weleer genaempt Maria Magdalena, binnen Utrecht« 1), Het nieuwe gasthuis Leeuwenberch verrees op het terrein achter het St Quintijns-gasthuis. Het oude St. Magdalena-gasthuis op den hoek der Magdalenasteeg, dat door de broederschap op 9 Maart 1587 vervreemd werd 2), heeft, tot woningen verbouwd, nog tot 1889 bestaan. Met het St. Quintijns-gasthuis had de broederschap van Leeuwenberch aanvankelijk blijkbaar andere bedoelingen. Nog in 1581 liet zij het lijk van Agnes van Leeuwenberch uit de afgebroken Minderbroederskerk overbrengen naar de kapel van dit gesticht 3), blijkbaar voornemens om deze bij haar eigen gasthuis aan te trekken en in gebruik te houden 4). Maar daartoe is het niet gekomen, allicht omdat het verbod van den katholieken eeredienst het bezit eener

kapel onnoodig maakte. De kapel en het gasthuis worden niet meer vermeld 5), en later vindt men het erf bebouwd met partikuliere woningen.

1) Zie den inventaris in het archief van het gasthuis Leeuwenberch. Van daar dat de broederschap van Leeuwenberch zich 3 April 1566 bevond in het bezit van de goederen van het St. Quintijns-gasthuis. (Dodt, Archief. II p. 300.)

2) Resolutieboek Leeuwenb.-gasthuis 3 Maart 1587. Transp. van 25 October 1587. (Reg. van transporten Stads-archief.) — Zie reeds een besluit tot verkoop: Resol. Leeuwenb. gasth. 13 Sept. 1579. Vgl. ook: Buchelius, Descriptio. p. 29.

3) Resol. broedersch. Leeuwenberch 28 Febr. 1581. («Item dat men joffr. van Ruytenberch sal doen brenghen in sinte Quinten gasthuys, ende aldair opt choir begraven, ende die serck, dair sy onder leyt, dair opt graft legghen».)

4) Toch bestond «de bruerschap van sinte Quintijus-gasthuys>> nog altijd: de broederschap van Leeuwenberch sloot zelfs 24 Februari 1585 met haar eene transactie over de begeving van de vicarie in de gasthuiskapel. (Resol. Leeuwenberch 26 Juli, 9 Aug. 1584, 24 Febr. 1585.)

5) Het laatst in de resolutie van de broederschap van Leeuwenberch dd. 12 April 1589: »Is geresolveert, dat Mr. Jan de pest

1. Stichtingsbrief van het St. Maria Magdalena-gasthuis. 1395

Frederic, bi der ghenaden Goeds bisscop tUtrecht, doen cont allen luden, dat voer ons quam vrou Mechtelt van Wulvenhorst, die haren Johan Aelmans wijf was bastaert van Henegouwen, ende gaf mit horen vryen wille ende mit haers ghecorens mombaers hant vrou Lutgaerden van Wulvenhorst hore zuster, haer Alfaer van der A, canonic tot zinte Peter tUtrecht, Goedscalc Winsen, Zweder van Denemarken, Wouter van Wulven, Andries van Zeyst ende Jacob van den Riin, die huzinghe ende hoffstede, also alse zi die heeft, op zulken pacht alse gheleghen ziin binnen onzer stat van Utrecht in der Oudellen, in der straten, die men heet Johans straet van den Riin, aen die noertzide van derzelver straten, tusschen der stat ghemene wech, die an der stat muere leyt, aen die oestside, ende die hofstede, die Gherijd van Scakenborch van Johan van den Riin in erfpachte heeft, aen die westside. Ende scout hem die huzinghe ende hofstede voerscreven ende alle brieve, die daerop ziin, claerliken qwijt tot behoef der ermer alse hierna bescreven staet, alse tot enen gasthuze in de ere Goeds ende ziinre liever moeder Marien ende zinte Marien Magdalenen, alse voer hore heren zielen van Hollant, haren Johan Aelmans ziel bastaert van Henegouwen,

meester, die geordonneert is uuyt het gasthuys te vertrecken, zijn woeninge hebben sal in de camer van sinte Quintijns capel aen de straet, daer Anna-moeder nu woent, mits dat de broeders haer camer boven vry houden sullen». (Ook de broederschap zelve vergaderde dus destijds nog in het gesticht.)

hoers mans, haren Eersts van Wulvenhorst, hoers heren hoers vaders, ende vrou Mergrieten, hore vrouwen hore moeder, dier God ghenadich zi, ende voer ziel vrou Mechtelden van Wulvenhorst voerseyt ende hore ouders.

1. In den eersten zo zellen dese zeven persone voerscreven ende vrou Mechtelt voerseyt also langhe alse zi leeft, dit voerseyde gasthuys regieren ende verwaren tot der armer behoef, alse vrouwenaem, mit alzulken goede, alse daer nu toe is of hiernamels toe comen mach, in deser manieren. Waert dat enich van desen zeven personen voerscreven of vrou Mechtelt voerseyt aflivich worde, zo zellen die ander zeven, die van hem achten voerscreven in levenden live ghebleven waren, enen anderen persoen kyesen, die van vrou Mechtelden mascap ghecomen waer van Wulven of van Zulen, die binnen Utrecht woenden, ende zetten in desgheens stat, die ghestorven waer, binnen viertien 1) daghen na ziinre doet. Ende waert dat die zeven, die dan in levenden live ghebleven waren, nyet overdraghen en kunden enen persoen te kyezen in des doden stede, alse voerscreven is, zo wat dat dan die meerre pertye van hem daerin doet, dat zel stadicheyt hebben, ghelike of zijt alle zeven eendrachtelic te samen ghedaen hadden. Ende also voert ewelic duerende, behoudelic vrou Mechtelden voerseyt, zo wie dat zi kiest also langhe alse zi in levenden live is, dat dat stedicheyt hebben zel, mit wien dat zi kiest of alleen, ghelike of zijt alle zeven te samen ghedaen hadden.

2. Voert waer dat zake, dat den gasthuys-bewaerres

1) In HS. »vreitien.<<

voerscreven in deser bewaringhe voerseyt na dode vrou Mechtelden voerscreven enighen sceel hadden, also dat zi nyet overdraghen en kunden, zo wat dat dan die outste van den bewaerres vorghenoemt, die langste in deser bewaringhe gheweest hadde, daerin dade mit drien personen ofte meer van denzelven bewaerres, dat zel stedicheyt hebben.

3. Voert zo zellen dese achte bewaerres voerscreven alle jaer op zinte Marien Magdalenen dach na dode vrou Mechtelden voerseyt kyesen twe persoen uut hem zelven, die dat gasthuys voerseyt ende ziin goet bewaren zellen een jaer lang; ende alse dat jaer ommeghecomen is, zo zellen die twe bewaerres voerscreven rekeninghe doen voer die ghemene gasthuysbewaerres van allen opboeren ende uutgheven van des gasthuys weghen voerseyt; ende dan zel die een beware van den tween voerscreven ofgaen bi goetduncken der ghemeenre gasthuysbewaerres voerseyt, ende die zellen dan enen nywen bewaerre kiezen tot hem zelven, ende die zel dan een medebewaerre wezen twe jaer lang. Ende also voert alle jaer enen nywen bewaerre te zetten ende enen ouden of te gaen. Ende also voert jaerlix te rekenen ende enen nywen verwaerre te setten, alse voerscreven is, eweliken duerende. Ende waert dat enich van den tween bewaerres voerseyt storve voer horen ofgaen, zo zoud men enen nywen bewaerre zetten in ziinre stat.

4. Voert zo zellen dese gasthuys-bewaerres, die ziin of namels wezen zellen, in den gasthuse voerseyt herberghen arme menschen, dat vrouwenaem ziin, des nachts daerin te slapen, duerende also langhe alse vrou Mechtelt voerseyt in levenden live is. Ende zo wanneer dat vrou Mechtelt voerseyt aflivich is, zo zellen

die gasthuys-bewaerres voerseyt in den voerseyden gasthuse houden arme menschen, vrouwenamen alse voerscreven is, die ziec ende noettorftich ziin, ende hoer noettorfte gheven van des gasthuys goede ter tijd toe, dat die zieken aflivich warden of dat zi gangaftich ziin na goetduncken der gasthuys-bewaerres voerseyt.

5. Voert waer dat zake, dat die stat van Utrecht of anders yemant, die daer machte in hadde, in desen zaken voerscreven enighen hinder ofte lette daden, of nyet ghehenghen en woude, dat dit gasthuys stonde op dese stede ter armer menschen behoef, als voerscreven is, zo zellen dese huzinghe ende hofstede voerseyt ende alle goets ende erve, dat vrou Mechtelt voerseyt dan ghegheven hadde totten gasthuse voerseyt, zo waer dattet gheleghen waer binnen Utrecht of buten Utrecht, vryliken wedercomen aen Mechtelden voerseyt of aen horen rechten leenvolgher, ghebrake hoers, also vry ende also los alse zijt daertoe ghegheven hadde.

aen vrou

Ende alle punten voerscreven ziin te verstaen zonder arghelist.

Hier waren over ende ane, daer dit ghesciede, meyster Evert Foke, deken der kerken tot Oudemunster, Volkier Tolnaer ende anders veel goeder lude.

In orconde des briefs beseghelt mit onsen seghel. Deser brieve ziin twe.

Ghegheven tUtrecht int jaer ons Heren dusent drehondert vijf ende tneghentich des Dinxdaghes na ons Heren Hemelvaerts dach.

Naar de origineele oorkonde in het archief van het gasthuis Leeuwenberch.