prefatus Anthonius die, qua supra, manualiter prefate camere assignavit videlicet: IIIImIIcLXIII flor.

Ungarie.

Summa istius pagine patet.

XIII sol. den. monete Avinion.

Arch. Vat. Intr. et ex. 272 f. 56. Collect. 181 f. 152. In capite: Collector Polonie et

110. Innocentius pp. VI Casimiro regi Poloniae nuntiat, se ipsi decimam proventuum ecclesiasticorum ad resistendum paganis concessisse necnon terminum ad solvendum debiti camerae usque ad tres annos statuere.

Avinione 22 Novembris 1354.

Carissimo in Christo filio Kazimiro regi Polonie illustri salutem etc. Super oneribus sumptuum et inevitabilium expensarum, que ad resistendum pravis conatibus infidelium paganorum pro fide catholica sicut ipsius fidei strenuus pugil continuo sustines, magnitudini tue paternis compatientes affectibus et cupientes tibi de alicuius subventionis auxilio, per quod non solum infidelium ipsorum insane resistas audacie, quinimo eorum sub assistente tibi dextera Domini allidas et conteras omnino superbiam, liberaliter providere, decimam ecclesiasticorum proventuum regni tui tibi in supportacionem huius onerum liberaliter et gratiose concessimus, retenta nobis medietate ipsius decime pro incumbentibus nobis gravibus necessitatibus, quibus fatigabiliter premimur, supportandis, sicut in confectis super hoc aliis nostris litteris poteris clarins intueri; et insuper uberioribus te favoribus prosequentes, tibi ad solvendum nobis ea, in quibus nobis et camere apostolice obligaris, usque ad tres annos terminum duximus statuendum, in aliis, que magnitudinis tue votis conveniant, intendentes, quantum cum Deo poterimus, adesse favoribus oportunis. Tu ergo fili carissime intuens erga te matris ecclesie caritatem illam filialibus studiis et gratis prosecutionibus in suis oportunitatibus recompenses. Datum Avinione X kalendas Decembris anno secundo.

Reg. Vat. 236 f. 211'-212. Ed. Theiner, MP. I. p. 556, nr. 735.

111. Innocentius pp. VI Arnaldo de Lacaucina mandat, quatenus omnes pecunias collectas Raymundo de Lacaucina tradat.

Avinione 22 Novembris 1354.

Innocencius etc1 dilecto filio Arnaldo de Lacaucina, scolastico Cracoviensi, apostolice Sedis nuncio salutem et apostolicam benedictionem. Discretioni tue per apostolica scripta mandamus, quatenus omnes pecunias, [ad nostram cameram pertinentes, per te collectas et usque ad recessum dilecti filii Raymundi de la Caucina, servientis armorum et familiaris nostri, latoris presentium, a te, ad quem ipsum specialiter mittimus, colligendas, eidem Ray

Monum. Vatic. II.

ΙΟ

mundo tradere et assignare procures, per eum ad dictam cameram deferendas, certificaturus per litteras tuas cameram ipsam de hiis, que ei assignaveris, plenam concedimus tenore presentium potestatem. Datum Avinione X kalendas Decembris pontificatus nostri anno secundo].

Reg. Vat. 242 f. 130 Reg. Vat. 236 f. 212. Ed. Novak, MVB. II, p. 123, nr. 302.Litterae hae in hunc modum descriptae ad Iohannem Paduanum, decanum Wissegradensem, apostolicae Sedis nuntium sunt directae; nostrae tantum sic notantur: Innocentius etc. dilecto filio Arnaldo de Lacaucina, scolastico Cracoviensi, apostolice Sedis nuntio salutem et apostolicam benedictionem. Discretioni tue per apostolica scripta mandamus quatenus omnes pecunias etc., ut in precedenti, que dirigitur I. Paduano.

(Reg. Vat. 242, f. 129′)

In margine: Reg. Vat. 242 assignandi.

1 Innocentius etc. deest in Reg. Vat. 236.

2 et apostolicam benedictionem deest in 236.

112. Antonius Malabayla, quasdam pecuniarum summas, a consulibus et quibusdam mercatoribus Cracoviensibus diversis temporibus nomine Arnaldi de Lacaucina receptas, camerae apostolicae assignat.

6 Februarii 1355.

Die VI Februarii. Cum Anthonius Malabayla, mercator Astensis1, commorans Avinioni seu eius socii commorantes in Brugis, recepissent nomine et mandato domini Arnaldi de la Causina, scolastici Cracoviensis et collectoris fructuum beneficiorum ecclesiasticorum vacancium, ad cameram apostolicam pertinencium, in regnis Polonie et Ungarie auctoritate apostolica deputati, a certis mercatoribus infrascriptis marchas auri, que sequuntur per prefatos mercatores a predicto collectore de pecuniis in dicta. collectoria sua receptis, cameram tangentibus et per eos eidem camere assignandis, prout in quodam instrumento super hoc confecto eciam continetur.

Primo videlicet a consulibus et communitate civitatis Cracovie, solventibus Brugis per manus Petri Durinc, XX marchas auri ponderis Cracoviensis, die penultima mensis Novembris proxime preteriti.

Item ab uxore Walteri, tonsoris pannorum, nomine Gansceremime opidane Cracoviensis, XV marchas auri dicti ponderis Cracoviensis, que marche ascendunt in summa: XXXV marchas auri dicti ponderis de XXII caractis, receptis Brugis, per Raphaelem Damiani et alios socios dicti Malabayla, dicta die penultima Novembris, valentes, computando qualibet marcha pro XL scutis et tercia parte unius scuti cugni comitis Flandrie et scuto computato pro XIIII grossis et tercia parte unius, MVICLXXXVI flor. auri III sol. et X den. Prefatus Anthonius pro se et sociis suis ac nomine dicti collectoris in satisfacionem premissorum die, qua supra, manualiter solvit et assignavit dictos MVICLXXXVI flor. III sol. X den. Intr. et ex. 275 f. 5 Collect. 181 f. 152-152'. In capite vol. 277: Collector Polonie et Ungarie. Anno Domini MCCCLV indictione VIII pontificatus sanctissimi patris et domini nostri domini Innocencii divina providencia pape VI anno III. In margine vol. 275: Collector Polonie et Ungarie.

Arch. Vat. Intr. et ex. 277 f. 66

=

113. Innocentius pp. VI inclerum regni Poloniae decimam de proventibus ecclesiasticis usque ad quatuor annos imponit eiusque medietatem regi Casimiro concedit. Aviniore 12 Februarii 1355. Venerabilibus fratribus.. archiepiscopo Gneznensi et universis episcopis ac dilectis filiis electis, abbatibus, prioribus, prepositis, decanis, archidiaconis, archipresbyteris et aliis ecclesiarum prelatis et rectoribus, capitulis quoque, collegiis et conventibus Cisterciensis, Cluniacensis, Premonstratensis, Grandimontensis, Cartusiensis, sanctorum Benedicti et Augustini et aliorum ordinum ceterisque personis ecclesiasticis, secularibus et regularibus, exemptis et non exemptis, per regnum Polonie constitutis, salutem etc. Romana mater ecclesia, cui licet inmeriti disponente Domino presidemus, grandibus et onerosis negociis, que in cam mundi cursus derivat, multipliciter in se et eciam in filiis, quos baptismatis unda renatos hostes Crucis vexare non desinunt, pregravata, pro se et ipsis ad eam in suis necessitatibus recurrentibus, cum expedit, subsidium postulat subditorum. Nuper siquidem pro parte carissimi in Christo filii nostri Kazimiri regis Polonie illustris per certum nuncium suum fuit propositum in consistorio coram nobis, quod infidelium Tartarorum et Lutwarorum gentes, christiani nominis inimice', regnum Polonie iam pluribus annis elapsis hostiliter invaserant multaque sibi dampna in gentibus atque bonis intulerant ac invadere et inferre continue conabantur, propter que regem ipsum tam pro stipendiariis, quos pro defensione dicti regni tenuit et tenere continue cogebatur, quam alias propter premissa tot et tanta oportuerat et oportebat subire onera expensarum, quod eorum supportacioni sibi non sufficiebant proprie facultates, ac pro parte 2 ipsius regis nobis fuit humiliter supplicatum, ut sibi in subsidium expensarum et relevacionem suorum onerum predictorum et pro defensione ipsius regni, quod eidem ecclesie Romane est subiectum inmediate et eciam censuale, de aliquo decimarum subsidio in dicto regno, ad quod vos fratres archiepiscope et episcopi, ut idem rex asserit, liberaliter [se]3 obtulistis, providere de benignitate apostolica dignaremur. Nos igitur cupientes, ut tam ecclesie quam regis predictorum necessitatibus huiusmodi aliqualiter consulatur, deliberacione cum fratribus nostris super hoc habita diligenti, decimam omnium reddituum et proventuum ecclesiasticorum in dicto regno Polonie consistencium, per quadriennium, a festo Omnium Sanctorum proxime futuro in antea computandum, a vobis archiepiscopo et episcopis ac predictis aliis personis ecclesiasticis quibuscuque, secularibus et regularibus regni eiusdem, exemptis et non exemptis, in regno predicto redditus et proventus huiusmodi obtinentibus, cuiuscunque dignitatis, status et ordinis seu condicionis existant, quibus et eorum alicui, quo 5 ad hec nulla privilegia et indulgencias, sub quacunque forma vel expressione verborum concessas, volumus suffragari, preterquam ab eisdem fratribus nostris sancte Romane ecclesie cardinalibus prioratus, personatus et officia, canonicatus et prebendas, dignitates et ecclesias seu alia beneficia ecclesiastica cum cura vel sine cura in eodem regno obtinentibus et obtenturis imposte

rum, qui in apostolice solicitudinis partem assumpti nobiscum universalis ecclesie onera sorciuntur, necnon a dilectis filiis magistro, prioribus, preceptoribus et fratribus hospitalis sancti Iohannis Ierosolimitani, qui contra hostes fidei christiane exponunt iugiter se et sua, quos quidem cardinales, magistrum, priores, preceptores et fratres hospitalis eiusdem ab huiusmodi prestacione decime exemptos et inmunes esse volumus, exigendam de dictorum fratrum consilio auctoritate apostolica presencium tenore imponimus ac volumus et etiam ordinamus, quod dicta decima a vobis omnibus et singulis in eodem regno redditus et proventus ecclesiasticos, ut prefertur, habentibus, de illis dumtaxat, preterquam ab eisdem cardinalibus, magistro, prioribus, preceptoribus et fratribus hospitalis prefati absque iniuria et obpressione quacunque per dictum quadriennium in infrascriptis terminis colligatur et eciam exigatur, ipsaque, postquam collecta fuerit, soluta, inter nos pro nostris et eiusdem ecclesie regemque predictum pro ipsius necessitatibus relevandis annis. singulis dicti quadriennii equaliter dividatur, ac insuper omnes et singulos cuiuscunque preeminencie, dignitatis aut status existant, qui de pecunia dicte decime aliter receperint, excommunicacionis sentenciam incurrere volumus ipso facto. Siquidem solucionis medietatis huiusmodi decime primi anni dicti quadriennii primum terminum fore statuimus dictum festum Omnium Sanctorum tunc proxime secuturum, secundum vero terminum mediedatis alterius dicti primi anni festum Ascensionis Domini, prefatum festum Omnium Sanctorum tunc proxime secuturum, in aliis tribus annis dicti quadriennii sequentibus similibus terminis observandis. Et ne de moneta, in qua fiet et fieri debebit decime predicte solucio, valeat hesitari et ut vitentur gravamina, que hactenus forsan propterea passi estis, nostre intencionis existit, quod ad monetam currentem predicta decima levetur et eciam exigatur iuxta constitutionem super hoc editam in concilio Viennensi, ita quod pretextu alicuius cambii vestrum aliquis non gravetur; huiusmodi vero solucio fiat secundum taxacionem decime in vestris predicte archiepiscope et episcopi civitatibus et diocesibus hactenus factam, vel ubi nulla certa taxatio fuerit, secundum modum, morem et consuetudinem in exactione et soluciones huiusmodi hactenus observatos et absque aliquo alio vestro onere seu illorum, a quibus ipsa decima exigetur, nisi forte propter defectum solucionis huiusmodi expensas fieri oporteret, quo casu vos ad restitucionem illorum astringi volumus et teneri, quodque iuxta constitucionem eandem calices, libri et alia ornamenta ecclesiastica divinis officiis deputata racione predicte decime nullatenus ex causa pignoris vel alias capiantur. Quocirca universitatem vestram monemus, rogamus et hortamur attente, vobis nihilominus per apostolica scripta mandantes, quatenus tam Romane ecclesie quam regis eorundum necessitates huiusmodi devota consideracione pensantes prefatam decimam de vestris redditibus et proventibus supradictis in eisdem duobus terminis per singulos annos eiusdem quadrienni, prout superius est expressum, sine difficultate qualibet persolvatís, sic vos in premissis reddentes per oportunam exhibicionem

operis efficacis, quod devocionem vestram possimus in Domino non inmerito commendare, alioquin tibi prefate archiepiscope et dilectis filiis decano et Arnaldo de Lacaucina, scolastico ecclesie Cracoviensis, quos ad colligendum et exigendum decimam huiusmodi per alias nostras litteras deputamus et commitimus, ut vos prefatos episcopos et personas alias supradictas, cardinalibus, magistro, prioribus et preceptoribus ac fratribus dicti hospitalis exceptis, ad solvendum decimam huiusmodi per censuram ecclesiasticam appellacione remota compellant 10. Datum Avinione Il idus Februarii anno tertio.

Reg. Vat. 231 f. 183, nr. 36. Ed. Theiner, MP I. p. 558, nr. 742.

114. Innocentius pp. VI collectores decimae quadriennalis in partibus Poloniac

constituit.

2

Avinione 12 Februarii 1355.

Venerabili fratri archiepiscopo Gneznensi et dilectis filiis.. decano et Arnaldo de Lacaucina, scholastico ecclesie Cracoviensis, apostolice Sedis nuncio, salutem, etc. Romana mater ecclesia etc., usque: auctoritate apostolica 2 per nostras litteras imposuimus ac voluimus et etiam ordinavimus, quod dicta decima a vobis ac aliis omnibus et singulis in eodem regno redditus etc. usque: hesitari et ut vitentur gravamina, que hactenus forsan propterea iuri ecclesiastici sunt perpessi, nostre intencionis existit, quod ad monetam currentem predicta decima levetur et etiam exigatur iuxta constitucionem super hoc editam in concilio Viennensi, ita quod pretextu alicuius cambii aliquis non gravetur. Huiusmodi vero solucio fiat secundum taxacionem decime in eiusdem regni civitatibus et diocesibus hactenus factam3, vel ubi nulla certa taxacio fuerit, secundum morem et consuetudinem in exactione et solucione huiusmodi hactenus observatos et absque aliquo alio modo onere seu illorum, a quibus ipsa decima exigetur, nisi forte propter defectum solucionis huiusmodi expensas fieri oporteret, quo casu vos ad restitucionem illarum astringi volumus et teneri, quodque iuxta consuetudinem candem calices, libri et alia ornamenta ecclesiastica divinis officiis deputata racione predicte decime nullatenus ex causa pignoris vel alias capiantur. Quocirca discrecioni vestre per apostolica scripta mandamus, quatenus vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu succollectores a vobis super hoc deputatos, clericos dumtaxat universos, episcopos, electos, abbates, priores, prepositos, decanos, archidiaconos, archipresbyteros et alios ecclesiarum prelatos et rectores, necnon capitula et conventus, Cisterciensis, Cluniacensis, Premonstratensis, Grandimontensis, Cartusiensis, sanctorum Benedicti et Augustini et aliorum ordinum ceterasque personas ecclesiesticas, seculares et regulares, exemptas et non exemptas, per dictum regnum Polonie constitutas, in eo redditus et proventus ecclesiasticos huiusmodi obtinentes, eisdem cardinalibus, magistro, priori