Imágenes de páginas
PDF
EPUB

uium qui maior Champ nuncupatur. Quicquid preterea hijs duabus uijs infra predictum terminum concluditur in pascuis in aquis siue aquarum decursibus in siluis pratis agris noualibus cultis uel excolendis uel quicquid eiusdem possessor predij Hadmarus in predicta nortica silua possedit quatenus fratres illic ad seruicium saluatoris nostri eiusque genitricis congregati siue congregandi secundum regulam sancti Benedicti per hanc nostre constitutionis paginam contutati sine omni presumptionis infestatione nullum vnquam habentes aduocatum libere degant et pro nobis ac regni nostri statu attencius conditorem omnium exorent. Vt autem hec constitutio nostra firma et inconuulsa omni permaneat evo, hanc cartam inde scribi et sigilli nostri impressione signari iussimus. Testes quoque qui presentes aderant subnotari fecimus, quorum nomina hec sunt. Embericus wierzpurgensis episcopus. Gebhardus argentinensis episcopus. Fridericus dux Alsacie. Hermannus marchio de Bada. Otto abbas salsenis. Dedalricus comes de Lenzenburch. Manegoldus de Werda. Marquardus de Grinpach. Waltherus de Lvbenhvsen et frater eius Adelbertus. Swikerus. Hainricus. Wernherus et alij quam plurimi.

(Monogr.) Signum domini Chvnradi Romanorum regis secundi. Ego Arnoldus cancellarius uice domini Alberti moguntini archiepiscopi et archieancellarij recognoui, anno dominice incarnationis m. centesimo XXXIX. indictione tercia, regnante Chvnrado Romanorum rege secundo anno regni eius secundo. Data apud Salsam in Christo feliciter. Amen.

Incipit expositio eiusdem priuilegij.

Primo notandum quid sit predium et quomodo in hoc priuilegio sit accipiendum. Predium est sicut dicit Ysidorus ex eo quod ex omnibus bonis pater familias maxime preuidetur idest apparet quasi preuidium quod a multis uideatur, vel ab eo quod antiqui agros quos bello ceperunt, uel sumptibus excoluerunt predij nomine habebant.

Fontes etc. III. Bd.

3

2. Col.

Item secundum alios predium etiam dicitur quasi presidium vel preiudicium videlicet vbi nobilior uel potentior alijs presidet uel alijs preiudicat uel alios diiudicat. Et notandum, quod sunt predia regalia, predia ducum, predia comitum, predia nobilium predia rusticorum.

Ex predictis colligendum quod iste nobilis Hadmarus fundator primus monasterij zwetlensis predium in quo resedit quod maxime dilexit cum omnibus pertinentijs suis, quia heredibus caruit, beate uirgini obtulit et eam heredem sui patrimonij fecit. Vnde secundum Ieronimum totum obtulit quia sibi nichil retinuit, scilicet in nortica silua quicquid idem Hadmarus possedit totum deo et beate uirgini obtulit, sicut in priuilegio continetur. Predium enim in hoc priuilegio designat optimum et potissimum siue sit castellum uel ciuitas aut forum cum ceteris adiacentibus uel cappellis uel ecclesijs uel uillis ad idem predium pertinentibus.

Vnde sciendum quod nomen monasterij nostri Zwetel a predio Zwetel deriuatum est, quod in priuilegio nominatur, vbi Hadmarus primus fundator resedit.

Hoc enim predium datum est zwetlensi monasterio cum omnibus terminis suis. Vnde sciendum quod secundum Ysidorum termini dicti sunt eo quod terre mensuras distingunt atque declarant. Hijs enim testimonia finium intelliguntur et agrorum contentio et certamen aufertur. Hec Ysidorus. Ex predictis patet quod quicquid in terminis huius priuilegij includitur scilicet ipsum predium in quo resedit Hadmarus cum ecclesijs uillis foro uel ciuitate siluis aquis uel aquarum decursibus agris cultis uel incultis totum datum est zwetlensi monasterio sicut patet in priuilegio. Termini autem designantur ibi, videlicet lapis ultra Moydrats Hevmat, Bolansteich, Beheinsteich fluuius Zwetel maior fluuius Champ et similia. Scelebaes etiam intelligitur Stralbach et Erlech. Notandum quod Hevmad est campus iuxta grangiam Erleh tendens usque ad uiam qui Bolansteich dicitur quia idem terminus uide

licet Bolansteich statim post Hevmad nominatur. Sciendum etiam quod Hevmad ab antiquo campus fuit inarabilis et aquosus et ideo Hevmad nomen accepit quia fenum solummodo germinauit. Beheinsteich certum est quod in aquilonari parte uersus Bohemiam tendit. Postea autem figuram circularem subiciemus in qua hec melius apparebunt. Nunc ad exponendum in tevtonico veniamus ita tamen vt melioribus expositoribus locum demus.

Exposicio in theotvnico.

1. Col.

IN dem namen der heiligen vnd der vngetailten 2 Seite drivaltichait. Wier Chvnrad der ander von gotes genaden römischer chvnich ein merer des reiches, zwe den eren des almechtigen gotes von des genaden wier leben vnd in des schermen wier sein, durch di stetichait vnseres reiches geben wier vnserr frowen der ewigen magt sand Mareien mit der verhanchnisse vnd mit seinem willen vnd durch sein pet, wier mainen hertzog Levpolden von Payern der avh mit samt vns geit vnd gegeben hat, daz herren gesezze ze Zwetel in dem Nortwald, mit den dörfern vnd mit den gemerchen di hernach benant sint, di zv demselben herren gesezze aigenchleich gehörent. Daz ist Gaizrukke Råtsen, Revt, ze dem Pezeleins, Gerotes (Gerotes zwier ains daz holtz ains daz dörf*), Grednitz, Rvdmares, Scelebaes daz ist daz Stralbach vnd das Erlech mit den gemerchen vnd mit den zvgen oder den wegen, die her nah benant sint. Daz ist von den marht stayn der oberhalb des Moydrats leit vntz an di Hevmat vnd get vmedum gegen dem osterwint von ainer seitten geslehtichleichen vntz an den der von alten dingen haizzet der Polansteich, derselb weg ist ein gewizzez cyl oder ein ende vntz an den andern wech der da haizzet von alten zeiten der Behaimsteich, derselb wech der Behemsteich ist gar ein gewizzez cyl von dem andern tail gegen den chalten nordwint hintz Pehaim. Vnd tailt sich an der stat di do haizzet Gütententanne vnd get

weg

*Im Orig. roth durchstrichen.

vntz an daz wazzer daz da haizzet di Zwetel, vnd get dar nach her vmme vntz an daz wazzer, daz da haizzet der merer Champ. Dar vber swaz in den zwain wegen vnd in den gemerchen beslozzen ist, iz sei an welden oder holtz oder waid, an wazzern oder wazzers flvz,. an velden, an wismad. an echkern, an nevrevt erpaevt oder vnerpaeut versucht oder vnversveht, oder swaz der Hadmar in dem selben herren gesezze oder in demselben aigen in dem Nortwalde besezzen hat daz geb wier allez samt vnserer frowen sand Marein auf di red daz di bråder geistleihes le2. Col. bens nach sand Benedicten regelen, die sich nv datz Zwetel gesamt habent oder her nah gesamt werdent mit der satzung vnserr diser hantfest geschermet werden vnd an alles gewaltes vnrvebvng vnd an alle voytay vreileich leben vnd vm vns vnd vnseres reichs staetichait den almechtigen got der ellev dinch beschaffen hat fleizzichleichen pitten vnd avf di red daz disev vnser satzunge vnd disev genad ewichleich vngechrencht vnd vnzebrohhen beleibe, so gebe wier disev hantfest geschriben vnd versigelt mit vnserm insigel von vnserem gebot. Di gezevg ditzes dinges sint di enantwrt waren di her nah benant sint. Daz ist her Embereich der bischolf von Wiertzpurch, her Gebhard der bischolf von Strazpvrch, her Fridereich der hertzog von Elsazzen, her Herman der martgraf von Paden, her Otte der apt von Salsen, her Vdelreich der graf von Lentzenbvrch, Manegolt von Werd, Marquard von Grinpach, Walter von Lvbenhovsen vnd sein brüder Engelhard. Iz waren avh en antwrt vnser chappelan her Chvnrad vnd sein brüder Adelber, dar nah Sweikker, Hainreich, Wernher vnd anderr frymer levt vil vnd gených.

Daz ist daz zaichen des andern chunich Chvnrades. Ich Arnold der chanzzeller des vitzetvems hern Albrehts des ertzpischolfs von Mayntz des oberisten chanzzeller, han iz gewest vnd ist mier wol erchant. Do man raittet von Christes gepuerd tausent hvndert nevn und dreizzich iar, in dem dritten gepot des römischen reiches in dem

andern jar chvnich Chvnrades reiches, der der ander Chvnrat haizzet des romischen reiches. Dev hantfest ist gegeben datz Salsen in Christo selichleich. Amen.

Incipit privilegium domini Innocentij pape secundi. Datum zwetlensi monasterio super confirmatione ipsius monasterii et possessionum eius temporibus videlicet Hadmari primi fundatoris et domini Hermanni primi abbatis zwetlensis. Secundo anno fundationis monasterij hoc est eodem anno 10.Blatt quo dominus Chvnradus predictus rex Romanorum dedit priuilegium suum supradicto cenobio.

INNOCENCIus *) episcopus seruus seruorum dei dilecto filio Hermanno abbati monasterij sancte Marie de Zwetla eiusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

In apostolice sedis specula disponente domino constituti religiosorum quieti et utilitati nos conuenit attencius prouidere, qui quanto fragiliores sunt tanto magis eorum orationibus indigemus. Huius rei gratia dilecto in domino fili Hermane abbas tuis postulationibus clementer annuimus et monasterium sancte Marie de Zwetela cui auctore domino presides sub beati Petri tutela suscipimus et presentis scripti patrocinio comunimus statuentes ut quascumque possessiones quecumque bona idem uenerabilis locus in presentiarum iuste et canonice possidet aut in futurum concessione pontificum largitione regum uel principum oblatione fidelium sev alijs iustis modis deo propicio poterit adipisci firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant. In quibus hoc propriis duximus exprimenda uocabulis, videlicet grangias inferius annotatas quarum una dicitur Gæisrvch altera Ratschsenrvte alia uero Zebecelines alia lerates alia Gradenec alia Rúdemares alia Starlbach. Quicquid preterea Hadmarus pro remedio anime sue et uxoris monasterio uestro consensu nobilis memorie Levpoldi ducis Bawarie legitime contulit

*) Der erste Buchstabe eine Miniatur.

1. Seite

1. Col.

« AnteriorContinuar »