B ctione quam convenit compellatis ; ita tamen quod si de agris in eorum parochia constitutis fructus percipiunt et in ultramarinis partibus ratione prædiorum decimæ persolvuntur, de ipsis eis decimas. cum integritate persolvant. IDEM VERCELLENSI EPISCOPO. ut super his statueremus ordinem et mensuram ex A ritualia non ministrant, monitione præmissa distriparte vestra suppliciter postulabant. Licet autem pro eo quod prædicto cardinali vel potius nobis in ipso contumaciter resistentes, juxta verbum Dominicum: Qui vos recipit, me recipit, et qui vos spernit me spernit (Luc. x), necessaria denegastis, non pro vobis sed potius contra vos meruerunt exaudiri, quia tamen paternam affectionem, qua nobis est proprium de Romanæ sedis clementia misereri semper et parcere, offensi etiam deponere non valemus, de consilio fratrum nostrorum taliter in hujusmodi duximus respondendum, quod cum omnes Ecclesiæ legatis et nuntiis apostolicæ sedis procurationes impendere teneantur, ab eorum præstatione nullam prorsus habere volumus excusatam, nisi forte per speciale privilegium sedis apostolicæ,quod non credimus, sit exempta, etsi longissimo tempore procurationis obsequium non impenderit, cum in talibus præscriptio sibi locum nequeat vindicare, cum nos a provisione pastoralis sollicitudinis circa omnes Ecclesias nunquam omnino cessemus. Sane in his exigendis eum modum et ordinem volumus observari ut nulla ecclesia vel prælatus se indebite prægravari rationabiliter conqueratur. Si vero de communi collecta legatorum et nuntiorum nostrorum expensas duxeritis faciendas, quod vobis non duximus inhibendum, ex hoc nobis et nostris nullum præjudicium volumus generari quo minus possint a quocunque malerint procurationes sibi debitas postulare, ita quod si exactus ultra suam gravatus fuerit facultatem, sibi ab aliis restauretur. Nuntiis tamen nostris in necessariis exhibendis pareat quincunque fuerit requisitus humiliteret devote, ita tamen quod in fraudem nil penitus attentetur, nec per communes ministros procurationis obsequium, si noluerint, recipere compellantur. Qui vero contumaciter eis duxerit resistendum, omni prorsus appellatione remota per ecclesiasticae districtionis sententiam compescatur. TITULUS XI. De decimis. IDEM SYDONIENSI, BERITENSI ET BIBLIENSI EPISCOPIS. (27) Significavit nobis venerabilis frater noster Acconensis episcopus quod cum post recuperationem civitatis Acconensis ad inhabitandum in ea se contulissent quidam qui ante generalem occupationem terræ sanctæ in aliis civitatibus regni Jerosolymitani perpetuam elegerant mansionem et in ea residentiam fecerant aliquantam et adhuc etiam resideant in eamdem,prælati prædictarum civitatum eos ad solvenda sibi ecclesiastica jura ecclesiastica districtione compellunt. Quia vero transgredi non bebemus terminos a patribus nostris constitutos aut falcem in messem mittere alienam, mandamus quatenus prædictorum locorum prælatos ut sibi nullam in prædictos Acconenses habitatores jurisdictionem usurpent, nec ab eis temporalia exigant quibus spi (27) Lib. 1, epist. 516. C D (28) Tua nobis fraternitas intimavit quod quidam laici tuæ diœcesis et alii plures episcopatuum adjacentium decimas Ecclesiis et clericis tuis perversis machinationibus subtrahere moliuntur, et conceptæ perversitatis audaciam non curant satisfactione debita emendare. Quidam enim ex eis semen et sumptus qui fuerint in agricultura primitus deduasseverant; alii vero de portione fructuum quam a cendos; et de residuis impendendam esse decimam colonis accipiunt partem decimæ separantes, eam capellis suis vel aliis ecclesiis seu etiam pauperibus conferunt vel in usus alios pro sua voluntate convertunt. Nonnulli clericorum vitam tanquam abominabilem detestantes decimas eis ob hoc subtrahere non verentur. Quidam insuper asserentes se possessiones et omnia jura sua cum omni honore atque districto per imperialem concessionem adeptos,decimas sub hujusmodi generalitate detinere præsumunt. Occasione præterea veteris decimationis, quam asserunt sibi concessam, aliqui decimas novalium sibi non metuunt usurpare. Verum si ad eum a quo bona cuncta procedunt assertos hujusmodi debitum respectum haberent, jus ecclesiasticum diminuere non contenderent, nec decimas, quæ tributa sunt egentium animarum, præsumerent detinere. Cum enim Deus, cujus est terra et plenitudo ejus, orbis terrarum et universi qui habitant in ea, deterioris conditionis esse non debeat quam dominus temporalis, cujus statutum debitum de terris quas exhibet aliis excolendas, non quidem deductis sumptibus, aut semine separato, necessarium esse diguoseitur cum integritate persolvi, nimis profecto videtur iniquum si decimæ, quas Deus in signum universalis dominii sibi reddit præcepit suas esse decimas et primitias asseverans, occasione præmissa vel excogitata magis fraude diminui forte valerent. Cumque Deo debita sit solutio decimarum, in tantum ut ad eas clericis exhibendas, quibus eas ipse pro suo cultu concessit, laici, si moniti forte noluerint, ecclesiastica sint districtione cogendi,prætextu nequitiæ clericorum nequent eas aliis nisi quibus ex mandato divino debentur, pro suæ voluntatis arbitrio erogare, cum nulli sit licitum aliena cuicunque concedere præter dominivoluntatem, quanquam per sollicitudinem officii pastorali clerici sint a sua nequitia coercendi. Et cum de cunctis omnino proventibus decimæ sint solvendæ sicut colonus de parte fructuum quæ sibi remanet ratione culturæ, sic et dominus de portione quam percipit ratione terræ decimam reddere sine diminutione tenetur. (28) Lib. 11, epist. 241. Porro cum laicis nulla sit de spiritualibus rebus A biæ quæstiones,ut quæ jura constituit,eamdem quo concedendi vel disponendi facultas attributa (29), imperialis concessio, quantumcunque generaliter fiat,neminem potest a solutione decimarum eximere quæ divina constitutione debentur; nec occasione decimationis antiquæ, licet in feudum concessæ, decimæ sunt novalium usurpanda; cum in talibus non sit extendenda licentia, sed potius restringenda. IDEM PISTORIENSI EPISCOPO. (30) A nobis tua fraternitas requisivit utrum ab illis exigere decimas debeas qui possessiones dant vel recipiunt ad affictum, cum alii se conentur per alios excusare quo minus cogantur ad decimas persolvendas. Cum igitur quilibet decimas solvere teneatur, nisi a præstatione ipsarum specialiter sit exemptus, fraternitati tuæ duximus respondendum quod B a dantibus possessiones et recipientibus ad affictum de fructibus quos percipiunt decimæ sunt solvendæ, nisi ab eis aliquid ostendatur quare ab hujusmodi sit immunes. IDEM EPISCOPO ABULENSI. (31) Ex parte dilectorum filiorum capituli Abulensis fuit in audientia nostra querimonia recitata quod cum homines tuæ diœcesis in castris et in ipsa civitate morantes de tribus partibus frugum totius agriculturæ suæ, molendinorum etiam, et hortorum et ruricolæ de quarta parte parochialibus ecclesiis, a quibus ecclesiastica percipiunt sacramenta, decimas solvere teneantur, licet ministri ecclesiarum ipsarum fere nullos habeant redditus, præter decimas, unde valeant sustentari, domini prædictorum hortorum et molendinorum ipsa tradunt Saraceni 3 in grave detrimentum Ecclesiarum et præjudicium excolenda, qui nolunt Ecclesiis, sicut olim Christiani solebant, freti potentia et favore illorum a quibus illis excolenda traduntur, decimas exhibere. Volentes igitur ipsis Ecclesiis et earum ministris super hoc, prout convenit, providere, mandamus quatenus nisi Saraceni illi ad commonitionem tuam cum ea integritate qua Christiani solebant prædictas decimas Ecclesiis voluerint exhibere, eis facias communionem a Christianis super mercimoniis rerum venalium et aliis penitus denegari, Christianos illos qui talibus contra formam apostolici mandati communicare præsumpserint, a sua præsumptione per censuram ecclesiasticam appellatione remota compescens. que jura distinguat; ne quæ diversa cernuntur, videantur adversa. Sane, sicut ex litteris vestris accepimus, cum ex una parte capitulum Sancti Ste. phani et cupitulum de Salis, et ex alia monachi de Pralea super decima quadam quam a monachis ipsis petebant in vestrum compromisissent arbitrium, et vos partibus convocatis cognosceritis de causa, monachi proponebant donationem ipsius decimæ sibi a quodam milite factam et venerabilis fratris nostri Bituricensis archiepiscopi dioecesani ejus accedente consensu confirmatam fuisse seque auctoritate Hieronymi munitos exstitisse, qui scribens ad Damasum (33), ait: Si aliquando fuerint a laicis male detenta quæ divini juris esse noscuntur,et in usum transierint monachorum, episcopo tamen loci illius præbente consensum, constabunt eis omnia perpetua firmitate subnixa. Econtrario pars allegabat adversa consensum episcopi sine cleri concensu minus sufficere, auctoritate Leonis papæ dicentis (34) : Ne quis episcopus de rebus Ecclesiæ quidquam donare vel commutare vel vendere audeat, nisi forte aliquid horum faciat ut meliora prospiciat, et cum totius cleri consensu atque tractatu id eligat quod non sit dubium Ecclesiæ profuturum. Quia vero super his auctoritatibus dubitantes sedem apostolicam consulere voluistis, humiliter inquirentes utrum quando decima possidetur a laico, si conferatur Ecclesiæ, ad confirmandam donationem consensus episcopi sine cleri consensu sufficiat, nos devotioni vestræ taliter respondemus, quod monendus est laicus qui decimam detinet ut eam restituat Ecclesiæ ad quam spectat. Quod si forsan induci nequiverit, eam cum diœcesani consensu alteri Ecclesiæ assignarit, præsertim religioso conventui, constabit ipsa donatio perpetua firmitate subnix3. Auctoritates enim præmissæ,licet diversæ, non sunt tamen adversæ; cum aliud sit alienare quod ab Ecclesia possidetur, et aliud quod detinetur a laico ad usum ecclesiasticum revocare. In alienatione vero, juxta Leonis papæ decretum, consensus episcopi sine cleri consensu non sufficit. In revocatione autem. juxta responsum Hieronymi, sufficit consensus episcopi,cum per utrumque utilitati Ecclesiæ consulatur. Nam et in Lateranensi concilio (35) est inhibitum ne quælibet religiosa persona ecclesias et decima de manibus laicorum sine D censensu episcoporum recipiat. Per quod recte datur intelligi quod sufficit consensus episcopi ut licitum sit Ecclesiæ decimam de manu recipere laicali. Hoc autem de his decimis intelligimus quæ fuerint in feudum concessæ. C mas milites et alii laici a diœcesanis episcopis vel A missa causa asserunt non teneri,nolumus excusari ecclesiis in feodum tenent perpetuo possidendas, et vos eas propriis sumptibus et laboribus excolatis, illi qui decimas ipsas habere noscuntur in feodum, a vobis eas exigunt et extorquent contra privilegia pontificum Romanorum. Propter quod cupientes in ea qua decet viros religiosos tranquilitate vivere, non quæstionum tumultibus agitari, tu, fili abbas, pro monasterio tuo a nobis humiliter postulasti et tibi daremus licentiam decimas a laicis redimendi, cum vix aut nunquam ad eos ad quos de jure pertinuerant valeant ulterius revocari: quibus et vos non tenemini decimas de terris illis exsolvere,cum vobis per privilegia Romanorum pontificum sit indultum ut de laboribus vestris, quos propris manibus aut sumptibus colitis, nullus a vobis exigere decimas aut extorquere præsumat. Cum ergo petitionibus illis favor sit apostolicus exhibendus per quas nullus læditur et alteri subvenitur,nos tranquilitati vestræ paterna volentes sollicitudine providere, ut decimas quas laici taliter a vobis de possessionibus vestris exigunt et extorquent, sublato appellationis obstaculo redimere valeatis, devotioni vestræ auctoritate præsentum indulgemus; ita tamen quod consueta servitia, quæ laici pro decimis illis Ecclesiis tenebantur impeddere, occasione venditionis hujusmodi minime denegentur. TITULUS XII. De nuntiis Hospitalariorum cruce falso signatis, et laicis qui officium prædicationis sibi usurpant. IDEM ARCHIEPISCOPO LUNDENSI. (36) Tuarum nos tenor litterarum edocuit quod fratris hospitalis Sancti Joannis laici et illitterati ad partes illas mittuntur pro eleemosynis colligendis quas populus ex devotione pro sustentatione pauperum præfato loco mittere consuevit. Quia vero non sufficiunt per se loca omnia circuire, sibi clericos, sacerdotes, laicos etiam rudes,non religiosos, sed in nequitiis exercitatos, assumunt,eorum pectoribus crucis characterem imponentes. Quidam præterea cum uxoribus suis in domibus propriis commorantur; quos eo quod eos de suis aliquid conferunt annuatim, ita emancipare contendunt ut aliis secundum leges terræ de sibi objectis respondere minime teneantur. Verum quia privilegium merentur amittere qui permissa sibi abutuntur potestate, man damus quatenus si quos clericos aut sacerdotes seu laicos a prædictis fratribus pro colligendis eleemosynis cruce falso signatos inveneris, his a quibus missos ipsos fuisse constiterit, per totam provinciam tuam nostra fretus auctoritate exhortationis hujusmodi officium interdicas, missos, etiamsi laici fuerint, excommunicationis mucrone percellas; si clerici vel presbyteri fuerint,ab officio beneficioque suspendas; nulla prorsus privilegii beneficio vel apostolico remedio prævalente. Alios vero, quos ad respondendum aliis secundum leges terræ pro præ (36) Lib. 1, epist. 450. B C quin eos ad respondendum sublato appellationis. impedimento compellas. TITULUS XIII. De hæreticis et eis qui eos receptanı. IDEM UNIVERSIS CHRISTI FIDELIBUS TAM IN URBE ME- (37) Cum ex injuncto nobis apostolatus officio (37) Lib. 11, epist. 141. B Deo sunt facta. Propter quod cum pontifex interro- A gelista testatur: Quia fuit homo missus a Deo cui gasset Jesum de discipulis suis et de doctrina ejus, respondit: Ego palam locutus sum mundo, ego semper docui in Synagogis et in templo,quo omnes Judæi conveniunt,et occulto locutus sum nihil (Joan. xvIII). Porro si quis objiciat quod juxta præceptum Dominicum non est sanctum dandum canibus,nec margaritæ mittendæ sunt ante porcos, cum et Christus ipse quidem non omnibus, sed solis apostolis dixerit: Vobis datum est nosse mysterium regni Dei, cæteris autem in parabolis (Luc.vIII), intelligat canes et porcos non eos esse qui Sanctum gratanter accipiunt margaritas libenter acceptant, sed illos qui Sanctum dilacerant et margaritas contemnunt, quales sunt qui evangelica verba et ecclesiastica sacramenta non ut Catholici venerantur, sed abominantur potius ut hæretici, oblatrantes semper et blasphemantes; quos Paulus apostolus post primam et secundam commonitionem docet esse vitandos. Arcana vero fidei sacramenta non sunt passim oinnibus exponenda,cum non passim ab omnibus possint intelligi,sed eis tantum qui ea possunt fideliter concipere intellectu. Propter quod simplicioribus inquit Apostolus: Quasi parvulis in Christo lac potum dedi vobis, non escam (I Cor. 1). Majorum est enim solidus cibus sicut aliis ipse dicebat: Sapientiam loquimur inter perfectos. Inter vos autem nil judicavi me scire nisi Christum Jesum et hunc crucifixum (1 Cor. 11), Tanta est enim divinæ Scripturæ profunditas ut non solum simplices et illiterati, sed etiam prudentes et docti, non sufficiant plene ad ipsius intelligentiam indagandam. Propter quod dicit Scriptura: Quia multi defecerunt scrutantes scrutinio (Psal. LXIII). Unde recte fuit olim in lege divina statutum ut bestia quæ montem tetigerit lapidetur,ne videlicet simplex aliquis et indoctus præsumat ad subtilitatem Scripturæ sacræ pertingere vel etiam aliis prædicare. Scriptum est enim: Altiora te ne quæsieris (Eccles. m). Propter quod dicit Apostolus: Non plus sapere quam oportet sapere, sed sapere ad sobrietatem (Rom. XII). Sicut enim multa sunt membra corporis, omnia vero membra non eumdemn actum habent, ita multi sunt ordines in Ecclesia, sed non omnes idem habent officium; quia secundum Apostolum, alios quidem Dominus dedit apostolos, alios prophetas, alios autem doctores, etc. Cum igitur ordo doctorum sit quasi præ- I) cipuus in Ecclesia, non debet sibi quisquam indifferenter prædicationis officium usurpare. Nam, secundum Apostolum,quomodo prædicabunt nisi mittantur. Et Veritas ipsa præcepit, dicens: Rogate dominum messis ut mittat operarios in messem suam (Matth. 1x). Quod si forte quis argute respondeat quod tales invisibiliter mittuntur a Deo, etsi non visibiliter mittantur ab homine, cum visibilis missio multo sit dignior quam visibilis, et divina longe melior quam humana, (unde Joannes Baptista non legitur missus ab homine, sed a Deo, sicut evan nomen erat Joannes (Joan. 1), potest et debet utique ratione prævia responderi quod cum interior illa missio sit occulta, non sufficit cuiquam nude tantum asserere quod ipse sit missus a Deo, cum hoc quilibet hæreticus asseveret; sed oportet ut astruat illam invisibilem missionem per operationem miraculi vel per Scripturæ testimoninm speciale. Unde cum Dominus mittere vellet Moysem in Ægyptum ad filios Israel,ut crederetur ei quod mitteretur ab ipso,dedit ei signum ut converteret virgam in colubrum et colubrum iterum reformarel in virgam. Joannes quoque Baptista missionis suæ speciale testimonium protulit de Scriptura,respondens sacerdotibus et levitis qui missi fuerant ad interrogandum quis esset et qualiter baptizandi sibi officium assumpsisset: Ego vox clamantis in deserto: Dirigite viam Domini. sicut dixit Isaias propheta (ibid.). Non est ergo credendum ei qui se dicit missum a Deo,cum non sit missus ab homine, nisi de se speciale proferat testimonium de Scripturis vel evidens miraculum operetur. Nam et de his qui missi leguntur a Deo evangelista testatur quod ipsi profecti prædicaverunt ubique, Domino cooperante et sermonem confirmante sequentibus signis. Licet autem scientia valde sit necessaria sacerdotibus ad doctrinam,quia juxta verbum propheticum: Labia sacerdotis custodiunt scientiam, el legem requirent ex ore ejus, quia angelus Domini exercituum est (Malach. 1),non est tamen simplicibus sacerdotibus etiam a scholasticis detrahendum, cum in eis sacerdotale ministerium debeat honorari. Propter quod Dominus in lege præcepit: Diis non detrahes (Exod. xx11), sacerdotes intelligens, qui propter excellentiam ordinis et officii dignitatem deorum nomine nuncupantur. Juxta quod alibi dicit de servo volente apud dominum remanere, ut dominus offerat eum diis. Cum enim juxta verbum Apostoli servus suo domino stet aut cadat, profecto sacerdos ab episcopo, cujus est correctioni subjectus, debet in mansuetudinis spiritu castigari, nos autem a populo, cujus est correctioni præpositus, in spiritu superbiæ reprehendi; cum juxta præceptum Domini pater et mater non debeant maledici,sed potius honorari: quod de spirituali patre multo fortius debet intelligi quam carnali. Nec quisquam suæ præsumptionis audaciam illo defendat exemplo, quod asina legitur reprehendisse prophetam,vel quod Dominus ait: Quis ex vobis arguet me de peccato? et si male locutus sum, testimonium perhibe de malo (Joun. vin), cum aliud sit fratrem in se peccantem occulte corrigere: (quod utique quicunque tenetur efficere secundum regulam evangelicam, in quo casu sane potest intelligi quod Balaam fuit correptus ab asina), et aliud patrem suum etiam delinquentem reprehendere manifeste ac præcipue fatuum pro simplici appellare: quod utique nulli licet secundum evangelicam veritatem. Nam qui etiam fratri suo dixerit fatue, reus erit gehenne ignis. Rursus aliud est quod prælatus se sponte, de A quod oculta conventicula celebrant, officium sibi, sua confisus innocentia, subditorum accusationi supponit (in quo casu præmissum Domini verbum debet intelligi), et aliud est quod subditus, non tam animo corripiendi quam detrahendi, exsurgit temerarius in prælatum, cum eum potius maneat necessitas obsequendi. B etc. usque non inhærent, mandamus quatenus eos commonere diligentius studeatis, rationibus et exhortationibus innitentes ut ab his in quibus apparent reprehensione notabiles omnino desistant, nec officium sibi vindicent alienum. Inquiratis etiam sollicite veritatem quis fuerit actor translationis illius, quæ intentio transferentis, quæ fides utentium, quæ causa docendi, si sedem apostolicam et catholicam Ecclesiam venerantur: ut super his et aliis quæ necessaria sunt ad indagandam plenius veritatem per litteras vestras suficienter instructi quid statui debeat melius intelligere valeamus. Revocandi autem eos et convincendi secundum Scripturas super his quæ reprehensibilia denotavimus viam vobis in litteris quas communiter illis dirigimus asperimus. IDEM CLERO ET POPULO VITERBIENSI. Quod si forte necessitas postularit ut sacerdos, tanquam inutilis aut indignus, a cura gregis debeat removeri, agendum est ordinate apud episcopum, ad cujus officium tam institutio quam destitutio sacerdotum noscitur pertinere. Illud autem, tanquam de supercilio Pharisæorum procedens, debet ab omnibus aspernari, quod tanquam ipsi soli sint justi, cæteros aspernantur; cum et hactenus ab initio nascentis Ecclesiæ multi fuerint viri sancti qui nec tales fuisse leguntur nec talibus adhæsisse, cum de novo tales surrexisse legantur, quod nisi contenti sint doceri potius quam docere, ad illos forsitan pertinebit quibus Dominus ait: Nolite fieri plures magistri (Jac. 111). Nos ergo, filii, quia paterno vos affectu diligimus, nec sub prætextu veritatis in foveam decidatis erroris, et sub specie virtutum in laqueum vitiorum, mandamus quatenus ab his quæ superius reprehensibilia denotavimus et linguam et animum revocetis, fidem catholicam et regulam ecclesiasticam observantes, ne vos verbis fallacibus circumveniri vel etiam circumvenire contingat, quia nisi correctionem nostram et admonitionem paternam receperitis humiliter et devole, nos post oleum infundemus et vinum, severitatem ecclesiasticam apponentes; ut qui nolue. Crit se ipsum laqueis suæ fraudis innectit. et incidit rint obedire spontanei, discant acquiescere vel inviti. IDEM EPISCOPO ET CAPITULO METENSI. (38) Sicut Ecclesiarum prælatis incumbit ad capiendum vulpes parvulas, quæ demoliri vineam. Domini moliuntur, prudenter et diligenter intendere, sic est eis summopere præcavendum ne ante messem zizania colligantur, ne forsan cum eis triticum evellatur. Sane sicut non debet hæretica pravitas tolerari, sic enervari non debet religiosa simplicitas, ne vel patientia nostra hæreticis audaciam subministret, vel simplices impatientia nostra confundat, ut nobis diruptis convertantur in arcum perversum, et in hæreticos de simplicibus commutentur. Sane significasti nobis per litteras tuas quod tam in diœcesi quam in urbe Metensi, etc. ut supra usque in oculto. Quia vero in dubiis non est de facili sententia proferenda, cum quod vel iidem errent in fide, vel a doctrina discrepent salutari, nobis per tuas litteras, frater episcope, non duxeris exprimendum, cum opinionem et vitam eorum penitus ignoremus qui sacras Scripturas taliter trans. tulerunt, aut eorum qui docent taliter jam translaas, quorum neutrum potest fieri gine scientia litterarum, licet in his arguendi merito videantur (28) Lib. 11, epist. 142. D (39) Vergentis in senium sæculi corruptelam non solum sapiunt elementa corrupta, sed et dignissima creaturarum ad imaginem et similitudinem condita conditoris, prælata privilegio dignitatis volucribus cœli et bestiis universæ terræ, testatur; nec tantum eo quasi deficiente jam deficit, sed inficit et inficitur scabra rubigine vetustatis. Peccat enim ad extremum homo miserrimus; et qui non potuit in sui et mundi creatione in paradiso persistere, circa sui et orbis dissolutionem degenerat, et pretii suæ redemptionis circa fines sæculorum oblitus, dum variis ac vanis quæstionum se nexibus inge in foveam quam paravit. Ecce etenim inimico homine messi Dominica superseminante semen iniquum, segetes in zizania pullulant vel potius polluuntur, triticum arescit et evanescit in paleas, in flore tinea, et vulpes in fructu demoliri vineam Domini moliuntur. Nova siquidem sub Novo Testamento Achor progenies de Spoliis Jericho regulam auream palliolumque furantur, et Abiro, Dathan et Chore soboles detestanda novis thuribulis fermentatum thymiama novis voluit altaribus adolere, dum nox nocti scientiam indicat, dum cæcus præbet cæcoducatum, dum hæreses pullulant, et quem divinæ reddit hæreditatis expertem, suæ constituit hæreticus hæresis et damnationis hæredem. Hi sunt caupones qui aquam vino commiscent et virus draconis in aureo calice Babylonis propinant, habentes secundum Apostolum speciem pietatis, virtutem autem ejus penitus abnegantes. Licet autem circa vulpes hujusmodi parvulas, species quidem habentes diversas, sed caudas adinvicem colligatas, quia de vanitate conveniunt in idipsum, diversa prædecessorum nostrorum temporibus emanaverint instituta, nondum tamen usque adeo pestis potuit mortificari mortifera quin sicut cancer amplius serperet in oculto, et jam in asperto suæ virus iniquitatis effundat, dum palliata specie religionis et (39) Lib. 1, epist. 3. |