alberguerius, Philipus Blegerii, Hugo Faber, pro se et pro Guillelmo Amici, filio quondam G. Amici, herede quondam Armandi Amici, cujus tutor est, et pro Deodato Fabri, Egidius Johannis, Girardus Grossi, pro se et Colino nepote suo, P. de Fontainis, Johannes de Bordellis, Johannes de Lunello, R. de Conchis junior, pro uxore et liberis quondam Petri Resserii, Clembardus, gener quondam Guiraldi de Barca, pro Johanna uxore sua, filia et herede dicti quondam Guiraldi de Barca, et Martinus de Arsacio, quod dictus G. Cogorla et sui habeant, percipiant et levent totum dictum denarium, quem Pisani debent et tenentur solvere in Montepessulano ex vi dicte imposicionis, et quod ipsi perdentes nitchil in eo aut pro eo, aut aliquid aliud a Pisanis pro injuria vel rapina a Pisanis eis facta recipiant, quousque plenarie sit satisfactum eidem G. Cogorla et suis in dictis quadringentis libris, et in expensis factis et faciendis ab ipso G. et suis, et eciam interesse. Ad hec nos dictus Jacobus, Dei gracia rex Aragonum, Majoricarum et Valencie, comes Barchinone et Urgelli, et dominus Montispessulani, habito tractatu et consilio super premissis cum proceribus sacri nostri palacii et cum Raimundo Gaucelini, domino Lunelli, tenente locum nostrum in hac terra, et cum curialibus nostre curie, et consulibus Montispessulani, volumus, statuimus et decernimus per hanc pragmaticam sanctionem quod tu G. Cogorla et tui habeatis, percipiatis et levetis, libere et sine omni impedimento, unum denarium de singulis sive pro singulis libris de peccunia, mercibus, averiis et rebus quibuscunque Pisanorum, que in Montepessulano vel in ejus districtu deinceps portabuntur, vel inde extrahentur per Pisanos, vel quoscunque alios, ita quod, undecunque et quocienscunque ipse peccunia, merces et res mitentur seu portabuntur in Montepessulano, vel inde extrahentur, recipiatis tantum unicum denarium pro singulis libris, pro introhitu et exitu, et hoc tamdiu quousque tibi et tuis sit integre satisfactum in dietis cccc libris, et in expensis factis et faciendis inde, et in alio tui vel tuorum interesse, adicientes expressim quod aliquo casu, causa vel occasione superveniente inpediri vel contradici non possit, quin tu et tui totum dictum denarium percipiatis et levetis, usque ad plenam satisfactionem premissorum. Qua satisfactione facta, alii perdentes recipiant dictum denarium, juxta formam premissam, quousque sit eis satisfactum in rapinis seu injuriis eis factis a Pisanis, et in eorum dampnis, gravaminibus et expensis. Sane, quia volumus quod fraus aliqua fieri non possit, ne dictus denarius percipiatur et levetur, statuimus et decernimus quod omnes Pisani venientes in Montepessulano seu ejus districtu et omnes alii, tam extranei quam de dominacione nostra, undecumque sint, quos tu vel tui credetis habere vel scire res Pisanorum, ad requisicionem tuam vel tuorum, in posse tuo vel tuorum, aut nostre curie Montispessulani, si malueritis, jurare teneantur, tociens quociens tibi et tuis visum fuerit oportunum, quod revelent et manifestent peccuniam, merces et res Pisanorum, et quod eas non celent, et quod nitchil facient per se vel per alium in fraudem premissorum; immo, si scirent quod alius faceret, id tibi dicto Guillelmo et tuis revelent; et si quis, quod absit, super premissis inventus fuerit dejerasse, tanquam perjurus et infamis a nostra curia Montispessulani capiatur, et acriter puniatur. Eadem omnia que diximus de denario levando de mercibus et rebus Pisanorum, dicimus, statuimus et decernimus de omnibus aliis que sunt de districtu Pise, et qui reputant et tenent se pro Pisanis, aut sunt de societate Pisanorum, seu salvant se et res suas pro Pisanis aut sub nomine Pisanorum. De domo quam comune Pise habet in Montepessulano nitchil statuimus in presenti, retinentes nobis deliberacionem quid sit de ea faciendum. Verum, quia cordi gerimus ut prescripta firma et intacta conserventur, mandamus et districte precipimus locum nostrum tenenti, bajulo, curialibus, consulibus et populo et omnibus ac singulis hominibus Montispessulani, presentibus et futuris, quod prescripta omnia et singula teneant et teneri faciant, et neminem contra venire permittant, immo dicto G. et suis dent super premissis, auctoritate regia nostra, patrocinium et juvamen. Quicumque vero contra premissa venire temptaverit, aut ea non servaverit, iram et indignacionem nostram et penam centum marabotinorum, a fisco nostro sine remissione exigendam, se noverit incursurum. Acta sunt hec in Montepessulano apud Palacium, anno Dominice Incarnacionis millesimo ducentesimo sexagesimo secundo, scilicet decimo kalendas maii, in presencia et testimonio Bernardi Catalani, jurisperiti; Bernardi Stephani, speciatoris; Jacobi de Docha, scriptoris domini regis; Petri Guillelmi, janitoris ejusdem domini regis; Bartholomei, scriptoris domini regis; Guillelmi Flori, et plurium aliorum, et mei Bertrandi de Fabricis, publici Montispessulani notarii, qui mandato dicti domini regis hec scripsi. Notum sit cunctis, presentibus ac futuris, quod, anno Dominice Incarnationis millesimo ducentesimo sexagesimo secundo, scilicet kalendis junii, ego Bonacors Masca, consul Pisanorum in Montepessulano, audito et intellecto tenore instrumenti, sigillo pendenti domini regis Aragonum sigillati, in quo continetur quod idem illustris dominus rex Aragonum, dominus Montispessulani, voluit et concessit quod tu, G. Cogorla, canabascerius de Montepessulano, percipias et leves de mercibus et rebus Pisanorum, que portabuntur et mitentur in Montepessulano, unum denarium pro libra, usquequo satisfactum fuerit tibi Guillelmo, juxta tenorem dicti instrumenti, habito et requisito maturo consilio et tractatu pro comuni egregie civitatis Pisanorum, et pro me et futuris consulibus Pisanorum Pisarum in Montepessulano, et pro omibus Pisanis, et specialiter pro Pisanis presentibus et deinceps venientibus in Montepessulano, laudo et confirmo tibi dicto G. Cogorla et tuis laudum tibi concessum a dicto domino rege, de recipiendo dicto denario pro libra, prout in dicto instrumento plenius continetur, et omnia et singula in eodem instrumento contenta; acto et retento quod dictus denarius pro libra recipiatur per te et tuos semel pro intrando et exeundo, et quod dictum denarium tu et tui recipiatis de omnibus rebus Pisanorum, que erunt in Montepessulano et in ejus districtu, sint Pisani quorum erunt res presentes vel absentes. Preterea volo et concedo tibi et tuis quod possitis exigere juramentum de dicenda veritate a Pisanis, qui erunt in Montepessulano, de rebus quas habebunt in Montepessulano et in ejus districtu, et quod possitis eos compellere vestra propria auctoritate de solvendo vobis dicto denario pro libra. Et quod super premissis feceritis, ut premissum est, ratum habebo et accepto, et prescripta omnia servare et contra non venire, pro me et futuris consulibus Pisanorum in Montepessulano, promito tibi dicto G. Cogorla stipulanti. Et nos Accouranus Goiranus, Perpertus de Carleto, Gallicus Pisanus Pisani, Pedonus de Bernardo similiter Pisanus, P. de Rippa, G. de Azillano, Bernardus et Petrus de Cossone, et Bertrandus de Azillano, tenentes et reputantes nos pro Pisanis, prescripta omnia et singula laudamus et confirmamus, et ea facta esse nostro consilio et voluntate cognoscimus, et contra eam nutiquam venire promittimus tibi dicto G. Cogorla stipulanti. Acta sunt hec coram domino rege, ipsa volente et confirmante, in presencia et testimonio Bernardi Bergoni, Bernardi Stephani speciatoris, Petri de Montiliis, Vinolii Falvanelli,... et mei Johannis de Malobuxo, publici Montispessulani notarii, qui rogatus et mandatus hec scripsi. Arch. mun. de Montp., Arm. E, Cass. IV, No 9. Parchem. orig. XXXII. ENQUÊTE ACCOMPLIE PAR LE JUGE DE NICE, AU SUJET DES FAITS DE PIRATERIE DONT LES MARCHANDS DE MONTPELLIER AVAIENT (4 Juin 1258.) In nomine Domini. Amen. Anno ejusdem Mo CC L. VIIIo, die III mensis junii, in aula inferiori palacii Nicie, coram domino Hugone Staca, vicario Nicie et Grasse et comitatus Vintimilii, et Guillelmo Olivario, et Jacobo Quaisio, armirallis Nicie, et pluribus aliis. Notum sit quod, cum multi homines proclamarent coram domino Galterio de Alneto, nobili milite, Provincie et comitatus Forcalquerii senescallo pro illustrissimo domino Karolo, filio regis Francie, Andegavie, Provincie et comitatus Forcalquerii [comite], et marchione Provincie, contra Pisanos homines, qui eos deraubaverant, ut dicebant, idcirco dictus dominus senescallus precepit domino Ruffino de Bonamena, judice Nicie pro domino comite supradictó, quod ipse inquireret et cognosceret de raubariis supradictis. Qui dictus judex audivit dictum et probacionem P. de Mons de Besers et Bernardi Corsolii, in hunc modum. P. de Mons de Besers dicit quod ipse et dictus Bernardus, ejus socius, habebant pectines, et posuerunt eas in quandam barcam apud Aquas Mortuas, pro eis vendendis in Lombardiam; et dicit quod Guillelmus Cogorla, qui erat major mercator in dicta barca, et erat de Montepessullano, dixit sibi et dicto socio suo quod unum ex lignis Pisanorum occupaverat dictam barcam in mari prope Bocum, et abstulit predicta dicte barque et multas res. Tamen ipse Guillelmus Cogorla concordavit in fine cum ligno dicto pro redemptione barque et rerum que erant in ea, in xxv libris turon., et qui fuerunt soluti dicto ligno apud Areas in mari. Et tamen nichilominus postea abstulerunt de pectinibus in tanta quantitate cujus extimatio erat LX. sol., et eciam de sartaginibus in alia quantitate nescit quanta; et postmodum reddiderunt dictam barcam. Et dicit quod dicti pectines erant sui et dicti socii, sed alie res non. Omnia vero predicta de facto raubarie et redemptione non dixit, nisi ex relatione sibi facta a dicto Guillelmo Cogorla. Et credit pro firmo quod lignum detentum apud Niciam est illud quod fecit raubariam predictam. G. Bernardus Corsolius per sacramentum dixit de verbo ad verbum idem quod proximus. G. Maigratesta dicit super dicto cappitulo quod verum est quod ipse in partibus illis erat in uno loco, et Enricus et Copertus qui |