dominio, per terram et aquas, ab omni theloneo liberi jidem incole pertransibunt. Prefatas igitur villas, cum omni libertate iam prefata, prenominatus Abbas et suus conuentus, venerabilj patrj domino Michaëlj Wladislauiensis ecclesie episcopo, ac suis successoribus, permutauerunt et dederunt pro villa, que Barchouicj (5) wlgariter nuncupatur, jure hereditario in perpetuum possidendas: et hanc permutacionem et donacionem, de nostro consensu et voluntate bona, esse factam protestamur. In cuius rei testimonium, hanc paginam nostro sigillo fecimus roborarj. Datum anno domini M° CC° quadragesimo II°.

Nos itaque predictam libertatem patrjs nostrj ratificamus, confirmamus, et presentibus innouamus. Insuper multa seruicia venerabilis patris nostrj Wolimirj predicte Wladislauiensis ecclesie Episcopi respicientes, sibi et suis successoribus concessimus duas villas antiquas suas, vel Canonicorum suorum, locare eodem jure theuthonico, quas prefate ciuitatis omnino gaudere volumus libertate. Huiusmodi factum ut perpetuum robur optineat firmitatis, presentem paginam nostri sigilli munimine fecimus roborarj. Datum in Choual (6) anno domini M° CC LX° II°. Presentibus: Boguslao castellano de Juuene Wladislauia, Ubislo (sic) judice, Mauricio subcancellario, Johanne preposito, Lyphardo archidiacono Crusuiciensibus, Jacobo sacerdote, et alijs quam pluribus fide dignis.

(5) Barkowice villa regionis Petricoviensis.
(6) Kowal oppidum territorii Cujaviensis.

XXXIV.

Radomscii, anno 1243 die 12 mensis Maji. Conradus Dux Cracoviae et Lanciciae, villam Siedlce episcopi Cujaviensis propriam ab omni praestatione et exactione immunem esse vult (1).

1253. In nomine domini, amen. Nouerint uniuersi sacrosancte matris Ecclesie filij presencium inspectores: quod nos Kazimirus Dux Lanchicie

(1) E tabula authentica membranacea in tabulario capituli Vladislaviensis asseruata descriptum. Sigillum abruptum, restat tantum funiculus sericus, quo appensum erat, coloris flavi.

et Cuyauie, anno domini M° CC L° tercio, in crastino octaue Petri et Pauli apostolorum, secunda videlicet feria, in villa nostra, que Cloba (2) uulgariter appellatur, exhibente nobis venerabili patre Volimiro, diuina vocacione Ecclesie Wlodislauiensis Episcopo, priuilegium sigillo patris nostri C.(onradi) pie recordacionis quondam Ducis Lanchicie roboratum: quod a nobis et nostris successoribus perhenniter et inconuulse volumus obseruari: vidimus sub hac forma:

ta

1243. In nomine sancte et indiuidue trinitatis, amen. Quia longinquitate temporis sepe fit, ut non pateat condicio originis: quod nos Conradus dei gracia Dux Cracouie et Lanchicie diligencius precauentes, notum facimus presentibus et futuris: venerabilem patrem nostrum Dominum M.(ichaëlem) Cuyauiensem Episcopum villam quandam sitam in districtu Lanchiciensi, que Sedlce uulgariter appellatur: quam quidam miles Henricus nomine, ob remedium anime sue fratribus ordinis predicatorum de Ploczk noscitur contulisse; ab eisdem predicatoribus pro XXX marcis argenti, sub nostro testimonio et baronum nostrorum, comparasse. Cum autem villa predicta speciali priuilegio libertatis ab antecessoribus nostris olim fuerit decorata: ut videlicet homines in ea commorantes pouoz et preuod non ducant, nisi sit militale, et naraz non soluant; item ad expediciones et castrorum edificaciones ire non teneantur; nec citati ad audienciam cuiuslibet judicis, siue palatini, siue castellani, astare compellantur; et si astiterint, minime tamen respondeant: Nos, easdem libertates ratas habentes et confirmantes, concedimus et volumus, ut jam dicta villa, ab omni prestacione et exactione penitus sit immunis. Et ad peticionem prenominati patris nostri, tam super hijs libertatibus, quam super empcione ville sepius nominate, priuilegium nostrum eidem Episcopo concessimus; facientes ipsum, sigilli nostri munimine et adnotacione subscriptorum testium, perhenniter roborari. Huius autem rej hij sunt testes: Dominus Volimirus cancellarius curie nostre. Msciuuy Palatinus Cracouiensis (3). Chcibor palatinus Lanchiciensis. Dobeslauus curie nostre judex. Domicianus tesaurarius. Lasota pincerna. Mrochek

(2) Klobia villa regionis Cujaviensis.

(3) Falso itaque Niesieccius et Nakielscius affirmant hunc Mscivuyum dignitate palatini Cracoviensis anno 1242 se abdicavisse.

subcamerarius. Urbanus agazo. Thomas dapifer. Datum in Radomska (4) anno gracie M° CC° XL° III. Per manum Cancellarij nostri domini Johannis hungari, in die sanctorum martyrum Nerey et Achilley.

(4) Radomsko oppidum regionis Petricoviensis.

XXXV.

Junivladislaviae, anno 1243 IV. Kal. Septembris (die 29 Augusti).

Foedus inter Henricum de Wida Magistrum Ordinis Teutonici cum Casimiro Duce Cujaviae atque Samborio et Ratiborio Pomeraniae Ducibus contra fratrem ipsorum Swiętopelco

nem ictum.

XXXVI.

Lucas David B. III. p. 7.

Laterani, anno 1244 XIV. Kal. Junii (die 19 Maji). Innocentius IV. Papa significat Casimiro Duci Cujaviae, se durante bello equitum rei Christianae propugnatorum contra ethnicos Prussos, bona illorum et familias, aeque ac ipsum Ducem Casimirum in suam fidem recipere.

Voigt Cod. dipl. Prussicus T. I. p. 57 Nro 60.

XXXVII.

Laterani, anno 1244 XII. Kal. Junii (die 21 Maji). Innocentius IV. Papa significat Wratislaviensi et Lubusensi episcopis, se in fidem sedis apostolicae recepisse Casimirum Ducem Cajaviae et equites rei Christianae contra ethnicos Prussos depugnatores; iisque injungit, ut videant, ne illi a quopiam detrimentum capiant.

Voigt Cod. dipl. Prussicus T. I. p. 58 Nro 61.

XXXVIII.

Krisci, anno 1245 die 28 mensis Aprilis.

Conradus Dux Lanciciae villam Służewo Gotardo Comiti donat.

T. I. hujus Codicis p. 50 Nro XXXII.

XXXIX.

Lugduni, anno 1245 II. Idus Octobris (d. 14 Octobr.).

Innocentius IV. Papa injungit Abbati coenobii Mezanensis, ut lites inter episcopum Cujaviensem, Ordinem Teutonicum et duces Poloniae ab una, et inter Ducem Pomeraniae ac Prussos ab altera parte exortas dirimat, alioqui omnes partes ad sedem apostolicam

dimittat.

Lucas David B. III. p. 11. — Raynaldi annales ecclesiastici a. 1245 Nro 90.

XL.

In villa Mierzyn (? Mirano), anno 1248.

Casimirus Dux Cujaviae Spitigneum Palatinum Lanciciensem, optime de civitate meritum praemio remuneraturus, villam Screpseuo eidem confert, aliaque privilegia a patre suo Conrado data, rata esse jubet.

Paprocki in opere „Herby Rycerztwa Polskiego" p. 363.

XLI.

Kowaliae, anno 1248 die 7 mensis Maji.

Casimirus Dux Lanciciae et Cujaviae vendit cantori ecclesiae Vladislauiensis lacum dictum Lempno majus, una cum fluvio dicto Lompnica, eaque ecclesiae Vladislauiensi alienandi concedit potestatem (').

Nouerint uniuersi presens scriptum inspecturi: Quod nos Kazimirus dei gracia Lancicie et Cuiauie dux uendidimus Boguzlauo, cantori ecclesie Wladizlauiensis, lacum qui dicitur lempno majus, cum toto fluuio dicto lompnica, qui inde egreditur, cum castoribus et omnibus suis utilitatibus: dantes ei potestatem molendinum construendi ibidem, et locandi molendinarium, uel hominem alium in nostro territorio, quod predicto lacuj et fluuio adiacet. Ita quod de eodem territorio habeat, quod ei ad unam aream sufficiat, habeat et usum lignorum borre nostre adiacentis, dum tamen illa uendere non presumat. Castores uero per totum lacum, et eciam per totum fluuium, dicti cantoris erunt usque ad molendinum, et non ulterius. Et quoniam eidem cantori placuit, omnia supradicta ecclesie Wladizlauiensi conferre: ipsam collacionem ratam habentes et gratam, eam liberaliter confirmamus. Adicientes ut tam ipse, quam dicta ecclesia, omnia supradicta libere, pacifice, et absque omni exactione, jure hereditario, in perpetuum possideat. Actum in couaile (2) anno domini M° CC° XLVIII° II° nonas Maij.

(1) Ex tabula authentica membranacea in tabulario capituli Vladislaviensis asseruata. Sigillum, quod deest, appensum erat funiculo serico rubri coloris. (2) Kowal.

XLII.
Gedani, 1249.

Michaël episcopus Cujaviensis cum coenobio Olivensi de quibusdam decimis paciscitur, quod pactum a Mestwino Duce Pomeraniae sancitur a. 1279.

Leop. v. Ledebur Neues allg. Archiv für die Geschichte Preussens T. II. P. III. p. 206.