133.

11 Juni [1341.]

Ad dominum Erichum episcopum Stafuangrensem.

Bergen.

Skylda sanz kærleika kræfr oss ok naudgar till ydar at skrifwa. mest saker gæzsko fridaræns vttan huærs. er gudi ma valla þækkilægha þionazst. munu þer fa. at vndirstanda postolaleghan bodskap till ydar vm vnadær ok vro pa er vfirirsyniu hæfir hin gamle vvinær med sinum ærendrækom vandom tungum. tendrat. rært. ok vppuækt. bidium ver gernsamlægha ok radom at þer taket þæim bodom væl. ok hæiðrlegha .j. tighn ok vyrdingh med pan sem bodet hæfir þykkir yðr nokor lutr til þyngsla snuazst j. þæim sæm værda ma. ef illa skal vændazst. bæde .j. fiartion þarflausri mode ok ærfuædi. þa vilium ver ok skulum. ef þer vilir oss. til þæss treysta med pæim odrum godom monnum sæm yder synizst vægho tillfinna at þat mæghi suæuast ok ollungis med alsætte niorsætiast. at vskoddum rette ok stett huarratvæggia haulfunnar yðar ok abotans Eiriks. være hænt ok þarfleght at varazst vanda þenna ok vava sæm af þæiri dæilu ma aukazst. ef hon skall længr standa. En af annarre haulfvu mæghi per sia ok giorla vndirstanda til huærrar. ok hui mikillar þionosto. ok hollosto er aaðr næmför abote mætte yðr værda. ef þer vilir nokora alitu a þi hafwa. late gud yor j þesso ok odru þat gera ok wtuælia er gudi see þekkilæght ok ydarre kirkiu till mæstrar nytsæmdar. gœymi yðar gud iamfnan. Skrifuat j Biorghvin jn festo Barnabe apostoli.

134.

(Biskop Haakon) takker Hr. Jon Hafthorsson for sidste Brev og Tidende og
for bevist Höflighed; hans Önske om en Baad til at roes af 8 Mand kan
han ikke for Tiden opfylde men lover at gjöre det senere.
Efter Afskr. bl. Apogr. Arn. Magn. i Univ. Bibl. i Kbhvn.

13 Juni [1341.]

Ad dominum Johannem Hafthorie.

Bergen.

Mykilægha þokkum ver yder firir kærlæght bref ok tidende er ver nest af yder fænghom. ok alla adra dyghd ok hæfuersko oss teeda. vilium ver ok skulum þat med godo skylda. æftir mætte. þeer gator ok vm j. brefe ydru. at ver mættem fa. yder. æin baatt. þan sem roa mætte aalta menn a bord. hofwm ver þess ænghin æfni. aat suabunu. en þeghar ver kunnum betr lidughir værda vilium ver gerna lata værda yder. Gœymi yder gud med sinum nadom jamfnnan ok alla yder væl viliande. Skrifuat j. Biorgwin. Jdus Junij.

Erkebiskop Paal af Nidaros paabyder i Skrivelse til Biskop Haakon af Bergen
Afholdelsen af et Provincial- Concilium 1 August 1342 i Bergen eller i
Nærheden deraf, ved hvilken Leilighed han agter at indvie Biskoppen af
Skaalholt, og hvortil han paalægger Biskoppen at sörge for, at hans Ka-
pitel og Indsamlerne af de pavelige Afgifter indfinde sig.

Indtaget i Brev nedenfor No. 137 (Barth. IV (E) S. 488-89 og Apogr. Arn. Magn.)

135.

18 Januar 1342.

Nidaros.

Paulus dei pacientia archiepiscopus Nidrosiensis, venerabili in Christo fratri, domino Haquino, ejusdem gracia episcopo Berghensi, salutem in domino Jesu Christo. Cum, secundum sanctorum patrum decreta, metropolitani cum suis suffraganeis teneantur singulis annis, omni excusacione remota, provincialia concilia celebrare, in quibus de corrigendis excessibus et moribus reformandis subditorum, cum dei timore diligentem habeant tractatum, attendentes, ad sacrorum canonum observantiam iuramenti interpositione nos astrictos, provinciale concilium in estate proximo jam futura duximus convocandum, jn eodem concilio episcopum ad Scalothensem ecclesiam consecrando. Quocirca fraternitati vestre, auctoritate metropolitica, in virtute sancte obedientie firmiter demandamus, quatinus ad provinciale concilium una nobiscum celebrandum, ac consecracioni episcopi ad memoratam Scalotensem ecclesiam interessendum, Berghis vel ibi prope, ubi commodius visum fuerit, Kal: Augusti proximo venturis, videlicet sub anno gracie m.o ccc. xl. secundo, quolibet impedimento cessante, studeatis personaliter comparere, quem terminum vobis peremptorium assignamus, vobis nihilominus in virtute obedientie injungentes, quatenus, auctoritate presentium, citetis capitulum et canonicos vestros, ut per syndicum seu syndicos vel eciam procuratores, ad hoc habentes speciale mandatum, et precipue illos, qui denarium beati Petri et alias pecuniarum quantitates et summas ad cameram domini pape spectantes, collegisse dinoscuntur, in loco et termino prefixis compareant, prout penas contra illos a canone latas, qui ad provincialia concilia vocati non veniunt, voluerint evitare. Jn recognitionem autem susceptionis et exequcionis hujus nostri mandati, nobis vestras patentes literas, tenorem presentium continentes, per presentium portitorem remittatis. Scriptum Nidrosie xviij. die mensis Januarii, anno suprascripto.

Erkebiskop Paal af Nidaros underretter Biskop Haakon af Bergen om, at han agter at begynde den paa Provincial-Conciliet i Nidaros 1341 besluttede Visitats af sin Provins, hvorfor han förstkommende Sommer vil visitere i Bergens Bispedömme og der begynde med Firdafylke, som han sidste Gang ikke besögte; han anmoder derfor Biskoppen om at sõrge for hans og hans Fölges Forsyning med Levnetsmidler og andre Fornödenheder. Indtaget i Brev nedenfor No. 138 (Msscr. Barth. (E) IV S. 490-91 og Apogr. Arn. Magn.) (Se Dipl. Norv. VIII No. 150, jfr. m. Keyser, D. n. Kirkes Hist. II. S. 280). 136.

27 Januar 1342.

Nidaros.

Paulus dei paciencia archiepiscopus Nidrosiensis, venerabili in Christo fratri domino Haquino ejusdem gracia episcopo Berghensi, salutem in domino Jesu Christo. Quia in provinciali concilio proxime per nos Nidrosie celebrato, videlicet sub anno gracie m. ccc. xl.o primo, diffinivimus ad visitacionem provincie nostre per nos procedendum, ne igitur de negligentia cure pastoralis, tanquam minus diligentes, argui mereamur, nos, ex officii nostri debito, ad dyocesim vestram visitandam accedere proponimus hac estate, ad omnes et singulas ecclesias, capitula, monasteria, collegia, aliaque religiosa et pia loca vestre dyocesis, nostre sollicitudinis operam extendendo: in Fyrdafylki idem visitacionis officium, cum eam partem vestre dyocesis in priori visitacione non visitatam dimiserimus, incepturi. Quo circa vobis in virtute sancte obediencie firmiter demandamus, quatinus nobis nosque comitantibus in victualibus aliisque necessariis, quibus nostre visitacionis officium vobiscum liberius exequi valeamus, prout de jure tenemini, faciatis provideri nobisque vestras patentes literas, diem susceptionis hujus nostri mandati ac tenorem presentium continentes, per presencium bajulum remittatis. Scriptum Nidrosie xxvij. die mensis Januarii, sub anno gracie m. ccc.0 x1.0 secundo.

Biskop Haakon underretter sit Kapitel om, at han 29 Marts 1342 har modtaget Erkebiskop Paals Indkaldelse til Provincial-Conciliet, hvortil det ved valgte Fuldmægtige opfordres at afgive Mode.

Efter Afskr. i Msscr. Barth. IV (E) S. 487–89, jfr. m. Apogr. Arn. Magn.

137.

31 Marts? [1342.]

Bergen.

Haquinus etc.1 capitulo et canonicis suis, honorabilibus viris sibi in Christo karissimis, salutem in filio virginis gloriose. Noveritis nos recepisse Bergis in atriis ante cameram nostram, sub anno domini m. ccc. xl. secundo, in die Parascheves, hoc est xxix.a die mensis. Marcii quasdam literas reverendi in Christo patris ac domini nostri, do

mini Pauli dei gracia archiepiscopi Nidrosiensis tenorem qui immediate sequitur continentes. [Her fölger Brev No. 135 ovenfor.] Nos igitur mandatum domini nostri archiepiscopi reverenter per omnia et in omnibus prosequi cupientes, ut tenemur, vos et vestrum singulos requirimus et monemus ac citamus, vobis nihilominus in virtute sancte obediencie demandantes, quatinus per syndicum vel syndicos vestros, vel eciam procuratores vestros, ad hoc speciale mandatum habentes, in prelibato concilio, loco, die sive termino nobis prefixis in ipso mandato, studeatis comparere, prout penas contra ipsos, qui ad provincialia concilia vocati non veniunt, a canone promulgatas volueritis evitare. Jn signum autem presentium litterarum per vos receptarum, nobis vestras patentes literas, tenorem presentium continentes remittatis. Jn cujus rei testimonium sigillum nostrum presentibus est appensum. Datum Bergis, pridie Kal: Augusti. 2

(1) Se ovenfor No. 111.

(2) Uden Tvivl Feilskrift for: Aprilis.

Biskop Haakon af Bergen erkjender, at han 29 Marts har modtaget Erkebiskop Paals Breve, der bestemme Afholdelsen af et Provincial-Concilium i Bergen og Erkebispens Visitats i Bergens Bispedömme förstkommende Sommer.

Efter Afskr. i Msscr. Barth. IV (E) S. 490-91, jfr. m. Apogr. Arn. Magn. 138.

4 April 1342.

Bergen.

Universis Christi fidelibus, presens scriptum cernentibus Haquinus sola dei permissione episcopus Bergensis, salutem in filio virginis gloriose. Noveritis nos recepisse Bergis in atriis ante curiam nostram, sub anno domini m.° ccc. xl. secundo, in die Parascheves Pasche, hoc est iiij°. Kal: Aprilis, quasdam litteras reverendi in Christo patris ac domini nostri, domini Pauli, dei gracia archiepiscopi Nidrosiensis, tenorem qui immediate sequitur continentes: Paulus dei paciencia etc. ut prius.1 Jtem die loco et anno prelibatis recepimus quasdam alias literas memorati domini nostri archiepiscopi tenorem qui immediate sequitur continentes. [Her fölger Brev No. 136 ovenfor.] Nos igitur episcopus memoratus mandatum seu mandata ipsius domini nostri archiepiscopi reverenter per omnia et in omnibus prosequi cupientes, ut tenemur, jn signum horum mandatorum suorum per nos receptorum, ac eciam pro modulo nostre parvitatis exequtorum, presentes litteras sigillo nostro fecimus consignari. Datum Bergis, pridie Non: Aprilis, anno supradicto.

(1) Se ovenfor No. 135.

Erkebiskop Paal af Nidaros underretter Biskop Haakon af Bergen om, at han paa Begjæring af Kong Magnus, der önsker at forhandle vigtige Sager med ham, har henlagt det tidligere til Afholdelse i Bergen 1 August paabudne Provincial-Concilium til Konghelle c. 15 August, hvor han nu beder ham paalægge de tidligere indkaldte at afgive Möde.

Indtaget i Brev nedenfor No. 141 (Msscr. Barth. IV (E) S. 493-95 og Apogr. Arn. Magn.) (Jfr. Keyser, D. n. Kirkes Hist. II S. 280-81 og P. A. Munch, D. n. Folks Hist. VII S. 275).

-

139.

4 Mai 1342.

Nidaros.

Paulus dei pacientia archiepiscopus Nidrosiensis, venerabili in Christo fratri domino Haquino ejusdem gracia episcopo Bergensi, salutem in domino Jesu Christo. Non debet reprehensibile judicari, si que pro bono ordinantur, in aliud, novis et improvisis urgentibus necessitatibus, transformentur. Hinc est, quod cum nos concilium provinciale, juxta exigentiam nostri debiti, sub anno gracie m. ccc. xl. secundo Bergis circa Kal. Augusti duxerimus convocandum, ob honorem domini nostri Magni dei gracia regis Norwegie, Swecie et Scanie, jllustris, propter magna et ardua negocia ipsum et regnum Norweghie tangentia, que in eodem concilio nobiscum suis literis asseruit se habere pertractanda, terminum loci et temporis ejusdem concilii, ad instantiam memorati domini nostri regis, prorogavimus in hunc modum, qui sequitur, videlicet, quod predictum concilium vobiscum aliisque nostris suffraganeis, Kononghellie in dyocesi Asloensi sub anno quo prius, circa festum assumptionis beate Marie virginis intendimus celebrare, quocirca in virtute obedientie, et sub penis, sub quibus in priori convocatione ad concilium Bergis habendum injunximus, firmiter demandamus, ut nobiscum loco et tempore prefixis, quolibet impedimento cessante, studeatis personaliter comparere quem terminum vobis peremptorium assignamus, vobis nihilominus in virtute obedientie injungentes, quatinus auctoritate presentium citetis capitulum et canonicos vestros, ut per syndicum seu syndicos vel eciam procuratores suos ad hoc habentes speciale mandatum, et precipue eos, qui denarium Petri et alias pecuniarum quantitates et summas ad cameram domini pape spectantes, collegisse dinoscuntur, in loco et termino prescriptis compareant, prout penas, contra illos a canone latas, qui ad provincialia concilia vocati non veniunt, voluerint evitare. Jn recognicionem autem suscepcionis et exequcionis hujus nostri mandati, nobis vestras patentes litteras, tenorem presencium continentes, per presencium bajulum remittatis. Scriptum Nidrosie iiij.o Non: Maii, anno quo supra.