Imágenes de páginas
PDF
EPUB

Todo se continuó con poca diferencia en el tiempo en que permanecieran los moriscos, y fuera gran felicidad para España que se conservara hasta nuestra edad aquel buen provecho de su aplicacion y riqueza. Fácil era pronosticar, sin embargo, que à aquella artificiosa paz y unidad religiosa no se seguiria quietud duradera, ni se mostraria sin nublados la claridad de tiempos bonancibles, despues de una oscuridad tan larga y tan deshechas tempestades.

á

las regiones más remotas». Al-Maccari, O. C., t. I, pág. 96. De la porcelana dorada, que se labraba en las Islas Baleares, pueden servir de espécimen algunas muestras, que se conservan en el museo de Cluny. En cuanto á la existencia de este linaje de industria en Calatayud, resulta claramente de una escritura, examinada por

nosotros, en unos papeles sueltos que se custodian en la Bib. Nac. de Madrid (Est. Gg. Carp. 77), los cuales contienen entre otros documentos el testimonio original ó apuntamiento de un escribano árabe, acerca de cierto contrato, otorgado en 1507, entre un aprendiz de la mencionada industria y su maestro.

APÉNDICE II.

DOCUMENTOS JUSTIFICATIVOS.

I.

FUERO DE VILLAVICENCIO (SIGLO x1).

Hec est notitia et carta per foros de Legione ad homines de Castello de Villa Vicentii facta idem.

In primis de illis, qui ad abitandum venerint alvendarii, cuparii, servi sint ingenui, et absoluti, sed si fuerit Mauros comparatos, aut filius Mauri vadat cum suo seniore, et alii habitatores suscipiantur in testimonium per totam suam regionem, sicuti milites foras habitantes.

Non requirant ibi homicidium, non Nucium, non Manería, non Rausum, non Forsatarium.

Et ille qui homicidium fecerit, si captus et calumniatus fuerit pro illo, et potuerit dare fideiussores pro suo pacto solvere; non prendant suam kasam, nec suum ganato, et si ante fugierit, prendant medietatem de suo habere; et illi alia mediatat remaneat ad

suam mulierem, et ad suos filios, et ille homicida ne sit pos nobem dies reversus fuerit, nullam calumpniam iam non timeat, sed vigiled se ab inimicis, mortui enim propinqui timendi sunt.

Si plaga facta fuerit, ille qui fecerit, et qui calumniam similiter fecerit componat secum culpato a prece, vel pretio, aut rogo, et si ille qui plagatus fuerit, et vocem suam sagionem dederit non amplius quam media canatella de vino, requirat ab eo, qui placam fecit.

Unusquisque in propria domo, quem voluerit, Dominum habeat et seniori, et de solare, in quo habitat donet pro suo foro decem panes, et media kanatellam de vino, et una quarta de carnero, aut duos lumbos non magis, nisi sua sponte; et si voluerit vendere suam ka

sam et suum laborem primum vendat cum Domino de suo solare in quantum fuerit preciatum quam ad alium hominum, si ille non voluerit, vendat ad cui eum quesierit, et ille qui ibi sua kasam habuerit, aut ille qui ibi ad mercandum venerit, et portaticum non dederit de toto iudicio et tota calumnia ihi faciat directo, et non demandet medium pro directo facere.

Omnes vineatarii eiusdem ville in unoquoque anno pro die Sancti Migaelis donent unusquisque sex denarios, et faciant duas karreiras in anno, et sic quomodo ipse die revertatur in domum suam vel suas kasas. Et dent illis et iumentis suis panem, et vinum, et cibaria ad suas bestias adfluenter, et non ingravient illud vinum, quod vendierint, nisi quando preconem de palatio audierint, et sic fraudaverint mensuram vini, donent solidos quinque.

Omnes alii habitatores panem et vinum vendant quomodo voluerint et quale tempus fuerit, et similiter teneant rectam mensuram et equalem; et si illam fraudaverint, quinque solidos solvant ad partem senioris.

Et quicunque cibaria vendiderit in mercato, et illas machilas celaverit, et cum quonitus fuerit, duplent illas palam.

Omnes Macellarii per pesum vendant totas carnes de vaka, et de porco, et de carnero, et de cabra, et dent singulos adrelles de sevo, et singulos otros ad apotegam de palatio, in diebus estatis semel in anno, et in una hebdomada denarium et in alia medacula solvant.

Omnes panatarie et piscatores, qui

panem in foro vendiderint, per unaquaque hebdomadam solvant singulo argenzeos, idem denarium demedium: et pensa panis minuta fuerit, quinque solidos ei solvat, et levat penas et suplicium secundum volunptatem populi.

Nullus vicarios de sior quando ibi senior venerit, audeat prehendere mulierem per violentia pro ad farinam, vel per ad servicium, nec succurram ducant in pretio dato: ut nullam mulierem non faciat directo de alico iudicio sine suo marito: ut nulla calumpnia plus sit in fidiatu quam in solidos quinque, et sic ibi casam habuerit, et nullo homo non debet perdere suo solare pro nulla mala que faciat.

De illis qui furtum fecerint expurget se per kalida desiderio in sursum, et qui fornacem fecerit in domum suam pro pane alieno quoquere, pariat solidos quinque in tantum ad sua...

Qui in baralia cum suo vicino sakaverit lanzam, pariat suo concilio centum solidos.

De karrecatara de Sal de una eminda, et una travessa, de cata emina illo quod paraverit.

De napos tres denarios, de asino uno denario, de peone uno garfato.

De Karrata de Rabanos viginti, et asino decem, et de peone quinque.

De karro de alios aut de cepolas viginti restes de octo capecas, de assino decem restes, de peone karregato quinque restes.

De panatero non fuit sic de civitate, quomodo de foras de pane que vendiderit non det portatico, nec ille qui pane comparaverit non det portatico.

Et quis homo de foras fuerit, et ad

mercato venerit comparelio de zapatones aut de avarcas, quantas quere, non det portatico.

Et qui vendiderit duas tordacas non det portatico.

Qui avarquero fuerit det uno parelio cata mense.

De karro de materia tres denarios, qui illa vendiderit, et qui illa comparaverit homo de foras de tres denarios. De karro de latas octo.

et ad alkaldes non aduxerit, et ille senior non vedat, vada illo concilio sua kasa de illo maiorino, et vendent quomodo quesierint, et nullo homo non penior ad mecadeiro de dia martes ad die joves ora de misa, aut de quale die, qui ibi fecerint mercado, qui venerit ad mercado, et si pignoraverit pariat sexaginta solidos ad partem de seniorem, et duplet illum canato ad illo concilio, et quantum prehenderit in casa

De karrata de arcos octo, de assino aliena sin mandato de alkaldes ad suo duos, de peone uno. dono, pariat in duplo.

De karrecatura de Pice uno torale.
De karrele de vino unum solidum,

et una terreza de vino, de assino quinque quartellas.

Et si alkaldes enviarent pennores prehendere, et revelarent cum eos pariat quinque solidos al concilio; et si livores fecerit, pectet ad qui illas fece

De karrecatura de fierro una relia, rit; et si illo alkalde ad sua kasa fue

de dua relias una medalia.

De kavallo uno solidum.

De Bobe tres denarios.

De Rexelo uno denarium.

Et qui morator fuerit de Kastella de toto isto non det portatico nullo.

Et nullo Maiorino non perdat homo qui venerit ad mercato, et si fecerit culpat, adducat illum ante alkaldes, et dederit fidiatores, solvat illud; et si non habuerit fideatores peerquirant illos alkaldes illa culpa: et quale culpa fecerit tale roquet, et si illo presserit,

rit penior prehendere, et illos tollerent, pariat quingentos solidos ad illum. concilium.

Et si veritate fecerint ad illo alkalde mitant eum in manus, et posateiro non colliat, set per rogo, et qui precone audierit, et ad concilium non queserit, pariat quinque solidos ad concilium.

Didacus notum Presbiter qui .

(Muñoz y Romero, Coleccion de Fueros Municipales, págs. 171-174. Escalona, Historia del Monasterio de Sahagun, pág. 440.)

III.

FUERO DADO EN EL AÑO DE 1118 Á LOS MOZÁRABES, CASTELLANOS Y FRANCOS DE LA CIUDAD DE TOLEDO POR EL REY DON ALFONSO VII.

Sub imperio alme et individue Trinitatis, videlicet, et Filii et Spiritus Sancti unius quidem omnipotentis Dei. Hoc pactum renovatum et fedus firmissimum iussit renovare, et confirmare venerabilis rex Adephonsus, Raymundi filius, ad omnes cives Toletanos, scilicet, Castellanos, Muzarabes atque Francos propter fidelitatem, et equalitatem illorum, et illos previllegios, quos dederat illis avus suus Adephonsus rex, det illi Deus optimam requiem, melioravit et confirmavit per amorem Dei, et remissionem omnium peccatorum suorum. Sic vero, et omnia iudicia eorum secundum librum iudicum sint iudicata coram decem ex nobilissimis et sapientissimis illorum, qui sedeant semper cum iudice civitatis ad examinanda iudicia populorum, et ut precedant omnes in testimoniis in universo regno illius.

Similiter et omnes clerici, qui nocte et die pro se et omnibus christianis, omnipotentem Deum exorant, habeant omnes suas hereditates liberas in redendis decimis.

Sic vero dedit libertatem militibus a portatico de caballis et mulis in civitate Toleto.

Et si quis captivus christianus exie

rit in captive mauro, non det portaticum, et quantum dederit rex militibus Toleti de muneribus, sive proficuis, sit divisum inter illos, scilicet Castellanos, et Gallecos, et Muzarabes, quomodo fuerint in numero uni ab aliis: et quod non sint pignorati tam milites, quam ceteri cives Toletani in universo regno illius: quod si aliquis ausus fuerit unum ex illis in omnibus regionibus suis pignorare, duplet pignora illa, et solvat regi sexaginta solidos.

Ad huc autem; et milites illorum non faciant ahnudbam, nisi uno fossato in anno, et qui remanserit ab illo fossato sine veridica excussatione, solvat regi decem solidos.

Et qui ex illis obierit, et equum aut loricam seu aliquas armas regis tenuerit, hereditent omnia filii sui, sive propinqui, et remaneant cum matre sua honorati, et liberi in honore patris illorum, donec valeant equitare. Nam etsi solam uxorem relinquerit, sit honorata in honore mariti sui.

Sic quoque et qui intus civitatis, aut foras in villis et solaribus suis commoraverint, et contentiones et iurgia inter illos ceciderint, omnes calumpnie ipsorum sint suorum.

Si quis vero ex illis in Franciam,

1

« AnteriorContinuar »