Imágenes de páginas
PDF
EPUB

rachunkowych, które w moc powyższego reskryptu przy komisyi wojewódzkiej pozostać mają« (inwentarze, kwity, palety i t. d.); nakoniec w ostatnim dziale »Zbiór ogólny dokumentów wszelkich nietylko do konwentów, probostw i plebanij w panowaniach austr. pruskim, ale też i w innych województwach lokowanych, przez królów, królowe, xiążęta udzielone y znakomitych panów za szrodkuiącemi przywileiami nadanych, do konwentu miechowskiego kanoników stróżów grobu pańskiego Ierozolimskiego reguły św. Augustyna iako głowy innych konwentów tejże reguły należących, w masie dokumentów suprymowanego instytutu miechowskiego znayduiących się, w czasie supresyi tegoż zajętych, w archiwum komisyi wojew. krak. złożonych, wprawdzie segregacyi y spisowi szczegółowemu nie ulegających, mniej iednak uporządkowanych, do każdego w szczególności konwentu, probostwa i plebanij rozdzielonych, przez dnie, miesiące y lata chronologicznie ułożonych, pofascykułowanych y zrotułowanych, dla wiadomości przez segregującego sporządzony roku 1826«.

Na końcu str. 523 podpisano: Floryan Zmerkowski segreg.

Ręka w całej księdze jednostajna tegoż co podpisał Zmerkowskiego zdaje się wskazywać, że przez tegoż Zmerkowskiego cały sumaryjusz w r. 1826 był sporządzony.

Po obliczeniu szczegółowo wszystkich sztuk aktów, kwitów, dokumentów, było w ogóle 4212, licząc za jedność fascykuły, w których mieściły się kwity oddzielnie w znaczniejszej liczbie.

Z sumaryjusza powyższego okazuje się, że archiwum klasztoru posiadało o wiele więcej przywileji, niżby się tego po Nakielskiego Miechovii spodziewać było można. Znajdują się w nim bowiem i takie przywileje, o których Nakielski ani wzmianki nie podaje.

Jakkolwiek redakcyja tego sumaryjusza wiele pozostawia do życzenia, zwłaszcza co do dat, gdy Zmerkowski nie robi żadnej różnicy między calendae, idus i nonae, uważając te wyraży za nic nieznaczące dodatki, tak że n. p. III calendas Octobris, III idus Octobris i III nonas Octobris, oznacza u niego zawsze dzień 3 października, lata też panowań papieży nie zawsze są poprawnie rozwiązane, i o ile z porównania z dochowanemi jeszcze oryginałami sprawdzić było można, nieraz zachodzi myłka o rok wcześniej lub o rok później, przecież nie mogliśmy pominąć tego sumaryjusza, aby go nie zużytkować dla niniejszej publikacyi, gdy podaje szczegóły, o których zkąd inąd wiadomości mieć nie możemy. Chociaż więc z powodu niepewności dat, nie mogliśmy regestów z tego sumaryjusza zamieścić pomiędzy dokumentami w porządku chronologicznym, podajemy je przecież jako osobną całość bezpośrednio po wykazie dokumentów w niniejszym tomie zawartych. Oczywiście, iz ograniczyliśmy się na regesta tych tylko dokumentów, które ani z Nakielskiego ani zkąd inąd znane nie są, regesta znanych pomijając.

Co do metody zachowanej w niniejszem wydawnictwie, znaną ona jest już dostatecznie z poprzednich naszych publikacyj. Pisownię zachowaliśmy ściśle wedle oryginałów, krom wielkich liter, których tylko przy imionach własnych i nazwach miejscowości oraz po kropce używamy; interpunkcyja jest natomiast nowożytna. Gdzieśmy nie mieli oryginałów, lecz tylko kopije, częstokroć bardzo późne, tam zmodernizowaną przez kopistów pisownię staraliśmy się przywrócić wedle oryginałów spółczesnych skopijowanemu dokumentowi. Toż usterki w tekscie popełnione przez kopistów prostujemy, zaznaczając to szczegółowo w uwagach. Gdzie nam

się nie udało domyśleć, w czem myłka polega i jak ją sprostować należy, jak niemniej przy myłkach widocznych w oryginałach, kładziemy znak (s) = sic.

Ustępy zniszczone lub nieczytelne w skutek uszkodzenia dokumentu, o ile takowe przywracamy na domysł lub wedle znanych formuł, ujęte są w klamry [ ], zaś wyrazy widocznie przez nieuwagę pisarza w tekscie dokumentu lub w kopii opuszczone, jeśli je uzupełniamy, zaznaczamy nawiasami ().

Do objaśnień topograficznych używaliśmy tychże samych co i dawniej wykazów, mianowicie: Tabelli miast, wsi i osad królestwa polskiego z r. 1827, oraz Skorowidza wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi z r. 1855. Dostrzegliśmy jednak, że tabela królestwa polskiego nie jest dokładną, że wiele istnieje wsi, widocznych na dokładniejszych mapach, które w tabeli są opuszczone. W obec tego nie możemy taić obawy, iż może nieraz oznaczyliśmy w objaśnieniach topograficznych jakąś miescowość jako nieistniejącą, nie znalazłszy jej w tabeli królestwa polskiego, chociaż ona istnieje po dziśdzień; niepodobnem przecież było, iżbyśmy za każdą taką miejscowością przeglądali szczegółowo całą mapę Małopolski, gdy w dokumentach podawane są miejscowości najczęściej bez bliższego oznaczenia, gdzie takowe leżą. Innych jeszcze usterek w objaśnieniach topograficznych ustrzedz się dziś niepodobna. Wiadomo, że niektóre miejscowości różnemi czasy zmieniały swe nazwy. Dawne wykazy poborowe mieszczą wiele takich miejscowości, które mają podwójną nazwę, n. p. Piotrowice seu Ławy, Swinarsko małe alias Mała wieś, Sasinowa wola alias Czaryska i t. p. Jedna z tych nazw jest starsza, druga młodsza; z biegiem czasu nazwa zazwyczaj starsza wychodzi zupełnie z używania i pozostaje tylko młodsza. Gdy wykazy nasze i tabele topograficzne, mają na celu jedynie użytek praktyczny, nie zapuszczają się bynajmniej w geografiję historyczną, i podają miejscowości tylko wedle nazw dziś będących w użyciu, w przywilejach zaś średniowiecznych znowu tylko nazwy dawniejsze się przechowały, przeto nieraz zdarzyć się może, iż miejscowość jaka oznaczoną zostanie jako nieistniejąca, chociaż ona istnieje po dziśdzień jeno pod zmienioną nazwą. Tabela Kniego ułożona dla Szląska w r. 1845, od lat czterdziestu napróżno wyczekuje naśladowców u nas.

Przy każdym dokumencie podajemy, czy tekst zdjęty jest z oryginału, czy z kopii, i zkąd pochodzi. Gdzie tej ostatniej wiadomości brak, domyślać się należy, iż właściciel dokumentu nie życzył sobie, by to źródło do publicznej wiadomości podawać.

Kilka dokumentów, które zapóźno doszły rąk naszych, byśmy je mogli w chronologicznym zamieścić porządku, podajemy w dodatkach.

Druk tomu następnego, obejmującego akta od r. 1333 do 1386, bezzwłocznie się rozpocznie.

Kończymy, składając niniejszem winne podziękowanie wszystkim tym, którzy tak życzliwie niniejsze wydawnictwo popierać raczyli.

Kraków, czerwca 1886.

Wydawca.

WYKAZ CHRONOLOGICZNY DOKUMENTÓW

w niniejszym tomie zawartych.

CCCLXXII. 1153.

Ioannes archiepiscopus Gnesnensis monasterium
Cisterciensium in villa Bzeźnica erigit et dotat

CCCLXXIII. 1161. die 21. m. Maii, in Łęczyca.

[ocr errors]

Boleslaus dictus Crispus dux Poloniae et Henricus dux Sandomiriae ecclesiam ad s. Mariam in Czerwińsk bonis quibusdam dotant.

CCCLXXIV. (1174/76).

CCCLXXV. 1198.

CCCLXXVI. (1198).

Ioannes archiepiscopus Gnesnensis et Gedco episcopus Cracoviensis monasterio Cisterciensium Andreoviensi dotem assignant

Monachus s. Resurrectionis ecclesiae patriarcha
recenset bona et immunitates, quibus monasterium
Sepulcri Dominici Miechoviense a ducibus et proceribus
Poloniae est dotatum .

Album patriarchale complectens nomina benefactorum monasterii Miechoviensis Sepulcri Dominici . . CCCLXXVII. 1208. die 14. m. Octobris, Ferentini.

Innocentius III. P. M. immunitates monasterio Miechoviensi a Casimiro duce Poloniae impertitas, ratas esse iubet.

CCCLXXVIII. 1208. die 14. m. Octobris, Ferentini.

Innocentius III. P. M. coenobium Miechoviense Dominici Sepulcri sub sedis apostolicae protectionem suscipit

CCCLXXIX. 1208. die 14. m. Octobris, Ferentini.

4

8

12

16

18

19

Innocentius III. P. M. emptionem salis cuiusdam a G. canonico monasterii Miechoviensis ad opus eiusdem monasterii factam, ratam esse iubet.

19

CCCLXXX. 1210.

Vincentius episcopus Cracoviensis privilegia monasterii Cisterciensium Andreoviensis vetustate consumpta, renovat

20

CCCLXXXI. 1210. exeunte mense Iulio, in synodo Boricoviae habito. Slavossius quidam donationem praedii Sławoszów monasterio Buscensi iam pridem factam, renovat.

CCCLXXXII. 1211. die 10 m. Maii, Laterani.

Innocentius III. P. M. donationem quarundam decimarum a Fulcone episcopo Cracoviensi monasterio Buscensi factam, ratam esse iubet. .

CCCLXXXIII. 1214. die 15. m. Augusti, Cracoviae.

CCCLXXXIV. 1217.

Vincentius episcopus Cracoviensis, monasterio
Miechoviensi decimam villae dictae Swiniarowo confert

Lestco dux Poloniae tabernam quandam in villa Cyrzyny monasterio Miechoviensi confert CCCLXXXV. 1220. die 25. m. Decembris, Cracoviae.

Ivo episcopus Cracoviensis, donationem decimamarum quarundam ab antecessoribus suis monasterio Mstoviensi canonicorum regularium ordinis b. Augustini factam, ratam esse iubet..

CCCLXXXVI. 1221. die 24. m. Aprilis.

CCCLXXXVII. (1223).

Vincentius archiepiscopus Gnesnensis renovat donationem quarundam decimarum a Ioanne archiepiscopo Gnesnensi monasterio Cisterciensium Andreoviensi factam

[ocr errors]

24

Lestco dux Poloniae Christiano episcopo Prussiae praedium Malyninów confert. .

CCCLXXXVIII. 1223. die 24. m. Novembris, Laterani.

Honorius III. P. M. iudicibus mandat, ut de S. canonico Sandomiriensi inquirant

CCCLXXXIX. 1224. die 22. m. Septembris, in Prądów.

Lestco dux Cracoviae monasterio Suleioviensi ordinis Cisterciensium hereditatem Łęczno confert

CCCXC. 1225. die 24. m. Iunii, Reate.

Honorius III. P. M. priori et fratribus Dominici Sepulcri indulget, ut liceat eis generalis tempore interdicti divina officia celebrare

CCCXCI. 1227. die 21. m. Octobris, in Zwierzchów.

Ioannes scholasticus, procurator Gunteri episcopi
Plocensis, cum praeposito Miechoviensi de villis Góra,
Suchodół et Krampsko paciscitur

CCCXCII. 1227. die 21. m. Octobris, in Zwierzchów.

Gunterus episcopus Plocensis pactum a Ioanne scholastico, procuratore suo cum praeposito Miechoviensi de villis Góra, Suchodół et Krampsko initum, assensu suo comprobat .

CCCXCIII. 1227. die 6. m. Decembris, Cracoviae.

Grimislava ducissa Poloniae coenobio Cisterciensium Suleioviensi castores in fluvio Pilica confert.

CCCXCIV. 1228. die 6. m. Maii, Romae.

Gregorius IX. P. M. iudicibus mandat, ut inter praepositum Miechoviensem et abbatem monasterii de Mogiła de villa Krzesławice litem dirimant

25

25

26

27

28

29

31

32

[ocr errors]

33

34

36

[ocr errors]

37

38

« AnteriorContinuar »