concessit michi in capitulo suo in diebus meis tantum. Interim ipse decimarum terciam partem archiepiscopus accipiat; et post discessum meum (1) ipse vel successores sui vices suas et episcopale ius recuperent.

Ego petrus episcopus confirmo.

Sin esta declaración difícilmente se comprendería una cláusula del fuero (23 Febrero, 1141), concedido por el emperador á los pobladores de Calatalifa (2). «Preterea concedo eisdem populatoribus de Calatalifa ut quem forum habent illi de Magerito et de Maqueda pro suis ecclesiis cum archiepiscopo, talem habeant ipsi pro suis cum eodem archiepiscopo et Secoviensi episcopo.»

Del 5 de Enero de 1130 arrancan los fueros de la población que por orden del rey acababan de establecer en Escalona (3) los hermanos Diego y Domingo Alvarez, cuya suerte desastrada manos de los sarracenos es harto conocida (4).

23 Agosto, 1143.—Fol. 5 r., v.

Privilegium de Canales et de eius aldeis ab imperatore ecclesie Toletane concessum.

In nomine domini, patris et filii et spiritus sancti, amen. Quanto diviciis et possessionibus habundancius quisque videtur afluere, tanto largius de hiis que possidet deo et veris dei cultoribus pro salute anime sue et peccatorum remissione debet impendere, iuxta illud apostoli: Facite bonum ad omnes, maxime ad domesticos fidei. Eapropter, ego Adefonsus Hyspanie imperator, una cum uxore mea Berengaria, grato animo, voluntate spontanea, pro nostra parentumque nostrorum salute et amore filiorum nostrorum fredenandi et adefonsi (5), qui in Toleto nati

(1) En 1149 tuvo por sucesor á D. Juan de Segovia.

(2) Muñoz y Romero, Colección de fueros municipales y cartas pueblas, t. I, pág. 522; Madrid, 1847.

(3) Muñoz y Romero, Colección de fueros municipales y cartas pueblas, t. 1, páginas 485-489; Madrid, 1847.

(4) España Sagrada; XXI, pág. 362.

(5) Murió niño en Toledo, donde había nacido; y fué enterrado en el coro del monasterio de San Clemente.

et in ecclesia beate marie pontificali baptizati et deo super altare ibidem oblati fuere, castrum meum Canales, inter ulmos et toletum super Goderramam situm, prefate ecclesie beate marie pontificali et domino Raymundo eiusdem ecclesie Archiepiscopo successoribusque illius canonice substituendis dono hereditarium, dono liberum, et in perpetuum concedo habendum. Ita, inquam, liberum et hereditarium eis dono, quod nullus alcaedorum, qui usque nunc ibi fuere, nullusque alius homo hereditatem, nisi quam deinceps sors ei dederit, infra eius terminos habeat nec eam ibi requirat; hoc excepto quod si aliquis iuste, ut terre consuetudo est, aliquam ibi hereditatem comparavit et quasi unus populator pro ea servierit, eam libere possideat; quod si noluerit, sorte dividatur communi, et alteri detur qui pro ea serviat. Dono etiam iamdictum castellum Canales ecclesie sancte marie predicte et domino Raymundo iamdicto Archiepiscopo suisque successoribus cum terminis quos ab antiquo ipsum habuisse probatur, et quos ei modo concedo et afirmo habendos. Concedo videlicet habendum ei terminum ex parte urbis toleti illam villulam, quam dicunt Recas (1), et illam aliam quam dicunt Borgelauager, id est Bovedellam (2), cum omnibus earum terminis et possessionibus, quecunque vel ubicunque sint. Ex parte ulmis concedo habendum ei terminum Racachiol (3). Ex altera parte goderame Zedonium (4) usque ad maiorem carreram qua itur de magerido ad toletum (5). Dono quoque idem castellum cum ingressibus et egressibus suis, cum montibus et vallibus, cum terris et vineis, cum aquis et molinis, pratis, pascuis, solaribus, ortis, et cum omnibus aliis rebus ad ipsum, quocunque loco sint, pertinentibus. Si autem de mea vel aliena progenie aliquis hoc meum factum et meam donationem in posterum diruperit, a deo maledictus in inferno cum iuda proditore et datan et abiron sine fine dampnetur nisi resipuerit; pectet insu

(1) Villa distante cuatro leguas de Toledo, y tres de Illescas á cuyo partido judicial pertenece.

(2) Bohadilla de Aravaca.

(3) Regachuelo.

(4) Chozas de Canales.

(5) Via romana?-Véase Hübner (Corp. inscr. lat. 11), 3086, 3087.

per pro temerario ausu regie potestati mille marchas argenti, et ecclesie beate marie hereditatem dupplatam restituat.

Facta carta Toleto, x kalendas Septembris, Era m.a c.a Lxxx.aI.^, predicto imperatore adefonso imperante in Toleto, Legione, Saragocia, Naiara, Castella, Gallecia.

Ego Adefonsus imperator hanc cartam, quam iussi fieri anno VIII° mei imperii (1), confirmo et manu mea roboro.

Ego Berengaria imperatrix confirmo.- Petrus Segobiensis episcopus conf.-Bernardus Segontinus episcopus conf.-Stephanus Oxomensis episcopus conf.-Petrus Palentinus episcopus conf.-Enego Avilensis episcopus conf.-Bernardus cemorensis episcopus conf.

Rodericus gomez comes conf.-Comes fernandus de galecia confirmo.-Ramirius frolez conf.-Rodericus fernandez alcaedus in toleto conf.-Didacus munio maiordomus imperatoris conf.Poncius de minerva alferiz conf.-Guterrius fernandez potestas conf.-Ferrandus iohannis de galecia conf.-Almalricus conf.Lop lopez de carrione conf.-Petrus adefonsi de asturiis conf.Julianus pedrez de sancto romano conf.-Julianus de capello alcaldo in toleto conf.-Habit zahalmedina conf.-Michael midez conf.-Geraldus scriptor imperatoris, per manum magistri Hugonis eius cancellarii, scripsit.

13 Febrero, 1147.-Fol. 37, r., v.

Privilegium imperatoris de decima de Calatrava.

In nomine sancte et individue trinitatis, patris et filii et spiritus sancti amen.

Quanta mala quanteque persecutiones per calatrava, dum in potestate sarracenorum maneret, toletane civitati et populo christiano assidue evenissent, omnibus hominibus per hyspaniam constitutis satis est manifestum. Divina autem pietas civitatem ipsam et ibi fundatam beate marie semper virginis ecclesiam, que inter omnes hyspanie ecclesias primatus obtinet dignitatem,

(1) Coronóse emperador en la Catedral de León á 26 de Mayo de 1135.

suumque populum a tanta oppressione tantoque periculo per me imperatorem hyspanie adefonsum volens per suam misericordiam liberare, de eius acquisitione nunc michi concessit gloriam et triumphum habendum.

Propter tantam itaque gloriam et propter tantam, quam inter omnes antecessores meos reges hyspanie michi dominus reservavit, victoriam, vobis dompno Raimundo toletano Archiepiscopo et hispanie primati, successoribusque vestris, et per vos toletane beate marie pontificali videlicet et omnibus eiusdem ecclesie presentibus et futuris canonicis, maiorem et digniorem mesquitam de calatrava cum suis tendis et vineis suis et cum omnibus hereditatibus, quas in tempore maurorum possedit et habuit maximeque pro salute anime mee et parentum meorum, et peccatorum meorum remissione, nna cum uxore mea imperatrice Berengaria filioque meo Sancio, hereditariam dono; ut sicut fuit usque modo mesquita maurorum, vos etiam faciatis domum déi et ecclesiam fidelium, et maneatis ibi et procuretis decem clericos inter presbiteros et diacones et clericos ad dei servicium faciendum. Quicquid vero iam facte ecclesie, vel a me vel ab aliis, preter eas quas iam habet hereditates, datum fuerit deinceps, sive in hereditatibus sive in aliis rebus, in iure toletane ecclesie libere, sicut ipsa mesquita facta ecclesia, semper permaneat.

Item pro remedio anime mee et pro retributione eterna dono vobis decimam omnium regalium redituum de ipso calatrava, tam de presentibus quam de illis quos ibi in posterum acquisiero, vel heredes mei vel proheredes acquisierint; de portatico videlicet, de quintis, de tendis, de balneis, de furnis, de pane et vino, de calumpniis, ac insuper de omnibus molinis et piscariis, ac de universis rebus que ad regium fiscum pertinent. Ita tamen istam vobis, dompno Raimundo prenominato Archiepiscopo, et per vos toletane ecclesie et canonicis vestrisque successoribus, decimam dono, quod si forte alicui de regiis hereditatibus aliquam dedero de iure hereditario, vel aliquo modo alio, aut meus dederit heres, semper vos et toletana ecclesia eam libere habeatis. Et si forte alicui comiti, vel principi, vel alchaedo, eam villam tenendam comisero, nichil propter mutationem dominorum de decima ammittatis. Eo quoque modo et foro, quo decimam toleti habetis

regiam, istam vobis concedo habendam; videlicet ut vestri homines eant cum meis pariter; et ubicunque mei acceperint aliquid, vestri ibidem que sui iuris fuerint accipiant. Supra memoratam mesquitam et omnium regalium reddituum decimam eo tenore, eo modo vobis, dompno Raimundo archiepiscopo iamdicto et per vos toletane ecclesie pontificali et canonicis vestrisque successoribus dono, quatenus eas in perpetuum iure hereditario habeatis libere, et quiete sine omnium hominum contradictione et aliqua diminutione teneatis.

Si qua vero ecclesiastica secularisve persona huius mee donationis paginam, sciens eam in posterum ausu temerario ruperit vel diminuerit, vel ei contraria venerit, gravi anathemate feriatur, quecunque sit sive de meo genere sive de alio; et insuper dampnetur semper in inferno cum iuda proditore, nisi digne emendaverit; et pectet regie parti et ecclesie toletane mille marcas argenti, unicuique medietatem attribuens; et restituat duplatum eidem ecclesie quicquid invaserit; et hec carta rata postea permaneat.

a

a

a

Facta carta salamantice, Idus februarii, Era M. c. LXXX. v.", Anno quo prenominatus imperator acquisivit cordubam et post cordubam Calatrava mense ianuario, et submisit illud iuri christianorum; ipsomet tunc imperante in toleto, Legione, Saragocia, Naiara, Castella, Galecia.

Ego adefonsus imperator hanc cartam quam iussi fieri manu mea roboro et confirmo simul cum uxore mea imperatrice Berengaria et filio meo Sancio.

Ego Berengarius Salamantinus episcopus confirmo.-Ego Petrus Secobiensis episcopus conf.-Ego Bernardus segontinus episcopus conf.-Ego Enegus Avilensis episcopus conf.-Ego navarro cauriensis episcopus conf.

Ego Comes poncius maiordomus conf.-Ego Almaricus tenens medietatem toleti conf.-Ego Comes Urgelli ermegaudus conf.Ego Comes fernandus de gallecia conf.-Ego comes Rodericus pedrez conf.-Nunio pedrez alferez imperatoris conf.—Guterrius fernandez conf.-Martinus fernandez de fita conf.-Poncius de minerva conf.-Lop Lopici de carrione conf.-Martinus munioz de mon mogrion conf.