Imágenes de páginas
PDF
EPUB

Bl. und R. H. d. B. fehlen bei Besold und in der zweiten H.S. bei de R.) Wolbotto (zw. H.S. bei de R.
Woltodo) et Remaldus de Cüstringen, Ruodolffus de Rinvelden, Rondegerus de Botobore, Arnoldus de
Spira cum ceteris multis. Zeile 4 v. u. Besold so wie die zw. H.S. bei de R. wohl richtiger: prescripta,

und später Beide: Facta sunt

1) Denkendorf, O.A. Esslingen; de Rozières liest beidemal den Kendorf.

2) Die Orte, nach denen die Zeugen sich schreiben, sind: Grunbach, O.A. Schorndorf; Bernhausen, Plieningen, beide 0.A. Stuttgart; noch einmal Bernhausen? Kusterdingen, 0.A. Tübingen; Rheinfelden, schweiz Kant. Aargau; Botwar, Gr.-, Kl.-, O.A. Marbach; Speier.

3) Es wird Wolt- oder Wolfbodo zu lesen sein.

CCCXVII.

Pabst Innocenz II. nimmt das Kloster Weingarten, gleich seinen Vorgängern Urban II. und Paschal II., sammt dessen Besitzungen, worunter eine Anzahl namentlich aufgezählt werden, in seinen besondern Schutz und verleiht demselben verschiedene andere

[blocks in formation]

Innocentius episcopus, servus servorum dei. Dilectis filiis Gebeardo, abbati venera- dei. bilis monasterii Winigartensis eiusque fratribus, tam presentibus quam futuris, regularem vitam professis in perpetuum. Religiosis desideriis dignum est facilem prebere consensum, ut fidelis devotio celerem sortiatur effectum. Proinde, dilecti in domino filii, vestris postulationibus debita benignitate gratum impertientes assensum, prefatum monasterium, quod nimirum ab illustri viro bone recordationis Welfone, ipsius loci fundatore, beato Petro oblatum est, ad exemplar predecessorum nostrorum, Vrbani videlicet et Pascalis, beate memorie Romanorum pontificum, in eiusdem apostolorum principis ius protectionemque suscipimus, et

B.

Innocencius episcopus, servus servorum Dilectis filiis Gebeardo, abbati venerabilis monasterii Guinigarthensis eiusque fratribus, tam presentibus quam futuris, regularem vitam professis in perpetuum. Religiosis desideriis dignum est facilem prebere consensum, ut fidelis devocio celérem sorciatur effectum. Proinde, dilecti in domino filii, vestris postulationibus debita benignitate gratum inpercientes assensum, prefatum monasterium, quod nimirum ab illustri viro bone recordationis Guel|| fone, ipsius loci fundatore, beato Petro oblatum est, ad exemplar predecessorum nostrorum, Vrbani videlicet et Pascalis, beate memorie Romanorum pontificum, in eiusdem apostolorum principis ius protectionemque suscipimus, et

apostolice sedis patrocinio conmunimus. Sta- | apostolice sedis patrocinio communimus. Sta

.

tuentes, ut quascumque possessiones, quecum-
que bona idem monasterium inpresentiarum
iuste et canonice possidet, aut in futurum,
concessione pontificum, largitione regum vel
principum, oblatione fidelium sive aliis iustis
modis prestante domino poterit adipisci, firma
vobis vestrisque successoribus et illibata per-
maneant. In quibus hec propriis duximus
exprimenda vocabulis. Ecclesiam Altorfen-
sem 1) cum decimatione, ecclesiam de Berga 2)
cum decimatione sua, ecclesiam de Bůchorn 3)
cum suis appendiciis. Tornburron 5), Zun-
berch) cum suis appendiciis. Frenchebach),
Hagnowe 8), Eilingen 9). Predium ad Atheg-
bach 10), Riethusen 11), Eichach 12), Hizco-
'), Eichach 12), Hizco-
uen 13), Ruti 14), Steinibach 15), Ruti 16),
in Owa 17), Ethinishouen 18), Diethboldes-
houen 19), Wison 20), Horwen 21), Bwrain 22), |
Lutirbrunnon 23), Barinrieth24), Lanchrein2 5),
Oberesulgin 26), Dietewilere 27), Ganbach 28),
Kepfingen 29), Assaschen 30). Predium ad ·
Memmingin 31), Rammungen 32), Tornidorf 33),
Berga 34), Ursingen 35), Waltenhouen 36),
Wison 37), Einothe 38), Feltmos 39), Richen-
bach 40), Burenggove 41), Braitinwanch 42).
Predium Umste+3). Pratum), Campis 45),
ad Senaus +6). Predium ad Las +7), predium
ad Corcis18), predium ad Sirna 49), predium
ad Ualrain 50), predium ad Blars 51), pre-
dium ad Quarten 52), predium ad Magis 53),
predium ad Lewinon 5) cum capellis et cete-
ris appendiciis suis, predium ad Ultun 57),
predium supra Baugigile 58). Ecclesiam sancti
Bangratii in Ultun 59). Predium Thisinis 6o).
Vineam ad Nallas 61). Opolshoven 64), Hade-
brechtishouen 65), Crothebach 66), Oeschin-

tuentes, ut quas||cunque possessiones, quecun-
que bona idem monasterium inpresenciarum
iuste et canonice possidet, aut in futurum,
concessione pontificum, largicione regum vel
principum, oblatione fidelium sive aliis iustis.
modis prestante domino poterit adipisci, firma
vobis vestrisque successoribus et illibata per-
maneant. In quibus hęc propriis duximus
exprimenda vocabulis. Ecclesiam Altorfen-
sem 1) cum decimacione et familia, decimas
quoque novalium in silva Altorfensi excul-
torum et excolendorum, tam in pratis quam
in agris.
in agris. Ecclesiam de Berga 2) cum deci-
macione sua et omni familia. Cellam de
Buchórn 3) cum ecclesia parrochiali et ceteris
appendiciis. Capellam in Erischirche 4)
cum decimatione sua et aliis appendiciis.
Ecclesiam in Tornburre 5) cum eius investi-
tura et duabus partibus decime. Capellam
sancti Michahelis ®)
sancti Michahelis 6) in Rauenspurc cum
investitura. Frenchinbach 7), Hagenowe 8),
Eilingen 9). Predium ad Hegebach 1o), Riet-
husen11), Eichach1 2), Hizecouen13), Ruiti11),
Steinbag 15), Riuti 16), In Owa 17), Ethis-
houen 18),

Diepolteshouen 19), Vilon 2o), Horwe 21), Burai 22), Luterbrunen 23), Barenrieth 2+), Lancrein 25), Obersuligun 26), Diethewilar 27), Gambach 28), Kephingen 29); Ascahe 3o). Predium Memmingen 31), Ramúngen 32), Tornidorf 3 3), Berga 3 4), Vrsingen 3 5), 3 3 Waltenhouen 36), Wison37), Einothe 38), Veltmos 39), Richenbach *°), Burengowe 11), Braitenwanch 12). Predium Vmiste 43). Pratum 11), Campis 45), ad Senaus 46). Predium ad Las17), predium ad Corcis 48), predium ad Sirna +9), predium ad Valrein 5o), predium ad Blairs 51),

mosen70), Rudolfesrieth 1), Heinrichesrieth72). | predium ad Quarten 52), predium ad Magis 53), Predium ad Bauindorf 73), predium Enenhouen 76), Kippinhorn 77), predium ad Corbin78), predium ad Gundoltsriutin79), predium ad Nasshaha8°), predium ad Hubichunberch81), predium Walthasen 82). Obeunte vero te, nunc eiusdem loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet surreptionis astutia vel violentia preponatur, nisi quem fratres conmuni consensu vel fratrum pars consilii sanioris vel de suo vel de alieno, si oportuerit, collegio secundum dei timorem et beati Benedicti regulam elegerit. Crisma vero, oleum sanctum, consecrationes altarium sive basilicarum, ordinationes monachorum, qui ad sacros fuerint ordines promovendi, ab episcopo, in cuius dyocesi estis, accipiatis, siquidem gratiam atque conmunionem apostolice sedis habuerit, et ea gratis et sine pravitate voluerit exhibere. Alioquin liceat vobis catholicum, quem malueritis, adire autistitem et ab eo consecrationum sacramenta suscipere. Preterea mansuro in perpetuum decreto sanctimus, ut nulli omnino hominum liceat in vestro, monasterio aliquas proprietatis conditiones, vel hereditario iure advocationem aut investituram seu quamlibet potestatem, que libertati et quieti fratrum noceat, vendicare. Abbas sane. cum fratribus advocatum sibi quem utiliorem viderint instituant. Qui si postmodum monasterio inutilis et fratribus fuerit, remoto eo alium preficiant. Sepulturam quoque eiusdem loci liberam esse decernimus, ut eorum qui illic sepeliri deliberaverint devotioni et extreme voluntati, nisi forte exconmunicati sint, nullus obsistat; salva matricis ecclesie iusticia. Si quam vero decimam pertinentem ecclesiis, quas

predium ad Lõnun 54) cum suis capellis sancti Osuvaldi videlicet et sancti Georgii. Capellam super Brunesperc 55) et super Buwigel 5 6 ) cum ceteris appendiciis. Predium ad Ultun 57), predium supra Baugigile 58). Ecclesiam sancti Pancracii in Ultun 59) cum investitura. Predium supra Thisinis 6o). Vineam ad Nallas 6 1). Zunberc 62) cum suis appendiciis. Ecclesiam in Riet 63) cum investitura. Opolteshouen 64), Hadeprehteshouen 65), Crotebach 66). Predium in Husechirche 67) cum pascuis et piscinis et ecclesie investitura. Predium in Fuligunstat 68) cum appendiciis et ecclesie investitura. Predium in Berngartruti 69) cum investitura ecclesie. Eschimose 70), Rudolfesriet 71), Hei[n]richesriet 72). Predium ad Bafendorf 73), Creigeberc 74), Stelinunriet 75). Predium Enenhouen 76), Kippenhorn 77). Predium ad Corben 78), predium ad Guntoltesruti 79), predium ad Nashaha 8o), predium ad Hubechuperc 81), predium Walthusen 82). Obeunte vero te, nunc eiusdem loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet surreptionis astutia vel violencia preponatur, nisi quem fratres communi consensu vel fratrum pars sanioris consilii vel de suo vel de alieno, si oportuerit, collegio secundum dei timorem et beati Benedicti regulam elegerit. Crisma vero, oleum sanctum, consecrationes altarium sive basilicarum, ordinationes monachorum, qui ad sacros fuerint ordines promouendi, ab episcopo, in cuius dyocesi estis, accipiatis, siquidem graciam atque communionem apostolice sedis habuerit, et ea gratis et sine pravitate voluerit exhibere. Alioquin liceat vobis, quem malueritis, adire

habetis vel habebitis a laicis, annuente domino recuperare potueritis, vestris perpetuo usibus mancipandam absque omni episcoporum contradictione censemus, salva episcoporum reverentia. Porro advocato vestro non liceat quicquam de rebus monasterii aliquid preter abbatis et fratrum voluntate[m] pro beneficio tradere, aut propriis usibus vendicare, aut publica edificia infra cellam vestram habere. Ad indicium autem percepte a Romana ecclesia libertatis bizantium unum nobis nostrisque successoribus annis singulis persolvetis. Decernimus ergo, ut nulli omnino hominum liceat iam dictum monasterium temere perturbare, aut eius possessiones auferre vel ablatas retinere, minuere, seu quibuslibet vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur, eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura, salva diocesani episcopi canonica iusticia. Si qua igitur in posterum ecclesiastica secularisve persona, hanc nostre constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire temptaverit, secundo terciove conmonita si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino iudicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine dei et domini nostri Ihesu Christi`aliena fiat, atque in extremo examine districte ultioni subiaceat. Cunctis autem eidem loco sua iura servantibus sit pax domini nostri Ihesu Christi, quatinus et hic bone actionis fructum percipiant et apud districtum iudicem premia ęternę pacis inveniant. Amen.

Datum Laterani per manus Gerardi, sancte Romane ecclesie presbyteri cardinalis

ac

[ocr errors]

antistitem et ab eo consecrationum sacramenta suscipere. Preterea concedimus presentis privilegii auctoritate, ut omnes servi vestri suscipiant a vobis spiritualium sacramenta, et cuique fideli in parrochia Altorfensi unctionem sancti olei nullus vos exhibere prohibeat. Cella vero vestra tali dignitate gaudeat redimita, ut si quis infra eius septa alteri manus iniecerit violentas, huius privilegii decreto, cum fuerit ei intimatum, ex ipso facto excommunicationis noverit se vinculo innodatum, cuius absolutionis dispensatio, cum proinde satisfecerit, abbati sit indulta. Insuper mansuro in perpetuum decreto sanctimus, ut nulli omnino hominum liceat in vestro monasterio aliquas proprietatis condiciones, vel hereditario iure advocationem, aut investituram, seu quamlibet potestatem, que libertati et quieti fratrum noceat, vendicare. Abbas sane cum fratribus advocatum sibi, quem viderint utiliorem, instituant. Qui si postmodum monasterio et fratribus inutilis fuerit, remoto eo alium preficiant. Sepulturam quoque eiusdem loci liberam esse decernimus, ut eorum, qui iHic sepeliri deliberaverint, devocioni ́et extreme voluntati, nisi forte excommunicati sint, nullus obsistat; salva matricis ecclesie iusticia. Si quam vero decimam pertinentem ecclesiis, quas habetis vel habebitis a laicis, annuente domino recuperare potueritis, vestris perpetuo mancipandam usibus absque omni episcoporum contradictione censemus, salva episcoporum reverencia. Porro advocato vestro non liceat quicquam de rebus monasterii alicui preter abbatis et fratrum voluntatem pro beneficio tradere, aut propriis usibus vendicare, aut publica edificia infra cellam vestram habere.

bibliothecarii, V. idus Aprilis, incarnationis | Ad indicium autem percepte a Romana ecclesia dominice anno MCXLIII., indictione VI., pon- libertatis bisancium unum nobis nostrisque tificatus domni Innocentii II...86).

successoribus annis singulis persolvetis. Decernimus ergo, ut nulli omnino hominum liceat iam dictum monasterium temere perturbare,

t

aut eius possessiones auferre vel ablatas retinere, minuere seu quibuslibet vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur, eorum pro quorum sustentacione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura, salva diocesani episcopi canonica iusticia. Si qua igitur in posterum ecclesiastica secularisve persona, hanc nostre constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire temptaverit, secundo terciove commonita si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino iudicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine dei et domini redemptoris nostri Ihesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districte ulcioni subiaceat. Cunctis autem eidem loco sua iura servantibus sit pax domini nostri Ihesu Christi, quatinus et hic bone actionis fructum beatum percipiant et apud districtum iudicem premia eternę pacis et gaudia inveniant. Amen. Amen. Amen.

[ocr errors]

(Rundzeichen.)83) Ego Innocencius, catholice ecclesie episcopus, subscripsi. (Monogramm für Bene valete.) Cunradus, Sabinensis episcopus, subscripsi. Ego Albericus, Ostiensis episcopus, supscripsi.Ego Stephanus, Prenestinus episcopus, subscripsi. Ego † Gregorius, diaconus cardinalis sanctorum Sergii et Bachi, subscripsi. Ego Imarus, Tusculanus episcopus, supscripsi 8+). Ego Guuido, sancte Romane ecclesie indignus sacerdos, subscripsi. Ego Gregorius, presbyter cardinalis sancte Marie trans Tiberim. Ego Gozo, presbyter tituli sancte Cecilie, subscripsi.

Datum Laterani, per manum Gerardi, sancte Romane ecclesie presbyteri cardinalis ac bibliothecarii, V. idus Aprilis, incarnationis dominice anno MCXLIII., indictione VI., pontificatus vero domni 85) Innocencii II. pape anno XIIII. 8 6 ).

[ocr errors]

Von diesen beiden hier abgedruckten Texten ist der erste (A.) dem schon früher (I, S. 301, Anm.) beschriebenen s.g. Codex minor Tradd. Weingartens. S. 10-14, der zweite (B.) dem angeblichen Original der Bulle entnommen. Der letztere ist, wie unten nachgewiesen werden wird, entschieden falsch. Gegen die innere Aechtheit des ersten könnte, abgesehen von dem ebenbemerkten Umstande, dadurch ein Zweifel entstehen, dass darin wie im zweiten auch des Schutzes Erwähnung geschieht, welchen Pabst Urban II. dem Kloster Weingarten verlieb. Die unter den Urkk. dieses Klosters noch vorhandene und oben (I, S. 310) abgedruckte Bulle, worin dieses geschieht, ist nämlich, wie dort gezeigt wurde, ebenfalls unterschoben, und es kann nicht angenommen werden, dass Innocenz II. diese unterschobene Bulle bestätigt habe. Ebensowenig ist aber andrerseits ein Grund vorhanden den erwähnten ersten Text an und für sich genommen, so wie die weitere oben (I, S. 336) nach dem Original mitgetheilte Bulle Paschals IL, worin desselben Schutzes durch Urban II. gedacht wird, für gefälscht zu halten.

Die Lösung des anscheinenden Widerspruchs liegt einfach in der Annahme, dass neben der unächten Bulle

« AnteriorContinuar »