scendo appellatione postposita non obstante si aliquibus conjunctim vel divisim a sede apostolica indultum existat, quod interdici suspendi vel excommunicari non possint per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto hujusmodi mentionem. Datum Anagnie duodecimo Kalendas Novembris pontificatus nostri anno quinto. 52. Pave Alexander IV tilstaar de Brödre af Minoriterordenen, der drage ud blandt en Del nævnte, Pavestolen ikke undergivne, Nationer i Europa, Asien og Afrika, Ret til at prædike, have Samkvem med bansatte, dispensere, absolvere og paa mange andre Maader begunstige geistlige og verdslige Personer, der omvende sig til den katholske Kirke, grundlægge og rense Kirker, forsyne dem med Prester og i det hele træffe Foranstaltninger, der ellers ere Legater og Kirkens hõiere Prælater forbeholdne, naar saadanne ikke findes paa vedkommende Steder. Indtaget i Vidisse nedenfor af 22 Marts 1496 (Barth. III (D) S. 105-9). Alexander episcopus servus servorum dei dilectis filiis fratribus ordinis fratrum Minorum ad terras Saracenorum paganorum Gregorum, Bulgarorum, Cumanorum, Ethiopum, Sirorum, Hiberorum, Alanorum, Gazarorum, Scitarum, Gottorum, Ruthenorum, Acerbitorum, Nibianorum, Nestorianorum, G(e)orgianorum, Armenianorum, Hindorum, Molelicorum, Tartarorum, Hungarorum majoris Ungarie Continorum captivatorum apud Turcos aliarum infidelium nationes orientis seu aliarum partium quarumcumque proficiscentibus salutem et apostolicam benedictionem. Cum hora undecima Christus in vinee sue culturam vos posuerit vinitores, quorum labores pari cum primis denario recompensat presentium vobis auctoritate concedimus ut in terris que ad huc apostolice sedis magisterio non intendunt proponere verbum dei el constitutis ibidem non obstante quod siqui eorum sint excommunicatione ligati in verbis officio et cibo aut in aliis secure communicare et ipsos seu alios converti ad unitatem fidei Christiane cupientes recipere baptizare et aggregare ecclesie filiis valeatis et presbiteri ex vobis ipsos aggregatos possint insignire caractere clericali et ipsos ad acolitatus ordinem promovere liceat vobis etiam ibidem redeuntibus ad obedientiam sedis apostolice qui sunt excommunicatione ligati absolutionis beneficium juxta formam ecclesie impartiri, et super eo dispensare cum ipsis qui sacros ordines receperunt et celebraverunt divina officia sic ligati, hoc ipsum vobis sit licitum circa illos de terris eisdem qui temporibus indebitis vel infra etatem legitimam aut qui omnes uno die vel qui superiores pretermissis inferioribus conferre seu recipere ordines presumpserunt, si tamen in hoc servata forma talis extiterit per quam ordines recepissent, vobis preterea licitum sit dispensare ut illi ex nationibus vestre predicationi commissis qui post susceptionem sacrorum ordinum vel in gradibus seu casibus a divina lege minime prohibitis matrimonia contraxerunt maneant in eisdem, et hii qui ad unitatem ecclesie, ut inter suos habitent et eisdem communicent, nec non quod clerici nationum ipsarum publice ad obedientiam sedis apostolice redeuntes gaudeant privilegio clericali sit etiam vobis licitum omnium fidelium in terris predictis confessiones audire ac ipsis injungere penitentias salutares et excommunicatos a canone vel alio modo juxta formam ecclesie absolvere dummodo injurias et dampna passis satisfaciant competenter, cum irregularibus etiam ipsarum partium in casibus in quibus solent legati sedis apostolice dispensare ac etiam cum clericis partium ipsarum patientibus defectum natalium dum modo non sint de adulterio insestu aut regularibus procreati sit vobis dispensandi facultas, quam circa illos similiter habeatis facultatem qui ab unitate fidei seu ecclesie catholice vel religione aut clericali ordine recesserunt si redire voluerint et digne satisfacere de commissis ita quod ipsi religiosi ad sua loca salva disciplina ordinis resumantur, et illos ex jam dictis qui excommunicationis vinculo sunt astricti juxta premissam formam et premisse satisfactionis modum absolvere valeatis et cum eisdem regularibus sicut est expressum superius dispensare, ad hoc sit vobis. etiam facultas absolvendi occisores clericorum et religiosarum personarum in predictis partibus constitutos, fundandi ibidem de novo ecclesias et reconciliandi illas que sunt aliquo casu prophanate ac de novo fundatis rectores idoneos providendi, et illis qui de gentibus vel scismaticis noviter sunt conversi dandi licentiam ut uxores suas cum quibus in gradibus a lege divina non prohibitis contraxerunt valeant retinere, de causis quoque matrimonialibus quas in partibus illis ad audientiam vestram deferri contigerit legitime cognoscendi, ad discordantes inter se invicem quod ad pacem et concordiam redeant necnon inordinate viventes ut de suis excessibus sicut justum fuerit satisfactionem exhibeant eos compellendi per censuram ecclesiasticam vobis libera sit potestas. Insuper in locis in quibus vos hospitari contigerit vel in locis partium earundem in quibus residentiam facietis missas et divina officia celebrare. et in eisdem partibus cimiteria benedicere et dare indulgentias mutare vota facultatem et licentiam habeatis; Ceterum vobis concedimus quod a catholicis patriarchis archiepiscopis et episcopis possitis ordines et alia sacramenta ecclesiastica *suspicere ac vestes sacer dotales altaris pallas et corporalia per illos qui ex vobis sunt presbiteri cum vobis necesse fuerit benedicere ubi catholicorum episcoporum copia non habetur, nec non alia facere que ad augmentum divini nominis et ad ampliationem catholice fidei ac reprobationem et irritationem illorum qui sacris traditionibus contradicunt sicut pro loco et tempore videritis expedire. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostrarum concessionum infringere vel ei ausu temerario contraire, si quis autem hoc attemptare presumpserit indignationem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum ejus se noverit incursurum. Datum Viterbij vijo Kal: Februarij pontificatus nostri anno sexto. 53. Pave Alexander IV erklærer forskjellige Overenskomster, som enkelte af Minoriter ordenens Kustoder, Guardianer og Brödre have været nōdte til til at indgaa med Kloster- eller Seculargeistligheden, angaaende Ordenssager, som de ikke uden Generalministerens eller Provincialministrenes Samtykke kunne forfōie over, for aldeles magteslöse og ugyldige. Indtaget i Vidisse nedenfor af 22 Marts 1496 (Barth. III (D) S. 112—13). Alexander episcopus servus servorum dei dilecto filio generali ministro ordinis fratrum Minorum salutem et apostolicam benedictionem. Mente sollicita curare debemus ut quos deus in sortem quiete contemplationis elegit in suis devotis actibus foveamus ut a subditis nichil attemptetur quod votis presidentium objiciatur; lecta siquidem coram nobis tua petitio continebat quod licet fratres ordinis tui ex statuto seu consuetudine ipsius ordinis absque tuo et suorum provincialium ministrorum assensu nullas super hiis possint compositiones facere que ad eundem ordinem pertinere noscuntur nonnulli tamen tam custodes quam guardiani et fratres alii ipsius ordinis pro redimendis vexationibus que sibi a religiosis personis et clericis secularibus sepius inferuntur diversas cum eis compositiones et pacta obligationibus interpositis et adjectis conditionibus super locis ad ordinem ipsum pertinentibus eorumque cimiteriis sine tua et ipsorum ministrorum licentia sunt inire coacti. Et sicut tua petitio subjungebat talia nisi in prejudicium tue auctoritatis et privilegiorum a sede apostolica tuo ordini concessorum fieri nequeunt. Quare nobis humiliter supplicasti ut super hiis providere de benignitate apostolica dignaremur. Nos itaque tuis supplicationibus inclinati componens conditiones obligationes et pacta omnia quocunque nomine censeantur ne super premissis absque tua et dictorum ministrorum provincialium licentia et assensu contra hujusmodi predicti ordinis statutum vel consuetudinem taliter inita esse noscuntur cum sint temeraria penitus et indigna presentium auctoritate irrita esse decernimus et nullius existere firmitatis ac ministros custodes guardianos et fratres predictos ad eorum observantiam non teneri. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostri decreti infringere vel ei ausu temerario contraire; si quis autem hoc attemptare presumpserit indignationem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum ejus se noverit incursurum. Datum Rome iiij Idus Februarij pontifica tus nostri anno sexto. 54. Pave Alexander IV tillader Minoriter ordenens Ministre, Kustoder og Guardianer at absolvere de Brödre af Ordenen, der maatte tro sig rammede ved en almindelig Dom, udstedt af en Biskop eller anden Dommer mod dem, der staa i noget Slags Forbindelse med bansatte. Indtaget i Vidisse nedenfor af 17 August 1272 (Barth. III (D) S. 58). 26 Novbr. 1260. Rom (Lateran). Alexander episcopus servus servorum dei dilecto filio ministro generali ordinis fratrum Minorum salutem et apostolicam benedictionem. Contingit interdum sicut accepimus quod locorum ordinarij vel alii judices in participantes cum excommunicatis sententiam proferunt generalem propter quod tui ordinis fratres cum talibus quos lucrari domino cupiunt vel quia eorum subsidiis indigent conversantes de participando cum eis habent conscientiam remordentem, super quo provideri a nobis fuit ex parte tua humiliter supplicatum; nos itaque volentes animarum saluti consulere ac hujusmodi periculis obviare presentium auctoritate concedimus ut hujusmodi fratres quotiens talem sententiam sic incurrunt possint juxta formam ecclesie per ministros custodes vel guardianos ipsorum absolvi. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis infringere vel ei ausu temerario contraire, si quis autem hoc attemptare presumpserit indignationem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum ejus se noverit incursurum. Datum Laterani vj Kal: Decembris pontificatus nostri anno sexto. Pave Alexander IV tilstaar af Ærbödighed for St. Franciscus som Minoriterordenens Stifter og St. Antonius som dens Medlem Ordenens Ministre og Brödre Ret til under almindeligt Interdikt paa de nævnte Helgeners og St Claras Festdage, Aftnerne forud samt i de nærmest fölgende 8 Dage i Forening med kloster- og seculargeistlige at holde hõitidelig Gudstjeneste for aabne Döre med Udelukkelse af bansatte. Indtaget i Vidisse nedenfor af 22 Marts 1496 (Barth. Ili (D) S. 125-26.) 55. 21 Marts 1261. Rom (Lateran). Alexander episcopus servus servorum dei dilectis filiis generali et provincialibus ministris et ceterisque fratribus ordinis fratrum Minorum salutem et apostolicam benedictionem. Pro reverentia beati Francisci confessoris qui vestri sacri ordinis extitit institutor ac etiam sancti Anthonij professoris ejusdem ordinis nec non pro sancte commiserationis et vite vestre meritis delectamur vos prosequi dono gratie specialis. Hinc est quod nos vestris supplicationibus annuentes vobis auctoritate presentium indulgemus ut cum generale fuerit interdictum in vigiliis et festivitatibus dictorum sanctorum et beate Clare et octo diebus immediate sequentibus vos cum religiosis et secularibus clericis qui tunc in vestris convenerint ecclesiis apertis januis excommunicatis dumtaxat exclusis divina officia ibi solenniter celebrare possitis, dummodo vos aut iidem religiosi et clerici causam non dederitis interdicto, nec id vobis vel eis contingat specialiter interdici. Nulli ergo omnino (hominum) liceat hanc paginam nostre concessionis infringere vel ei ausu temerario contraire; si quis autem hoc attemptare presumpserit indignationem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum ejus se noverit incursurum. Datum Laterani xij.o Kal: Aprilis pontificatus nostri anno septimo. Pave Clemens IV stadfæster Minoriternes Ret til at prædike og erklærer den Mening ugyldig, at Sognepresternes Samtykke skulde være fornōdent, naar Pavestolen, en Legat eller vedkommende Biskop har meddelt Tilladelse. Indtaget i Vidisse af 3 (16?) Novbr. 1348 (Msscr. Barth. III (D) S. 98—99). (Trykt i Waddings Annal. Minor. IV. p. 523, hvorfra Varianterne). 56. 20 Juni 1265. Perugia. Clemens episcopus servus servorum dei dilectis filiis generali ministro et fratribus universis ordinis [fratrum1 Minorum salutem et apostolicam benedictionem. Quidam temere sentientes et ad sobrietatem sapere nescientes impudenter presumunt asserere quod de licentia [et2 commissione aut concessione [Romanorum pontificum3 seu legatorum apostolice sedis vel ordinariorum locorum vos sine sacerdotum parochialium licentia et assensu non [potestis libere predicare populis audire confessiones absolvere [penitentes ac penitentias injungere salutares. Nos igitur volentes assertionem tam temerariam penitus confutare [et elucidare in talibus [veritate deliberationis provida declaramus |