2 Honatio salua semper permaneat presentem pagi- | nam sigillo regio fecimus roborari. datum Der manus magistri stephani domini pape subdiaconi aule regie cancellarij, anno dominice Incarnationis MCCXXIIII°, venerabili thoma strigoniensi, reuerendo vgrino colocensi archiepiscopis existentibus; desiderio chenadiensi, roberto wesprimiensi, stephano zagrabiensi, alexandro waradiensi, bartholomeo quinqueecclesiensi, brictio wari- | ensi, regnaldo transsiluaniensi episcopis existentibus; gregorio geuriensi, cleto agriensi electis existentibus ecclesias dei feliciter gubernantibus; jula palatino et comite budrugu- || iensi, nicholao curiali comite regine et comite supprumiensi, salomone bano et comite zalaiensi, ladislao aule dionisio magistro tawarnicorum, demetrio magistro dapiferorum, nostre curiali comite, dionisio filio dionisij magistro agasonum et ceteris comitibus comitatus tenentibus, regni nostri anno vicesimo primo. Fasc. VI. Tab. III. Charta membr. conftitutionis Wencezlai Boem. regis I. a. MCCXXVIII er Arch. Marchion. Morauiae. In nomine sanctę ac indiuidue et perpetue trinitatis amen. uvencezlaus dei gratia rex boemorum omnibus ad quos presens pa- | gina deuenerit salutem et fidei pietatem. cum inter mundanas actiones ea sola salubris ac meritoria permaneat que diuinę retributionis et gratia celebratur, alie omnes more liquentis aque cum obtinende perpe- | tue beatitudinis tempore transeunt et labuntur nichil secum temporalis delectationis retinentes | preter peccata talibus que generantur. hanc igitur considerationem animo reuoluentes animaduertimus qualiter 5 bona monasterii luthomislensis possent ad statvm pristinum reformari, que per discordiam nobilium terre nostre in tantum consumpta fuerant et distracta, ut etiam fratres ibidem diuinum offitium peragentes | uictum et uestitum penitus non haberent. nos itaque temporibus nostris bona claustralia dolentes taliter deperire pro salute anime dilectj fratris nostri bone memo- | rię marchionis morauię nomine uvadizlay et pro remedio peccatorum nostrorum statuimus et imperpetuum inuiolabiliter confirmamus, ut homines prefati monasterij | hanc habeant libertatem: si in culpam inciderint siue aliquis in uillis eiusdem claustri casu miserabili ab alio suffocetur, quod uulgariter hlaua dicitur, seu | ab aliquo pro latrocinio incusetur, quod boemicę narok vocatur, siue etiam aliquando hac seruitute fuerint obligatj quod narez materna lingua nominatur, ab omnibus || hiis ipsos penitus decernimus absolutos, arbitrio domini abbatis relinquentes ut pro hiis et alijs culpis homines suos pena debita puniat, ad usus monasterii quic- quid ex culpa prouenerit conuertendo. vt autem nostra relaxatio et constitutio robur obtineat ueritatis, presentem paginam testibus subscriptis nostri sigilli caractere | fecimus consignari. acta sunt autem hec coram nostris fidelibus, uidelicet witkone antiquo filio witkonis, wata subcamerario et bohuzlao fratre eius, | zbrazlao subpincerna, zlauniko subdapifero, drisizlao marsalko, jurik noskone, petro milhoztj filio, ztrezimiro caluo, milata de morauia, daleborio | filio daleborij, voyzlao canoniko de zacska, magistro abdone, petro capellano de nehanic et alijs multis. datum anno dominice incarnationis millesimo CCXXVIII con- | currente VI regni nostri anno primo. 10 15 Fasc. VI. Tab. IV. Bulla minor Gregorii papae IX. a. MCCXXVIII, membr. in Museo stir. dicto Johanneo. Gregorius episcopus seruus seruorum dei uenerabilj fratrj secowensi episcopo salutem et apostolicam benedictionem. cum a nobis petitur quod iustum est et honestum, tam uigor equi- | tatis quam ordo exigit rationis, ut id per sollicitudinem officij nostrj ad debitum | perducatur effectum. eapropter venerabilis in christo frater tuis iustis postulatio- || nibus grato concurrentes assensu libertates et immunitates ecclesie tue a venerabilj fra- | tre nostro salçeburgensi archiepiscopo rite concessas, prout in eius litteris dici- tur plenius continerj, sicut eas iuste possides et quiete, tibi et per te secowensi ecclesie auctoritate apostolica confirmamus et presentis scripti patrocinio | communimus. nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre confirmati- || onis infringere uel ei ausu temerario contraire; 10 si quis autem hoc attemptare presump- serit, indignationem omnipotentis dei et beatorum petrj et paulj apostolorum eius se nouerit incursurum. datum perusij X kalendas januarij ! pontificatus nostrj anno secundo. Fasc. VI. Tab. V. Bulla minor Innocentii papae IV. a. MCCXXXXV, membr. er Arch. Monaft. Scotorum Innocentjus episcopus seruus seruorum dei dilectis filijs abbati et conuentui monasterij scotorum in vienna ordinis | Sancti benedicti patauiensis diocesis salutem et apostolicam benedictionem. justis petentium desiderijs dignum est nos facilem prebere consen- | sum et uota que a rationis tramite non discordant effectu prosequente complere. eapropter dilecti in domino filij uestris iustis postulationibus grato concurrentes assensu, personas uestras et monasterium in quo diuino || estis obsequio mancipati, cum omnibus bonis que impresentiarum rationabiliter possidet aut in futurum iustis modis | prestante domino poterit adipisci, sub beati petri et nostra protectione suscipimus. specialiter autem | terras possessiones redditus decimas et alia bona uestra, sicut ea omnia iuste ac pacifice possidetis, uobis | et per uos eidem monasterio auctoritate apostolica confirmamus et presentis scripti patrocinio communimus, salua in predictis decimis moderatione concilij generalis. nulli ergo omnino || hominum liceat hanc paginam nostre protectionis et confirmationis infringere uel 10 ei ausu temerario contraire; si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignationem omnipotentis dei et beatorum petri et | pauli apostolorum eius se nouerit incursurum. datum lugduni nonis martij | pontificatus nostrj anno secundo. Fasc. VI. Tab. VI. Priuilegium membr. Belae Hungariae regis IV. a. MCCLII er Arch. C. R. Camerali Budenfi. In nomine sancte trinitatis et indiuidve unitatis amen. bela dei gracia hungarie dalmacie croacie rame seruie gallicie lodomerie cumanieque rex succssiue posteritati ad perpetue rei 5 et memoriam salutem in domino sempiternam. quanto propensiori cura diuine | dignacionis multiplicata circa nos insignia recensemus et beneficiorum iesu christi ac precelse genitricis eiusdem gloriosissime virginis marie et regni nostri aduocate magnitudinem deuote mentis libramine ponderamus, tanto flagrancioris affectus studio circa ea intendimus exequenda, per que domini nostri iesu christi gloria extrinseco in se non indigens amminiculo apud homines sublimetur, sacra religio quam et plantare et plantatam fauoris regij | dignum est confoueri amplitudine dilatetur, et per preces uirorum religiose conuersacionis excellentibus meritis ornatorum nobis et successoribus nostris propiciacio proueniat exoptata desiderantibus gaudere et gloriari in uirtutum domino ex fide operibus redimita, cum non ignoremus pocius regni gubernacula 5 oracionibus || sanctorum et religionum clipeis quam sudoribus bellicis deffensari. sane considerantes dilectos nobis in dei filio fratres ordinis premonstratensis tanto pociori antidoto fauoris regij prosequendos, quanto specialiori deuocione eosdem nouimus obsequijs reuerentie beatissime uirginis que nostra et regni nostri est domina | et patrona obligatos ac uberioribus caritatis que multitudinem peccatorum operit operibus habundare, ipsos uolentes pro nobis apud deum ponere intercessores, monasterium pro eisdem fratribus sub castro nostro de thuruch in honore ipsius gloriose uirginis et domos ac officinas religiose conuersacionis quieti congruentes dispo- | suimus premissa deliberacione regia ordinare. et quia religiosam uitam ducentibus prona beniuolencia quoslibet catholicos et maxime personas regali dignitate preditas conuenit subuenire, ne alicuius necessitatis occasio eos in diuinis desides aut negligentes efficiat uel robur quod absit sancte conuersacionis subtracto sub- sidio uite utriusque infringat, monasterium predictum et religiosam domum sub predicto castro de turuch uoluimus et uolumus filiacionis iure soli subesse ecclesie premonstratensium, dotantes idem monasterium datis concessis et collatis eisdem pleno iure duabus partibus tributi portus et pontis de sala, tercia parte salua illi | remanente cui consueuit ex antiquo prouenire, adicientes ut quodcumque tributum in descensu fluuij wag a castro sempthey incipiendo usque in paludes in quas idem fluuius descendit acreuerit siue a nauibus descendentibus et ascendentibus uel a 10 struibus lignorum seu in portubus uel pontibus de nouo inuentis seu || inueniendis de tributo huiusmodi de quocunque loco uel quacunque racione proueniente duas partes habeat monasterium de turuch memoratum, tercia parte illi remanente cui de iure consueuit uel debuerit prouenire. contulimus eciam dedimus et donauimus fratribus in dicto monasterio domino famulantibus utramque uillam | sala, illam uidelicet in qua est ecclesia in honore beate uirginis margarete et aliam in qua est ecclesia in honore beate elizabeth, jtem uillam beke, villam vdworch, villam purud, villam palatha, villam chumboy que fuit comitis zochud, ubi est ecclesia in honore beate uirginis, pro qua dedimus eidem concambium, jtem aliam villam chvmboy que fuit castri nitriensis, jtem terram chumboy que fuit andree rufi que ad nos permutacionis titulo fuerat deuoluta, jtem villam brodnuk, jtem villam stroyka que fuerunt castri nitriensis, eo in premissis cautele studio obseruato, ut terras et uillas que predicti castri fuerant ex certa scientia exemimus ab eodem, terras uero nobilium et aliorum quos constabat in ipsis terris ius habere dominij ad nos permutacionis titulo deuolutas sine reclamacione et contradictione aliqua concessimus contulimus et tradidimus eisdem donacionis titulo perpetuo ualiture, jn quarum corporalem possessionem fratres dicti monasterij per andream comitem filium joanca et per michaelem comitem filium jacov fideles nostros fecimus introduci, quarum mete, prout ex ipsorum michaelis et andree primo ac demum ex relacione discreti uiri nycolai archidiaconi de neugrad ac eciam aliorum fidelium nostrorum quos ad circumstantias dictarum terrarum uidendas diuersis || temporibus transmisimus nobis constitit et maxime per Conniuenciam 15 et consensum commetanorum patuit, hoc ordine distinguntur. prima meta terre sala incipit a parte orientali a thurmuch in portu waska et ibidem sunt due mete capitales et ab eisdem uadit ad partem australem et intrat in vallem kysnegued et usque ad finem eiusdem uallis currit cum metis duplicatis et continujs et inde exit ad terram arabilem signatam certis metis, deinde uenit ad magnum nega et ibi sunt tres mete et apud easdem metas terra angulatur et ibi tenet metam cum uilla bethnich que est abbatis de zvbur, inde uenit per eandem uallem magnum nega cum metis continuis ad locum qui dicitur porolak, vbi sunt tres mete capitales et inde per eundem porolak descendit ad siluam nucum et ibi intrat in holthwag et per eundem holthwag descendit ad rathaswan et ibi sunt due mete principales et ibi iungitur terre jacobi filij syozarth, inde per magnam paludem descendit ad | ad magnum stagnum sampsa uocatum et inde per magnam distanciam aque uadit ad zakalus et tenet metam cum eadem uilla zakalus et inde intrat fluuium dudwag et per eundem fluuium ascendit ad locum feldegues uocatum et inde exit de dudwag et tendit per magnam paludem ad locum in quo sunt due arbores que | vulgo tulgfa dicuntur sub quibus sunt due mete terree et inde per metas duplices tendit ad machalathu vbi sunt quinque mete quarum due sunt abbatis sancti martini ecclesie de moyk, due monasterij de thuruch, inde per unam uallem intrat in holth wag et per eundem ascendit ad uillam thukad que est abbatis Sancti martini et inde transit cum metis continuis ad 20 prasa et ibi sunt magne mete abbatis sancti martini et inde iuxta metas eiusdem abbatis Versus aquilonem ascendit ad jueuzorma, hinc vadit cum metis continuis ad zadurzorma, jnde uadit superius intra ludos et gath et ibi tenet metam cum jacobo filio sygarth continuis metis usque ad terram alexandri | de uilla pacha et ibi conterminatur cum ipsa terra et ibi est salix qui uocatur surkfiz, deinde uadit per fenetum usque ad terram wngy et ibi conterminatur cum metis continuis cum ipsa terra, jnde tendit per fenetum metis continuis usque ad terram bethleem et ibi conterminatur cum ipsa terra, jnde vadit per cultam terram metis continuis et terminatur ad terram | fvvk, jnde tendit ad capitalem metam usque ad terram filij cazmeri qui uocatur gan, inde flectitur ad partem orientalem conterminando se cum terra uille own hospitum de posonio iuxta fluuium wag, exinde protenditur et descendit cum terra abbatis Sancti martini usque ad palata ad palata et ibi iuxta palata intrat in fluuium wag et per fluuium wag ascendit uersus aquilonem ad terram uille supruni et ibi conterminatur cum terra johannis de wasard, inde uadit uersus orientem cum metis continuis per cultam terram usque ad terram uille jsta iobagionis castri nitriensis, jnde uadit ad terram vdweronicorum uille boych, inde ascendit et conterminatur cum terra lgus iobagionis castri nitriensis, exinde per uallem balhagumur tendit cum metis continuis usque ad terram ville nynuk abbatis de zvbur, inde descendit cum metis continuis usque ad terram uille muchnuk uille eiusdem abbatis de zvbur et ibi est meta capitalis in ualle qui vocatur jach, jnde uadit per cultam terram ad locum qui uocatur nogkez et ibi est meta capitalis, hinc vadit || per metas continuas usque ad metas ville 25 bus iobagionis castri nitriensis et ibi est meta capitalis in monticulo ozolser uocato, exinde flectitur ad partem meridionalem et uenit usque ad terram uille graz iuxta terram benedicti de ludan et ibi ipsa terra recipit quendam angulum conterminando terre bws et mycon barbati de uilla graz et inde reuertitur uersus | orientem et tendit ad aquilonem et ibi circuit terram wocche antiquis metis, jnde uadit ad warsachu, ibi sunt mete, jnde transit stagnum naxa uocatum et per eundem exit ad terram arabilem et inde per metas continuas iuxta quoddam fossatum intrat in fluuium wag et sic descendendo ad metam priorem rediens terminatur, contulimus eciam predictis | fratribus nobis in dei filio predilectis quatuor mansiones uinitorum nostrorum existentes inter villam potok et uillam oloz quorum nomina sunt hec: nycolaus albus, nycolaus niger, bws et wincha cum terris suis et uineis ac omnibus alijs utilitatibus perpetuo seruituros, jta quod per omnia idem debitum et Seruicium ipsi monasterio et fratribus. exhibere debeant quod nobis antea exhibere tenebantur, quorum eciam vinitorum nostrorum terre prout fidelis noster cyprianus comes de sarus nobis in suis litteris intimauit tali metarum ordine distinguntur: incipit enim iuxta fluuium budrug sub arbore ylicis conterminando terre mark filij mortim, inde vadit ad pirum, post hee intrat nemus ubi sunt | iterum mete sub ylice, deinde uadit ad meridiem ubi sunt mete iuxta congeriem sabuli, post hee iuxta uiam sub ylice sunt mete conterminales adhuc terre mark antedicti ubi quoddam magnum fenetum cum piscacionibus ipsis vinitoribus cum alijs populis commune remanet extra metas, post hec 30 uenit iterum in budrug ubi est meta sub pomo || iuxta budrug et ibi intrat in budrug descendendo et exit de budrug in vallem que kaluzer nuncupatur et conterminando terre ecclesie Sancti wyncencij cum metis assiduis venit ad pontem lapideum ubi sunt mete, post hec intrat in locum qui kechelpotok uocatur et ibi intrat iterum in budrug et redit ad metam priorem et sic terminatur. | ad hee contulimus eisdem fratribus de turuch terram quinque villarum in turuch existentium, quam ab abbate et conuentu ac iobagionibus monasterij de zvbur in permutacionem quarundam uillarum castri nostri nytriensis infra possessionem generacionis dywek existentium iuxta minorem nytriam recepimus et habuimus in perpetuam elemosinam nostram et heredum | nostrorum, sub metis antiquis perpetuo possidendam una cum decimis ad eos iusto modo deuolutis et hominibus qui ad certa tenentur seruicia impendenda prout apud monasterium de zubur noscitur extitisse. jn possessionem autem terre predicte corporalem per magistrum thomam hostiarium nostrum fratres predictos fecimus introduci. mete autem eiusdem sicut in litteris magistri thome | prefati uidimus contineri taliter distinguntur: prima meta incipit uersus septemtrionem in capite fluuij borocha vocati et in eadem parte in ipso eodem flumine descendit et exit uersus meridiem ad quandam siccam abietem et inde tendens in eadem parte ad vnum beruk wenith ad abietem magnam ubi sunt due mete terree et in illa parte ad illum locum et parum plus parum plus contiguatur terre wolka et inde super eodem berek tendens uersus orientem uenit ad duas metas quarum alia est terrea, alia lapis naturalis, et inde in eodem beruk descendens uenit ad duas metas terreas et inde descendit ulterius et uenit ad duas 35 metas terreas circa uiam positas in quarum alia est pomus || et in illa parte est terra contigua emerici...... 40 preterea contulimus quandam uillam nostram solumus uocatam iuxta fluuium blathnicha in turuch existentem . . dantes preposito eiusdem monasterij potestatem statum libertatis populorum in dicta villa commorantium transmutare et libertatem quam uoluerit eisdem constituere. . . . item tradidimus et concessimus eisdem fratribus duas uillas nostras scelech uocatas in liptov existentes. . . sub libertate quam dictus prepositus eisdem renovando voluerit ordinare. porro ne defectus temporalis eosdem desides faciat, induimus dedimus concessimus . . eisdem titulo donacionis perpetuo valiture vinitores nostros de sokoron iuxta jaurinum . . . eximentes eosdem vinitores ex certa scientia et ex regalis auctoritatis plenitudine ab omni obsequio seruicio et prestatione, in quibus palatino et comiti pincernarum pro tempore constitutis tenebantur item contulimus eisdem fratribus duas uillas kwlchud et negewen vocatas vna cum populis nostris condicionarijs in eisdem villis residentibus preterea ordinauimus eciam et statuimus quod supradicti vinitores de sokerov iuxta iaurinum tam tributum quam collectam pro tempore in regno nostro emergentem in medietate soluere teneantur et ne || predicti fratres racione predictorum populorum vniuersorum et singulorum cuiuscunque condicionis extiterint uel existant sibi per nos collatorum litibus et iurgijs fatigentur, ipsos populos a iurisdictione comitum castrorum exemimus et harum serie eximimus pleno iure, volentes ut in illis casibus, in quibus comites populos aliarum ecclesiarum et nobilium iudicare . . |