[THE MONKS OF HY STILL REFUSE THE ROMAN EASTER.]

A.D. 697. The "Cain Adhamnani," and certain Canons, enacted in an Irish Council at Birr (?) by Adamnan's influence, and for the Pictish Kingdom also.

ANN. TIGH., in an.-Adom

nan tuc recht lecsa in Erind an

bliadhna seo.

Adomnan brought a law with him this year to Ireland.

ANN. ULTON., in an.-Adomnanus ad Hiberniam pergit et dedit legem innocentium populis.

a "Hiberniensis synodi condictum "is Adamnan's own expression, V. S. Columb., II. 45. See also Lanigan, III. 136, 139, 140, and Reeves ad loc. Adamn., and below under the Irish Church. It appears from Colgan (Actt.SS., and see Reeves ad Adamn., Pref. li. and p.

179), and from the Acts themselves of the Council, that "Bruidi Mac Derili, King of the region of the Picts," signed this council, last of its non-ecclesiastical signataries; and that the council also sanctioned the "Cain Adhamnani," or tribute due to the abbat of Hy.

A.D. 704. Adamnan fails to convert his Monastery of Hy, and its Irish dependencies, to the Roman Easter and tonsure.

Bæd., H. E., V. 15.-Adamnan presbyter et abbas monachorum qui erant in insula Hii, cum legationis gratia missus a sua gente. venisset ad Aldfridum Regem Anglorum, et aliquandiu in ea provincia moratus videret ritus Ecclesiæ canonicos; sed et a pluribus qui erant eruditiores esset sollerter admonitus, ne contra universalem Ecclesiæ morem, vel in observantia Paschali, vel in aliis quibusque decretis, cum suis paucissimis et in extremo mundi angulo positis vivere præsumeret, mutatus mente est ; ita ut ea quæ viderat et audierat in Ecclesiis Anglorum, suæ suorumque consuetudini libentissime præferret. Erat enim vir bonus et sapiens, et scientia Scripturarum nobilissime instructus. Qui cum domum rediisset, curavit suos qui erant in Hii, quive eidem erant subditi monasterio, ad eum quem cognoverat, quemque ipse toto ex corde susceperat, veritatis callem perducere, nec valuit. Navigavit Hiberniam, et prædicans eis ac modesta exhortatione declarans legitimum Pascha tempus, plurimos eorum, et pene omnes qui ab Hiiensium dominio erant liberi, ab errore avito correctos ad unitatem reduxit catholicam, ac legitimum Paschæ tempus observare perdocuit. Qui cum, celebrato in Hibernia canonico Pascha, ad suam insulam revertisset, suoque monasterio catholicam temporis Paschalis observantiam instantissime prædicaret, nec tamen perficere quod conabatur posset, contigit eum ante expletum anni circulum migrasse de sæculo. [M. H. B. 265; and in W., IV. 747; and see Ceolfrid's letter to Nectan, below, under the Saxon Church, III. 293, 294.]

[CANONS OF ADAMNAN.]

A.D. 679 x 704. Canons of Adamnan.

INCIPIUNT CANONES ADOMNANI 2.

C. 1.

Marina animalia ad littora cadentia, quorum mortes nescimus, sumenda sunt sana fide, nisi sint putrida.

4

C. 2.

Pecora de rupe cadentia, si sanguis eorum effusus sit, sumenda® sunt; sin vero, sed fracta sunt ossa eorum et sanguis foras si non venerit, reputanda ut morticina essent.

C. 3.

In aquis extincta morticina sunt, quorum sanguis intrinsecus latet.

9

C. 4.

A bestiis capta et semiviva bestialibus hominibus sumenda sunt.

C. 5.

10

Animal semivivum subita morte præraptum 1o abscissa aure vel alia parte, morticinum est.

C. 6.

"Caro suilla morticinis crassa vel pinguis, ut morticinum quo pinguescit refutanda est'. Cum vero decreverit et in pristinam maciem reversa, sumenda est. 12 Si vero in una vice vel secunda morticinam manducaverit, post hujus secessum de ventre earum sana fide sumenda

est'.

C. 7.

Sues carnem hominum vel sanguinem gustante illiciti sunt semper1. In lege namque animal cornupetum, si hominem occiderit,

1 Printed by D'Achery (Spicileg., IX. 490, 491), but as Theodore's, from MS. Sangerm. 121, which expressly styles them Canones Adomnani; by Martene in part (Thes. Nov., IV. 11, 18, 19), from Cod. Paris. 3182 ol. Bigot. 89; by Wasserschleben (Bussordn. &c. 120 sq.), from both MSS.; and the same part as Martene's, by Robertson (Stat. of Ch. of Scotl., pp. 229, 230), from a Cotton MS., Otho E. XIII. fol. 155 b, 157 b, of which a transcript is also in Bishop Marsh's Library at Dublin (Reeves ad Adamn., p. 179 note), and which is almost the same in text with Martene's MS. They are here printed (with corrections) from Wasserschleben. Probably they were passed by some Irish council under Adamnan's influence. The Paris MS. is here

4

5

called A; MS. Sangerm., B; MS. Cotton, c. 2 Addamnari vel Addominari, A; Adomnani, B. 3 delata, B, Mart. B, Mart., om. sint. sanguines... effusi sunt, edd. foras non fluxerit, B; f. n. fluxit, c, Mart.; foras fluxerit, edd. animalia, add. c, Mart.

6 recipienda, Mart.

8 refutanda, B, Mart.; Mart, om. ut morticina.

paratum, edd.

præCarnes suillæ, si morticinum comedent, crassa vel pinguis, ut morticinum quo pinguescunt sues, refundendæ sunt, Mart. 12 Si vero... sumenda est, om. A.; vel III., Mart.; vel II. vel III., c.-excessum, Mart., corum s. f. sumendæ sunt, c, Mart.

10

13

om. edd.

[CANONS OF ADAMNAN.]

illicitum, "quanto magis, quæ manducant hominem. Fœtus tamen eorum observandi sunt. Linquite 15 quos mogitum inmunditia non polluit.

C. 8.

Gallinæ carnem hominis vel sanguinem ejus gustantes multum immundæ sunt et ova earum immunda sunt, pulli tamen observandi 16

sunt.

C. 9.

Puteus in quo invenitur morticinum sive hominis sive canis sive animalis cujuslibet, primo evacuandus est, et humus ejus, quia aqua putei madefecerat, foras proicienda, et mundus est.

C. 10.

Intinctum a vacca sana conscientia sumendum; ut si quis enim intinctione" vaccæ excommunicemus et 18 vitulo promulgenti" gustatum lac non respuimus 20; sed tamen propter infirmas fratrum conscientias, non propter inmunditias, coquendum est, et tunc ab omnibus 22 suscipiendum est.

21

23

C. II.

Intinctum vero suibus coquendum est et immundis hominibus tribuendum est. Sues namque munda et immunda commedunt', vaccæ vero nonnisi herbis et arborum frondibus pascuntur.

C. 12.

Intinctum vero a corvo nulla coctione mundari potest propter nostram conscientiam dubiam. Quis enim nostrum scit, quas inlicitas carnes prius comederat, quam intinxerit'?

26

25

C. 13.

Intinctum a mustella' nec sine coctione nec post coctionem nullo modo suscipiendum est.

C. 14.

In aquis suffocata non manducanda sunt, unde Dominus carnem cum sanguine manducari prohibuit. In carne enim animalis suffocati

17

14 Quanto... polluit, and all C. 8, and all that follows, down to C. 19, om. c, Mart., who have instead, for C. 8, as follows-Equus aut pecus si percusserit hominem in agro civitatis suæ, dimidium unciæ reddet pro eo homini cujus sanguis effusus est. Si percusserit homo animal in agro suo, non redditur pro eo. 15 licite, edd. 16 conservandi, edd. ut quid enim intinctionem, edd. 19 præmulgenti, edd. respuemus, edd. a suibus, edd. namque commedent m. e. i., a. a duella vel aquila, edd.

18

et a, edd.

21

25/

om. edd. 22 hominibus, edd. quam nostram lac i., edd.

23

26/

24/

20

[CANONS OF ADAMNAN.]

in aquis sanguis coagulatus perdurat. Hoc Dominus prohibet, non quod in illis temporibus homines crudam carnem manducarent, quia non esset dulcior, sed quia carnem suffocatam et morticinam manducassent. Et Lex metrica ratione scriptura" dicit: Carnem morticinam non manducetis.

28

C. 15.

Prædarum pecora a Christianis sive per commercia sive per donationes non sunt 29 sumenda; quod enim reprobat, ut quid miles Christi suscipiet: elimosinam namque " invasit prædonis fletus' extinguit.

C. 16.

32

De meretrice conjuge sic idem interpretatus est, quia meretrix erit decusso proprii mariti jugo et secundi mariti inito vel tertii, cujus maritus illa vivente alteram non suscipiet, quia nescimus illam auctoritatem, quam legimus in quæstionibus Romanorum, utrum idoneis an falsis testibus &c., ornatam fuisse.

C. 17.

Carnem a bestiis commessam immundam esse idem confirmat, non tamen morticinam, quia sanguis illius carnis illicitæ effusus est per bestias.

33

C. 18.

Lethali vero morsu tantum captum pecus nec in totum mortificatum a peccatoribus et a bestialibus hominibus comedendum, abscissa tamen parte et canibus data, quam bestia dentibus intinxerit. Aptum namque sibi videtur, ut carnem bestiis administratam humanæ bestiæ commederent.

C. 19.

35

Simili modo prohibet medullas ossium cervorum manducari, quos lupi commederant.

C. 20.

Similiter cervos, quorum sanguinem quamvis "per venas' cernimus fluxisse per fracta in pedicis crura, vetat manducari, morticinam esse adfirmans, eo quod non fluxerat sanguis superior, qui custos et sedes animæ erat, sed coagulatus est intra carnem'; quia licet extremitas sanguinis per extremum quodlibet membrum sit effusa, sanguis tamen

39

77 scripta, edd.

31/

p. f. invassi, B, edd. medant, edd.

35

non licet, add. c, which begins here again at "medullas." In the Irish and Welsh canons, which are also contained in MS. B, is a chapter entitled Item Adompnanus, coinciding with Chapter 19 of this series, from "medullas" onwards, and Chapter 20. It is also 38 confirmans carnem, c, Mart.

in c.

36 commederunt, edd. 57' parvulum, c, Mart.

om. A; quamlibet for quia licet, Mart.

VOL. II.

I

[CANONS OF ADAMNAN.]

crassior et solidior, in quo anima sederat, intra carnem coagulatus manet. Itaque quodsi non crasa ulneris inlissi" sedem animæ turbaverit, non est effusio sanguinis, sed tantum extremæ partis offensio, ita ut qui eam carnem commederit, sciat carnem cum sanguine commedisse, "cum Dominus hoc prohibuit, "non carnis equoctio', sed sanguinis effusio dederat. Et hoc prædictum intelligi et de pecoribus quæ post abscissam vel tantum scissam ** aurem in extrema infirmitate mortua sunt. Adipem tantum et pelles in usus varios habebimus.

47

Finiunt hæc judicia'.

42 laverit, edd. 43 itaque et, c, Mart.

40 causa vulneris, ed. Mart. 41 illæsi, ed. 44' cum enim prohibuit, Mart.; cum enim D. p., c; cum autem Dominus prohibuit, edd.

47 debet, add. Mart.

A.D. 704. Sept. 23. Death of Adamnan.

ANN. TIGH., in an.a-Adamnanus LXXVII. anno etatis sue in nonas kalendis Octobris Abbas Ie

pausat.—See also the Ann. Ulton.

and the Ann. IV. Mag. in an. 703. [And see below, p. 135.]

a The Ann. Petav. quoted by Lappenberg (Angl.-Sax. Kings, I. xxxvi. n., Eng. tr.), give A.D. 705 as the date of Adamnan's death. But Bede specifies that it was before the next Easter came round after his vain

attempt to convert the monks of Hy; and the best Annalists give September, and 704, as the date. See, at length, Reeves' Adamnan, App. to Pref. p. lvii.

A.D. 710 (?). Letter of Ceolfrid to Nectan Mac Derili King of the Picts, and consequent adoption by the Picts of the Roman Easter and tonsure a. Also the introduction of stone churches, &c.

a See below, in vol. III. 285–295. The Picts henceforth took S. Peter as their patron Saint

(Bad, V. 21), as e. g. at Invergowrie, Restennet, Aberdour, &c., all connected with S. Boniface.

A.D. 712. A Bishop at Hy.

ANN. TIGH., in an.-Ceode Episcopus Iea pausat. So also Ann. Ulton., in an. (Coeddi).

A.D. 716-718a. The Monks of Hy accept the Roman Easter and tonsure ; but apparently lose for a time the supremacy over the Pictish Church east of Drumalban, which (perhaps) passes to Abernethyb.

ANN. TIGH., in an. 716.. Pasca in Eo civitate commotatur.— IB., in an. 717. Expulsio familiæ le trans Dorsum Britannie a Nectono Rege.—IB., in an. 718. Tonsura corona super familiam Iea datur. So also Ann. Ulton., in ann.