[TREATY OF FALAISE, AS CONFIRMED AT YORK.] domini Regis, contra omnem hominem, et Henrici filii sui, salva fidelitate domini patris sui. Testibus his, Ricardo Episcopo Abrincensi, et Johanne Saresberiæ Decano, et Roberto Abbate Malmesbiriæ, et Radulfo Abbate de Mundeburg, et Herberto Archidiacono Northamtoniæ, et Waltero de Constantiis, et Rogero capellano Regis, et Osberto clerico de camera, et Ricardo filio domini Regis Comite Pictaviæ, et Gaufrido filio domini Regis Comite Britanniæ, et Comite Willelmo de Exexa, et Hugone Comite Cestriæ, et Ricardo de Humezt Constabulario, et Comite de Mellent, et Jordano Thesun, et Umfrido de Boum, et Willelmo de Curci Senescallo, et Gileberto Malet Senescallo, apud Falesiam. His itaque recitatis in ecclesia S. Petri Eboraci coram prædictis Regibus Angliæ, et coram Rege Scotia et David fratre suo et universo populo, Episcopi, Comites, et Barones, et milites, de terra Regis Scotia, juraverunt domino Regi Angliæ, et Henrico filio suo, et hæredibus eorum, fidelitatem contra omnem hominem, sicut ligiis dominis suis. [II. 79–82, ed. Stubbs, from Bened. Abb. I. 95–99: and in W., I. 479, 480.] Dec. So also, briefly, Chron. de Mailros, in an. 1175. See also Rymer, Fœdera, I. 30. 8, 1174, is R. de Diceto's date for the Treaty of Falaise. But "Roger the King's chaplain," who is one of the witnesses, was in that case not Hoveden; who could hardly have returned at that date from Galloway. See Stubbs ad loc. Aug. 17, for the York conference, is from the Chronicle of Bridlington (Palgrave, Documents Illustrative of the History of ScotKnighton (in Twysd. Benedict names Aug. b The words in brackets are added from Rymer. They are not in the MSS. of either Hoveden or Benedict, and should probably be omitted. ROB. DE MONTE, ad an. 1175.-Rex Scotia pacificatus est cum Rege Angliæ hoc modo. Fecit ei homagium et ligantiam de omni terra sua, ut proprio domino; et concessit ut omnes Episcopi terræ illius, qui sunt numero decem, et Abbates et Comites et Barones, hoc idem facerent. Episcopi vero et Abbates homagium non fecerunt; sed sacramento se constrinxerunt se hoc observaturos, et quod forent subditi Ecclesiæ Eboracensi et Archiepiscopo, et illo irent causa sacrandi quotiens necesse esset. . . . . Præterea Rex Angliæ dabit honores, Episcopatus, Abbatias, et alios honores in Scotia; vel, ut minus dicam, consilio ejus dabuntur. [ed. Pertz, Mon. Germ. Hist., VIII. 524.] [COUNCIL OF NORTHAMPTON.] A.D. 1176, Jan. 25, &c. Council of Northampton under Cardinal Uguccione S. Michael. de Petra Leonis, so far as relates to Scotland. HOVEDEN, Chron.—Ad prædictum vero concilium apud Northamtun celebratum, venit Willelmus Rex Scottorum per mandatum domini Regis, adducens secum Ricardum Episcopum Sancti Andreæ, et Gocelinum Episcopum de Glascou, et Ricardum Episcopum de Dunkelden, et Christianum Episcopum de Candida Casa, et Andream Episcopum de Catenesse, et Symonem de Touni Episcopum de Murevia, et cæteros Episcopos et Abbates et Priores regni sui. Qui cum coram domino Rege Angliæ convenissent, præcepit eis dominus Rex, per fidem quam ei debebant, et per sacramentum fidelitatis quod ei fecerant, quod eandem subjectionem facerent Anglicanæ Ecclesiæ quam facere debebant, et solebant tempore Regum Angliæ prædecessorum suorum. Cui responderunt, quod ipsi nunquam subjectionem fecerant Anglicanæ Ecclesiæ, nec facere debent. Ad hoc autem respondit Rogerus Eboracensis Archiepiscopus, affirmans quod Glascuenses Episcopi et Episcopi Candidæ Casæ subjecti fuerant Eboracensi Ecclesiæ tempore Archiepiscoporum prædecessorum suorum. Et super hoc privilegia Romanorum pontificum sufficienter instructa præmonstravit. Ad quod Jocelinus Glascuensis Episcopus respondit, "Glascuensis Ecclesia specialis filia est Romanæ Ecclesiæ, et ab omni subjectione Archiepiscoporum sive Episcoporum exempta; et si Eboracensis Ecclesia aliquo tempore dominationem habuit in Ecclesia Glascuensi, constat illam demeruisse aliquam de cætero in ea habere dominationem." Et quia Ricardus Cantuariensis Archiepiscopus nitebatur, quod Ecclesia Scottica Cantuariensi subjiceretur Ecclesiæ, effecit adversus Regem Angliæ, quod ipse permisit Episcopos Scotiæ in terras suas redire, nulla subjectione facta Anglicanæ Ecclesiæ. [II. 91, 92; and in W., I. 483, 484.] Bened. Abbas, in an. 1176.—[gives the same account of the Council, but with the omission of Jocelin's argumenta; and adds, that] sic finivit concilium illud; et prædicti Episcopi Scotiæ, accepta a domino Rege licentia, recesserunt. Et exinde clam miserunt legatos suos ad Alexandrum summum Pontificem, postulantes ut eos reciperet in manu sua, et tutaret a subjectione illa quam Anglicana Ecclesia ab eis exigebat. [1. 112.] a See above, under A.D. 1175, 1179, pp. 41, 45, and especially p. 43, note b. VOL. II. R [COUNCIL OF NORTHAMPTON.] FORDUN, Scotichron., VIII. 25, 26.-Apud præmissum concilium Northamptoniæ tentum, præsentibus Richardo Cantuariensi et Rogero Eboracensi Archiepiscopis, cum utriusque regni clero, quidam clericus Scotus, Gilbertus nomine a, cum illorum Scoticanæ subjectionis Ecclesiæ conatum perceperat, et eorum verba probrosa, quæ in Scotos retorserant, audierat, furia pene prolapsus, ignitum velut ferrum excandens, suis invitis omnibus prælatis et clericis, sed ab Archiepiscopis, eum stultum ab initio putantibus, quicquid proferre voluerat monitus (qui intra se dicebant,-In naribus Scoti piper; "plenus est enim sermonibus, et coarctat eum spiritus uteri sui; en venter ejus, quasi mustum absque spiraculo, lagunculas novas dirumpit b"), hujusmodi verba cum impetu exhalavit'. -Verum, inquit, O gens Anglica, nobilis fuisses, immo ceterarum ferme regionum nobilior gentibus; sed nec tuæ nobilitatis potentiam, tuumque fortitudinis metuendæ robur, tyrannidis in audaciam, nec tuam liberalis scientiæ prudentiam versutas sophisticatam in glossulas callide transmutares. Non enim juste, veluti ratione ducta, tuos præsumis actus disponere; sed et multitudinis tuæ militum elata copiis, et divitiarum rerumque omnium confisa deliciis, adjacentes quasque provincias et gentes, non multitudine, dico, seu potentia, sed et genere te nobiliores, et temporis antiquitate digniores, perversa quadam libidine, aviditate dominandi, tuæ contendis2 ditioni subdere; quibus potius, pristina si scripta consideres, humiliter obedire debueras, seu, totius saltem rancoris extincto fomite, fraterna de cetero charitate servata, perenniter conregnare. Et nunc quoque, super omnem quam exercueras superbiendo nequitiam, nullius juris ratione, sed potentiæ præambula vi, matrem tuam, Ecclesiam videlicet Scoticanam, ab initio catholicam et liberam, opprimere niteris; quæ te, deserta Gentilitatis errantem per invia, jumento3 fidei imponens, veritatis et vitæ ad viam Christum, æternæ quietis hospitem, reduxit'; Reges tuos, et principes cum populis, sacri baptismatis unda lavit; Dei præcepta te docuit, et moralibus te instruxit; multos etiam nobilium tuorum et mediocrium, operam lectioni dare gaudentes, libentissime suscipiens, victum eis quotidianum sine pretio, librosque ad legendum, et magisterium gratuitum præbere curabat. Antistites tuos similiter et sacerdotes sacravit, constituit, et ordinavit. Per spatium insuper annorum triginta vel amplius, ex 1 exhalavit] al. exaltavit. * reduxit] al. adduxit. 2 contendis] al. attendis. 3 jumento] al. munimento. [COUNCIL OF NORTHAMPTON.] boreali parte Themensis fluvii primatum tenuit, et pontificalis apicem dignitatis, teste Beda. Qualem obsecro retributionem tanta tibi beneficia largienti retribuis? Servitutem nunquid, seu tale, veluti Judæa Christo, pro bono malum? Equidem non aliud spero. "Quomodo versa est in amaritudinem vitis aliena! Expectavimus ut faceres uvas, et labruscas produxisti! Expectavimus ut faceres judicium, et ecce iniquitas! et justitiam, et ecce clamor!" Quin, tuum velle si facta sequantur, quam omni venerationis cultu tractare te decet, in ultimam reduceres et miseram servitutem. Vah, proh nefas! Quid autem miserius est? Cui beneficia excidunt, hærent injuriæ. Venenum quoque serpentes in alienam perniciem proferunt, sine sua continent. Non ita vitium ingratitudinis continetur. Torquet ingratus se et macerat, oditque accepta quæ redditurus est et extenuat, injurias yero auget et dilatat. Veram sentio sententiam esse Senecæ, proclamantis, quod quidam quo plus debent magis oderunt, leve et debitum alienum debitorem facit gravem inimicum. Quid dicis tu, David? Fateor, retribuebant mihi malum pro bonis, et odium pro dilectione mea. Injustum est, ait Gregorius, servire tali domino, qui nullo placatur obsequio. Gilbertus, -Et tu, Ecclesia Anglicana, Niteris in vetitum putans sic ferre petitum,— immo inconcessum auferre. Quod justum est petito, si vis gaudere petito. Et, ut ulterius verbis audientes non afficiam, quamquam non oneratus, pro libertate tamen Ecclesiæ meæ Scoticanæ, etsi totus clerus Scotia aliter senserint, subjectioni eorum dissentio. Et hic dompnum Apostolicum, cui immediate subjecta est, provoco; et si opportuerit me pro eadem mori, hic caput ensi submitto. Nec ulterius. avisandum dominis meis hic prælatis censeo, nec etiam consentio; quia honestius est inepte petitum negare, quam longos terminos dare; quia minus decipitur, cui celeriter negatur.-Et his dictis, Anglorum quidam tam prælatorum quam magnatum, clericum, ex eo quod intrepide pro sua patria nulli blandiens animi motum eructarat, quem etiam audientium non terruit austeritas, multum collaudabant. Quin etiam Apostolicum, ob censuram rigidam quam paulo ante exercuerat in malignantes ecclesiasticam libertatem, et in Sanctum Thomam Cantuariensem, nimium formidabant. Alii quidam, quia * eorum] al. Anglorum. 5 sine sua] al. sinu suo. [POPE ALEXANDER III. TO THE ARCHBISHOP AND THE DEAN AND CHAPTER OF YORK.] suæ voluntatis contrarium protulit, fumosum Scotum et impetuosum naturaliter, conclamabant. [I. 476, 477.] a The genuineness of this speech must rest upon Fordun's credibility. It is hardly reasonable to set it aside merely because Fordun has gone on to confound Gilbert with S. Gil bert Bishop of Caithness, A.D. 1223-1245. b Job xxxii. 18, 19. Jerem. ii. 21; Isai. v. 2, 7. A.D. 1176, May 13. Anagnia. Pope Alexander III. to Roger Archbishop of York and to the Dean and Chapter of York. subiectione Epi Recognitio Re- ALEXANDER EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI, venerabili gis Scocie super fratri Rogero Eborac. Archiepiscopo, Apostolice sedis legato, scoporum Scocie et dilectis filiis Decano et Canonicis Eborac., salutem et Eborac. Ecclesie. Apostolicam benedictionem. Cum vestri nobis literas. charissimi in Christo filii nostri Willelmi illustris Regis Scotiæ præsentassent, a nobis cum multa instantia postularunt, ut eis literas ipsius Regis, sicut nobis sigillo ejus munitas tradiderant, redderemus vobis reportandas. Sed quia sigillum ipsarum literarum fractum fuerat, ipsorum petitioni ad plenum satisfacere non potuimus, verumtamen constancia et supplicatione devicti et utilitati Ecclesie vestre in hac parte provida solicitudine consulere ac proficere cupientes, tenore [m] litterarum prædicti Regis Scotie, de verbo ad verbum, nichil addito vel dempto, scribi fecimus, et sub sigillo nostro vobis duximus transmittendum, ut ad perpetuam memoriam habeatis. Quarum siquidem litterarum tenor talis est: Reverentissimo domino et patri Alexandro Dei gratia summo pontifici, WILLELMUS EAdem gratia ReX SCOCIE, salutem et deuotam reuerentiam. Nouerit sanctitas vestra, quod de subiectione Ecclesie Scocie, quam Eboracensis Ecclesia antiquo iure sibi vendicat, tam ex scriptis autenticis, que inspexi, quam ex relacione et testimonio virorum antiquorum, auctenticorum, et veridicorum, diligenter veritatem investigando comperi, quod ab antiquis temporibus ad Eboracensem Ecclesiam de iure pertineat; et quod possessionem eius hostilitate et potentia Regum predecessorum meorum amiserit. Set jam per gratiam Dei inter dominum meum Regem Angliæ et me pace imperpetuum reformata, suppliciter postulo, quatinus domino meo Regi et regno suo et Eborac. Ecclesie predictam possessionem et subiectionem vestra auctoritate, omni occasione et appellacione remota, restitui et redintegrari precipiatis. Nec sine maximo dampno meo |