quoties erit opus ad efugandum tempestates, quas quidem crucem et reliquias, cessante tempestate, descendant et reponant in eorum sacristia. Item quod vigiles prepositi per consules possint denuntiare discursus latrunculorum et inimicorum et incendia cum uno de cimbalis vel squila monasterii. Vigil jurabit in manibus consulum quod non introducet mulieres infra cloquerium nec personas inhonestas. (Archives de l'hôtel de ville.) Exhaussement du clocher de St.-Salvi. -1387. L'an M CCC LXXXVII et lo... del mes d'aost, Moss Guilh. maestre prébost de St.-Salvi et Moss P. Marlhac prior de St.-Africa, Moss R. Gaugas prior de Monsalvi, Moss B. de Nesplau prior de Cambo, Moss B. Gauzi prior de Conils, Moss Bertomieu Canchauzie canonge, M. G. Ratier canonge; M. Bertran Causieiras sagresta; M. Duran Vernhas canonge totz essemps reconogro et conventero que la vila a tostemps acostumat de tener et estar la bada cominal sus lo cloquier de St.-Salvi loqual es davant la glieya de Sta.-Marsiana; et mai fo ordinat el acconventat que la vila deu far a son cost la tor parten de sus lo cloquier de la hon estan los sehns en sus, en comensan sobre la tor de Lavit entre 11 escalos sus lo pol desus la cuberta del dich cloquier et sobre aquels 11 escalos una gacha coma estia la gacha cominal et aquesta carta fo facha en présentia de Moss' de Bona senhor Dautpol et de M. de Labestor et den G. Galaup et en présentia de Mrs Gailhart Golfier, Duran Daunis et dels senhors cossols que eron alaras. E. M. Johan de Montalazac e M. Izarn de Lieus notaris, lan el dia desus. (Archives de l'hôtel de ville). No LXXIV. Bertrand Évêque d'Albi invite les clercs résidant dans cette ville à y payer les tailles. - 1310. Bertrandus miseratione divina episcopus Albiensis discreto viro officiario nostro Albiensi salutem in domino. Intelleximus consulibus dicte civitatis nostre Albie representantibus quod multi mechanica officia exercentens, pretextu Cleri, in grave prejudicium aliorum subjectorum nostrorum a talliis communibus solvendis se excusant. Quocirca vobis mandamus quatenus omnes thonsuram habentes et mechanica exercentes visis presentibus compellatis quod talliis supradictis ad quarum solutionem possent compelli de jure persolvant. Datum in prioratu de Gransello Vasionis diocesis, die XXVII mensis septembris, anno 1310. N° LXXV. Sec se la requesta la qual los senhors cossols d'Albi: MossTM Hemet de Bocheraimbaut, Berthomieu Clergue, Bernat Boier, M. Johan Marty, M. Johan de Caselar, Johan Guirault, de lan M CCCC XX fan al official d'Alby contra los capelas et clercs que se aio a desistar de totas negociatios et de totz comersios seculars et contratz dampnatz. Cum utroque jure atestante, presbiteri et alii clerici divino servitio deputati, officia vel commercia secularia exercere non debeant, maxime inhonesta, nec secularibus negotiationibus sed potius divinis officiis intendere, contra quos tales clericos secularibus negotiis vacantes, est jure cantum quod ut post trinam monitionem eis factam ab hujusmodi negotiationibus non respuerint, perdant privilegium clericale. Verum cum nonnulli scilicet presbiteri et alii clerici in civitate et diocesi Albiensi constituti pro parte consulum civitatis Albie qui premissis divinis officiis vacant, in dictis negociationibus et commerciis secularibus contractus damnatos et feneraticos exercendo. Quapropter dicti consules civitatis Aibie vobis venerabili et circumspecto viro domino officiali Albie seu vestro locumtenenti et curie vestre supplicant et requirunt quod presbiteros et alios clericos per eos vobis nominandos circa premissa vacantes semel secundo et tertio caute et legitime moneantur ut ab hujusmodi secularibus commerciis et negotiationibus et aliis damnatoriis contractibus desistant, vestrum benignum de et super premissis quo usque est necesse officium humiliter implorando. Quam quidem requestam dicti consules faciunt vobis dicto domino officiali presenti, ut officiali et ut vicario dicti domini episcopi, eis melioribus, jure, modo et forma quibus possunt et debent que dicunt de jure fieri debere, alioquin protestantur dicti consules contra vos dictum dominum officialem et vicarium generalem memoratum et bona vestra et dicti domini episcopi et temporalitatis ejusdem et de denegatione juris et de habendo recursu ad debitum superiorem. (Archives de la mairie d'Albi.) N° LXXVI. Décision des auditeurs du sacré college, exemptant les ecclésiastiques et les clercs d'Albi de tailles et contributions . Honorabilibus viris, clero et populo civitatis Albie, decanus et collegium sacri apostolici palatii causarum auditorum salutem..... Consules civitatis Albie que est sub dominio ecclesie videlicet episcopi Albiensis petunt a monasteriis collegiis, personis, ecclesiasticis et clericis dicte civitatis ut pro censibus, redditibus et bonis immobilibus que habent 'et possident in dicta civitate et ejus pertinentiis contribuant et solvant in collectis et talliis ad quas dicti consules asserunt dictas personas ecclesiasticas et clericos et loca religiosa pro suis bonis tenere; ut sequitur: Primo dicunt et asserunt dicti consules quod loca religiosa collegiata, persone ecclesiastice et clerici cujuscumque status et conditionis existant dicti loci et clericaliter viventes, tenentur contribuere et solvere pro bonis que possident et habent in talliis et collectis indictis et indicendis pro reparatione pontis dicte civitatis super flumen tarni indigentis maxima et celeri reparatione et aliorum pontium non habentium sufficientes redditus ad reparationem eorum, viarum itinerum et fontium publicorum et aliorum que respiciunt ad pietatem. Item dicunt dicti consules quod tenentur qui supra contribuere et solvere in talliis et collectis dicte civitatis pro reparatione murorum, clausure et deffensione jurium ejusdem civitatis et in illis que indicuntur pro bada et custodia diurna dicti loci et etiam pro messagariis custodientibus fructus et pro emendandis clandestinis adventuque principis et felici embola et in illis que imponuntur propter defensionem patrie, maxime cum dicti clerici et persone ecclesiastice gaudeant in hiis et libertatibus dicte civitatis ut alii singulares habitatores ejusdem et generaliter in omnibus talliis et collectis talibus et patrimonialibus que propter necessitatem vel utilitatem civitatis inducuntur. Item dicunt et asserunt dicti consules quod qui supra tenentur contribuere et solvere in talliis et collectis dicte civitatis ratione bonorum que ex successionibus hereditariis, vel titulo legati seu contractu, seu aliter acquisiverint pro quibus veteres possessores solebant contribuere et solvere ut alii singulares et habitatores dicti loci. Item dicunt et asserunt quod dicte persone ecclesiastice et clerici in illis que emendo et vendendo acquirunt, seu negociationis causa existunt, vel ipsis per lacios donantur et ceduntur in fraudem talliarum non debent gaudere privilegio clericali quantum ad tallias vel alias exactiones communes. Item dicunt dicti consules quod clerici dicte civitatis, burgenses, mercatores, carnifices seu macellarii publici, fabripelles seu coriaparantes, mechanicas et alias artes seu negotiationes illicitas et inhonestas exercentes et alii clerici clericaliter non viventes debent contribuere et solvere in omnibus talliis et collectis ut alii habitatores. Item dicunt dicti consules quod in casibus supradictis dicta loca ecclesiastica et religiosa et persone ecclesiastice debent compelli ad contribuendum et solvendum prout superius est expressum. Pars vero dictorum monasteriorum, collegiorum et personarum ecclesiasticarum et clericorum dicit se non teneri ullo modo, nec per aliquem posse nec debere compelli ad premissa nec aliquod premissorum propter privilegium clericale et libertatem et immunitatem ecclesiasticam. Queritur quid juris. Dicimus quod nulla communitas vel secularis persona, publica vel privata, collectas vel tallias sive exactiones alias ecclesiis vel aliis piis locis aut ecclesiasticis personis imponere potest. Verum si episcopus et clerus tantam necessitatem vel utilitatem inspexerint ut pro piis et aliis causis absque ulla revocatione ad relevandas utilitates et necessitates communes, ubi laicorum non suppetunt facultates, subsidia per ecclesias conferenda, potest episcopus cum clero suo, romano pontifice prius consulto, hujusmodi subsidia imponere que tunc laici debent recipere humiliter et devote et cum gratiarum actione prout in generali lateranensi consilio est statutum ipsarumque ecclesiarum possessiones a collectis, talliis et exactionibus laicorum debent esse libere et immunes undecumque eis legitime fuerint acquisite; salvo quod si omnia realia etiam atque perpetua illis possessionibus antea annexa fuerint sine fraude tunc censetur illa omnia ad ecclesias et personas ecclesiasticas transmisse. De clericis vero negociatoribus est servandum quod habetur in decretali ultima, de vita et honestate clericorum; de tabernariis autem item servandum quod habetur in Clementina prima de vita et honestate clericorum, per que deciduntur omnia dubia super quibus versatur inter vos contentio. In cujus testimonium presentes nostras litteras nostro sigillo autentico impendenti sigillatas vobis transmittimus. Datum Avenione, anno a nativitate domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo indictione quartadecimale die decima octava mensis martii, pontificatus sanctissimi in christo patris et domini nostri domini Clementis, divina providentia pape septimi, anno tertio decimo. (Archives de l'hôtel de ville.) N° LXXVII. 27 mars 1257, Alexandre IV permet à l'évêque d'Albi de retenir certaines dimes qu'il avait rachetées de quelques séculiers, sous la condition toutefois de les restituer aux églises auxquelles elles appartenaient et qui consentiraient à payer le prix du rachat. Alexander Episcopus servus servorum dei Venerabili fratri. B. Episcopo Albiensi, salutem et apostolicam benedictionem. Sincere devotionis affectus, quem erga nos et romanam ecclesiam studes laudabiliter exhibere, digne meretur ut tuis supplicationibus quantum cum deo possumus favorabiliter annuamus. Cum itaque sicut asseris, tam tu quam predecessores tui, quasdam decimas redemeritis de manibus laicorum quas iidem laici et progenitores eorum tenuerant ab antiquo; nos tuis supplicationibus inclinati, tibi auctoritate presentium indulgemus ut easdem decimas ad mensam tuam licite valeas retinere. Ita tamen quod decimas ipsas ecclesiis ad quas spectant restituere tenearis quandocumque tibi ab eis pretium. pro redemptione ipsarum impensum fuerit restitutum. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignationem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum ejus se noverit incursurum. Datum Laterani 6 kal.aprilis pontificatus nostri anno III. (Ms. de la Bibliothèque d'Albi.) N° LXXVIII. 18 octobre 1276,- Le pape Jean XXI accorde à l'évêque d'Albi le privilège d'élire deux notaires suivant les formes accoutumées à Rome; il lui donne aussi la faculté de faire son testament pour les biens ecclésiastiques, pourvu qu'il laisse aux églises la portion congrue. Johannes episcopus servus servorum Dei, venerabili fratri. B. episcopo Albiensi salutem et apostolicam benedictionem. Ne contractuum memoria deperiret inventum est tabellionatus officium, quo contractus legitime ad cautelam presentium et futurorum memoriam manu publica notarentur. Cum igitur sicut, asseris, personis aliquibus, qui contractus legitimos, acta judiciorum et alia hujusmodi in publicam scripturam redigaut, indigere noscaris, nos devotionis tue precibus inclinati, concedendi auctoritate nostra predictum officium juxta formam quam in hoc romana servat ecclesia duabus personis quas ad illud post diligentem examinationem repereris esse idoneos, plenam tibi tribuimus, auctoritate presentium facultatem. Datum Viterbii 15 kal. novembris pontificatus nostri, anno Io. Epistola eidem. Personam tuam specialis dilectionis brachiis amplectantes, tue salutem anime ferventius affectamus et circa ea que salutem ipsam respiciunt desideramus tibi promptis affectibus providere. Hinc est quod nos tuis devotis supplicationibus inclinati ut de bonis ecclesiasticis que nunc licite habes vel et in posterum rationabiliter habiturus, licite condere testamentum et de ipsis, alieno ere inde deducto, ac ecclesiis a quibus hujusmodi ecclesiastica bona venerunt, facta de illis congrua, prout conscientia tibi dictaverit ac tua discretio expedire viderit, portione, pie pro voto tuo disponere libere valeas, plenam et liberam tibi concedimus auctoritate presentium facultatem. Datum Viterbii, etc, ut supra. (Ms. de la bibliothèque d'Albi.) N° LXXIX. Donation faite par Pierre de Greses de Castelpers à Ste-Cécile et à Ste-Croix, |