15 Juli 1278.

Woordelijk dezelfde oorkonde, uitgenomen den naam des pausen, als onder no 52. Datum Viterbii, idibus Julii pontificatus nostri anno primo.

A.-B. Oorspr. handv. op perkament,

groot 24 1/2 X 30 cm. met de looden

bul hangend aan roodgele zijden koordjes.

Op de keerzijde :

L. De Wavere. Nicholai III. Confirmatio omnium privilegiorum. Speciale. Bullar. K, 5.

406.

Ingeram, bisschop van Kamerijk, geeft zijne toestemming aan de overdracht der tiende van Puurs, door Felicitas van Trainel aan de abdij van S. Bernaarts gedaan.

18 Juli 1278.

Ingeranus, Dei gratia Cameracensis episcopus, universis presentes litteras inspecturis salutem in Domino sempiternam. Noverit universitas vestra quod nos collationem decime, site in parochia et appenditiis de Puedersse, nostre diocesis, factam viris religiosis abbati et conventui Loci sancti Bernardi, Cysterciensis ordinis, sicut littere super hoc confecte plenius attestantur, a nobili domina Felicitate, dicta de Parweis, domina de Hoboken, cum omni integritate qua dictam decimam cum universitate aliorum bonorum temporalium ab abbate et conventu sancti Cornelii Indensis acquisivit, laudamus, approbamus et, quantum in nobis est, authoritate nostra ordinaria confirmamus. In cuius rei testimonium et munimen sigillum nostrum presentibus est appensum. Datum anno Domini Mo CC septuagesimo octavo, feria

2a post Divisionem Apostolorum.

Margareta, gade van Petrus Ghelmaer, poorter te Antwerpen, schenkt bij gift onder levenden aan de abdij

van S. Bernaarts de goederen welke zij met haren man te Schooten had gekocht van Arnold van Leuven en Elisabeth van Breda, heer en vrouw der laatste plaats.

30 Juli 1278.

Universis Christi fidelibus presens scriptum visuris Johannes, dictus Bode, et Inghelbertus, dictus Grutere, scabini Antwerpienses, salutem et scire veritatem. Noverit universitas vestra quod constituta in nostra presentia domina Margareta, uxor Petri, dicti Ghelmaer, oppidani Antwerpiensis, recognovit se contulisse in elemosinam donatione inter vivos viris religiosis, abbati et conventui Loci sancti Bernardi, Cisterciensis ordinis, medietatem bonorum illorum, videlicet portionem se contingentem, que ipsa una cum dicto P., marito suo, erga nobiles dominum Arnoldum de Lovanio, et dominam Elizabeth, uxorem eius, dominos de Breda, in parochia de Scoten iusto modo ac legitimo acquisivit, usufructu modo tamen in dicta portione se contingente sibi, quoad vixerit, reservato. Et predicta bona coram nobis in usus prefati monasterii expendi seu converti voluit et constituit sub hac forma videlicet quod medietas fructuum, qui de dictis bonis singulis annis provenire poterunt, ad portam dicti monasterii convertatur, pauperibus ibidem advenientibus, prout indiguerint, eroganda. Et de medietate aliorum fructuum, qui residui fuerint, dicto conventui sancti Bernardi in die obitus dicte M. bona pitantia singulis annis inperpetuum tribuetur. Et quod de ista medietate super pitantiam dicte diei superfuerit in die sequente vel alias, si magis utile fuerit, modo consimili expendetur. Porro de una parte relique et ultime medietatis, que nundum adhuc est assignata, una pitantia in die anniversarii patris dicte Margarete et de reliqua parte in die obitus matris eius similiter una pitantia dicto conventui administrabitur annuatim. In cuius collationis pariter et ordinationis testimonium sigilla nostra litteris presentibus sunt appensa. Actum et datum anno Domini Mo CCo LXXo octavo, sabbato post festum beati Jacobi apostoli.

Sophia Berthout, weduwe van wijlen Hendrik, heer van Breda, meldt dat de abdij van S. Bernaarts haar betaald heeft de 2,354 pond en 10 schellingen klein leuvensch, welke haar Arnold van Leuven en diens gade, Elisabeth, heeren van Breda, haar volgens verdrag voor haar douaire schuldig waren.

17 Augustus 1278.

Universis presens scriptum visuris Sophia de Mechlinia, relicta bone memorie Henrici, quondam domini de Breda, salutem et scire veritatem. Noverit universitas vestra quod viri religiosi, abbas et conventus Loci sancti Bernardi, Cysterciensis ordinis, in parata et numerata pecunia, bona et legali moneta persolverunt nobis omnem pecuniam, videlicet duo millia librarum trecentas et quinquaginta quatuor libras et decem solidos lovanienses parve monete, in quibus nobis obligati fuerant ratione redemptionis duarie nostre, habite inter nos et dominum Arnoldum de Lovanio et dominam Elizabeth, uxorem ejus, dominos de Breda, et facta computatione coram nobis quando et ubi sub diversis temporibus nobis vel aliis personis ex parte nostra prefati religiosi omnem summam predicte pecunie persolverunt et ad plenum nobis satisfecerunt de eadem. Et nos predictum abbatem et conventum super solutione totius summe predicte pecunie tenore presentium litterarum nostrarum quitos clamamus et penitus absolutos. In cujus rei testimonium et munimen sigillum nostrum presentibus litteris est appensum. Datum anno Domini Mo CC° LXXo octavo, feria quarta infra octavas Assumptionis beate Marie virginis.

409.

Arnold van Leuven en Elisabeth van Breda, heer en vrouw van Breda, geven aan Zeger van Beliven "in wetteleken erve" het land dat hij tot dan van hen "in erfleker helftwinninghen ende in cheyse" had bezeten.

21 September 1278.

.

Ic, Arnout van Lovene, riddre, here van Breda, ende Ysabele, mijn wettelec wijf, vrouwe van Breda, maken cont al den ghenen die desen ieghenwordegen chartre selen sien ende hooren dat wi, Ysabele, vrouwe van Breda, bi den consente ende bi den wille Arnouts van Lovene, cheren van Breda, ons wettelecs mans, ons voghets ende ons momboers, hebben ghegheven in wetteleken erve wi, ense ons oer, onsen lieven vrint, Segren van Beliven, die onse laet es, hem ende sinen oer dat na hem comen sal, al dat lant dat hi hilt van ons in erfleker helft winninghen ende in cheyse, soe hoe het ghelegen es, omme de minne van Gode ende doer ene summe van penninghen tote sestech ponden lovensche, de welke sestech pont hi ons hevet vergouden wel ende wettelec, eweleke te besittene hem ende sinen oer sonder calainge van ons ofte van onsen oer, omme vier scellinghe vlaemsche te cheyse, iaerlikes te gheldene in sente Andries daghe, ende bi dien vorsegheden cheyse es het verdient van allen rechte; duelke vorseghet lant wi houden te lene van enen edelen man, onsen here den grave van Vlaendren, ende omme dat wi, Arnout van Lovene, here van Breda, ende Ysabele, vrouwe van Breda, willen dat dese vorwarde si ewelike ghestade, soe hebbe wi Segren van Beliven ghedaen te wette in dat vorseghede lant ende gheerft bi scraven wille van Vlandren ende bi sinen uthanghenden letteren, daer over was ter stede te Bordebure te Gillis Box daer wine erveden selve, Matthys van den Houtackere, alse cnape ende balliu sgraven, die sgraven man maende Gillis van der Couderborch, Woutre de Havekere, Sanders van Bordebure, Segre, min cher Adaems sone was van Barsele, Matthys Coels sone, Diederic van Barle,

Arnout Puer, Matthys van den Boengarde, Gillis Inghel, manne sgraven ende dese vorseghede manne ghemeinlike wijsden over gherecht vonnesse dat de here van Breda ende sijn wijf wel mochten doen Segren van Beliven te wette in dit vorseghede goet; vort dade wi manen onse scepenen of si kinden Segren dat vorseghede goet, daer hi te wette in es, syn gherechte erve, si wysden ende kinden dat hi ware in vorseghede erve wetteleke. Hierboven hebbe wi ghehanghen onse zegle an desen ieghenwordeghen charte te gherechter orconscap hem ende sinen oer. Dit was ghemaket bi den incarnatioen ons Heren Jhesu Crist, dusentech iaer tuehondert jaer ende seventech iaer ende achte jaer in sente Matheus daghe.

Margareta, Elisabeth en Adelisa, dochters van Hugo De Lange, begijntjes, schenken bij gifte onder levenden aan de abdij van Villers drij bunder en een half land, gelegen in de parochie van Borcht.

September 1278.

Universis presens scriptum visuris Inghelbertus, dictus Grutere, et Paulus, dictus Bornecolve, scabini Antwerpienses, salutem et scire veritatem. Noverit universitas vestra quod in nostra presentia et multorum aliorum fidedignorum personaliter constitute Margareta, Elizabeth et Adelysa, beghine, filie Hugonis, dicti Longi, de Borhta, donatione inter vivos contulerunt in elemosinam monasterio de Villari in Brabantia, Leodiensis diocesis, Cisterciensis ordinis, circiter tria bonaria et dimidium terre arabilis, iacentia in dicta parrochia de Borhta, juxta mansionem Arnoldi