Waldemari, Berneri Erlingi de Berkroy. Snaronis Ashlaci, baronum nostrorum, una cum sigillo nostro sunt appensa. Datum Bergis, anno domini m. ccc. viij. die Mercurii ante dominicam Letare. Arne, Prest paa Stedje, melder Biskop Arne af Bergen, at han efter hans Efter Afskr. bl. Apogr. Arn. Magn. og i Msscr. Barthol. IV. (E) S. 363-64. 80. 13 Juli 1308?1 [Stedje]. Wirovlægom herra sinvm oc anlægom fæðr Arna biscupi i Biorgwin sendir Arne prestr a Steðiv. q. g. oc sinar [boner] med auðmivkri *þæniostv, þer bvovt mer næstom min herra er ek var i Biorgwin at profa malefni þæirra sira Hal[dors] a Hvale. oc Gyðu a Fosse Narfa sonar hænnar oc Eyvindar, oc af þvi setti ek þæim dag at þav skildi koma [til] min med sinvm vithnvm oc malsbotom a Sellivvokv dag, hver er so komo, krafðe ek þa vithna vm fyrnæ[mda a]kæro Gyov oc sono hænnar. æn þav qvadozst ængi hafa, eptir hvat er ek setti þæim dag annan a lavgar dag[inn] næsta eptir Knvz mæsso invirðlægare eptir at læita gognvm sinvm oc malforom, komo til andsvara við [fyrnæmdan] sira Haldor Narfe vmboðsmaðr Eyvindar. oc Grimr stivpfaðr hans, læitade ek við þa allra vtvæga vm þessa] framfærð með loglægom krofvm til vithna a presten. æn Narfe qvaðzt engi hafa. oc engom vendezst han, [eptir] pat stafade ek sira Haldore æið með þema orðom. at so lagðe han hond a bok. oc þvi skaut han til guðs. at sa[rsauki] sa sæm Eyvindr son Arnfins oc Gyov a Fosse hefir a fingri ser. fæk[zst] æigi af hans handa værkvm. ne vil[land]. sannaðo þænna æið með honom sira Gvunar a Læikangrvm. sira Ommvndr i Kaupangre. sira Vilmvndr Vig. . . þema monnvm hia værande flæirvm. sira Hallwarde a Ylmhæimi, oc Simvni [preste a Nios. Hafre Moggu syni3 oc Þorgæiri Þoronnar syni. oc nokorom so oðrvm goðom monnvm, himnæskr faðr gœymi yðar nv oc jamnan. Exterior inscriptio epistolæ: Virdulegom herra sinom Arna biscupi j Biorguin. (1) Originalbrevet stod indsyet i den Bergenske Bispestols Kopibog efter andre Breve af 1308 - 10. (2) Igjen udskrabet. (3) Her synes at mangle et Ord. Kong Erik af Danmark aftaler Fred med den Norske Konge Haakons Sendebud, Biskop Helge af Oslo, Hr. Erik (Valdemarsson) af Sverige og Kanniken Ivar (Olafssön), hvorved blandt mere bestemmes, at Kong Haakon skal give Junker Magnus Birgerssōn af Sverige sin Datter Ingebjörg tilægte, der skal være Norges Arving, hvis Faderen ingen ægtefödt Son efterlader; Kong Haakon skal have en Del af Halland nordenfor Eteraaen istedenfor sit modrene Gods i Danmark, hvorpaa han giver Afkald, og Resten af Landskabet nordenfor denne Aa til Len; nõiagtige Bestemmelser træffes om de for Mordet paa Kong Eriks Fader lovfældte samt deres Tilhængere og Slægtninge; de to Konger skulle 11 Juni (1309) komme sammen ved Isefjord til Iverksættelse af Aftalen, og de underkaste sig endog Bansstraf, om denne ikke overholdes. Efter Afskr. i Msscr. Barthol. IV (E) S. 342-46. (Trykt i Thorkelins Analecta p. 98-103 og Dipl. Svecan. II No. 1628. Se fölgende No.) 81. 29 August 1308. Kjöbenhavn. Omnibus presens scriptum cernentibus, E(ricus) dei gracia Danorum Slavorumque rex, salutem in domino sempiternam. Noverint universi, quod anno domini mo. ccc. [in octava die1 beati Johannis baptiste, per reverendum in Christo patrem dominum Helgonem, miseracione divina episcopum Asloensem, et nobilem virum dominum E(ricum) condam regis Sueuorum filium, consanguineum nostrum dilectum, ac dominum Jwarum, canonicum Bergensem, magnifici principis domini Haquini regis Norwegie illustris, procuratores et nuncios speciales, ex parte ejusdem domini regis ex una parte, et nos ex altera parte, placitatum, concordatum et promissum est in hunc modum: Primo videlicet, quod inter dominum regem Norwegie et nos, et regna nostra, ex utraque parte, debet firma pax et securitas plenaria perpetuis temporibus observari, et ut ipse pax et securitas utrinque firmius et inviolabilius perpetuo teneantur, debet dominus rex Norwegie predictus filiam suam primogenitam legittimam, Jngiburg nomine, domicello Magno, filio domini Birgeri Sueuorum regis illustris, nepoti nostro, desponsare et copulandam sibi matrimonialiter assignare. Jpse eciam dominus rex Norwegie eandem filiam suam constituere debet post se regni Norwegie heredem, si ipsum non contingat filium legittimum optinere, si vero filium legittimum optinuerit, cum eadem filia sua domicello predicto sex milia marcarum argenti in dotem, et tantum de argento idem domicellus sponse sue predicte, ratione dotacionis propter nupcias, que Mornegiof dicitur, assignabit, vel bona seu certos redditus pro eodem, si vero heres regni fuerit, dabit eidem octo milia marcarum puri, in donacionem propter nupcias et super eo faciemus nos cum nostris fidelibus caucionem. Debemus etiam nos et bona fide promittimus, intendere soll→ cite et fideliter cooperari pro toto posse nostro, quod dominus Birgerus rex Sueuorum ad regimen regni sui redeat, et dignitatem regiam; et quod filius suus domicellus sepedictus succedat eidem, sicut tenetur merito, in eisdem, Ceterum ut pax et securitas supradicte inter nos et regna nostra teneantur amodo vinculo firmiori, et singula alia, que premittuntur, deducantur commodius et favorabilius ad effectum, aliqua de bonis et redditibus in Hallandia, ex parte boriali aque Ether, domino regi Norwegie sub rata et debita porcione pro bonis suis maternis omnibus, infra regni Dacie sitis, assignabimus, et residuum ejusdem terre ex ipsa parte aque Ether, videlicet quatuor hærad, eidem concedemus in pheodum, cum juribus, possessionibus, libertatibus et attinenciis, sicut ea comes Jacobus a progenitoribus [nostris] dinoscitur liberius tenuisse, et de eisdem facto nobis per eundem dominum regem Norwegie homagio, dominus rex Norwegie memoratus, cum hominibus et incolis ipsorum heredth, nobis et corone regni nostri servicium faciat requisitus, hoc adjecto, quod convicti pro morte patris nostri, ipsorum heredes et complices Daci, ibidem nullatenus colligantur; et ut ipsa hæredth et castra ibidem recuperentur ad manus domini regis Norwegie, cooperari debemus fideliter cum eodem toto posse. Preterea, ad preces et instancias domini regis Norwegie, de speciali gracia duximus admittendum, quod uxores et liberi novem pro morte patris nostri convictorum, et complices ipsorum novem ac eorum liberi, qui racione excessuum suorum bona sua, antequam domino regi Norwegie homagium fecerant, amisisse legitime dignoscuntur, bonis suis maternis ulantur tantummodo; complices vero eorum alii omnes, et uxores et eorum liberi, qui antequam in servicium domini regis Norwegie venerant in Norwegiam, bona sua propter excessus suos, ut premittitur, non amiserant, utantur regno et bonis suis omnibus paternis et maternis, hii nichilominus, qui caucionem nobis fecerint, quam duxerimus acceptandam; reliqui vero bona sua vendant, et cum precio eorum maneant extra regnum; hoc adjecto, quod uxores et liberi novem convictorum pro morte patris nostri, perpetuo extra regnum Dacie stent, et infra tres annos premissa bona sua alienent; de ceteris vero in voluntate nostra sit et gracia, quos ipsorum regno cum bonis, uti, ut premittitur, velimus, quos ipsorum extra regnum stare velimus, et de bonis suis premissis fructus et redditus levare, et quos ex ipsis extra regnum manere perpetuo velimus ac bona sua supradicta [vendere] et extra regnum deducere precium eorumdem. Admittimus eciam, quod tempore placitacionis habende, ut premittitur, comes Jacobus una cum rege Norwegie compareat coram nobis, insuper, ne quid remaneat, quod pa cem et concordiam premissas violare poterit, seu dissensionis alicujus materiam generare, memoratus dominus rex Norwegie bona sua materna ratione quorum actenus lites et dissensiones sepius sunt commote, nobis nec non corone nostre, ubicumque infra regnum Dacie sita sint, ordinanda libere pro nostris usibus resignabit, quando adeptus fuerit quatuor hæredth in Hallandia prius dicta, jtem nobili viro consanguineo nostro domino E(rico) predicto bona sua materna omnia, ubicumque in regno nostro ea racionabiliter docere poterit, ex nunc libere resignamus. Promittimus insuper, ipsum dominum Birgerum regem Sueuorum pro posse nostro favorabiliter promovere. Condictum est etiam et promissum, quod memoratus dominus rex Norwegie et nos aput Jsafiord in Sioland in die beati Barnabe apostoli, jam proximo futuro, convenire personaliter debeamus, ad deducendum supradicta omnia et singula ad effectum. Ut autem premissa omnia ex parte nostra inviolabiliter observentur, submittimus nos jurisdiccioni venerabilis patris domini Hælgonis Asloensis episcopi, jta quod si [in] premissorum aliquo defecerimus, possit in nos excommunicacionis sentenciam ferre, et nos excommunicatos denunciare, donec defectus hujusmodi suppleatur, sed ipse dominus rex Norwegie jurisdiccioni venerabilis patris domini Olawi Roskeldensis episcopi, cum convenerimus ipse dominus rex Norwegie et nos primo similiter se submiserit viceversa. Promittimus insuper, quod dominus Birgerus rex Swecie predictus dispensacionem in curia procurabit, super contractu matrimonii inter ipsos domicellum Magnum et filiam regis Norwegie, cum idem quarto gradu consanguinitatis se attingunt. Jn cujus rei testimonium sigillum nostrum presentibus est appensum. Actum et datum Hafnis, anno et die supradictis. (1) Uden Tvivl Skrivfeil for: octavo in die decollacionis. Dateringen hos Thorkelin (og i Dipl. Svec.) er vilkaarlig; Tallet IX findes kun med Blyant tilskrevet over Linien i Barth. E. (Se P. A. Munch, D. n. Folks Hist. VI. S. 499-501 og 519-22). Kong Haakon slutter en endelig Fred med Kong Erik af Danmark i det væsentlige paa de Betingelser, hans Underhandlere det foregaaende Aar aftalte med den Danske Konge, samt med Tillæg af nogle Bestemmelser om Kong Haakons Mödrenegods, deres Rettergang i hinandens Riger, begges Forhold til de Svenske Hertuger, Handelen m. m. Efter Afskr. i Msscr. Barth. IV (E) S. 346–52. (Trykt i Thorkelins Analecta p. 103-10 og Dipl. Svecan. II No. 1629. Se foreg. No. og P. A. Munch, D. n. Folks Hist. VI S. 518-22). 82. 17 Juli 1309. Kjöbenhavn. Omnibus presens scriptum cernentibus Haquinus dei gracia rex Norwegie, salutem in domino sempiternam. Noverint universi, quod anno domini m.o ccc. ix. feria quinta proxima ante festum beate Marie Magdalene, Kaupmannahafn, jnter magnificum principem dominum Ericum dei gracia Danorum Slavorumque regem jllustrem ex una parte, et nos ex altera, placitatum, concordatum et promissum extitit in hunc modum, Primo, quod inter nos et regna nostra ex utraque parte, debeat firma pax et plena securitas perpetuis temporibus observari; et ut ipse pax et securitas utrinque firmius et inviolabilius perpetuo observentur, debemus filiam nostram primogenitam, legittimam, Jngiburgam nomine, domicello Magno, filio domini Birgeri Sueworum regis jllustris, nepoti domini Eirici dei gracia Danorum regis supradicti, desponsare et copulandam sibi matrimonialiter assignare, Nos eciam debemus eandem filiam nostram constituere heredem post nos, regni Norwegie, si filium legittimum non contingat nos optinere, si vero filium legittimum optinuerimus, tunc cum eadem filia nostra domicello predicto sex milia marcarum argenti dabimus in dotem, et tantum de argento jdem domicellus sponse sue predicte, ratione donacionis propter nupcias, que morghengiof dicitur, assignabit, vel bona seu certos redditus pro eodem, si vero heres regni fuerit, dabit eidem octo milia marcarum puri in donacionem propter nupcias; et super eo fecit nobis dominus rex Dacie, cum suis fidelibus, caucionem. Debet etiam dominus rex Dacie, et bona fide promisit intendere sollicite et fideliter cooperari pro toto posse suo, quod dominus Birgherus rex Sueuorum ad regimen regni sui redeat, et dignitatem regiam, et quod filius suus, domicellus Magnus sepedictus, succedat eidem patri suo, sicut tenetur merito in eisdem, jpse dominus Birgherus rex Sueworum predictus dispensacionem in curia procurabit super contractu matrimonii inter ipsos domicellum Magnum et filiam nostram supradictam, cum idem quarto gradu consanguinitatis se altingunt. Ceterum ut pax et securitas supradicte inter nos et regna nostra teneantur amodo vinculo firmiori, et singula alia, que premittuntur, deducantur commodius et favorabilius ad effectum, aliqua de bonis et reditibus in Hallandia ex parte boriali aque Ether, sub rata et debita porcione pro bonis nostris maternis omnibus, infra regnum Dacie sitis, nobis assignabit, et residuum terre ex ipsa parte aque Ethre predicte, videlicet quatuor hærod dominus rex Dacie nobis concessit in pheodum, cum juribus, possessionibus, libertatibus, et attinentiis, sicut ea comes Jacobus a progenitoribus ipsius regis Dacie dinoscitur liberius tenuisse, |