Imágenes de páginas
PDF
EPUB

Or. in Göttingen (Diplom. Appar. Nr. 45) mit gut erhaltenem aufgedrückten Siegel. Die Namen der geistlichen Zeugen sind von einer zweiten, die der weltlichen von einer dritten, aber gleichzeitigen Hand 'geschrieben. Zwischen beiden Zeugengruppen befindet sich ein etwa 21/2 cm. breiter Zwischenraum.

Gedruckt: Bode I, S. 219 ff.; Heineccius S. 138. schrift des Hist. Vereins für NSachsen 1868, S. 100 f.

S. v. Alten in der Zeit- 5

203. Erzbischof Adelbert von Mainz bestimmt Bischof Otto von Bamberg einen Termin zur Beilegung des Streites zwischen dem Bischof von Halberstadt und einigen Canonikern, die er in Verbindung mit dem Bischof von Hildesheim bis jetzt nicht habe 10 versöhnen können. O. J. [1133-1434].

Gedruckt: Jaffé, Monumenta Bambergensia S. 450.

204. Aufzeichnung der Rechte der (flamländischen) Ansiedler zu Eschershausen, welche die Bischöfe Udo und Bernhard bestätigt

haben. O. J. [1133—1137] Juni 23.

Primam autem pretaxate legis institutionem susceperunt Benzo, Menzo, Immo, Egezo, Udone episcopo; confirmationem eiusdem denuo acceperunt Bernardo episcopo cum sigilli annotatione sub anathemate isti: Ouste sacerdos eorundem advenarum; laici: Bertoldus, Franko, Baldwinus, Baldricus, Theodericus.

Data mense iunio, vigilia sancti Iohannis baptiste, Lothario imperatore.

Gedruckt: Böhmer, Acta imperii selecta S. 816 ff.

15

20

205. Aufzeichnung über die von Bischof Bernhard von Hildesheim an die ihm verwandte edle Frau Frideruna am 3. Juli 1133 25 übergebenen Reliquien des h. Godehard, welche diese in der von ihr in Ichtershausen erbauten Kirche des h. Georg niedergelegt hat. 1133 Juli 9.

Anno dominice incarnationis MCXXXIII, indictione XI, v. non. iulii, presidente sancte et universali ecclesie domino Innocentio papa II. 30 anno pontificatus eius III, regnante gloriosissimo Romanorum imperatore domino Lothario huius nominis III, anno regni eius VIII, imperii vero 1, aurigante autem sanctam Moguntinam sedem reverendissimo archiepiscopo Adelberto, apostolice segis legato et in ordine Mogontiensium pontificum XLI, Hildenesheimensem vero ecclesiam regente venerabili 35 presule domino Bernhardo anno pontificatus ipsius IIII, anno secundo.

post revelationem sive elevationem corporis sanctissimi confessoris Christi Godehardi, eiusdem Hildenesheimensis antistitis, in ordine episcoporum quartidecimi, Frideruna religiosa matrona, ex Thuringorum provincia nobilissimis natalibus orta, preciosas reliquias, videlicet de 5 pulvere et de ossibus eiusdem confessoris et presulis Christi Godehardi, a memorato Hildenesheimensi episcopo Bernhardo ex linea sanguinis sibi propinquo magnis precibus impetravit et ad ecclesiam sancti Georgii martiris in loco possessionis sue in Uchtrichishusen summa cum devotione ab Hildenesheim in propria transtulit persona 10 ibique cum maximo comprovincialis cleri plebisque tripudio susceptas miraculisque celestibus coram omni populo divinitus clarificatas cum magna exultatione ac veneratione domino Ihesu Christo et eodem sancto Godehardo testibus idoneis hoc in scrinis collocavit. iulii, feliciter.

15

VII. idus

Enthalten in der Urkunde des Propstes Wilhelm von Ichtershausen vom 23. Mai 1190 über die vom Kloster erworbenen Reliquien, gedruckt: L. F. Hesse, Beiträge zu der teutschen, besonders thüringischen Geschichte des Mittelalters, 1. Bd., 2. Abth., Urkundenanhang S. 43 ff.

206. Papst Innocenz 11. verbietet Bischof Bernhard die Winzen20 burg der Hildesheimischen Kirche zu entfremden. Pisa o. J.

[1133-1136] November 25.

Innocencius episcopus servus servorum dei venerabili fratri B[ernhardo] Hildeneshemensi episcopo salutem et apostolicam benedictionem. Sicut ecclesia res alienas non debet rapacitatis studio usurpare, ita 25 possessiones suas cuiuslibet desidia vel favore non debet amittere nec dubium, quod ea, que semel divini iuris fiunt, in alios usus nulla possunt racione transferri. Ea propter auctoritate apostolica constituimus et sub anathemate interdicimus, ne castrum Wintzenbore a manu vel dominicatu Hildeneshemensis episcopi inbeneficiandi vel subtrahendi 30 tibi vel successoribus tuis licencia pateat, adicientes etiam, ut, quisquis ad dampnum eiusdem ecclesie idem castrum per violentiam occupare presumpserit, usque ad satisfactionem excommunicacioni subiaceat. Dilectum autem filium nostrum Tidericum, ecclesie supradicte prepositum, ita pro nostra reverencia diligas et honores, ita eum de caro 35 habeas cariorem, ut et ipse preces nostras aput te sibi senciat profuisse et nos devocioni tue pro eo referre gratias debeamus. Data Pisis vII. kal. decembris.

Cop. in Cop. VI, 11 Nr. 1550 im St.-A. z. H.

Danach gedruckt Orr. Guelf. III, 448; Migne T. CLXXIX, p. 254. S. 40 Jaffé ed. II, Nr. 7739.

207. Kaiser Lothar schenkt die ehemals Suaiga, jetzt [Mönch-] Münster genannte Abtei der Bamberger Kirche. Merseburg 1134 Juni 6.

Zeugen: Adalbertus Moguntinus archiepiscopus, Gerhardus cardinalis presbyter sancte Crucis, episcopi quoque Otto Halberstatensis, 5 Bernhardus Hildinesheimensis . . .

Anno dominice incarnationis mill. cent. XXXIII VIII. id. iunii . . . Actum Mersebure.

Gedruckt: Monumm. Boica, Vol. XXIX, P. 1, S. 262 ff. 3299; Bernhardi, Lothar von Supplinburg S. 546.

[ocr errors][merged small][merged small]

208. Bischof Bernhard bestätigt das von der Aebtissin Liutgardis von Gandersheim mit Cluniacenser Mönchen neu besetzte Kloster Clus, dem auch das Kloster Brunshausen und die Capelle in Opperhausen übertragen wird. 1134.

C. In nomine sancte et individue trinitatis. Bernhardus dei 15 gratia sancte Hildenesheymensis ecclesie episcopus. Omnibus tam futuris quam presentibus Christi fidelibus notum esse volumus, qualiter locus Clusa dictus olim iam dei servitio mancipatus, cum ad nostra usque tempora ab incertis eatenus personis teneretur, monachorum tandem habitationi in perpetuum sit traditus. Venerabilis 20 siquidem abbatissa Liutgardis regimen ecclesię Gandesheymensis adepta, cum erga dei famulatum devotum semper gereret animum, loci illius destitutionem et personarum ibidem instabilitatem ultra non sufferens advocatis quibusdam fratribus secundum regulam beati Benedicti et ordinem Cluniacensem institutis adnitente Adelhardo pres- 25 bytero eiusdem cellę rectore religioso predictum locum ea lege eaque libertate concessit, ut defuncto ipsorum abbate cuncti fratres in unum conveniant et secundum regulam supra memorati patris sancti Benedicti seu de eodem seu de alio monasterio prescriptę religionis libere sibi abbatem eligant. Electum autem prefatę Gandesheymensis eccle- 30 się abbatisse presentent, ut et ipsa iam factę electioni consentiat et virgam pastoralem de altari sanctorum Iohannis baptistę Anastasii et Innocentii sumendam una cum sua congregatione concedat, nisi, quod absit, canonicis obiectionibus refutare prevaleat. Hoc itaque modo electus et ab altari investitus eiusdem abbatissę adminiculo ad epi- 35 scopum deducatur, ut ab eo, cum obedientiam et debitam subiectionem promiserit, consecretur. Consecratus autem ecclesiam suam intus et

exterius secundum dei timorem disponat, liber ab omni subiectionis alicuius exactione, excepto quod eidem abbatisse in consiliis et negotiis suis rogatus libenter assistet, ad celebrandas etiam missas in festis precipuis et visitandas sorores infirmas invitatus occurret. Ecclesiam 5 quoque de Brunsteshus, que reliquarum mater est et principium, simili cura et regimine possessam tam in temporalibus quam in spiritualibus idem abbas disponat, ita ut utriusque ecclesię unus baculus et eadem sedes habeatur. Cui etiam ecclesię totius adiacentis villę hospites agros agrorumque reditus et decimas cum silvis et aquis 10 molendino et pascuis appertinentibus "), capellam quoque de Obershus cum dimidio suę dotis manso et duobus itidem semisque manso, quam Rothardus presbyter astipulante predicta pię devotionis abbatissa Liutgarde et confirmante sanctę dei genitrici Marię et beato Georgio obtulit b), similiter et quecunque tam a prioribus abbatissis quam a 15 reliquis Christi fidelibus collata et ab antecessoribus nostris datis privilegiis confirmata sunt, dei et sanctę ecclesię necnon et nostra auctoritate roboramus. Et ne quis huiusce libertatis et donationum firmitatem violare presumat, sub anathemate prohibemus dato et sigilli nostri testimonio, ne se quis per ignorantiam excuset. Si quis autem 20 huius decreti nostri pertinax violator extiterit, hunc ire dei et beatę Marię omniumque sanctorum, donec resipiscat, indissolute dimittimus. Acta sunt hec anno incarnationis dominicę MмCXXXIIII, indictione XII astantibus venerabilibus ecclesię Hildenesheymensis fratribus Udone) preposito post episcopo et Bertoldo presbytero, Anshelmo) de Branden25 burhe) episcopo cum compluribus curię regis Lotharii capellanis, Theoderico abbate, Sifrido comite et advocato iam dictę abbatię, Liutdolfo de Waltingerothe), Liukardi) abbatissa cum toto Gandesheymensi conventu et familia.

Or., dessen aufgedrücktes Siegel abgefallen ist, im St.-A. z. H. s. R. Dom30 stift Nr. 41. Eine zweite Ausfertigung (B) im Landes-Hauptarchiv zu Wolfenbüttel s. R. Kloster Clus Nr. 3.

35

Gedruckt nach B: Harenberg S. 172, Anm. e.

209. Kaiser Lothar giebt dem Kloster Hillersleben die Schenkung des Halberstädter Domherrn zurück und bestätigt seine Besitzungen. Halberstadt 1135 April 9.

Zeugen: Otto Halberstadensis episcopus, Hartmannus capellarius, Udo Cicensis episcopus; ... Gerhardus cardinalis, Bremensis archi

[ocr errors]

a) app. confirmamus B. b) obt. confirmamus B. c) Udone familia von anderer Hand A. d) A. episcopo A. e) de B. über der Zeile B. f) de W. gleichfalls. Liutgardi B.

episcopus, Hildinsheimensis Mindensis Mersburgensis Havelbergensis Brandeburgensis episcopi

...

Actum est istud in Halb. in pascha, feria III, anno dominice incarnationis MCXXXV.

Gedruckt: Schmidt, Urkkb. des Hochstifts Halberstadt I, S. 147. S. Stumpf 5 Nr. 3306; Ficker § 137 und 385. Die Urk. ist höchst verdächtig, s. Bernhardi, Lothar von Supplinburg S. 567, Nr. 17; für die Echtheit: Posse, Cod. dipl. Saxoniae reg. I, 2, S. 77.

210. Bischof Bernhard bestätigt dem Kloster Michaelis den Besitz der Kirche in Wrisbergholzen und bezeugt die Beilegung der über 10 das Patronat derselben entstandenen Streitigkeiten. 1135.

In nomine sancte et individue trinitatis. Bernhardus gratia dei sancte Hildenesemensis ecclesie dictus episcopus omnibus presencia visuris seu audituris in domino salutem. Quia lites dirimere et pacis federa in quantum possumus astringere tenemur, hinc est quod ad 15 perpetuam rei memoriam cunctis sancte matris ecclesia filiis notum esse volumus, qualiter ecclesie in Holthusen proprietas vel collatio monasterio sancti Michahelis in Hildenesem sit donata et, ut cuncta evidencius et plenius cognoscantur, quedam que longe ante nos acta sunt innovari et huic pagine dignum duximus annotari. Bodo prin- 20 cipalis ecclesie nostre prepositus consensu fratris sui Thiemonis dimidiam ecclesiam in Holthusen cum prediis ad eam pertinentibus beate recordationis domino Bernwardo predecessori nostro tradidit, quam ille mox ecclesie sancti Michahelis astantibus undecim episcopis et uno cardinale sedis apostolice legato stabili traditione banni sui auctori- 25 tate donavit1), in cuius quieta possessione annis LX et amplius a temporibus videlicet beati Bernwardi usque ad ultima tempora domini Udonis episcopi sub v abbatibus permansit. Tunc quidam Riwinus, qui dimidiam partem predicte ecclesie hereditario iure possidebat, et dominus Conradus predicti monasterii abbas ceperunt de eadem eccle- 30 sia dissentire et de imponendo ibi sacerdote non poterant facile convenire. Tandem consilio aliorum sapientum idem abbas curtem quandam sancti Michahelis videlicet Cobbinghusen domino Riwino in propriam possessionem tradidit ea conditione, ut ipse abbas et sui successores ecclesiam in Holthusen integraliter in perpetuum obti- 35 nerent. Sic omnibus placuit et res illa in pace terminata est. Abbas Conradus predictam ecclesiam domino Hoyconi, deinde Adelberoni

1) S. die gefälschte Urk. B. Bernward's vom 1. Nov. 1022, oben Nr. 67.

« AnteriorContinuar »