[DISPUTED ELECTION TO THE SEE OF S. ANDREW's.] scopo, proferret in Regem Scottorum, et regnum illius interdiceret, nisi ipse permisisset præfatum Johannem tenere Episcopatum suum in pace, et nisi dedisset ei securitatem pacis servandæ illi. Et idem Papa districte et in vi obedientiæ inhibuit Johanni Episcopo Sancti Andreæ, ne alicujus amore aut timore, vel suggestione aliqua seu voluntate, Ecclesiam Sancti Andreæ, ad quam consecratus est et auctoritate Apostolica confirmatus, ausu temerario præsumeret derelinquere, vel aliam recipere: adjungens quod si attentaverit, sine exceptione aliqua auferret ei utramque. Unde summus pontifex in hac forma scripsit. [II. 211; and Bened. Abbas, I. 263, 264.] pain of excom V. A.D. 1181 (?). Pope Alexander III. to William King of the Scots. Orders him to HOVEDEN, ib.-ALEXANDER EPISCOPUS, SERVUS SERVOreceive John on RUM DEI, Willelmo illustri Scottorum Regi, salutem et munication. Apostolicam benedictionem. Pro pace tua et libertate sollicite nos meminimus laborasse, sperantes quod ex hoc in devotione sedis Apostolicæ melius firmareris et cresceres, et libentius servares ecclesiasticam libertatem. Cæterum attendentes circa factum venerabilis fratris nostri Johannis, Episcopi Sancti Andreæ de Scotia, volueris usque modo inclinari, contrarium spei, quam de fervore devotionis regiæ habeamus, cogimur æstimare. Volentes tamen experiri adhuc si patientia nostra ad pœnitentiam regium motum adducat: magnitudinem tuam per Apostolica scripta monemus attentius et mandamus, quatenus memorato Episcopo infra viginti dies post harum susceptionem litterarum pacem et securitatem largiaris, ita quod non oporteat eum de indignatione regia dubitare. Alioquin noveris nos venerabili fratri nostro Rogero Eboracensi Archiepiscopo, Apostolicæ sedis legato in Scotia, mandasse, ut regnum tuum nullius appellatione obstante subjiciat interdicto, excommunicationis sententiam in personam tuam, si desistere nolueris, prolaturus. Pro certo quoque teneas, quod si in tua duxeris violentia perdurandum, sicut laboravimus ut regnum tuum libertatem haberet, sic dabimus studium ut in pristinam subjectionem revertatur. [II. 211, 212; and Bened. Abbas, I. 263.] [DISPUTED ELECTION TO THE SEE OF S. ANDREW'S.] VI. A.D. 1181a. Scotland interdicted and William excommunicated. HOVEDEN, in an. 1180.-Sed Rex Scotia in nullo volens obedire mandatis Apostolicis, expulit præfatum Johannem Episcopum Sancti Andreæ, et Mathæum Episcopum de Aberden avunculum ejus, a regno suo. Unde Rogerus Eboracensis Archiepiscopus, et Hugo Dunelmensis Episcopus, et Alexis Apostolicæ sedis legatus, mandatum summi pontificis prosequentes, sententiam excommunicationis dederunt in personam Regis Scotiæ, et sententiam interdicti in regnum ejus. [II. 212.] -ID. ib. in an. 1181.-Eodem anno Johannes Episcopus Sancti Andreæ sententiam excommunicationis tulit in Ricardum de Morevile constabularium, et Ricardum de Præbenda, et alios familiares Regis Scotiæ, qui pacem inter Regem et ipsum disturbaverant. Et Rogerus Eboracensis Archiepiscopus, legatus in Scotia, et Hugo Dunelmensis Episcopus, ex auctoritate domini papæ mandaverunt priori Sancti Andreæ, et personis ecclesiasticis per Episcopatum Sancti Andreæ constitutis, ut venirent ad Johannem Episcopum suum, et illi debitæ subjectionis reverentiam facerent; sin autem, in contumaces et rebelles sententiam suspensionis inferrent. Cum autem quidam virorum ecclesiasticorum de Episcopatu Sancti Andreæ metu suspensionis venirent ad præfatum Johannem Episcopum, Willelmus Rex Scotiæ illos a regno suo ejecit, cum filiis et cognatis, et etiam illis qui adhuc pendentes ab uberibus matrum vagiebant in cunis. Quorum miserandam proscriptionem et exilium, Rogerus Eboracensis Archiepiscopus et Hugo Dunelmensis Episcopus videntes, processerunt in mandatum domini Papæ ; et Rogerus Eboracensis Archiepiscopus excommunicavit Willelmum Regem Scotia, et ipse et Hugo Dunelmensis Episcopus tulerunt sententiam interdicti in totam terram Regis Scotia, mandantes Episcopis, abbatibus, prioribus, et cæteris viris ecclesiasticis, sententiam illam interdicti firmiter et inconcusse observare, et ipsum Regem sicut excommunicatum cautius evitare. [II. 263, 264.] Benedict Abbas (I. 281, 282), and the second passage from Hoveden, are the authorities for the date. The excommunication could hardly have been inflicted twice, both in A.D. 1180 and A.D. 1181. VII. A.D. 1181. Attempted compromise between William King of the Scots and Bishop John of S. Andrew's. HOVEDEN, ib.-Interim Willelmus Rex Scotia per mandatum domini Henrici Regis Angliæ venit in Normanniam; cujus admonitione et consilio idem Rex Scotia concessit Mathæo Episcopo de Aberden, et Johanni Episcopo Sancti Andreæ, quos ipse a Scotia fugaverat, licentiam repatriandi. Convenit etiam inter eos, coram Rege Angliæ, in hunc modum; quod Mathæus Episcopus de Aberden libere et sine aliqua contradictione per conductum Regis Scotiæ ad sedem propriam remearet, et si qua ei ablata fuissent, restituerentur; et Johannes, qui consecratus fuerat ad Episcopatum Sancti Andreæ, propter amorem domini sui Regis Scotiæ habendum, concessit se dimissurum Episcopatum illum, si liceret ei eligere quem vellet Episcopatum de regno Scotia, et si Rex Scotia insuper dedisset ei cancellariam suam, et omnes redditus suos quos habuit ante consecrationem suam, et xl. marcatas reddituum in Ecclesia Sancti Andreæ. Misit igitur Rex Scotiæ ad Alexandrum Papam nuncios suos, postulans ut ipse pro bono pacis concessisset hanc fieri sedium Episcopalium commutationem. Sed dominus Papa hoc concedere noluita. [II. 259, 260; and Bened. Abbas, I. 265, 266.] a Two transactions appear to be here confused together, some of the terms proposed belonging to the subsequent attempt at a compromise under Rolland of Dol (Stubbs, ad loc., and see below). VIII. A.D. 1182. March. William absolved by order of Pope Lucius III. HOVEDEN, ib.-Eodem anno, ad instantiam nunciorum regis Scotiæ, videlicet, Jocelini Glascuensis Episcopi, et Arnaldi abbatis de Melros, et Osberti abbatis de Kelzou, et Walteri prioris Sancti Columbæ de Insula, Lucius papa tertius absolvit Willelmum Regem Scotiæ a sententia excommunicationis, et regnum suum ab interdicto, Romæ in Lateranensi palatio, coram Cardinalibus suis, scilicet, Petro de Pavia Episcopo Tusculanensi, et Episcopo Prænestæ, et Alberto cancellario, et Jacincto, et Hugeszun, et Petro de Bova, et magistro Viviano, et Reinero magno, et Chinchecapel, et Reinero parvo, et Hardeszun, et Hardewin, et Mathæo Andegavensi. Et postea tradidit litteras absolutionis suæ præfatis nunciis Regis Scotiæ, in hac forma. [II. 267, 268; and see Bened. Abbas, I. 286, 287.] a Inchcolm. VOL. II. [DISPUTED ELECTION TO THE SEE OF S. ANDREW'S.] (March 17. Velletri. Pope Lucius III, to the Bishops of Scotland.) HOVEDEN, ib.-LUCIUS EPISCOPUS, SERVUS SERVORUM DEI, venerabilibus fratribus Episcopis, abbatibus, clero, et populo per Scotiam constituto, salutem et Apostolicam benedictionem. Cum Regibus tanquam præcellentibus Apostolus statuerit deferendum, dignum est, et consonum rationi, ut eos tanquam filios carissimos propensius honoremus, et in devotione Beati Petri et sacrosanctæ Romanæ Ecclesiæ annuendo justis illorum desideriis attendamus. Accepimus autem, quod cum carissimus in Christo filius noster Willelmus, illustris Rex Scottorum, electioni et consecrationi venerabilis fratris nostri Johannis Episcopi inexorabiliter obviaret, obtentu litterarum sanctæ recordationis Alexandri Papæ prædecessoris nostri, bonæ memoriæ Rogerus Eboracensis Archiepiscopus, et jam dictus Episcopus, in eum et regnum et quosdam de regno sententiam excommunicationis promulgarunt. Cæterum venerabilis frater noster Jocelinus Glascuensis Episcopus, et dilecti filii Arnaldus de Melros et Osbertus Calkoensis abbates, et Walterus prior Sancti Columbæ de Insula, propter hoc ad sedem Apostolicam accedentes, sua nobis assertione monstrarunt, quod Archiepiscopus excommunicationis in Regem, et interdicti in regnum, et Episcopus jam dictus in quosdam de regno excommunicationis, sententiam protulerunt; quam ex multiplici ratione retractandam fore rationabiliter coram nobis et fratribus ostenderunt. Inde utique fuit, quod præfato Regi tanquam carissimo in Christo filio deferentes, omnem sententiam jam dicti Episcopi pro præfata causa in eum vel suos vel regnum prolatam, de communi consilio fratrum auctoritate Apostolica relaxavimus; et statuimus illum et suos excommunicatione, et regnum interdicto, ex præscripta sententia nostra non teneri. Quo circa universitati vestræ per Apostolica scripta præcipiendo mandamus, quatenus ei tanquam Regi catholico, et habenti communionem Apostolicæ sedis, participare minime dubitetis; sed in omnibus illi honorem congruum impendatis. Quanto enim certiores sumus de sinceritate devotionis illius et majorem fructum Ecclesiis et personis ecclesiasticis regni sui certius proventurum, tanto amplius eum volumus in omnibus, in quibus secundum Deum possumus, honorari. Datum Velletræ, XVIo. Kalendas Aprilis. [II. 268, 269.] CHRON. DE MAILROS, in an. 1182.-Jocelinus Glascuensis Episcopus et Ernaldus Maylrosensis abbas et Osbertus abbas Calcoensis [DISPUTED ELECTION TO THE SEE OF S. ANDREW's.] cum aliis honestis viris Romam pro Rege regnique negotiis ierunt, causasque suas Deo opitulante caute et prudenter peregerunt, sani et alacres inde ad sua redierunt. Per ipsos etiam Lucius III.a auream rosam Regi Willelmo Scottorum cum paterna benedictione transmisit. a Pope Sept. 6, A.D. 1181—Nov. 24, A.D. 1185. IX. A.D. 1182. A second attempt and failure to effect a compromise. HOVEDEN, ib. Eodem anno Rollandus electus Dolensis, Romanæ Ecclesiæ subdiaconus, venit in Angliam, ex parte Papæ Lucii, ad pacem faciendam inter Regem Scotia et Johannem Episcopum Sancti Andreæ, et perrexit ad Regem Scottorum una cum Selvano abbate Rievallensi collega suo: et diutissime tractaverunt cum illo de pace facienda inter illum et Johannem Episcopum Sancti Andreæ. Ad quorum instantiam convenit in hunc modum inter Regem et prædictum Episcopum ; quod Hugo abjuraret Episcopatum Sancti Andreæ, et Johannes Episcopus eundem Episcopatum quietum clamaret a calumnia ipsius, et loco illius haberet Episcopatum de Dunkelden, et omnes redditus quos ipse ante electionem suam habebat, et cancellariam Regis, et quadraginta marcatas redditus de Episcopatu Sancti Andreæ in vita sua. Hugo tamen, cum requisitus esset a domino suo Rege Scotia quod abjurasset Episcopatum Sancti Andreæ, respondit se malle suscipere judicium inde in Romana curia, quam sic abjurare Episcopatum ad quem ipse fuerat consecratus. Et statim litteras quas Johannes Episcopus contra eum a Romano Pontifice impetraverat, arguit falsitatis, et appellavit ad Romanum Pontificem. Unde prædictus Rollandus et Selvanus abbas, non valentes procedere prout deberent, in hac forma scripserunt summo Pontifici. [II. 270; and see Bened. Abbas, I. 289, 290.] X. A.D. 1182. Rolland elect of Dol and Selvanus Abbat of Rievaulx to Pope Lucius III. John refuses to surrender his see. The par HOVEDEN, ib.-Reverendo patri et domino Lucio, Dei gratia summo et universali Pontifici, ROLLANDUS EADEM GRATIA ties to meet at DOLENSIS ELECTUS, SUÆ SANCTITATIS SERVUS ET ALUMNUS, Rome, Oct. 1, APOSTOLICA SEDIS SUBDIACONORUM MINIMUS, ET SELVANUS DICTUS ABBAS RIEVALLENSIS, debitæ subjectionis reverentiam. Cum litteras, quas Hugo Episcopus redarguerat falsitatis, A.D. 1182. |