Imágenes de páginas
PDF
EPUB

dite, en ce sens que ceux qui l'exerçaient n'appartenaient pas à la classe noble, à ceux auxquels était réservée précédemment l'appellation of iyot, le parti ou la classe oligarchique.

Nous croyons que pour arriver à comprendre ce passage, si important pour l'intelligence du discours tout entier, il faut nécessairement adopter l'explication qui précède, et écrire mposλabóvtas τινὰς τῶν ὀλίγων.

Liberté des Rhodiens, ch. 16, 1. 15.

Εὖ μὲν γὰρ πράττοντες οὐκ οἶδ ̓ εἴποτ ̓ ἂν εὖ φρονῆσαι ἠθέλησαν.

Van Herwerden, qui a transposé av après oux oid', paraît n'avoir pas songé à une autre transposition, que l'hiatus rend au moins aussi nécessaire : 40λnszv s₺ ppovije. Il nous faudrait de fortes raisons pour croire que Démosthène élidait z. Dans ses grands discours, au moins, il est vraisemblable qu'il aimait mieux se conformer à l'usage des tragiques qu'à celui d'Aristophane. Quant à Homère, évidemment il n'y a pas à le faire intervenir ici : autrement il faudrait admettre aussi, pour être logique, que Démos. thène a pu, à son exemple, admettre les finales longues devant les voyelles, à la condition de les abréger.

Liberté des Rhodiens, ch. 18, l. 1.

Πρὸς μὲν γὰρ ἐλευθέρους ὄντας οὐ χαλεπῶς ἂν εἰρήνην ὑμᾶς ποιήσασθαι νομίζω οπότε βουληθείητε, πρὸς δὲ ὀλιγαρχουμένους οὐδὲ τὴν φιλίαν ἀσφαλῆ νομίζω· οὐ γὰρ ἔσθ' ὅπως ὀλίγοι πολλοῖς καὶ ζητοῦντες ἄρχειν τοῖς μετ' ἐσηγορίας ζῆν ᾑρημέν νοις εὖνοι γένοιντ' ἄν.

Nous ne pensons pas qu'aucune correction, addition d'article ou autre, puisse rectifier la leçon y modis, de façon à lui faire dire ce que le sens demande, à savoir une oligarchie à une démocratie. Nous supprimerions purement et simplement yoŒÏÇ xxl, et il nous semble qu'à tout égard la phrase ne ferait qu'y gagner. A la fin de la première phrase, wugo, répété d'une manière choquante après irai, pourrait, si nous ne nous trompons, disparaitre aussi sans inconvénient.

Liberté des Rhodiens, ch. 18. l. 17.

"Dee" You Go Iv davys sitsiv užùov ¿ysisia: TUUSEISIV druOxpITOUHow to "Eldrya; atavta; talgusiv Quiv i škıyazysuusvous plåsus sivat. Nous écririous: uždaviv ¿ysician upstat, que je pense qu'il vaudrait mieux pour nous. On sait que, dans une pareille phrase. i pourrait dificilement être mis à une autre place.

Liberté des Rhodiens, ch. 21, 1. 18.

Ἔπειτα καὶ δίκαιον, ὦ ἄ. 'Α., δημοκρατουμένους αὐτοὺς τοιαῦτα φρονοῦντας φαίνεσθαι περὶ τῶν ἀτυχούντων δήμων, οἷάπερ ἂν τοὺς ἄλλους ἀξιώσαιτε φρονεῖν περὶ ὑμῶν, εἴ ποθ', ὃ μὴ γένοιτο, τοιοῦτό τι συμβαίη.

Kat, qui manque dans S, nous parait n'être qu'un médiocre supplément. Επειτ' οὐ, et un point d'interrogation après συμβαίη, donnerait à la phrase une tout autre vivacité. Cf. ch. 23 : εἶτ ̓ οὐκ αἰσχρόν.....

D'autre part, ὑμῖν est sans doute à suppléer devant ὃ μή : ce qui rendrait les mots φρονεῖν περὶ ὑμῶν absolument superflus. Faire une chose et demander aux autres de la faire» se disait, en grec, ποιεῖν τι καὶ τοὺς ἄλλους ἀξιοῦν (sous-entendu ταυτὸν ποιεῖν).

Liberté des Rhodiens, ch. 23, 1. 4.

Εἰ γάρ τί που κεκράτηκε τῆς πόλεως βασιλεὺς, ἢ τοὺς πονηροτάτους τῶν Ἑλ λήνων καὶ προδότας αὐτῶν χρήμασι πείσας ἢ οὐδαμῶς ἄλλως κεκράτηκεν. Καὶ οὐδὲ τοῦτ ̓ αὐτῷ συνενήνοχεν.

Pour faire disparaître ce que la construction de la première phrase a d'illogique, il suffirait de remplacer le premier mot e par οὐ, et le ἤ qui précède οὐδαμῶς ἄλλως par καί. Le sens serait: « Le Grand Roi n'a jamais, pour ainsi dire (που), remporté d'avantage sur la ville, ou bien il n'en a remporte qu'en payant des traitres, et non autrement. » On sait que si et ou, et surtout ἤ et και sont très souvent confondus.

Pour le dire en passant, les mots και προδότας αὐτῶν nous paraissent avoir été mal compris par Voemel, qui traduit : « proditoribus inter eos. Nous prendrions plutôt autov comme adjectif, de telle façon que la construction füt : αὐτῶν τῶν Ἑλλήνων, « Graecorum ipsorum. ›

Au commencement de la phrase suivante, xzí n'est peut-être qu'un doublon de la syllabe précédente κεν (κ: dans les mss.). On pourrait d'ailleurs y voir encore une dittographie (la vraie leçon. selon nous) du qui précède.

Liberté des Rhodiens, ch. 25, 1. 16.

Εἰσὶ δέ τινες, ὦ ἄ. Α., παρ' ὑμῖν δεινότατοι τὰ δίκαια λέγειν ὑπὲρ τῶν ἄλλων πρὸς ὑμᾶς· οἷς παραινέσαιμ' ἂν ἔγωγε τοσοῦτον μόνον, ὑπὲρ ὑμῶν πρὸς τοὺς ἄλλους ζητεῖν τὰ δίκαια λέγειν, ἵν ̓ αὐτοὶ τὰ προσήκοντα πρῶτοι φαίνονται ποιοῦντες· ὡς ἔστ ̓ ἄτοπον περὶ τῶν δικαίων ὑμᾶς διδάσκειν αὐτὸν οὐ δίκαια ποιοῦντα· οὐ γάρ ἐστι δίκαιον ὄντα πολίτην τοὺς καθ ̓ ὑμῶν λόγους, ἀλλὰ μὴ τοὺς ὑπὲρ ὑμῶν ἐσκέφθαι. La deuxième phrase, ὡς ἔστ' ἄτοπον (jusqu'à οὐ γάρ ἐστι δίκαιον) nous parait pouvoir être retranchée sans dommage. [P. DE NOLHAC.]

[ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small]

A

[ocr errors]
[ocr errors]

os mande de nous attaquer es at passé plusieurs fois 2009 samics trop combien les BUTIKE3654 ga portent sur des textes généralement connus ont BAGE ERASAAN dere approuvées. Il sera temps d'aborder les fotangane rábiantes, et peut-être en aurons-nous le courage, si bos remarques, et surtout la thèse générale qu'elles ont pour prinKoperl obje£47tablir, obtiennent l'adhésion de quelques bons juges.

Y.

Taberelorum uitio. Dobracum illum, virum quo nescio an nullus hoc sacculo fuerit, ut in d degendis librariorum peccatis sagacior, ita in tollembe fchcior, ulli sunt armis suis librarii illi nostri, quos typothetas wheunt qui, verbi causa, ubi summus vir Trachiniarum versum perob#mpom (44) explicare incassum studet, eum scripsisse testantur: Arutyun Nophocle dignon. Credat Judaeus Apella. Sunt, fateor, apud sophon fem nomigmata permulta, sed ea tanto poeta prorsus indigna, et in quilous explicandis non interpretibus, hominibus ab atavo Edipo pleHoque degeteribus, sed criticis, ipsius Dobraei discipulis, est desudandum quidem Sphinge, non Sophocle, hoc aenigma dignum arbitror.

Y.

[ocr errors]

CONJECTANEA

IN L. ANNEI SENECE

DIALOGORUM LIB. I.

Seneca demonstraturus nil mirandum esse quod viris bonis adversa multa accidunt, disputationi suæ fundamentum substernit, mundo deum interesse. Quod quamquam nunc quidem nullis argumentis se esse firmaturum adseverat, tamen obiter, ex rhetorum filiorum more, quædam enumerat, propter quæ illa opinio ei videatur veri similis (cap. 1): «non esse materiæ errantis hunc (sc. mundi) ordinem, nec quæ temere coierunt tanta arte pendere ut terrarum gravissimum pondus sedeat immotum et circa se properantis cæli fugam spectet, ut infusa vallibus maria molliant terras nec ullum incrementum fluminum sentiant, ut ex minimis seminibus nascantur ingentia. » De his verbis Aubertus V. D. in Museo Rhenano vol. 36. parte 2, p. 199, in hunc modum disputat : Observandum est sequentes consecutivas sententias non iam explicationem habere solius verbi pendere, sed magis illustrare illam artem, qua elementa a mundi creatore quasi conflata sunt: ergo zeugma quoddam in verbis tanta arte pendere» statuendum est. Verum est quod observavit V. D., neque illi tamen neque mihi eam ob causam quidquam mutandum videtur. Equidem hæreo in verbis ut infusa vallibus maria molliant terras nec ullum incrementum fluminum sentiant. Fieri secus non potest, quin omnes, qui rerum physicarum ignari mare contemplantur, quod, quamquam innumera vis fluminum co infunditur, numquam exundat, admirentur rem quæ prima quidem specie tam naturæ contraria videtur. Ne ignarissimus quidem contra mirabitur infusa vallibus maria terras mollire, quippe qui semper et ubique viderit corpora duriora laticibus infusis molliri. Ad verba molliant terras Lipsius adnotavit : Scabras per se et asperas. Itaque et mitigat infusus humor et ligat diffluentes.» Latius de eadem re disputat in Physiologia Stoicorum lib. II, dissert. 16. Quamquam vero mollire idem fere est quod mitigare, non æque significat et explanare et colligare, neque de aquis terras vincientibus vel coæquantibus nunc quidem noster facit mentionem. Merito autem homini imperito mirabile videri debet, quod tanta vis aquæ totum orbem terrarum circumfluentis non omnia madore

(

1. L. Annaei Senecae Dialogorum libri xu. Ex recensione H. A. Koсн, absol vit VAHLEN. lenae, Fischer, 1879.

TT

Autre elem

Mira

$ macria

mat. Veteris

terrarunt Coll. Vranariens et Mediclapoona Vjen obertes: pestet, net infera valibus e. g. s.

Cap. 2. Quamque adversat franam 200 expertus ext quemada utanimoma no et elato faunatem exhibende virtutis Ne tam bater. Descendisti ad Olympia, sed remo præter te: <coronam habes, victoriam non habes; nga gratu'or tariquam xiro forti, sed tamquam consulatum præburemre alerts honore ‹ austur er. » Ukima nullo vinculo cum proximis colligata sunt. Dias litter das excidisse conicio inque codice antiquitus fuisse : qd honore auctus es, ita ut nostra lectione formula gratulationis integra revocet ir : Gratulor - quod h. a. e. Ipsa verta eius. qui novi magistratus officio interest requiri, ostendunt ea, quibus pergit nover: Idem dicere et bono viro possum, si illi nullam occa• síonem difficilior casus dedit, in qua vim sui animi ostenderet. › Non, opinor, officio-i amici recens creato consuli dicere solebant: gratulor, honore auctus es! Quod ad rem palæographicam adtinet, etiam Dial. II, c. vit, vs. 1, in codice Mediolanensi, teste Kochio, pro quod exaratum fuerat: qd., sicut infra c. iv, p. 10, qd pro quid.

Cap. IV, 5. Ipsis, inquam, deus consulit, quos esse quam ⚫ honestissimos cupit, quotiens illis materiam præbet aliquid animose fortiterque faciendi, ad quam rem opus est aliqua rerum difficultate, gubernatorem in tempestate, in acie militem intellegas. Seneca rhetorico, quo uti solet, stili colore disserit de felicitate, ut ita dicam, infortunii. Magni, ita fere disputat, magni animi vir quietem fastidit, rem adversam optat, immo ipse provocat ut sui specimen dare possit. Non male deus consulit iis, quibus difficilia facienda et ferenda committit, in periculo viri virtutem cernas. Quid inter cunctam illam pompam rhetoricam iciunius et frigidius quam glossula phlegmatici, quem patres nostri dicebant, lectoris nescio cuius ut aliquid fortiter et animose facias, ad hanc rem opus est aliqua rerum difficultate? Velim igitur, mecum ita periodum constituas: Ipsis, inquam, deus consulit, quos esse quam honestissimos cupit, quotiens illis materiam præbet aliquid animose fortiterque faciendi; gubernatorem in tempestate, in acie militem intellegas.

Cap. IV, § 10. Si liberum arbitrium inter utrumque permittitur, perpetuum infortunium optandum est præ felicitate non interrupta. Quidni satius sit perpetuam infelicitatem advocata virtute

« AnteriorContinuar »