Imágenes de páginas
PDF
EPUB

dentes, Constantiensis dyocesis, super communitate usus et usufructus seu publica montis prope Oitwiler dicti der Alteberch compascuitate, quod vulgo dicitur almeinde, iam diu vertebatur ex parte altera, in nos arbitros seu arbitratores, videlicet magistrum Hugonem Bokelinum canonicum Turicensem, C. militem de Stainmur, H. de Mùlimatton civem Turicensem et .. dictum Stochair de Regins perch, de consensu partium libero et expresso legaliter compromissa et ipso compromisso sub pena decem librarum monete usualis ad ratihabitionem, sicut infra plenius dicetur, hincinde vallato nos sedecim testibus fide dignis et antiquioribus, qui de ipso facto tum ex sciential tum ex fama vicinie et aliis circumstantiis plus scire videbantur, in predicta villa Oitwiler, quo duo de nobis, videlicet H. de Mûlimatton et .. Stochair, causa examinandi et veritatem perquirendi die condicta personaliter accessimus, sub iuramento diligenter examinatis, visis etiam et inspectis iuribus, rationibus et qualitatibus negocii et personarum, de bono et maturo proborum consilio partibus presentibus et consentientibus in hunc modum sententialiter arbitramur et arbitrando sententiamus, quod de prefata compascuitate, que in spacio longitudinis et latitudinis ad quadringenta iugera et amplius, sive sint culta sive inculta, habere videtur, predicti homines libere conditionis sexaginta iugera, videlicet triginta de cultis et triginta de incultis, secundum terminos et distinctiones, quos et quas Ulricus villicus de Birbumsdorf ad hoc iuratus hinc usque ad festum sancti Galli proximo venturum omni dolo et fraude remotis ponere et facere debet ibidem, deinceps propter bonum pacis et concordie debent habere et ad usus suos privatos sine contradictione qualibet libere et pacifice possidere, licet invenerimus eadem sexaginta iugera pleniter et pure esse de substantia ipsius compascuitatis. Reliqua omnia prenotate compascuitatis tam predictis religiosis et eorum monasteriis quam predictis hominibus et eorum heredibus communia esse debent et compascua, contradictione qualibet. non obstante. Arbitrando etiam et sententiando adicimus, quod quilibet de sepedictis hominibus et eorum heredibus, qui contra hanc nostram arbitrariam decisionem venerit, ipsam violando, prefatis religiosis et eorum monasteriis compositionis ordinationem servantibus solvat infra mensem unum ab ammonitione sibi super hoc facta decem libras monete usualis, causa in eo statu, in quo ante presentem decisionem fuit, quoad ipsum violatorem compositionis per omnia remanente. In testimonium autem consensus partium, videlicet predictorum Sancti Blasii et de Wetingen abbatum et hominum, et in evidentiam arbitrarie nostre decisionis presens littera sigillis eorundem abbatum et honorabilis in Christo H. prepositi Turicensis, cuius sigillo sepedicti homines, cum proprium non habeant, utuntur in hac parte, et nostris, videlicet predictorum magistri H. Bokelini et C. de Stainmur, arbitrorum seu arbitratorum, quibus et nos coarbitri seu coarbitratores, videlicet H. de Mulimatton et.. Stochair, utimur, patenter communitur. Acta sunt hec in ecclesia Turicensis prepositure presentibus, quorum hec sunt nomina: Io. sacerdos de Dietinchon, magister Nicolaus et A. plebanus in Nallingen clerici, Wilh. Bokeli, H. de Stainmur et Iohannes Mellur milites, Lutoldus de Zollinchon, Ulricus de Araidingen, Clricus villicus de Birbumsdorf, Ulr. et Heinr. villici de

Altberg, nordöstlich von Oetwil.

2 Vgl. oben III. nr. 931 und nr. 1143 (rom 18. März 1261); der zu 931 geäusserte Zweifel gegen die Richtigkeit des Namens und die Correctur,,Wellun“ ist hiemit widerlegt; zu corrigieren ist nur Wellur" in,,Mellur".

[ocr errors]

Oitwiler, H. de Wurchenlos, Fridericus et alii quamplures fide digni, anno domini MCCLX®IIII°, XV kal. Octobris, indictione VII".

Nos prenominati de Sancto Blasio et de Wetingen abbates pro nobis et nostris monasteriis, sed ego H. prepositus ad peticionem sepedictorum hominum presentem litteram sigillis nostris fecimus patenter communiri, anno domini et die et indictione prenotatis.

Original: Perg. 15/23 cm. St. A. Z. Amt Constanz nr. 992.

An weiss, roth und braunen Schnüren hängen 5 Sigel.

1. beschädigt, des Abts Arnold von St. Blasien, wie an nr. 1238.

2. wohlerhalten, () 42/26 mm. Stehender Abt mit Stab und Buch: †S' ABBATIS DE MARISSTELLA. 3. Fragment, des Propstes Heinrich von Zürich; vgl. oben nr. 1088.

4. wohlerhalten, des Chorherrn Hugo Bockli, wie an nr. 1238.

5. beschädigt, aber besser erhalten als an nr. 1238, 38/40 mm. Eberkopf: CONRADI MIL......S

DE STEINIM.......

Copien: Stiftsarchiv St. Paul in Kärnthen, Cod. St. Blas. XXV. b/24 p. 535 und Wülberz III. nr. 44.

1280. Die Grafen Gottfried und Eberhard von Habsburg gestatten dem Kloster Selnau, die ihm von ihren Ministerialen und Eigenleuten geschenkten und verkauften Besitzungen so zu besitzen, als ob es dieselben aus ihrer eignen Hand erhalten hätte. 1264. (vor September 24.)

Gotfridus] et Eber. fratres, comites de Habsburg, universis Christi fidelibus presentium ¦ inspectoribus in perpetuum. Noverint, quos nosse fuerito portunum, quod nos non solum propter deum et nostram salutem, sed etiam propter amorem et honorem dulcissime matris nostre Ger.1 comitisse honorabilibus in Christo abbatisse et conventui sororum in Seldenowo extra muros Turegi, que sub habitu Cisterciensi deo cupiunt famulari, presentibus bona fide concedimus sine omni dolo et fraude, quod cedem abbatissa et sorores bona a ministerialibus nostris et aliis hominibus iure proprietatis ad nos pertinentibus empta vel donata sibi et suo monasterio tanquam a manu nostra specialiter collata libere valeant ac licite possidere, et idem iuris seu beneficii circa feuda, que iure proprietatis ad nos spectantia eis abbatisse et sororibus empta fuerint vel collata, volumus fideliter ac inviolabiliter observari, presentes litteras sepedictis abbatisse et sororibus conferentes in huiusmodi testimonium sigillo meo, videlicet G. comitis, quo et ego Eber. utor, patenter communitas. Acta sunt hec anno domini MCCLXIIII., indictione VII.

2

Original: Perg. 10/13 cm. St. A. Z. Spital 14 (Spannweid nr. 3).

Sigel, Gottfrieds, beschädigt, an roth und gelben Seidenschnüren; vgl. Sigelabbild. Lief. II. nr. 7.

1 Gertrud, geborene von Regensberg, machte mit ihren 4 Söhnen schon 1253 eine Stiftung für das Kloster Wettingen; vgl. oben II. nr. 869.

2 Von Vergabungen habsburgischer Ministerialen an Selnau ist bis dahin wenig bekannt, da bei dem Müllner'schen Verkauf an Selnau 1259 (oben nr. 1068) die Habsburger nicht mitwirkten. Dagegen verkaufte im März 1265 der Ritter von Baumgarten, der in der Embracher Urkunde vom 31. März 1265 als Ministeriale der Habsburg-Laufenburger bezeichnet ist, einen Hof an Selnau; vgl. unten IV.

* Eberhard urkundet mit seinem Bruder Gottfried seit 1253, führt aber erst seit 1265 ein eigenes Sigel ; vgl. Herrgott Geneal. II. p. 304, 328 und 389; er muss spätestens 1250 geboren sein, da sein Vater 1249 starb.

Copie: Scheuchzer Dipl. 581a.

Druck: Herrgott Geneal. II. p. 388 nr. 471 (aus Scheuchzer).

Reg.:

Neugart Ep. Const. II. p. 293. Böhmer p. 473. Argovia X. p. 147.

1281.

Graf Gottfried von Habsburg tritt sein Vogtrecht über den Freien Ulrich

von Riet an das Kloster Selnau ab.

1264. (vor September 24.)

Gotfridus dei gratia comes de Habsburg universis presentium inspectoribus salutem et noticiam rei geste. Notum sit universis, quod nos ius advocatie et consuetudinis, quod in l. hominem libere conditionis dictum in Riete et in rebus ipsius mobilibus et inmobilibus habemus et hactenus habuimus, propter grata servicia, que abbatisse et sororibus de Seldenowo frequenter inpendit, ipsis sororibus libere damus et conferimus et presentibus renunciamus, quicquid in eo hactenus iurisdictionis vel consuetudinis vel rebus ipsius dinoscimur habuisse. Volumus tamen nichilominus, si ipse requisiverit, personam et res, si necesse fuerit, intuitu predictarum sororum sicut antea defensare, inhibentes insuper, ne aliquis officialium nostrorum, cuiuscumque nominis vel officii fuerit, ipsum audeat rebus vel personis ratione prioris nostre iurisdictionis vel consuetudinis aliquatenus impetere vel moleActa sunt hec anno domini MCCLXIIII., indictione VII.

stare.

[merged small][ocr errors][merged small]

1282. Abt A. (? Heinrich) von Muri erlässt dem Kloster Oetenbach gegen Loskauf den bisher schuldigen Zins von einem Acker zu Hendschikon.

1264. Im Kloster Muri.

Omnibus Christi fidelibus presentium inspectoribus A.2 permissione divina abbas totusque conventus monasterii in Mure, ordinis sancti Benedicti, noticiam rei geste. Cum reverende in Christo priorissa suusque conventus sororum in Otinbach, ordinis sancti Augustini, de quodam agro sito

1 Da Ulrich ein Freier ist, rührt das Vogtrecht wohl von der Grafschaft her. Es ist vielleicht Rieden, Pf. Dietlikon, gemeint, da die Habsburg-Laufenburger in dieser Gegend Besitz hatten; vgl. ihr Urbar im II. Band der neuen Ausgabe des Habsburger Urbars; auch Albisrieden könnte in Frage kommen, da sie die Grafschaft über Dietikon und Schlieren inne hatten. Selnau hatte an beiden Orten Besitzungen. Uebrigens kann sich der Name auch auf ein einzelnes Gut oder einen Flurnamen beziehen; dann ist ein Nachweis der Lage unmöglich. Das von 1474 datierte Selnauer Urbar verzeichnet verschiedene Besitzungen in Albisrieden. So gewagt es ist, einen Fehler im Namen des Ausstellers zu finden, ist doch zu constatieren, dass es keinen Abt A. von Muri in dieser Zeit gab; im Sigel heisst der Abt Heinrich, und in der That regierte Heinrich I. von Remingen (? Castel) 1261–1284 nach dem Katalog von P. M. Kiem in den Quellen z. Schweiz. Gesch. III. 2 p. 106, während Helvetia Sacra I. p. 107 und Leu Lexikon ihn erst 1270 antreten und den Vorgänger Walther am 1. Januar 1270 sterben lassen.

in Hånsichon tres solidos et quatuor denarios monete Thuricensis nomine annui census annis singulis nobis persolvere tenerentur a), nos de communi consilio et consensu conventus predictum censum remittimus, recipientes ab eis unam marcam argenti pro huiusmodi redemptione, quam duximus ad comparationem alterius predii equivalentis nobisque magis comodi convertendam. In huius rei testimonium predictis sororibus presentem litteram tradimus presentis sigilli domini abbatis, quo et nos conventus uti consuevimus, munimine roboratam. Acta sunt hec in claustro nostro, anno domini M°CC LX IIII°.

Original: Perg. 9/17 cm.
Sigel, beschädigt, () 46/30

MVRENSIS.

St. A. Z. Oetenbach nr. 39.

mm. Stehender Abt mit Stab und Buch: SHEINRICI ABBATIS

a) Mit schwärzerer Tinte corrigiert aus „,teneantur“.

1 Hendschikon, Pf. Lenzburg, Ct. Aargau; dass Muri dort einen Acker besass, geht aus seinen Acta fundationis hervor; vgl. Quellen z. Schweiz. Gesch. III. 2 p. 88. Oetenbach kam vielleicht durch die Hallwil dazu, denen die habsburg. Rechte in Hendschikon verpfändet waren; vgl. Habsb. Urbar ed. Pfeiffer p. 329.

Orts- und Personen-Register.

Angefertigt von

H. Zeller-Werdmüller.

[blocks in formation]

Adlikon, Pf. Andelfingen, kiburg.
Ministerialengeschlecht.

Adelinchon, Adilinchon, -kon 25. 224.
de, Petrus 159.
Adlikon, Pf. Regensdorf.

Adlikon, Adlinkon, curtis in 29. 241.
Adliswil, Pf. Kilchberg.

Adloswile, Adoloswile 148. 337.
Advocatus, vgl. Vogt.

Aegeri, Pfd., Ct. Zug.

Agrei, de, dictus, frater Heinricus,
monachus in Wettingen 171.

Aesch, Pf. Birmensdorf.

Esce, ufere, advocatia 273.

Aesch, Pf. Maur (oder Birmensdorf?,
vgl. Chuono de Asche im Register II).
Esche de, C. 325.

Aesch, Pfd., Ct. Luzern.
Esche, villa 63.

in superiore Esche 355.

in inferiore Esche 355.
Aesch, Pfd., Ct. Baselland.

Esche de, Burchardus, homo comi-
tis de Tierstein 26.
Affoltern am Albis, Pfd., schnabel-
burgische und st. blasische Dienst-
leute.

Affoltra, Affoltre apud montem Al-
bis 123. 330, curtis, curia 22.

III.

-

de, Wernherus 6. 7. 32. 119. 125.
219. 293. 319, serviens nob. de Sna-
belburg 125.

Johannes, frater eius 22. 32.
Chunradus, Chuonradus, fra-

ter eius 21. 32.

uxor Chunradi 22.
Affoltern bei Höngg, Pfd.
Affoltre, villa et bannum 233.

curtis in superiore Affoltre (Ober-
Affoltern) 54. 61.
Affoltern, Gross-Affoltern, Pfd. bei
Aarberg, Ct. Bern, ehemal. Burg
und freiherrl. Geschlecht.
Affoltre de, frater C., prepositus
Montis Angelorum 57.
Wernerus 90.
Agasul, Pf. Illnau.

Agensul, Agensus (!) mansus 75. 76.

85.

Agen, Stadt und Bisthum in Frank-
reich, nördlich von Toulouse.
ecclesia Agennensis 341.

archidiaconus Broliensis in, ma-
gister Petrus 341.
Agrei, vgl. Aegeri.

Ailgou, Ailiggowe, vgl. Elgg.
Albis, Gebirgskette bei Zürich.
mons Albis 22. 204. 205. 215. 258.
ab, de, frater Uolricus, conversus
de Wetingin 172. 351.
Albisrieden, Pfd.

Rieden, Riedin 50. 335.

advocacia, vogetey 23. 51. 288.
curtis seu villicatus 334.
villicus de, Ruedigerus bone me-
morie 334.

uxor eius, Ita 335.

filius eius Heinricus 335.
Ruedigerus, R., servus eccl.

Tur. 334. 335. 336.

uxor eius Mechthildis, M.

334. 335. 336.

lapidea domus eius an
dem Rennewege 334. 335.
Albus, vgl. Wisso.
Alemannia, Allamania, vgl. Deutsch-
land.

Allensbach, Pfd. am Untersee, Ghz.
Baden, Burg und Reichenauer
Ministerialengeschlecht.

Alenspach, Alospach, vineae in 245.

de, Stan. (?) dictus Burzeler,
miles 128.

Hainricus, dictus Buerzelaer,
miles, minist. Augiensis 246.
Almenshofen, Pfd., Burg und Mini-
sterialengeschlecht, O-A. Donau-
eschingen, Ghz. Baden.

Almeshoven de, Hugo, miles 206.
Alsatia, vgl. Elsass.

Alstetin, vgl. Altstetten.

Altberg, Berg bei Oetwil an der
Limmat.

mons dictus der Alteberch, publica
compascuitas 357.

Altburen, vgl. Büron.
Altdorf, Flecken, Ct. Uri.

Altdorf, Altorf 60, sub tilia 119.
Altorfere Velde 60.

in, Langenagger 60.

plebanus, incuratus, prie-
stir, Burchardus, Burkardus, Burch-
hart, B. (Goldstein 13. Dec. 1282)
scriba abbatisse Turic. 48. 60, canon.
Turic. 81. 140. 158. 177. 199. 244.
249. 262. 292. 319.

vicarii eius H. et C. 60.

de, villicus, ohne Namen, 60.
in, villicacio abbacie Turic. 318.
Altikon, Pfd., Burg und Ritterge-
schlecht.

Altlinkon de, H. 312.
frater eius 312.

Altstetten, Pfd.

Alstetin, Altstetin, villa 71. 170.
rivulus supra superiorem villam

168.

[blocks in formation]
« AnteriorContinuar »