3. Confirmatic van den stichtingsbrief van het David van Bourgoengen by der genaden Goits bisscop tUtrecht, allen dengenen, die desen onsen brieff sullen syen ofte horen lesen, saluyt. Alsoe wy altoes geerne sien die vermeerringe der wercken van bermherticheit, want dairin sonderlinge. onse salicheit gelegen is, sonder denwelcken ghene goede wercken Gode behaechlick en zijn. Ende want onder allen den wercken der barmherticheyt voirseyt ene sonderlinge grote duechde is, den rechten armen in hoirre noitorft by te staen, ende nementlijke dengenen, die hem selven nyet behelpen en konnen ofte nyemant sonderlinges en hebben, die sy vertroesten mach; ende wy dairomme mit rechten goeden herten geneyget zijn tot der ordinancien, fundacien ende giftinge, die heer Evert Zoudenbalch, canonick ende thezaurier onser kercken ten Doom tUtrecht, gedaen ende gemaict heeft tot behoiff der ellendiger wesekynderen, omme die tot Goids eeren ende in duechden te houden ende op te brengen in den gasthuse, dat hie in der eeren Goits ende der heiliger weduwen sant Elizabeth van Dueringen bynnen onser stadt van Utrecht heeft doen timmeren ende maken. Ende want wy oick merckelick doirsien, hoe grote duechde dairuut gesyen is te comen, indien dat waill onderhouden ende syne guede wille dairinne volbracht ende altoes tot datghene, dair hijt toe gemaict heeft, gebruyct ende nyet in een schijnsell van beter werck verandert oft tot anderen wercken verkeert en wort. Soe is, dat wy dieselve ordinancie ende insettinge in allen synen leden ende punten, alsoe hy die geordiniert ende geschict heeft ende in den brieven, dair dese onse tegenwordige transfixbrieve doirgesteken sijn, begrepen ende vorder verclaert staen, van weerden houdende, geapprobeert ende geconfirmeert hebben, approbieren ende confirmieren die, all te samen ende elck bysondair, uut onse bisscopelycke macht mit desen selven brieve. Mede willende ende gebiedende, dat men alle die punten ende articulen, in derselver fundacien begrepen, ende elck bysondair ewelick ende ommermeer sonder enych wederseggen van iemanden onverbrekelyken houde ende volbrenge, ende dat alle die goeden, die denselven ellendigen wesekynderen ofte gasthuyse by heer Evert voirseyt ofte iemant anders nu gegeven zyn ofte naemaels gegeven sullen werden ofte dairaen. geworven, als geestelyke ende gemortificierde goede, staen sullen onder die beschermenisse des gheestelyken rechts; ende nemen die alsnu onder die protectie ende bewaernisse onses heiligen patroens sant Martijns ende die onse. Behoutlyken altoes ons, onsen gestichte ende die prochikercke, daironder dat voirseyde gasthuys gelegen is, hoirs rechts. In oirkonde sbriefs besegelt mit onsen segell. Gegeven op onsen slote tot Duerstede int jair onses Heren dusent vierhondert twe ende tnegentich opten sess ende twyntichsten dach in Januario. Naar de origineele oorkonde in het archief van het Gereformeerd Burgerweeshuis. 4. Broederschapsbrief van het St. Elisabeths-gasthuis. 1561. Wy Johan van der Vecht, Domdeken, Johan Taets van Amerongen, schepenburgermeester in der tijt, ende Evert Zoudenbalch, als regenten van sunte Elysabetten weeshuys, bynnen deser stadt Utrecht gefundeert by saliger gedachten heren Evert Zoudenbalch, in zijn leven canonick ende thesaurier ten Dom voirseyt; verstaen hebbende die goede wille ende affectie die sommige goede ende duechdelicke persoenen souden hebben tot vorderinge, verbeteringe ende welvaren vant weeshuys voirseyt ende den armen schamelen weeskynderen aldaer onderhouden; presenterende te dien eynde tselve weeshuys te begiftigen, zo met erfgoeden als anders; ende dit ingevalle ende soeverre wy regenten voirnoemt zouden willen verstaen, om in den voirseyden weeshuyse op te richten ende doen onderhouden een broederschap van sunte Elysabet voirnoemt, dairinne zouden mogen wesen geestelicke ende weerlicke persoenen van state ende sulcke conditie, die tvoirseyde weeshuys zouden mogen. ende begeren te helpen administreren, vorderen ende verbeteren nae hoer vermoegen; blyvende nochtans dies onvermindert die fundatie, by den voirnoemden heren Evert Zoudenbalch saliger gedachten gemaeckt, in haer geheel ende volcommen effect. Doen te weten, dat, anmerckende die goede wille ende affectie voirseyt ende bysunder tgrote voirdel ende verbeteringe, die tvoirseyde weeshuys duer tgunt voirseyt es zal mogen hebben ende genyeten, ende dit al sonder prejuditie van de voirseyde fundatie ende wille van den fundateur, wy ter eren Goids, Marie zyne gebenedide moeder ende sunte Elysabet voirnoemt geordonneert ende geaccordeert hebben, ordonneren ende accorderen by desen onsen brieve: 1. Datter van nu voirtan een broederschap wesen zal van sunte Elysabet ende in den weeshuyse voirnoemt, daerinne met ons drie regenten voirnoemt zullen mogen wesen alle alsulcke prelaten, canonicken ende andere geestelicke ende weerlicke manspersoenen, als daertoe devotie hebben zullen ende ons regenten voirnoemt metten gemenen broeders oirboirlick duncken zal te wesen. 2. Welcke regierders ende broeders alle jare op Manendaechs naer sunte Elysabetten dach vergaderen zullen in den voirseyden weeshuyse, ende kiesen uuyt haer collegie oft broederschap een weerlicken procuratoir; welverstaende dat voer desen eersten jare gecoren zullen werden twee procuratoers, dairvan doutste voer desen jare ende die joncxte het toecomende jaer dat bewynt vant voirseyde weeshuys aentasten ende dadministratie van dien hebben zullen. 3. Welcken geëligeerden procuratoirs ende anderen toecomenden ende elcx van hemluyden bysunder in zynen tijt, wy regierders voirnoemt voir ons ende onsen successeurs gegeven hebben ende geven by desen macht, bevel ende authoriteyt, om alle die renten, pachten ende incommen, totten voirseyden weeshuyse behoirende ende die in toecomenden tyden noch toebehoeren sullen, tontfangen, administreren ende weder uuyt te geven, zulcx alst behoiren sal. Mitsgaders om die moeder (ende) meechden van den voirseyden weeshuyse aan te nemen ende aff te stellen ende die voirseyde moeder daertoe te houden, dat zy alle weke haer rekeninge in handen van den procuratoir in der tijt overlevere van tgene zy voir de dagelicxe costen van derselver weke verschoten ende uuytgegeven zal hebben. 4. Sullen insgelijcx die voirseyde procuratoirs macht hebben, om die weeskynderen, gecommen thueren jaren van discretie ofte naer de gelegentheyt dat zy haren cost kunnen wynnen, te mogen uuten voirscreven weeshuyse setten ende andere in de plaetse ontfangen. Welverstaende dat zy geen stomme, dwaze, mesmaeckte ofte ongesonde kynderen, besmet mit contagieuse sieckten ofte openen seren, en sullen mogen ontfangen; ende indien alsulcke tot eniger tijt daerinne bevonden worden, sullen by den regierders ofte procuratoers in elcker tijt conjunctim vel divisim daeruuyt geset werden. Welverstaende oick dat die voirseyde procuratoers tgetal van den weeskynderen nyet augmenteren, geen rentmeester noch onderprocuratoir aennemen, noch yemanden enige huer van landen, husen ofte erven en sullen gheven noch accorderen, dan by convocatie van den regierders ende gemeen broeders ende consent van dengenen, die in de convocatie present zullen wesen. Behoudelick nochtans dat de voirseyde procuratoirs noch gemeen broeders enige ancopinge noch oick alienatie van enighe landen, huysingen noch erven en sullen mogen doen, dan by consent van den drie regenten in der tijt, ende dat de brieven dairvan gepasseert zullen werden op den naem van den regierders ende gemeen broeders voirnoemt. 5. Beheltelick oick dat die procuratoirs, elcx in zijn tijt van zijn administratie, gehouden wert alle jaer over te leveren goede pertinente rekeninge, bewijs ende reliqua, ende deselve te doen des Manendaechs naer sunte Elysabetten dach voirseyt. Welcke rekeninge ten selven dage ofte ten lanxten sdaichs daernaer by den voirseyden drie regenten in der tijt ende twee geschickten uuten gemeen broeders gehoort, gevisiteert, gelaudeert, geroeyeert ende gesloten sal werden naer behoiren; mits ontfangende by den presenten voer haer vacatie elcx een taecke wijns, ende een yegelick van den drie regenten een gouden |