signare terminum quousque tendat bannus et justitia ejusdem predii scilicet usque ad riuum Andidra et usque ad flumen Elza (2) ut nullus ibi liberam exerceat potestatem nisi abbas ejusdem loci et villicus quem constituerit ipse abbas. Servitium quoque quod Siccone comiti cui aduocatiam super ipsum predium commendaueram hoc etiam suis succedentibus aduocatis sic constituo scilicet ut tribus temporibus anni ad unumquodque placitum detur aduocato unus modius tritici et unus siliginis et quinque solidi pro Carne vel porci uel ouis quinque solidos valentes et tantum vini detur quantum ad istud servitium conueniat et quinque modii auene id est ad duo placita decem modios auene. In natiuitate Sancti Johannis baptiste prandium ei detur summum. At si villicus vel de edificiis vel de agricultura placitum ibidem habuerit nullam inde partem vel justitiam querat advocatus. Similiter et de placito quod vocatur buding (3). Constitui etiam ut de moneta que est Clotteno quicquid juris persoluiter in abbatis dominium sine ulla contradictione referatur. Homines etiam quos dedi Sancto Nicolao ita tradidi ut nullus extraneas nisi forte liberas vel ex potestate Sancti Petri Colonie ducat uxores. Si autem alienas acceperint uxores omnis hereditas eorum et vniuersa que possident ad Sancti Nicolai cedant monasterium et nullus heredum suorum in his quicquam habeat. Si uero ex potestate Sancti Petri Colonie uxores duxerint filii eorum iterum accipiant uxores ex potestate sancti

(2) Die Endert fließt bei Cochem, die Elz zwischen Müden und Kern in die Mosel.

(3) Buding, Baugeding, ein Recht der Eigenthümer eines Gutes, ohne Beiziehung des Vogtes,

Nicolai. quod si non fecerint omnis hereditas eorum et omnia que possident in sancti Nicolai et abbatis redeat dominium. Me uero rogante predictus abbas idem predium michi promisit in beneficium postquam ipse illud in suum redegisset dominium. Cui statim curtem Caneda et familiam quinque libras ibi soluentem tradidi et sex arpennas Clotteno et duos mansiunculas in quibus Wicelinus habitauit. Tradidit etiam ipse Imperator Henricus predicto abbati suisque successoribus et fratribus Deo sanctoque Nicolao seruientibus per alueum Reni et Moselle sine aliqua exactione telonii liberum ascensum et descensum quotienscunque necessitas poposcerit tam in bonis que ex nostra largitione et in presenti possident et in futurum acquirere possent. Similiter et familie de Clotteno tradidi quoque urbem Chuchemo cum omnibus illuc pertinentibus prefato Henrico comiti palatino ut sit defensor et aduocatus super ipsum predium Clotteno et super omnia illuc pertinentia. sed et post ejus obitum quicunque in proximo consanguinitatis gradu heres inueniatur ejusdem predii et illuc pertinentium aduocatus habeatur. Et si aliquam injustitia, vel ipse vel successores sui Sancto Nicolao fecerint abbas chartam episcopo Coloniensi offerat qui si forte non potuerit vel quod absit voluerit ei justitiam facere. Romanorum Imperatori querimoniam faciens chartam ostendat. Que ut rata et inconuulsa maneant iu perpetuum chartam hanc conscribi et sigilli nostri impressione fecimus insigniri. hanc chartam ab Everhardo scolastico sancti Petri Colonie precepto domni Annonis archiepiscopi scriptam in presentia domini Imperatoris Henrici et ejusdem archiepiscopi et multorum regni principum in insulam Sancti Swiperti

f

detuli quam et laudatam ab omnibus meo rogatu Imperator sua auctoritate confirmauit et sigillo suo insigniri precepit. Quam constitutionem et legitime factam traditionem siquis infringere uel infirmare tentauerit omnipotentis Dei et sancti Nicolai omniumque sanctorum iram incurrat et nisi resipuerit diabolo et angelis ejus associatus vite eterne nunquam particeps fiat. Acta sunt hec anno dominice incarnationis millesimo quinquagesimo sexto. indictione octaua. apud insulam sancti Swiperti. Henrico hujus nominis secundo Imperatore ibidem commorante anno regni ejus XVII. imperii vero x°. Cujus rei testes sunt hii. Anno archiepiscopus. Lingo prepositus Rupertus prepositus Henricus comes palatinus Sicco comes Gerhardus. Beringerus. Gozwin. Starcheri. Rutgerus. Embrico. Eppo. Winboldus. Ansfridus. Henno. Ansfridus.

N° 57.

Kaiser Heinrich III. giebt der St. Simeonskirche zu Trier drey Huben Landes zu Mertloch, im Mainfelder Gaue.

28. September 1056.

(Hist. trev. dipl. tom. I. pag. 402)

N° 58.

Pabst Victor II. bestätiget dem Erzbischofe Eberhard von Trier und seiner Kirche, den Primat durch Gallien und übrige Vorrechte.

April 1057.

P. Victor episcopus seruus servorum Dei. tibi dilecto confratri ac sancte Treuerensis ecclesie archiepiscopo tuisque successoribus in perpetuum. Justis ac domino placitis petitionibus affectuosus debetur effectus.

ac benedicti VII. beate

Quid enim in presentiarum tam justum tam Deo placitum . quam et reuerendis ac piis locis ad laudem et gloriam nominis ipsius debita auctoritas reuerentia simul. ac utilitas uendicetur et conseruetur. Quapropter pie sollicitudini tue in confirmando ac perpetualiter retinendo jus sancte Treuerensis ecclesie tibi temporaliter commisse plurimum congratulamur carissime nobis ac in Christo reuerende confrater ac coepiscope Eberharde juxta tuam suggestionem ac priuilegia predecessorum nostrorum Johannis uidelicet XIII pape quoque memorie domni Leonis VIIII. (1) per hujus nostri priuilegii auctoritatem decernimus ac confirmamus tibi tuisque post te successoribus primatum Gallie belgice. hoc modo ut quandocunque a nostra principali ac apostolica sede presbiter vel diaconus vel subdiaconus. vel quilibet ordinarius legatus pro ecclesiastice utilitatis causa seu peragenda synodo in Galliam Germaniamue directus fuerit tu tuiquc successores post eundem apostolicum legatum primum inter alios pontifices locum optineatis et si missus romane ecclesie defuerit. similiter post Imperatorem siue regem sedendi sententiamque dicendi ac synodale judicium canonice promulgandı primatum habeatis. utpote in illis partibus uicarii nostre sedis apostolice merito constituti. Neque dignum est ut illius ecclesie presul aliquo tempore ceteris non habeatur prelatus. cujus honor in illis partibus sub ipso apostolorum principe extitit primitiuus. Et quum

(1) Die früheren Bullen der Päbste Johann XI und XIII, von 957 und 969, sind in der Note zur Bulle des Pab= stes Clemens 11, Nr. 51, und jene des Pabstes Leo IX, vom Jahr 1049, ist in hist. trev. dipl. tom 1. pag. 386 aufgeführet.

ejusdem ecclesie archipresulem beatum Evcharivm scilicet a beato Petro apostolorum principe nouimus ordinantum sicut et beatum Apollinarem Rauenne ciuitatis placuit nobis tibi fratri nostro Eberhardo sancte Treuerensis ecclesie archiepiscopo. cunctisque post te successoribus tuis permittere. quatinus sicut in unius beati Petrt scilicet apostoli ordinatione. benedictione. directione. gentibus ad predicandum Christi euangelium aliarum ciuitatum predicatores equales extiterunt. ita et in missarum solenniis celebrandis in equitando cum nacco per stationes ac omni honore equales exsistant. Crux ante te sicut ante Rauennatem etiam archipresulem ubi ubi geratur. cardinales quoque presbiteri tui te fratre nostro missam celebrante dalmaticis ac diaconi una cum presbiteris scandaliis utantur. Sed et tu tuique successores romana mitra ob insigne primatus in ecclesiasticis officiis Romano more utamini semperque uos discipulos Romane seis reminiscamini eo uidelicet pacto ut tu tuique succores singulis annis. nisi forte propter hoc canonica uocato a sede apostolica uobis uenerit. legatos uestros ad nos nostrosque successores semel mittatis • per quos uobis de nostris utilitatibus agendis illis in partibus remandemus ac semper tercio anno excepta ut dictum est canonica uocatione uos ipsi Romam uisitationis gratia absque ineuitabili causa ueniatis. Pari namque modo sancimus omnes in parrochiis tuis degentes siue ordinatione ac promotione cujuslibet ecclesiastici gradus a uobis percipientes eidem matrici ecclesie ejusque archiepiscopo debere canonice placere. obsequi ac jure obedire. Siquidean decreto beati Clementis pape super hoc ita cautum uidetur. si uero episcopis non obedierint omnes