 2da post exaltationem sancte crucis.

Udskrift paa Bagsiden: Prefamosis multum et honestis viris, dominis proconsulibus et consulibus ciuitatis Lubicensis, amicis nostris predilectis.

Övrigheden i Heiligenhafen beder Borgermesterne i Lybek at fritage Tide

demann Lange for at reise til Norge, for at kan han bestyre sin Stiffa

ders, Hans Witts, Pengesager i dennes Sygdom. Efter Orig. i Lybeks Ark., trykt i Urkundenbuch der Stadt Lübeck, I. p. 679–80. 66.

udat. [c. 13007. [Heiligenhafen.] Viris discretis ac honestis, consulibus in Lubeke aduocatus ceterique consules in Hellegenhauen salutem et quicquid poterint seruicij et honoris. Vobis presentibus duximus intimandum, quod quidam vester conciuis, Tidemannus longus nomine est priuignus conciuis nostri Ioannis dicti * Albus et predictus cum vitrico suo sua bona hucusque habuerunt pariter, et Joannes dictus albus in lecto egritudinis male torquetur, et nullum habet qui debitum suum *extorqualur, et nullus scit qui ei teneatur persoluere, excepto Tidemanno longo, priuigno suo; et idem Tidemannus Reysam Norwegie est asscriptus; quapropter vos intuitu dei et nostri promotionis duximus exorandum, quatinus predictum Tidemannum a Reysa habeatis supportatum. Alioquin de bonis suis nunquam aliquem habuerit promotorem, tali condicione si morte fuerit preuentus. Item rogamus vos, ut in loco predicti Tidemanni longi alium pro suis denariis et expensis ad Reysam Norwegie stalua

lie. Item debilum est computatum super ce marcas denariorum Lubicensis monete et detenlurn in Dalia.

Bai'paa: Нес liltera detur lionorabilibus consulibus in Lubeke.

Atgeir Haldortsön Rage sjr-lger med sin Huslrus, Ormhilds, Samtykke til

Krok paa Skedjof | Mark af Gaarden Bö (Andcbo).
Efter Orig. p. Pcrg. i norskc Etigsarkiv. Seglet vedhtenger, utydeligt.

67. udat. [c. 1300]. uden Sted.

Olliitn mannum pœim'sem pella bref sia œder haeyra sender Asgœir baghe Haldors son q. g ok sina ek vili yder kunnikt gera at ek selde meder fullu ia Onnildu husprsey minni Kroke a Skaeidiofue halfuar merker boll, i Bœ meder allum lunnyndum [)¡rim sem per hafua till leghet fra forno ok nyu frialst ok haeimolt lirir huaerium manne ok gengher ek vider at ek heftier huarn pxning firir fyr nemda iord ok till sansz vitnis burdar selte ek mit insigli firir pella bref válete in ChrUlo.

Bagpaa med aoget nyere Haand: bref Vlll Bœ.

Kong Haakon ( V) bceteinmer (irtendsernc Гиг Gaarden Skinnenet (i Krôdshercd). Eftcr Vidiue paa Perg. af 26 Oktbr. 1461 i Danske Selakaba Sämling.

68. 1 Sepibr. 1301. - Oslo.

Hakon med gudz miskundh Noregs konungher son Magnus konungs sendher olluin monnuin them sotn thella breff se (edhcr here q. g. oc sina. Thet geroin wer ollum monnuin kunnykt at wer haffuom lakth vnder Skinnenes austan fiord n soin boriazst fyrst a Disœ reysen oc thedan j Steins rudh aasen j Hteste kollen oc sa Ihedan j Murtlhe tiernen oc sa oorflallelh oc j Skalpeleida valnet oc sa Hiedan j Oktaren oc j Oktars aane oc sa our 0ktars aanne oc j Skioluikœ baekkin oc helfthene aff watneth lagdom wer vnder Skinnenes gardhom allom jemflTrielsom till suerdeligo eigo. Firbiodhom hworiom manne at aff kanne tessa wara gerdh oc skipan. nema hwar som thet gerer tribe wara sannac vblida. War thella breff gorlh j Oslo jn die beali Egidii abbalis a tridia aare rikis wars, herra Snara Aslacsson jnsigledc Barder Petersson rithade.