Neêrlands streven tot openstelling van Japan voor den wereldhandel

Voorts hebben de vertegenwoordigers van Engeland, Frankrijk, Nederland en de Vereenigde Staten te Yokohama den 25sten Julij eene conferentie gehouden, waarin besloten is om de Engelsche en Fransche admiraals, benevens de kommandanten der aldaar te reede liggende oorlogschepen uit te noodigen om met eene gecombineerde magt maatregelen te nemen, in het algemeen tot gezamenlijke bescherming der Europeanen in Japan, en in het bijzonder ter heropening van de Japansche binnenzee, alsmede om van dit laatste kennis te geven aan de regering des taïkoens, opdat deze onmiddellijk, zoo hij daartoe bij magte is, zelf maatregelen neme om die heropening te bewerken. Zoowel van het van de Japansche regering te ontvangen antwoord, als van de uitvoering aan dit besluit te geven zal afhangen, welke verdere maatregelen er door Nederland zullen dienen te wor den genomen.

,,Later heeft een Engelsch eskader van zeven schepen een togt ondernomen tegen Kagosima, toebehoorende aan den vorst van Satsuma, wiens aanverwant RICHARDSON heeft laten vermoorden. Na vruchtelooze onderhandelingen is de stad en hare batterijen gedurende 2 dagen (15 en 16 Augustus) beschoten, met dat gevolg, dat zij grootendeels vernield is, alsmede drie den prins toebehoorende stoombooten geheel en al verbrandden." 1) De operatiën, waarvan de minister van buitenlandsche zaken gewag maakt, zijn ten uitvoer gebragt door het Engelsch eskader, sterk negen schepen, onder den admiraal Kuper, die het opperbevel voerde; het Fransch eskader, sterk drie schepen, onder den schout-bij-nacht Jaurès, en door de Nederlandsche schepen: Metalen-kruis kapitein de Man (vlaggeschip).

De Amerikaansche vlag werd vertegenwoordigd door de ingehuurde stoomboot Takiang, Kommandant Pearson.

1) Memorie van beantwoording op het voorloopig verslag der commissie van rapporteurs uit de tweede kamer wegens hoofdstuk III A der Staatsbegrooting voor 1864.

De expeditie tegen Kagosima werd alleen ondernomen door de Engelsche schepen onder den admiraal Kuper.

Eene volledige beschrijving dezer expeditiën kan eerstdaags worden verwacht in het ter perse liggende werk van Jhr. J. L. C. Pompe van Meerdervoort.

De krachtige houding der Europesche mogendheden en de gevoelige bestraffing, die volgde op de aanranding harer regten, hadden den gewenschten uitslag. De vijandelijke batterijen langs de straat van Simonoseki opgerigt, werden vernietigd; de vaart op de binnenzee werd heropend; handel en scheepvaart namen toe, in die mate, dat de Nederlandsche handel meer bedroeg dan die van alle overige volken, met uitzondering van Engeland.

De Nederlandsche regering was van oordeel, dat na de verkregen voldoening het Japansche gouvernement met de meest mogelijke voorkomendheid behoorde bejegend en gesteund te worden tegen de vijandige Daimios, en dat bij andere mogendheden moest aangedrongen worden op toegevendheid, zonder een billijk aandeel zoowel van de veroverde kanonnen als van de bedongen oorlogskosten uit het oog te verliezen. 1)

Die schadeloosstelling, in het jaar 1864 door de Japansche regering toegezegd, bedroeg in het geheel drie millioen dollars. De eerste termijnen of de helft werden op den bepaalden tijd voldaan; maar voor de betaling van het overige verlangde de Japansche regering een uitstel van zes maanden, uit aanmerking zoowel van den slechten toestand van hare openbare schatkist als van de handelsvoordeelen, die zij later bij eene overeenkomst onder dagteekening van 9 Junij 1866 had ingewilligd.

Den Nederlandschen diplomatieken agent te Yokohama werd te kennen gegeven, dat de regering bereid was van het aandeel haar toekomende afstand te doen, indien daardoor werkelijk groote voordeelen voor onzen handel konden verkregen worden en ook de groote mogendheden op geheele voldoening der schadeloosstelling niet aandrongen.

*) De instructiën deswege aan den Nederlandschen consul-generaal in Japan gegeven, zijn door den minister van buitenlandsche zaken medegedeeld in de zitting der Tweede Kamer van 28 November 1864.

Aanvankelijk liepen de gevoelens der betrokken mogendheden omtrent zoodanige kwijtschelding uiteen; maar de wisseling van denkbeelden deswege bleek overbodig te zijn, omdat de Japansche regering, waaraan de verschillende Europesche gevolmagtigden onder voorbehoud een voorstel in dien zin hadden gedaan, dit laatste veel bezwarender achtte dan de betaling der oorlogsbelasting.

Het aandeel van Nederland in de eerste helft dier schadeloosstelling bedraagt, behalve 70,000 dollars ook aan Frankrijk en de Vereenigde Staten uitgekeerd, 322,500 dollars (ƒ822,375), te zamen 392,500 dollars (1,000,875).

Dewijl het kwijtschelden of het uitstellen van de voldoening dier schadevergoeding afhankelijk is gemaakt van de inwilliging van grootere voordeelen voor den handel in overleg en met onderling goedvinden van de overige regeringen, waartoe echter tot dus ver het Japansche gouvernement zich niet bereid toont, is de overeenkomst, in Junij van dit jaar gesloten, de grondslag, waarop de betrekkingen met het Japansche rijk moeten beoordeeld worden.

Ofschoon die overeenkomst blijkens de Engelsche bladen reeds den 28sten Junij openbaar is gemaakt, is haar inhoud door de Nederlandsche regering of haren diplomatieken agent in Japan nog niet ter kennis van het algemeen gebragt. Vermoedelijk zal daarvoor de bekrachtiging van alle daarbij betrokken mogendheden worden afgewacht.

Inmiddels heeft de regering voorloopig daaromtrent het volgende medegedeeld:

„Die overeenkomst moet in de eerste plaats strekken tot bekrachtiging van een nieuw tarief van in- en uitvoer, opgemaakt in overleg met de vertegenwoordigers van Nederland, Engeland, Frankrijk en Amerika, waarbij een algemeen regt van 5 percent der waarde is vastgesteld, in te gaan met 1o Julij dezes jaars. Zij behelst voorts bepalingen omtrent de specie, waarin die regten zullen betaald worden, de hermunting van vreemde muntspeciën, de vrijstelling van doorvoer- of accijnsregten van alle Japansche producten, welke naar de voor den handel open

staande havens vervoerd worden, oprigting van entrepôts in die havens, vrijheid voor de Japansche handelaars en vorsten om in de geopende of nog te openen havens handel te drijven zonder tusschenkomst der agenten van het gouvernement, verbetering der inrigting van de tolkantoren, vergunning aan de Japanners om stoom- of zeilschepen te koopen en daarmede te varen werwaarts zij begeeren, eindelijk de oprigting van kustlichten en bakens in de bedoelde havens." 1)

1) Memorie van toelichting betrekkelijk de wet op de middelen voor 1867.